Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 121/12
POSTANOWIENIE
Dnia 10 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. R. i K. R.
przeciwko A. D. o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 października 2012 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 kwietnia 2012 r.,
oddala zażalenie i nie obciąża pozwanej kosztami
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwanej
A. D. od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 25 marca 2011 r., ponieważ nie została
2
ona opłacona opłatą podstawową. Zmiana art. 14 ust. 2 art. 100 ust. 2 u.k.s.c.
ustawą z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 21, poz. 123) nie dotyczy rozpoznawanej
sprawy, z uwagi na treść art. 2 przewidującą, że nie ma zastosowania do spraw
wszczętych przed jej wejściem w życie. Obowiązek wniesienia tej opłaty przez
pełnomocnika pozwanej, bez wezwania do jej uregulowania, wynika z art. 1302
§ 3
k.p.c.
Pozwana w zażaleniu, błędnie nazwanym skargą kasacyjną zarzuciła
kwestionowanemu orzeczeniu naruszenie prawa materialnego obejmującego
przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz.594 ze zm.). Domagała się uchylenia
postanowienia podnosząc, że skoro była zwolniona w całości od kosztów
sądowych, to zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 10 u.k.s.c. nie miała obowiązku ich
ponosić. Obecnie obowiązująca ustawa nie zawiera obowiązku wnoszenia opłaty
podstawowej w innych przypadkach niż wynikające z treści art. 14 u.k.s.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest uzasadnione.
Obowiązek wnoszenia opłaty podstawowej przez stronę zwolnioną od kosztów
sądowych wprowadzony został art. 14 ust. 2 i art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167, poz. 1398,
dalej - u.k.s.c.) i dotyczył, stosownie do art. 149, także spraw wszczętych przed
wejściem w życie ustawy, jeśli postępowanie było prowadzone w kolejnej instancji
już po dniu 2 marca 2006 r., po wejściu w życie ustawy. Uchylenie tego obowiązku
dokonane zostało art. 1 pkt 2 i 17 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 21,
poz.123). Zgodnie z art. 2 tej ustawy jej przepisy mają zastosowanie do spraw
wszczętych po dniu jej wejścia w życie, po dniu 10 marca 2007 r. Oznacza to, że
w rozpoznawanej sprawie, która wszczęta została przed wejściem w życie ustawy
z dnia 14 grudnia 2006 r. mają zastosowanie zarówno art. 14 ust. 2, jak i art. 100
ust. 2 u.k.s.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 października
2007 r., I CZ 75/07, niepubl.; z dnia 23 stycznia 2008 r., II UZ 47/07, niepubl.;
z dnia 6 marca 2008 r., I CZ 150/07, niepubl.; z dnia 16 kwietnia 2008 r., I CZ
3
21/08, niepubl.; z dnia 9 maja 2008 r., III CZ 17/08, niepubl.). Z kolei art. 1302
§ 3
k.p.c. przewidujący obowiązek opłacenia, bez wezwania o uiszczenie opłaty, pism
będących środkami zaskarżenia, podlegających opłacie stałej lub stosunkowej,
wnoszonych przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego pod
rygorem odrzucenia pism, został uchylony przez art.1 pkt 3 lit. a ustawy z dnia
5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 234, poz. 1571). Stosownie do art. 8 ust. 1 tej
ustawy, art. 1302
§ 3 k.p.c. zachował moc obowiązującą w postępowaniach, które
były wszczęte przed wejściem ustawy w życie, czyli przed dniem 1 lipca 2009 r.
Opłata podstawowa określona w art. 14 ust. 3 u.k.s.c. jest opłatą w wysokości
stałej w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 21 marca 2007 r., I CZ 16/07, niepubl.; z dnia 19 kwietnia 2007 r., I CZ
18/07, niepubl.). Oznacza to, że apelująca miała obowiązek uregulowania opłaty
podstawowej wraz z wniesieniem apelacji, bez wezwania o jej uiszczenie,
a niedopełnienie go było przyczyną odrzucenia apelacji na podstawie art. 1302
§ 3
k.p.c. Odmienne stanowisko żalącej nie znajduje usprawiedliwienia
w przedstawionych uregulowaniach, zaś powoływanie się na obecnie
obowiązującą treść przepisów nie uwzględnia przedstawionych przepisów
przejściowych.
Z powyższych względów zażalenie jako pozbawione uzasadnionych
podstaw podlegało oddaleniu w oparciu o art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego oparte zostało na podstawie
art. 102 w związku z art. 397 § 2,art. 32121
i art. 3941
§ 3 k.p.c. Za odstąpieniem
od obciążenia pozwanej kosztami postępowania zażaleniowego przemawia jej
trudna sytuacja majątkowo-rodzinna oraz okoliczności rozpoznawanej sprawy,
mające dla nie istotne znaczenie, nie wyłączając przesądzenia kwestii
skuteczności złożenia apelacji.

I CZ 121/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia