V CNP 82/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-10-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CNP 82/12
POSTANOWIENIE
Dnia 27 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek
w sprawie ze skargi J.D.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 9 sierpnia 2002 r., w sprawie z powództwa J. D.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "G."
o wydanie lokalu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 sierpnia 2013 r.,
1) odrzuca skargę
2) oddala wniosek adwokata A. G. o przyznanie kosztów pomocy
prawnej udzielonej powódce.
Uzasadnienie
2
Powódka J. D. w skardze z dnia 24 września 2012 r. wniosła o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego […] z dnia 9
sierpnia 2002 r., I ACa …/02, oddalającego apelację powódki od wyroku Sądu
Okręgowego w W. z dnia 23 stycznia 2002 r., którym oddalono powództwo
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „G.” o nakazanie przydzielenia i wydania
mieszkania typu M-6 położonego przy ul. J. 2/3, o pow. 84 m2
, na warunkach
własnościowego prawa do lokalu.
W skardze, wniesionej na podstawie art. 4241
§ 2 k.p.c., powódka wniosła
o stwierdzenie niezgodności z prawem zaskarżonego wyroku w całości twierdząc,
że nie wniosła skargi kasacyjnej od zaskarżonego wyroku, bowiem nie została
pouczona, że przysługuje jej taki środek, chociaż nie była reprezentowana przez
pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym, a zaskarżony wyrok godzi
w jej konstytucyjne prawo do ochrony własności. Jako podstawę skargi wskazała
naruszenie art. 234 w zw. z art. 237 prawa spółdzielczego oraz art. 19 ust. 1 w zw.
z art. 20 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, niezgodność z art. 64 ust. 2 i 3
Konstytucji RP, a uprawdopodabniając wyrządzenie szkody przez jego wydanie
podała, że utraciła sporny lokal o wartości 800.000 zł. Adwokat reprezentujący
powódkę, ustanowiony z urzędu, wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej
jako nieopłaconych w całości ani w części według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył:
Skarga podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna.
Dopuszczalność skargi w aspekcie zachowania terminu do jej wniesienia nie
budziła wątpliwości w świetle art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie
ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy –
Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. Nr 155, poz. 1037), zgodnie z którym od
orzeczeń, które uprawomocniły się w okresie od dnia 17 października 1997 r. do
dnia 1 września 2004 r., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem może być
wniesiona w terminie dwóch lat od dnia wejścia w życie tej ustawy, tj. od dnia
25 września 2010 r.Skarga podlega jednak odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 2
k.p.c. bowiem nie zachodzi wyjątek, o którym mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c. W myśl
3
tego przepisu w wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z
naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności
albo praw człowieka i obywatela, stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku może żądać także strona, która nie skorzystała z
przysługujących jej środków prawnych, chyba że możliwa jest zmiana lub uchylenie
wyroku w drodze innych przysługujących stronie środków prawnych. W judykaturze
Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wyjątkowy wypadek, o którym mowa w art.
4241
§ 2 k.p.c., występuje m.in. wtedy, gdy strona nie wniosła przysługującego jej
środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby, katastrofy, klęski żywiołowej lub
błędnej informacji udzielonej przez pracownika sądu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, OSNC 2006, nr 6, poz. 113).
W sprawie niniejszej istnienie wyjątkowego wypadku przewidzianego w art. 4241
§ 2 k.p.c. powódka motywowała błędnym zaniechaniem pouczenia jej, że od
zaskarżonego wyroku przysługiwała skarga kasacyjna, które powinno mieć miejsce
w sytuacji, gdy nie była reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem
lub radcą prawnym. Twierdzenie to nie odpowiada prawdzie. Z treści protokołu
rozprawy przed Sądem Apelacyjnym, która odbyła się w dniu 9 sierpnia 2002 r. i
na której powódka stawała osobiście, wyraźnie wynika, że po ogłoszeniu
zaskarżonego wyroku przewodniczący pouczył powódkę o sposobie i terminie
wniesienia kasacji od zaskarżonego wyroku. Z tego względu okoliczność podana
przez powódkę nie może usprawiedliwiać przyjęcia, że w sprawie istnieje
wyjątkowy wypadek przewidziany w art. 4241
§ 2 k.p.c., a brak wskazania
jakichkolwiek innych okoliczności, które mogłyby prowadzić do odmiennej oceny.
