Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PK 213/13
POSTANOWIENIE
Dnia 19 grudnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Hajn
w sprawie z powództwa X.Y.
przeciwko Ministerstwu Finansów o uchylenie oceny okresowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 19 grudnia 2013 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 grudnia 2012 r.
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 120 (sto
dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 6 grudnia 2012 r. Sąd Apelacyjny w sprawie z powództwa
X.Y. przeciwko Ministerstwu Finansów o uchylenie oceny okresowej oddalił
apelację strony pozwanej.
Pozwany zaskarżył powyższy wyrok skargą kasacyjną w całości. Wnosząc o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania skarżący podniósł, że w sprawie
występuje istotne zagadnienie prawne, polegające na potrzebie wyjaśnienia: czy
przy dokonywaniu przez bezpośredniego przełożonego, na podstawie art. 81 ust. 1
ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. Nr 227, poz. 1505 ze
zm.), oceny okresowej członka korpusu służby cywilnej zatrudnionego na
stanowisku radcy prawnego, konieczne jest uprzednie zasięgnięcie przez
2
kierownika jednostki, w trybie art. 16 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach
prawnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.), opinii radcy prawnego
wskazanego przez radę okręgową izby radców prawnych. W ocenie skarżącego
żadna z powyższych regulacji nie obliguje podmiotu zobowiązanego do dokonania
oceny od przeprowadzenia ocen na podstawie ustawy o służbie cywilnej oraz
ustawy o radcach prawnych w jednym czasie.
Niezależnie od tego strona pozwana powołała się na oczywistą zasadność
skargi kasacyjnej, gdyż w jej ocenie zaskarżone orzeczenie narusza prawo
materialne przez błędną, tj. celowościową nie zaś gramatyczną wykładnię
przepisów art. 81 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej i art. 16 ust. 1 i art. 221
ustawy o
radcach prawnych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istotą wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego
uzasadnienia jest wykazanie przez skarżącego okoliczności, które podlegają
rozważeniu przez Sąd Najwyższy podczas tzw. przedsądu, czyli wstępnego
badania sprawy, mającego na celu stwierdzenie występowania jednej z przesłanek
skargi, wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c. Przesłankami tymi są: 1) występowanie
w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, 2) potrzeba wykładni przepisów
prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w
orzecznictwie sądów, 3) nieważność postępowania lub 4) oczywista zasadność
skargi. Podstawowym celem instytucji przedsądu jest bowiem rozważenie, czy w
skardze kasacyjnej podniesiono okoliczności, których rozważenie przez Sąd
Najwyższy będzie wkładem w rozwój prawa i zapewnienie jednolitości jego sądowej
wykładni. Tylko wtedy wykazany zostaje publicznoprawny charakter skargi
kasacyjnej (postanowienie Sądu Najwyższego z 4 lutego 2000 r., II CZ 178/99,
OSNC 2000 nr 7-8, poz. 147).
Jeśli więc wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, przez
odwołanie się do art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c., jak w rozpoznawanej sprawie, wskazuje
na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, to w uzasadnieniu
wniosku (sporządzonym odrębnie od uzasadnienia podstaw kasacyjnych) winno
3
zostać sformułowane zagadnienie prawne oraz przedstawione argumenty prawne,
które wykażą możliwość różnorodnej oceny zawartego w nim problemu.
Zagadnienie prawne musi odpowiadać określonym wymaganiom, a mianowicie:
1) być sformułowane w oparciu o okoliczności mieszczące się w stanie faktycznym
sprawy wynikającym z dokonanych przez sąd ustaleń (wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 17 kwietnia 1996 r., II UR 5/96, OSNP 1997 nr 3, poz. 39 i postanowienie z
dnia 7 czerwca 2001 r., III CZP 33/01, LEX nr 52571), 2) być przedstawione w
sposób ogólny i abstrakcyjny tak, by umożliwić Sądowi Najwyższemu udzielenie
uniwersalnej odpowiedzi, nie sprowadzającej się do samej subsumcji i
rozstrzygnięcia konkretnego sporu (postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 15
października 2002 r., III CZP 66/02, LEX nr 57240; z dnia 22 października 2002 r.,
III CZP 64/02 LEX nr 77033 i z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 119/08, LEX nr
478179), 3) pozostawać w związku z rozpoznawaną sprawą i 4) dotyczyć
zagadnienia budzącego rzeczywiście istotne (a zatem poważne) wątpliwości.
