Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 85/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Jerzy Grubba
Protokolant Joanna Sałachewicz
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Mieczysława Tabora,
w sprawie K. Ł.
o wydanie wyroku łącznego
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 12 września 2012 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich - na korzyść skazanego
od wyroku łącznego
Sądu Rejonowego
z dnia 25 listopada 2010 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy po rozpoznaniu sprawy K. Ł., skazanego prawomocnymi
wyrokami:
1. Sądu Rejonowego z dnia 9 czerwca 2006 r. w sprawie sygn. akt II K
617/05, za czyn popełniony w dniu 8 września 2005 r. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art.
286 § 1 k.k., art. 297 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11§ 2 k.k. w zw. z art. 64
§ 1 k.k. na karę roku pozbawienia wolności, za czyn popełniony w dniu 8 września
2005 r. z art. 275 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1
k.k. na karę czterech miesięcy pozbawienia wolności oraz na karę łączną roku
pozbawienia wolności, prawomocnym z dniem 19.09.2006 r.,
2. Sądu Rejonowego z dnia 25 lipca 2008 r. w sprawie VI K 333/08 za czyn
popełniony w dniu 14 lutego 2008 r. z art. 178a § 1 k.k. na karę grzywny w
wysokości 50 stawek dziennych po 30 zł każda, prawomocnym z dniem 2 sierpnia
2008 r.,
3. Sądu Rejonowego z dnia 18 listopada 2008 r. w sprawie VI K 836/08 za
czyn popełniony w dniu 19 lipca 2008 r. z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn popełniony w dniu
19 lipca 2008 r. z art. 244 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na
karę łączną roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem
jej wykonania na okres 3 lat próby, prawomocnym z dniem 28 stycznia 2009 r.,
której wykonanie zarządzono nieprawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego
z dnia 4 listopada 2010 r., sygn. II Ko 2246/10,
4. Sądu Rejonowego z dnia 14 sierpnia 2009 r. w sprawie II K 382/09 za
czyn popełniony w dniu 11 września 2008 r. z art. 244 k.k. na karę 8 miesięcy
pozbawienia wolności, za czyn popełniony w dniu 11 września 2008 r. z art. 288 § 1
k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę roku pozbawienia wolności, za czyn popełniony
w dniu 11 września 2008 r. z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z
dnia 29 lipca 2005 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz na karę łączną
roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, prawomocnym z dniem 30 września 2009
r.,
5. Sądu Rejonowego z dnia 24 września 2009 r. w sprawie II K 473/09 za
czyn popełniony w dniu 8 sierpnia 2008 r. z art. 158 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn
popełniony w dniu 8 sierpnia 2008 r. z art. 190 § 1 k.k. na karę 4 miesięcy
3
pozbawienia wolności oraz na karę łączną roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności,
której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 5 lat próby, prawomocnym z
dniem 2 października 2009 r.,
6. Sądu Rejonowego z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie II K 77/10 za czyn
popełniony w dniu 6 sierpnia 2009 r. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. na
karę 2 lat pozbawienia wolności, prawomocnym z dniem 9 lipca 2010 r.,
7. Sądu Rejonowego z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie II K 182/10 za
czyn popełniony w dniu 21 lipca 2009 r. z art. 244 k.k. na karę 8 miesięcy
pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 2 lat
próby, prawomocnym z dniem 23 czerwca 2010 r.
- w wyroku łącznym z dnia 25 listopada 2010 r., sygn. akt II K 1144/10,
orzekł:
"I. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k. kary
pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanymi w pkt. 3, 4 i 5 części
wstępnej wyroku łączy i orzeka wobec skazanego K. Ł. karę łączną w wymiarze 4
(czterech) lat pozbawienia wolności;
II. na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej
w pkt. I części dyspozytywnej wyroku kary łącznej wymierzonej skazanemu K. Ł.
zalicza okresy rzeczywistego pozbawienia wolności i kary odbyte w sprawach
opisanych w pkt. 3 części dyspozytywnej wyroku - w dniu 19 lipca 2008 r., od 28
kwietnia 2010 r. do 7 maja 2010 r.; pkt. 4 części dyspozytywnej wyroku - od 8
lutego 2010 r. do 28 kwietnia 2010 r. oraz od 7 maja 2010 r. do 25 listopada 2010
r.;
III. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k. kary
pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanymi w pkt. 6 i 7 części wstępnej
wyroku łączy i orzeka wobec skazanego K. Ł. karę łączną w wymiarze 2 (dwóch) lat
pozbawienia wolności;
IV. na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej
w pkt. III części dyspozytywnej wyroku kary łącznej wymierzonej skazanemu K. Ł.
