Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 70/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z wniosku Ośrodek Szkolenia Kierowców "M." O. M. w Z.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z.
z udziałem zainteresowanych: A. W., D. S., G. R.
o podleganie ubezpieczeniu społecznemu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 25 lipca 2012 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 8 listopada 2011 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
U z a s a d n i e n i e
W sprawie o podleganie ubezpieczeniu społecznemu wyrokiem z dnia 14
marca 2011 r. Sąd Apelacyjny zmienił wyrok z dnia 14 marca 2011 r. Sądu
Okręgowego w Z. w pkt II i III i oddalił odwołanie wnioskodawcy O. M. - Ośrodek
Szkolenia Kierowców „M.” w Z.
W skardze kasacyjnej wnioskodawca zarzucił: 1) naruszenie prawa
materialnego, tj. art. 65 § 2 w związku z art. 3531
k.c.; art. 627 k.c.; art. 750 k.c.; 2)
naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 k.p.c.
Wskazując na przytoczone zarzuty skarżący wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku.
2
Wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania uzasadniony został potrzebą
wykładni przepisów prawnych budzących istotne wątpliwości, a mianowicie art. 627
k.c. w zakresie „czy rezultat ma być tylko materialny i ucieleśniony, czy także
rezultatem umowy o dzieło ma być ‘twór’ niematerialny i nieucieleśniony w rzeczy”.
W ocenie skarżącego, „wymóg samoistności rezultatu nie wymaga, aby rezultat
istniał w postaci ucieleśnionej, bowiem przy takim założeniu należy odmówić cech
dzieła umowie na przykład o takie czynności, których samoistność rezultatu
przejawia się w pozostawieniu śladu uchwyconego za pomocą zmysłów (wzrok,
słuch)”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Przepis art. 3984
§ 2 k.p.c. wymaga, aby wniosek o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania stanowił odrębny element pisma niezależny od
przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c.).
Uzasadnienie wniosku natomiast powinno nawiązywać do przesłanek przyjęcia
skargi do rozpoznania określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem
Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie
występuje istotne zagadnienie prawne, 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów
prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w
orzecznictwie sądów, 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga
kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Spełnienie wymagania z art. 3984
§ 2 k.p.c.
powinno zatem przybrać formę wyodrębnionego wywodu prawnego, w którym
skarżący wskaże, jakie występujące w sprawie okoliczności pozwalają na
uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jednocześnie
uzasadni, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi przesłanek.
Odwołanie się do przesłanki istnienia potrzeby wykładni przepisów prawnych
budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie
sądów wymaga wykazania, że określony przepis prawa, mimo że budzi poważne
wątpliwości (ze wskazaniem, na czym te poważne wątpliwości polegają), nie
doczekał się wykładni, bądź że jego niejednolita wykładnia wywołuje rozbieżności w
orzecznictwie sądów, które należy przytoczyć (por. postanowienia Sądu
3
Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN 570/01, OSNC 2002 nr 12, poz.
151 i z dnia 15 października 2002 r., II CZ 102/02, niepublikowane). W myśl
utrwalonego orzecznictwa, nie istnieje potrzeba wykładni przepisów prawa ani nie
występuje w sprawie istotne zagadnienie prawne, jeżeli Sąd Najwyższy wyraził
swój pogląd we wcześniejszym orzecznictwie, a nie zachodzą okoliczności
uzasadniające zmianę tego poglądu. Ponadto rozstrzygnięcie zagadnienia
prawnego lub wątpliwości interpretacyjnych nie może się sprowadzać do
odpowiedzi na zarzuty skarżącego skierowane pod adresem zaskarżonego
orzeczenia ani też do odpowiedzi na wątpliwości skarżącego, które można wyjaśnić
za pomocą obowiązujących reguł wykładni bądź w drodze prostego zastosowania
przepisów (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego dnia 16 stycznia 2003 r., I
PK 230/02, OSNP-wkładka 2003 nr 13, poz. 5).
Wbrew wywodom skarżącego, formułowana przez skarżącego wątpliwość
została już rozważona i wyjaśniona w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. np.
wyrok z dnia 18 kwietnia 2012 r., II UK 187/11, niepublikowany) W wyroku tym
wskazano, że umowa o dzieło to umowa o pewien określony rezultat pracy i
umiejętności ludzkich (art. 627 k.c.). W wypadku umowy o dzieło niezbędne jest
zatem, aby starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do
konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Przyjmuje się przy tym, że
rezultat, o który umawiają się strony, musi być z góry określony, mieć samoistny byt
oraz być obiektywnie osiągalny i pewny. Wykonanie dzieła najczęściej przybiera
postać wytworzenia rzeczy, czy też dokonania zmian w rzeczy już istniejącej
(naprawienie, przerobienie, uzupełnienie). Tego rodzaju postacie dzieła są
rezultatami materialnymi umowy zawartej między stronami. Poza rezultatami
materialnymi istnieją także rezultaty niematerialne, które mogą, ale nie muszą, być
ucieleśnione w jakimkolwiek przedmiocie materialnym (rzeczy). Pomijając
wątpliwości odnośnie do uznawania za dzieło rezultatów niematerialnych
nieucieleśnionych w rzeczy (por. np. K. Zagrobelny (w:) E. Gniewek, Komentarz,
2006, s. 1039; A. Brzozowski (w:) System prawa prywatnego, t. 7, 2004, s. 329-
332; J. Szczerski (w:) Komentarz, t. II, 1972, s. 1371), wskazać należy, że takim
rezultatem nieucieleśnionym w rzeczy nie może być czynność, a jedynie wynik tej
czynności. Dzieło musi bowiem istnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie
4
tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego
rezultatu (por. A. Brzozowski (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2005, s. 351-
352). Wykonanie określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności), bez
względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie, jest natomiast cechą
charakterystyczną tak dla umów zlecenia (gdy chodzi o czynności prawne – art.
734 § 1 k.c.), jak i dla umów o świadczenie usług nieuregulowanych innymi
przepisami (gdy chodzi o czynności faktyczne – art. 750 k.c.). W odróżnieniu od
umowy o dzieło, przyjmujący zamówienie w umowie zlecenia (umowie o
świadczenie usług) nie bierze więc na siebie ryzyka pomyślnego wyniku spełnianej
czynności. Jego odpowiedzialność za właściwe wykonanie umowy oparta jest na
zasadzie starannego działania (art. 355 § 1 k.c.), podczas gdy odpowiedzialność
strony przyjmującej zamówienie w umowie o dzieło niewątpliwie jest
odpowiedzialnością za rezultat.
Wywody skarżącego wskazują, że chodzi mu w istocie o zajęcie przez Sąd
Najwyższy stanowiska co do zarzutów postawionych w kasacyjnej podstawie
naruszenia prawa materialnego. Taka okoliczność nie stanowi jednak przesłanki
przyjęcia skargi do rozpoznania.
Z tych względów Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c.