Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 159/12
POSTANOWIENIE
Dnia 10 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku W. A.
przy uczestnictwie B. A., i innych
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 października 2012 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 15 czerwca 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił skargę kasacyjną
wnioskodawczyni W. A. od postanowienia tego Sądu z dnia 26 listopada 2010 r., z
uwagi na to, że nie został uzupełniony brak tej skargi polegający na
nieprzedstawieniu uzasadnienia wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania. Wezwanie
do dopełnienia tej czynności związane było z wykonaniem zobowiązania
2
nałożonego przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 kwietnia 2012 r. i
doręczona pełnomocnikowi skarżącej w dniu 29 maja 2012 r.
W zażaleniu wnioskodawczyni zarzuciła, że w wezwaniu do uzupełnienia
braków skargi kasacyjnej powołano art. 3984
§ 2 k.p.c., czym została wprowadzona
w błąd, ponieważ wniosek i jego uzasadnienie znajduje się w skardze kasacyjnej,
w jej pierwszym zdaniu i dlatego odmówił uzupełniania tej skargi. Z kolei
w zaskarżonym postanowieniu Sąd Okręgowy powołał się na podstawę z art. 3989
§ 1 k.p.c., co sugeruje że podstawą odrzucenia skargi kasacyjnej jest nie tyle brak
wniosku i jego uzasadnienia, ale niewskazanie konkretnego punktu z art. 3989
§ 1
k.p.c., co jest jednak nietrafne, bo z lakonicznego wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania wynika jednoznacznie o jakie zagadnienie prawne w tej
sprawie chodzi i należałoby potraktować je jako zagadnienie prawne objęte art.
3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
W art. 3984
k.p.c. określone zostały wymagania formalne jakim powinna
odpowiadać skarga kasacyjna. Te wymagania przewidziane w art. 3984
§ 1 k.p.c.
stanowią elementy konstrukcyjne, których niedochowanie skutkuje odrzuceniem
skargi kasacyjnej a limine, z uwagi na ich nienaprawialny charakter. Niedopełnienie
warunków przewidzianych w art. 3984
§ 2 i 3 k.p.c. stanowi przyczynę podjęcia
przez przewodniczącego w sądzie drugiej instancji działań mających na celu
wezwanie skarżącego do ich uzupełnienia. W razie nieusunięcia w wyznaczonym
terminie wskazanych w wezwaniu braków skarga kasacyjna podlega odrzuceniu na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. Jeśli Sąd Najwyższy dostrzeże podlegające usunięciu
braki skargi kasacyjnej, to zwraca skargę sądowi drugiej instancji w celu ich
usunięcia, stosownie do art. 3986
§ 3 k.p.c. Wyrazem tego jest postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r., w którym stwierdzone zostało, że skarga
wnioskodawczyni nie spełnia wymagania objętego art. 3984
§ 2 k.p.c. Przewidziana
w art. 3984
§ 2 k.p.c. powinność skarżącej złożenia wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania oraz jego uzasadnienia związana jest ściśle z instytucją
przedsądu uregulowaną w art. 3989
§ 1 k.p.c. Skarżąca miała obowiązek wskazania
argumentów przemawiających za tym, aby skarga kasacyjna została przyjęta przez
3
Sąd Najwyższy do rozpoznania. Argumenty te muszą ściśle nawiązywać do
przesłanek wyszczególnionych w art. 3989
§ 1 pkt 1 do 4 k.p.c. i przybrać postać
wyodrębnionego wywodu jurydycznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 13 czerwca 2008 r., III CK 104/08, niepubl.). Wskazane w tym przepisie
podstawy przyjęcia lub odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania są
zarówno przesłanką pełnego rozpoznania skargi, jak i istotnym wymaganiem
formalnym. Ogólne ich sformułowanie przemawia za koniecznością
doprecyzowania w ramach konkretnej skargi kasacyjnej i podnoszonej w niej
wadliwości kwestionowanego orzeczenia. Każde z wymagań skargi przewidzianych
w art. 3984
§ 1 i 2 k.p.c. ma samodzielny byt, co stwarza obowiązek odrębnego
przytoczenia podstaw i ich uzasadnienia oraz odrębnego złożenia wniosku
o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienia
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2012 r., I UK 332/11,
niepubl.; z dnia 9 stycznia 2012 r., III UK 60/11, niepubl.). Wniosek o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania powinien wskazywać, że zachodzi co najmniej
jedna z okoliczności wymienionych w art. 3984
§ 1 k.p.c., a jego uzasadnienie,
odrębne od uzasadnienia podstaw kasacyjnych, zawierać motywy przemawiające
za potrzebą rozpoznania skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2012 r., III UK 60/11;
z dnia 25 listopada 2011r., V CSK 89/11, niepubl.; z dnia 20 lipca 2011 r., II CSK
55/11, niepubl.; z dnia 20 maja 2011 r., IV CZ 18/11, niepubl.). Skarga kasacyjna
wnioskodawczyni nie spełniała powyższych wymagań w odniesieniu do
uzasadnienia podstaw żądania przyjęcia jej do rozpoznania, a odmowa
uzupełnienia jej stanowi przyczynę zastosowania rygoru przewidzianego art. 3986
§ 2 k.p.c. Nie czyni zadość wypełnieniu nałożonego obowiązku przekonanie
skarżącej, że nie ma potrzeby uzupełniania skargi, ponieważ pozostaje ono
w sprzeczności z charakterem skargi kasacyjnej jako nadzwyczajnego środka
odwoławczego i wynikającym z niego szczególnym wymaganiom formalnym oraz
skutkom ich niedochowania. Nie ma znaczenia dla oceny skuteczności wniesienia
skargi kasacyjnej niedoręczenie skarżącej postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
4 kwietnia 2012 r.
4
Z powyższych względów zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art.
39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.