zalicza okresy rzeczywistego pozbawienia wolności i kary odbyte w sprawie
opisanej w pkt. 6 części dyspozytywnej wyroku - zatrzymanie w dniu 10 sierpnia
2009 r.;
V. na podstawie art. 572 k.p.k. w pozostałym zakresie postępowanie umarza;
4
VI. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia skazanego K. Ł. od zapłaty na
rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu;
VII. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. W. kwotę 120,- (sto
dwadzieścia) złotych tytułem nieopłaconej obrony z urzędu oraz kwotę 26,40
(dwadzieścia sześć 40/100) złotych tytułem podatku VAT."
Powyższy wyrok nie został zaskarżony w terminie przez żadną ze stron i
uprawomocnił się z upływem dnia 3 grudnia 2010 r.
Kasację od prawomocnego wyroku łącznego Sądu Rejonowego z dnia 25
listopada 2010 r., na korzyść skazanego K. Ł. wniósł Rzecznik Praw
Obywatelskich, który powołując się na zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na
treść wyroku naruszenia przepisów prawa karnego materialnego, to jest art. 4 § 1
k.k., polegającego na zastosowaniu przez Sąd ustawy nowej i w konsekwencji
wymierzeniu, po myśli art. 89 § 1a k.k., kary łącznej bezwzględnego pozbawienia
wolności za zbiegające się przestępstwa, za które wyrokami jednostkowymi
orzeczono kary bezwzględnego pozbawienia wolności oraz kary pozbawienia
wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania mimo, że w czasie
popełnienia zbiegających się przestępstw obowiązywała ustawa względniejsza dla
skazanego, gdyż przepis art. 89 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8
czerwca 2010 r. wykluczał możliwość orzeczenia w takiej sytuacji kary łącznej
bezwzględnego pozbawienia wolności,
- wniósł w konkluzji o uchylenie tegoż wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich jest zasadna i zawarty w niej
postulat uchylenia zaskarżonego wyroku oraz przekazania sprawy Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności - dla porządku - należy zwrócić uwagę na
okoliczności następujące.
K. Ł. wyrokami Sądu Rejonowego z dnia 24 września 2009 r., sygn. akt II K
473/09 (pkt 5 komparycji wyroku łącznego), oraz z dnia 15 czerwca 2010 r., sygn.
akt II K 182/10 (pkt 7 komparycji wyroku łącznego), został skazany na kary
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Kary te zostały
połączone z bezwzględnymi karami pozbawienia wolności, które zostały orzeczone
wyrokami Sądu Rejonowego, wskazanymi w komparycji wyroku łącznego pod pkt.
5
3, 4 oraz 6. Jako kary łączne zostały orzeczone bezwzględne kary pozbawienia
wolności (punkty I i III wyroku łącznego). Innymi słowy, Sąd Rejonowy połączył w
bezwzględne kary pozbawienia wolności, kary jednostkowe pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania.
Ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy -
Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy -
Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1598)
wprowadzono do art. 89 k.k. nowy paragraf - 1a - przewidujący, że "w razie
skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd może w wyroku łącznym orzec karę
łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania".
Przepis ten wszedł w życie z dniem 8 czerwca 2010 r., przy czym ustawa go
ustanawiająca, w odniesieniu do przepisów prawa karnego materialnego,
przepisów intertemporalnych nie zawierała.
Przed dniem 8 czerwca 2010 r., w zasadzie jednolita, interpretacja
ówczesnego stanu prawnego była taka, że orzeczenie w wyroku łącznym kary
łącznej, w przypadku wymierzenia poszczególnymi wyrokami kar pozbawienia
wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania oraz kar bezwzględnych, mogło
nastąpić jedynie wówczas, gdy ta nowa kara łączna orzekana była z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 marca
2001 r., I KZP 2/01, OSNKW 2001, z. 5-6, poz. 41 oraz dalsze konsekwentne
stanowisko prezentowanie w licznych judykatach). Stan ten zmienił się dopiero po
wejściu w życie przepisu art. 89 § 1a k.k., wprost przewidującego możliwość
orzeczenia w wyroku łącznym bezwzględnej kary pozbawienia wolności, nawet jeśli
wszystkie podlegające łączeniu kary orzeczone zostały z warunkowym
zawieszeniem ich wykonania. Tym bardziej zatem - a maiori ad minus - możliwe
stało się połączenie węzłem kary łącznej w wyroku łącznym bezwzględnej kary
pozbawienia wolności z taką karą wymierzoną z dobrodziejstwem warunkowego
zawieszenia jej wykonania, a więc w takiej sytuacji, jaka wystąpiła w wypadku
łączenia kar jednostkowych w punkcie pierwszym i trzecim zaskarżonego wyroku
łącznego.
Skoro do dnia 8 czerwca 2010 r. nie było możliwe w omawianych wypadkach
orzeczenie w wyroku łącznym kary łącznej bez warunkowego zawieszenia, a po tej
dacie taki wymiar kary był możliwy, to wręcz narzucała się konieczność porównania
6
obu stanów prawnych przez pryzmat wyrażonych w art. 4 § 1 k.k. reguł prawa
intertemporalnego. Nie wymaga rozbudowanej argumentacji teza, że ustawą
względniejszą dla osób skazanych, w kontekście możliwości kształtowania wymiaru
kary łącznej w wyroku łącznym, była ustawa obowiązująca w brzmieniu przed
dniem 8 czerwca 2010 r. Wówczas bowiem, jeśli sąd wydając wyrok łączny
decydował się na połączenie kar pozbawienia wolności wymierzonych z
warunkowym zawieszeniem wykonania z karami bezwzględnymi, to zobowiązany
był do orzeczenia kary łącznej z warunkowym zawieszeniem. Niewystąpienie
natomiast przesłanek z art. 69 k.k. prowadziło do uznania, że brak jest warunków
do wydania wyroku łącznego. W brzmieniu przepisu obowiązującym obecnie takie
ograniczenie już nie występuje (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 13
kwietnia 2011 r., IV KK 39/11, Prok. i Pr. - wkł. 2011/9/1, LEX nr 795215).
Taka interpretacja obowiązujących przepisów jest konsekwentnie
prezentowana przez Sąd Najwyższy, który wielokrotnie przypominał, że:
- wymierzenie kary łącznej w wyroku łączny podlega regułom art. 4 § 1 k.k.
(wyrok z dnia 8 listopada 2011 r., IV KK 171/11, LEX nr 1044052),
- wykładnia art. 89 § 1 k.k. w brzmieniu sprzed dnia 8 czerwca 2010 r., nie
upoważnia do wymierzenia bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wyroku
łącznym, w miejsce tego rodzaju kar orzeczonych z warunkowym zawieszeniem
wykonania i bez takiego zawieszenia (wyrok z dnia 16 listopada 2011 r., III KK
297/11, LEX nr 1055031),
- normy zawarte w art. 89 § 1 i § 1a k.k. mają także (obok procesowego,
gdyż odnoszą się do instytucji wyroku łącznego) charakter materialnoprawny. Stąd
należy odnosić do nich również reguły intertemporalne, zawarte w art. 4 § 1 k.k.
(wyrok z dnia 12 października 2011 r., V K.K. 275/11, LEX nr 1044078).
Sąd Rejonowy postąpił więc wprawdzie w sposób dopuszczony przepisem
art. 89 § 1a k.k., ale sprzeczny z zasadą wyrażoną w art. 4 § 1 k.k., albowiem
skazany K. Ł. przypisanych jemu przestępstw dopuścił się przed dniem 8 czerwca
2010 r., kiedy to reguły łączenia kar pozbawienia wolności orzeczonych z
warunkowym zawieszeniem wykonania i bez zawieszenia były dla niego
względniejsze. Zastosowanie miał wyłącznie przepis art. 89 § 1 k.k., zgodnie z
którym w takim wypadku sąd może w wyroku łącznym warunkowo zawiesić
wykonanie kary łącznej, jeżeli zachodzą przesłanki określone w art. 69 k.k.
Niejednokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał, że w razie stwierdzenia braku takich
7
przesłanek, co musiałoby prowadzić do orzeczenia kary łącznej pozbawienia
wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, wydanie wyroku łącznego
nie jest dopuszczalne (zob. np. uchwałę z dnia 27 marca 2001 r., I KZP 2/01,
OSNKW 2001, z. 5-6, poz. 41; wyrok z dnia 5 października 2004 r., V KK 224/04,
OSNKW 2004, z. 10, poz. 98). Zmiana stanu prawnego czyni obecnie ten pogląd
nieaktualnym, jednak z uwagi na wymóg respektowania normy art. 4 § 1 k.k. - tylko
w odniesieniu do spraw, w których przedmiotem rozstrzygnięcia jest orzeczenie
kary łącznej łączącej kary jednostkowe wymierzone za przestępstwa popełnione
przez skazanego po dniu 7 czerwca 2010 r. (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 grudnia 2010 r., II KK 156/10, R-OSNKW 2010, poz. 2542
oraz wyroki tego Sądu: z dnia 13 kwietnia 2011 r., IV KK 39/11, LEX nr 795215; z
dnia 9 maja 2011 r., V KK 108/11, LEX nr 817560; z dnia 18 października 2011 r.,
IV KK 262/11, LEX nr 1044057 ).
Z tych też względów kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich, która
podnosiła zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku
łącznego naruszenia prawa materialnego, zasługiwała na uwzględnienie.
Niezależnie od powyższego Sąd Najwyższy uważa za zasadne podnieść i
inne kwestie, które niewątpliwie powinny zostać wzięte pod uwagę przy ponownym
rozpoznawaniu sprawy przez Sąd Rejonowy.
Warunki orzekania o karze łącznej, tak w wyroku jednostkowym, jak i w
postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, zostały określone w sposób
jednoznaczny w art. 85 k.k. Stanowi on, że sąd orzeka karę łączną tylko w takiej
sytuacji, gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy
wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i
wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Tak
więc o możliwości orzeczenia kary łącznej decyduje w pierwszej kolejności to, czy
w danym układzie procesowym mamy do czynienia z realnym zbiegiem
przestępstw, czy też nie. Z realnym zbiegiem mamy zaś do czynienia wówczas, gdy
"sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok,
chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw". Dopiero
kolejnym, chociaż równie koniecznym warunkiem jest to, aby za przestępstwa
pozostające w zbiegu realnym zostały "wymierzone kary tego samego rodzaju albo
inne podlegające łączeniu". Nie można więc orzec kary łącznej w sytuacji, gdy co
prawda poszczególne kary orzeczone w wyrokach jednostkowych są tego samego
8
rodzaju albo mogą podlegać łączeniu, ale przestępstwa za które je orzeczono nie
pozostają w realnym zbiegu. Innymi słowy o możliwości orzeczenia kary łącznej
decyduje w pierwszej kolejności to, czy przestępstwa za które je orzeczono
pozostają w zbiegu realnym, a nie to, czy orzeczone kary nadają się do połączenia
(zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2005 r., I KZP 36/04, OSNKW
2005, nr 2, poz. 13). W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy winien więc w
pierwszej kolejności ustalić ile i jakich - realnie zbiegających się przestępstw -
dopuścił się skazany K. Ł., a dopiero w dalszej kolejności rozważyć, czy orzeczone
wyrokami jednostkowymi kary podlegają łączeniu. Z układu faktycznego omawianej
sprawy wynika, że pierwszy nieprawomocny wyrok wobec skazanego zapadł w
dniu 9 czerwca 2006 r. (opisany w pkt. 1 komparycji wyroku), a ponieważ przed tą
datą skazany nie popełnił innych przestępstw oprócz tych, które mu przypisano
powyższym wyrokiem, to w dalszych rozważaniach na temat kary łącznej ten wyrok
i orzeczoną nim karę można pominąć (brak warunków do łączenia). Kolejny realny
zbieg przestępstw zamyka data wydania wyroku w sprawie VI K 333/08, a więc w
dzień 25 lipca 2008 r. Przed tą datą skazany K. Ł. dopuścił się przestępstw
przypisanych jemu wyrokami Sądu Rejonowego właśnie z dnia 25 lipca 2008 r.
(opisanym w pkt. 2 komparycji wyroku) oraz z dnia 18 listopada 2008 r. (opisanym
w pkt. 3 komparycji wyroku). Rzecz jednak w tym, że w pierwszym z przywołanych
wyroków orzeczono wobec skazanego karę grzywny, a w drugim karę pozbawienia
wolności. Jeżeli zatem kary te nie są tego samego rodzaju i nie podlegają łączeniu,
to w odniesieniu do tych wyroków również brak jest warunków do objęcia ich
wyrokiem łącznym.
Kolejny - trzeci już realny zbieg przestępstw zamyka data wydania wyroku w
sprawie II K 382/09, a więc dzień 14 sierpnia 2009 r.(wyrok opisany w pkt. 4
komparycji wyroku). To przed tą datą skazany K. Ł. dopuścił się wszystkich
przestępstw jemu przypisanych w wyrokach opisanych w pkt. 4, 5, 6 i 7 komparycji
wyroku łącznego i formalnie rzecz biorąc jedynie w odniesieniu do tych skazań i
orzeczonych kar należy rozważać orzeczenie kary łącznej w wyroku łącznym.
Przypomnieć jedynie wypada po raz kolejny, że w dwóch wyrokach orzeczone
zostały kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania
(wyroki opisane w pkt. 5 i 7 komparycji wyroku łącznego) oraz bezwzględne kary
pozbawienia wolności (wyroki opisane w pkt. 4 i 6 komparycji wyroku łącznego).
Tak więc połączeniu mogłyby podlegać wszystkie orzeczone tymi wyrokami kary - o
9
ile Sąd Rejonowy orzekłby karę łączną pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania (pod warunkiem, że zachodziłyby w sprawie
przesłanki z art. 69 k.k.) lub też tylko bezwzględne jednostkowe kary pozbawienia
wolności z wyroków opisanych w pkt. 4 i 6 komparycji wyroku łącznego.
Sąd Rejonowy winien przy tym mieć na uwadze fakt, że kasacja została
wniesiona na korzyść skazanego i jego sytuacja po ponownym rozpoznaniu sprawy
nie może ulec pogorszeniu (art. 443 k.p.k.).
Sąd Najwyższy uważa również za zasadne, a wręcz niezbędne wskazać na
rażący i nie do zaakceptowania sposób procedowania Sądu Rejonowego po
wydaniu wyroku łącznego, który wręcz urąga zasadom rzetelnego procesu i godzi
w wolności i prawa obywateli. Nie można inaczej bowiem ocenić postępowania
Sądu Rejonowego, który wniosek skazanego o przywrócenie terminu do wniesienia
apelacji (zob. k- 84 akt) zamiast skierować na posiedzenie (zob. art. 126 § 1 - 3
k.p.k.), podczas którego Sąd rozważyłby tę kwestię, łącznie z ewentualnym
sprawdzeniem okoliczności faktycznych (zob. art. 97 k.p.k.), albowiem skazany
wywodził, że niedotrzymanie terminów zawitych wynikało z zaniechań jego obrońcy
z urzędu, a w przypadku, gdyby postanowienie Sądu nie było dla skazanego
korzystne, przysługiwałoby mu zażalenie do Sądu II instancji, ograniczył się do
poinformowania skazanego pismem administracyjnym, że wniosek skazanego o
przywrócenie terminu "nie może być merytorycznie rozpoznany" (k- 87 akt). Należy
w tym miejscu wskazać, że w orzecznictwie wskazuje się, że termin do złożenia
wniosku o przywrócenie terminu zawitego jest terminem zawitym, w związku z
czym możliwe jest wystąpienie z wnioskiem o jego przywrócenie (zob.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2005 r., II KZ 6/05, R-OSNKW
2005, poz. 579; odmiennie - T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego oraz
ustawa o świadku koronnym. Komentarz, Warszawa 2008, wyd. V, s.332 )
Można byłoby wręcz powiedzieć, że wniosek skazanego o przywrócenie
terminu do wniesienia apelacji od przedmiotowego wyroku łącznego do chwili
obecnej nie został rozpoznany. Gdyby zaś wniosek ten został rozpoznany we
właściwym trybie i czasie, to być może nie zachodziłaby konieczność wzruszenia
zaskarżonego wyroku w drodze nadzwyczajnych środków zaskarżenia, a
wystarczyłoby typowe w tego rodzaju sprawach postępowanie odwoławcze do
Sądu drugiej instancji. O ile można w pewien sposób usprawiedliwić naruszenie
przez Sąd Rejonowy prawa materialnego w sposób wskazany w kasacji, to już nie
10
ma - i nie powinno być - żadnego usprawiedliwienia dla takiego postępowania
Sądu, który wobec obywatela, którego prawa i wolności zostały naruszone i to w
sposób rażący, podejmuje działania niezgodne z procedurą, które nie tylko blokują
jemu dostęp do sądu, ale również uniemożliwiają dochodzenie osobom
pozbawionym wolności swoich słusznych praw. Nieodzowne więc wydaje się, aby
osoby odpowiedzialne za nadzór, sprawę powyższą potraktowały z należytą
powagą i podjęły stosowne oraz przewidziane prawem działania.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak w części
dyspozytywnej wyroku.