Nie sposób ponadto przyjąć, aby skarga spełniła wymaganie przewidziane
w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c., dotyczące uprawdopodobnienia szkody wynikłej
z wydania zaskarżonego wyroku. Powódka w skardze podała, że przez wydanie
zaskarżonego wyroku utraciła sporny lokal o wartości 800.000 zł., nie wskazała
jednak w jaki sposób wysokość szkody została wyliczona ani nie określiła na czym
miałby polegać związek przyczynowo – skutkowy (art. 361 k.c.) pomiędzy
wydaniem zaskarżonego wyroku, a doznaną szkodą, biorąc pod uwagę ustalenia
przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku, którymi Sąd Najwyższy w sprawie
ze skargi jest związany (art. 39813
§ 2 in fine w zw. z art. 42412
k.p.c.). Wynika
4
z nich wprost, że wkład budowlany przypadający na sporny lokal w ostatecznym
wyniku uzgodnień nie został przez powódkę uiszczony – wpłacona przez nią
z opóźnieniem kwota została odebrana, a powódka popierała działania córki
o przydział innego lokalu, w którym zamieszkała jako domownik członka
spółdzielni. Uiszczono jedynie wkład budowlany przypadający na lokal przydzielony
córce powódki, która uzyskała związane z tym spółdzielcze własnościowe prawo do
lokalu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP
38/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz.141).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 i 2 k.p.c. orzekł
jak w postanowieniu.
Stwierdzając, że skarga oparta została na twierdzeniu nie odpowiadającym
prawdziwemu stanowi rzeczy, świadczącemu o nieznajomości akt sprawy,
a niezachowanie jej wymogu dotyczącego uprawdopodobnienia wyrządzenia
szkody jest zaniedbaniem Sąd Najwyższy uznał, że działania pełnomocnika były
nieprofesjonalne i nie stanowiły "udzielenia pomocy prawnej" w rozumieniu § 19-21
rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (jedn. tekst Dz. U. z 2013, poz. 461), za którą koszty
ponosi Skarb Państwa (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia
2013 r., II CNP 67/12, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
18 grudnia 2012 r., II CSK 397/12, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 20 września 2007 r., II CZ 69/07, OSNC 2008, nr 3, poz. 41). Mając
powyższe na względzie oddalono wniosek pełnomocnika o przyznanie
wynagrodzenia.
es
POSTANOWIENIE
Dnia 27 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek
w sprawie ze skargi J.D.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 9 sierpnia 2002 r., w sprawie z powództwa J. D.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "G."
o wydanie lokalu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 sierpnia 2013 r.,
1) odrzuca skargę
2) oddala wniosek adwokata A. G. o przyznanie kosztów pomocy
prawnej udzielonej powódce.
Uzasadnienie
2
Powódka J. D. w skardze z dnia 24 września 2012 r. wniosła o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego […] z dnia 9
sierpnia 2002 r., I ACa …/02, oddalającego apelację powódki od wyroku Sądu
Okręgowego w W. z dnia 23 stycznia 2002 r., którym oddalono powództwo
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „G.” o nakazanie przydzielenia i wydania
mieszkania typu M-6 położonego przy ul. J. 2/3, o pow. 84 m2
, na warunkach
własnościowego prawa do lokalu.
W skardze, wniesionej na podstawie art. 4241
§ 2 k.p.c., powódka wniosła
o stwierdzenie niezgodności z prawem zaskarżonego wyroku w całości twierdząc,
że nie wniosła skargi kasacyjnej od zaskarżonego wyroku, bowiem nie została
pouczona, że przysługuje jej taki środek, chociaż nie była reprezentowana przez
pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym, a zaskarżony wyrok godzi
w jej konstytucyjne prawo do ochrony własności. Jako podstawę skargi wskazała
naruszenie art. 234 w zw. z art. 237 prawa spółdzielczego oraz art. 19 ust. 1 w zw.
z art. 20 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, niezgodność z art. 64 ust. 2 i 3
Konstytucji RP, a uprawdopodabniając wyrządzenie szkody przez jego wydanie
podała, że utraciła sporny lokal o wartości 800.000 zł. Adwokat reprezentujący
powódkę, ustanowiony z urzędu, wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej
jako nieopłaconych w całości ani w części według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył:
Skarga podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna.
Dopuszczalność skargi w aspekcie zachowania terminu do jej wniesienia nie
budziła wątpliwości w świetle art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie
ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy –
Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. Nr 155, poz. 1037), zgodnie z którym od
orzeczeń, które uprawomocniły się w okresie od dnia 17 października 1997 r. do
dnia 1 września 2004 r., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem może być
wniesiona w terminie dwóch lat od dnia wejścia w życie tej ustawy, tj. od dnia
25 września 2010 r.Skarga podlega jednak odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 2
k.p.c. bowiem nie zachodzi wyjątek, o którym mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c. W myśl
3
tego przepisu w wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z
naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności
albo praw człowieka i obywatela, stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku może żądać także strona, która nie skorzystała z
przysługujących jej środków prawnych, chyba że możliwa jest zmiana lub uchylenie
wyroku w drodze innych przysługujących stronie środków prawnych. W judykaturze
Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wyjątkowy wypadek, o którym mowa w art.
4241
§ 2 k.p.c., występuje m.in. wtedy, gdy strona nie wniosła przysługującego jej
środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby, katastrofy, klęski żywiołowej lub
błędnej informacji udzielonej przez pracownika sądu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, OSNC 2006, nr 6, poz. 113).
W sprawie niniejszej istnienie wyjątkowego wypadku przewidzianego w art. 4241
§ 2 k.p.c. powódka motywowała błędnym zaniechaniem pouczenia jej, że od
zaskarżonego wyroku przysługiwała skarga kasacyjna, które powinno mieć miejsce
w sytuacji, gdy nie była reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem
lub radcą prawnym. Twierdzenie to nie odpowiada prawdzie. Z treści protokołu
rozprawy przed Sądem Apelacyjnym, która odbyła się w dniu 9 sierpnia 2002 r. i
na której powódka stawała osobiście, wyraźnie wynika, że po ogłoszeniu
zaskarżonego wyroku przewodniczący pouczył powódkę o sposobie i terminie
wniesienia kasacji od zaskarżonego wyroku. Z tego względu okoliczność podana
przez powódkę nie może usprawiedliwiać przyjęcia, że w sprawie istnieje
wyjątkowy wypadek przewidziany w art. 4241
§ 2 k.p.c., a brak wskazania
jakichkolwiek innych okoliczności, które mogłyby prowadzić do odmiennej oceny.
Nie sposób ponadto przyjąć, aby skarga spełniła wymaganie przewidziane
w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c., dotyczące uprawdopodobnienia szkody wynikłej
z wydania zaskarżonego wyroku. Powódka w skardze podała, że przez wydanie
zaskarżonego wyroku utraciła sporny lokal o wartości 800.000 zł., nie wskazała
jednak w jaki sposób wysokość szkody została wyliczona ani nie określiła na czym
miałby polegać związek przyczynowo – skutkowy (art. 361 k.c.) pomiędzy
wydaniem zaskarżonego wyroku, a doznaną szkodą, biorąc pod uwagę ustalenia
przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku, którymi Sąd Najwyższy w sprawie
ze skargi jest związany (art. 39813
§ 2 in fine w zw. z art. 42412
k.p.c.). Wynika
4
z nich wprost, że wkład budowlany przypadający na sporny lokal w ostatecznym
wyniku uzgodnień nie został przez powódkę uiszczony – wpłacona przez nią
z opóźnieniem kwota została odebrana, a powódka popierała działania córki
o przydział innego lokalu, w którym zamieszkała jako domownik członka
spółdzielni. Uiszczono jedynie wkład budowlany przypadający na lokal przydzielony
córce powódki, która uzyskała związane z tym spółdzielcze własnościowe prawo do
lokalu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP
38/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz.141).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 i 2 k.p.c. orzekł
jak w postanowieniu.
Stwierdzając, że skarga oparta została na twierdzeniu nie odpowiadającym
prawdziwemu stanowi rzeczy, świadczącemu o nieznajomości akt sprawy,
a niezachowanie jej wymogu dotyczącego uprawdopodobnienia wyrządzenia
szkody jest zaniedbaniem Sąd Najwyższy uznał, że działania pełnomocnika były
nieprofesjonalne i nie stanowiły "udzielenia pomocy prawnej" w rozumieniu § 19-21
rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (jedn. tekst Dz. U. z 2013, poz. 461), za którą koszty
ponosi Skarb Państwa (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia
2013 r., II CNP 67/12, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
18 grudnia 2012 r., II CSK 397/12, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 20 września 2007 r., II CZ 69/07, OSNC 2008, nr 3, poz. 41). Mając
powyższe na względzie oddalono wniosek pełnomocnika o przyznanie
wynagrodzenia.
es