Istotność zagadnienia prawnego konkretyzuje się zaś w tym, że w danej sprawie
występuje zagadnienie prawne mające znaczenie dla rozwoju prawa lub znaczenie
precedensowe dla rozstrzygnięcia innych podobnych spraw. Twierdzenie o
występowaniu istotnego zagadnienia prawnego jest uzasadnione tylko wtedy, kiedy
przedstawiony problem prawny nie został jeszcze rozstrzygnięty przez Sąd
Najwyższy lub kiedy istnieją rozbieżne poglądy w tym zakresie, wynikające z
odmiennej wykładni przepisów konstruujących to zagadnienie (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2010 r., II UK 363/09, LEX nr 577467, czy też
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2010 r., II UK 400/09, LEX nr
577468).
Przedstawiona przez skarżącego kwestia nie stanowi istotnego zagadnienia
prawnego. Nie wykracza ona poza zwykłą wykładnię prawa, ta zaś nie stanowi
podstawy uzasadniającej przyjęcie skargi do rozpoznania (postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 26 listopada 2008 r., I UK 210/08, niepubl.; z dnia 11 czerwca
2013 r., II UK 71/13, LEX nr 1331300). Przez istotne zagadnienie prawne należy
rozumieć problem o charakterze prawnym, powstały na tle konkretnego przepisu
prawa, mający charakter rzeczywisty w tym znaczeniu, że jego rozwiązanie stwarza
realne i poważne trudności (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 maja
4
2013 r., IV CSK 53/13, LEX nr 1375467). Istotne zagadnienie prawne w rozumieniu
art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. nie występuje, jeżeli ocena sformułowanego przez
skarżącego problemu jest jednoznaczna (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z
dnia 11 grudnia 2007 r., I PK 220/07, LEX nr 864044; z dnia 15 marca 2012 r.,
II UK 300/11, LEX nr 1214584).
Poszukiwana odpowiedź wyraźnie i jednoznacznie wynika z samego
brzmienia przytaczanego przepisu art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o
radcach prawnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.), który ma
charakter normy szczególnej wobec przepisu regulującego dokonywanie oceny
okresowej pracowników służby cywilnej, tj. art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada
2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. Nr 227, poz. 1505 ze zm.). Przepis art. 81 ust. 1
ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej stanowi, że urzędnik służby
cywilnej oraz pracownik służby cywilnej zatrudniony na podstawie umowy o pracę
na czas nieokreślony podlega ocenie okresowej dokonywanej przez
bezpośredniego przełożonego, z zastrzeżeniem ust. 2.
W sprawie bezsporne było, że ocena okresowa powoda, dokonywana na
podstawie art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej,
dotyczyła oceny jego pracy jako radcy prawnego. Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z
dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, oceny pracy zawodowej radcy prawnego
dokonuje kierownik jednostki organizacyjnej, po zasięgnięciu opinii radcy prawnego
wskazanego przez radę okręgowej izby radców prawnych. Obowiązek zasięgania
opinii radcy prawnego wskazanego przez radę okręgowej izby radców prawnych
przy dokonywaniu oceny pracy zawodowej radcy prawnego w świetle
jednoznacznego brzmienia wskazanego przepisu nie budzi zatem wątpliwości (por.
wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14 grudnia 2010 r., I PK 117/10, M.P.Pr. 2011 nr
5, poz. 269-270; z dnia 3 listopada 1997 r., I PKN 335/97, OSNP 1998 nr 15, poz.
455). Próba odmiennej argumentacji prowadziłaby do wykładni contra legem.
Powyższe potwierdza również pierwotne brzmienie art. 16 ustawy z dnia 6 lipca
1982 r. o radcach prawnych, który zawierał, uchylony przez art. 2 pkt 14 ustawy z
dnia 22 maja 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach
prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 1997 r. Nr 75, poz. 471), ustęp 2 o
treści: „Przepis ust. 1 nie stosuje się do radców prawnych zatrudnionych w
5
naczelnych i centralnych organach państwowych oraz organach państwowych
stopnia wojewódzkiego.” Zatem w chwili obecnej brak jest przepisu pozwalającego
na odstąpienie od wskazanego w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o
radcach prawnych obowiązku. Wyłączenia takiego nie zawiera także ustawa z dnia
21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej.
Z przedstawionych względów skarga kasacyjna nie jest również w oczywisty
sposób uzasadniona w rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Kierując się przedstawionymi motywami, Sąd Najwyższy uznał, iż skarżący
nie wykazał potrzeby rozpoznania skargi kasacyjnej. Dlatego, na podstawie art.
3989
§ 2 k.p.c., orzekł, jak w sentencji. O kosztach postępowania kasacyjnego
orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i § 12 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz.
490).