Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt SNO 3/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący)
SSN Krzysztof Cesarz (sprawozdawca)
SSN Halina Kiryło
Protokolant : Katarzyna Wojnicka
przy udziale Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w Sądzie Okręgowym
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 marca 2013 r.
sprawy
sędziego Sądu Rejonowego
w związku z odwołaniem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego
na niekorzyść obwinionego
od wyroku Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego
z dnia 3 października 2012 r.
1) zmienia zaskarżony wyrok w pkt I w ten sposób, że za
każde z przypisanych przewinień dyscyplinarnych określonych w
pkt I i II części wstępnej wyroku wymierza odrębnie karę
dyscyplinarną upomnienia;
2) obciąża Skarb Państwa kosztami sądowymi postępowania
dyscyplinarnego.
UZASADNIENIE
Obwiniony - sędzia Sądu Rejonowego został obwiniony odpuszczenie się
dwóch przewinień dyscyplinarnych z art. 107 § 1 u.s.p., ujętych w dwóch zarzutach,
to jest:
I. przewinienia służbowego składającego się z 6 określonych zachowań,
2
II. uchybienia godności urzędu składającego się z 3 określonych zachowań.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny wyrokiem z dnia 3 października 2012 r.,
sygn. akt … 4/12, uznał obwinionego „za winnego popełnienia przewinień
służbowych z art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r., - Prawo o ustroju sądów
powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) – zarzuconych w pkt I i II wniosku
– i na podstawie art. 109 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy” wymierzył „obwinionemu karę
dyscyplinarną upomnienia” (pkt I wyroku), po czym kosztami postępowania
dyscyplinarnego obciążył Skarb Państwa (pkt II wyroku).
Odwołanie (nazwane omyłkowo „apelacja”) od tego wyroku w części
dotyczącej kary na niekorzyść obwinionego złożyła zastępca Rzecznika
Dyscyplinarnego w Sądzie Okręgowym, zarzucając „obrazę prawa materialnego, a
to art. 109 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, poprzez
niezasadne wymierzenie, za dwa zarzucone obwinionemu przewinienia służbowe -
jednej kary upomnienia”.
Skarżąca wniosła o zmianę wyroku w pkt I przez wymierzenie kary
upomnienia za każde z przypisanych przewinień albo uchylenie wyroku (w
zaskarżonej części – przyp. SN) i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
Nie ulega wątpliwości, że w zaskarżonym wyroku doszło do wadliwego
orzeczenia co do kary. Na wstępie należało jednak rozstrzygnąć, czy formuła
postawionego w odwołaniu zarzutu pozwalała na wydanie wyroku
reformatoryjnego, skoro w postępowaniu dyscyplinarnym w sprawach
nieuregulowanych w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego (art. 128 u.s.p.), a więc
również art. 434 § 1 zd. drugie k.p.k. W myśl tego przepisu, w przypadku wniesienia
odwołania przez oskarżyciela publicznego, a w niniejszym postępowaniu taką rolę
pełni zastępca rzecznika dyscyplinarnego, można orzec na niekorzyść obwinionego
tylko w razie stwierdzenia uchybienia podniesionego w środku odwoławczym. Tym
podniesionym uchybieniem było wymierzenie jednej kary dyscyplinarnej za dwa
pozostające w zbiegu realnym przewinienia (pierwsze – służbowe i drugie w postaci
uchybienia godności urzędu, co prawidłowo zidentyfikowano we wniosku, ale
błędnie nie rozróżniono w sentencji wyroku, co jednak nie było kwestionowane i nie
miało wpływu na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia). Nastąpiło to z obrazą art.
3
413 § 2 k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p., a nie z naruszeniem art. 109 § 1 u.s.p., który
zawiera tylko (określa) katalog kar za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego.
Sąd orzekając karę przewidzianą w tym zbiorze nie uchybił więc temu przepisowi.
Natomiast do naruszenia art. 413 § 2 k.p.k. doszło dlatego, że wyrok skazujący
składa się z dwóch zasadniczych elementów: dokładnego określenia przypisanego
obwinionemu czynu i jego kwalifikacji prawnej oraz rozstrzygnięcia co do kary za
ten właśnie czyn. Wymierzenie jednej kary po skazaniu za więcej niż jeden czyn nie
jest zatem dopuszczalne. Obowiązek orzeczenia kary za każdy z czynów nie budzi
wątpliwości w orzecznictwie Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego (zob.
wyrok z dnia 22 czerwca 2004 r., SNO 22/04 – OSNSD 2004 z. 1 poz. 3 ) i
stwierdzonej praktyce sądów apelacyjnych – sądów dyscyplinarnych ani w
piśmiennictwie (zob. W. Kozielewicz: Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów.
Komentarz. Warszawa 2005, s. 100, A. Siuchniński, J. Ramotowska: Problematyka
zbiegu realnego przewinień dyscyplinarnych w orzecznictwie sądów
dyscyplinarnych w 2006 roku – OSNSD 2006, s. 373 – 380). Sąd I instancji
wymierzając jedną karę postąpił w sposób przyjęty w art. 9 § 2 k.w. Rzecz jednak w
tym, że ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych nie przewiduje możliwości
wymierzenia łącznie jednej kary za pozostające w zbiegu realnym przewinienia.
Ustawa ta nie dopuszcza również orzekania kary łącznej za zbiegające się czyny
(zob. W. Kozielewicz: Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, prokuratorów,
adwokatów, radców prawnych i notariuszy, Warszawa 2012 i powołane tam
judykaty, s. 172, wyroki z dnia 17 kwietnia 2008, SNO 24/08 – OSNSD 2008, poz. 9,
z dnia 13 marca 2008, SNO 12/08 – OSNSD 2008, p. 37, z dnia 22 czerwca 2004,
SNO 22/04 wskazany wyżej, A. Siuchniński, J. Ramotowska, op. cit. s. 372 – 380).
Stwierdzenie podniesionego w odwołaniu uchybienia art. 413 § 2 w zw. z art.
128 u.s.p., które miało oczywisty wpływ na treść, upoważniało do jego zmiany przez
wymierzenie kary upomnienia za każdy z przypisywanych czynów; kary, o której
orzeczenie na rozprawie głównej wnosili zgodnie obwiniony i zastępca rzecznika
dyscyplinarnego.
Z tych względów orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.

SNO 3/13

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia