110
POSTANOWIENIE
z dnia 6 lipca 1999 r.
Sygn. Ts 25/99
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Wiesław Johann – przewodniczący
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska – sprawozdawca
Marek Safjan
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 27 kwietnia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Stanisława P.,
p o s t a n a w i a:
pozostawić zażalenie bez rozpoznania.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Stanisława P. sporządzonej 15 lutego 1999 r. zarzucono, iż art. 3, art. 32 pkt 2 oraz art. 35 pkt 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 243 ze zm.) są niezgodne z art. 2, art. 12 oraz art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto skarżący podniósł, iż art. 393 kodeksu postępowania cywilnego jest niezgodny z art. 45 Konstytucji RP. Skarżący nadto zarzucił przepisom dotyczącym “prawa do pomocy prawnej adwokata z urzędu” niezgodność z art. 45 Konstytucji RP, ze względu na brak precyzji w sformułowaniu umożliwiającej dowolne ich stosowanie.
Skarżący wskazał, iż jego prawa konstytucyjne zagwarantowane w art. 2, art. 12 oraz art. 45 Konstytucji RP zostały naruszone przez wydanie wyroku Sądu Rejonowego dla W.-S. z 20 stycznia 1998 r. (sygn. akt IV P. 3587/96) oraz wyroku Sądu Wojewódzkiego w W. z 18 czerwca 1998 r. (sygn. akt VII Pa 85/98).
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 7 kwietnia 1999 r. pełnomocnik skarżącego został wezwany do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej, w szczególności poprzez wskazanie, które z orzeczeń zapadłych w niniejszej sprawie skarżący uważa za ostateczne rozstrzygnięcie o jego wolnościach lub prawach określonych w konstytucji oraz dokładne określenie sposobu naruszenia ostatecznym rozstrzygnięciem opartym na zaskarżonych przepisach praw i wolności konstytucyjnych skarżącego wynikających z art. 2, art. 12 oraz art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 27 kwietnia 1999 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej argumentując, iż skarżący w wyznaczonym terminie nie uzupełnił wskazanych braków formalnych skargi konstytucyjnej, przez co nie zostały spełnione warunki umożliwiające jej merytoryczne rozpoznanie określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Na to postanowienie sam skarżący złożył zażalenie z 7 maja 1999 r. Zażalenie skarżącego nie mogło zostać rozpatrzone. Zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, skarga konstytucyjna musi zostać sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. Obowiązek sporządzenia skargi przez osobę posiadającą kwalifikowaną wiedzę prawniczą został wprowadzony przez ustawodawcę ze względu na nadzwyczajny charakter tego środka ochrony praw i wolności konstytucyjnych. Jednakże celem wprowadzenia wymienionego obowiązku było również zagwarantowanie prawidłowego, pod względem prawnym, sformułowania skargi konstytucyjnej oraz ograniczenie możliwości powstawania sytuacji, w których wniesiona skarga okazywałaby się środkiem przedwczesnym, zbędnym lub niedopuszczalnym z punktu widzenia ochrony interesów osób skargę tę składających.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego wymóg zastępstwa przez adwokata lub radcę prawnego rozciąga się także na zażalenie na postanowienia Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, wydane po przeprowadzeniu wstępnego jej rozpoznania (art. 49 w związku z art. 36 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym).
Jego funkcją jest weryfikacja przedłożonej skargi konstytucyjnej w świetle wymagań formalnych oraz dopuszczalności jej merytorycznego rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny. Z istoty więc rozpoznania wstępnego wynika, iż obowiązek zastępstwa procesowego w zakresie sporządzenia skargi rozciągać się musi także na czynności mające doprowadzić do weryfikacji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, zapadających w tej fazie rozpoznawania skargi konstytucyjnej. Odnosi się to w szczególności do sporządzenia zażalenia na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
Możliwość samodzielnego kwestionowania przez skarżącego ustaleń poczynionych przez Trybunał Konstytucyjny, a odnoszących się do spełnienia przez skargę konstytucyjną wymogów formalnych podważa istotę i cel wprowadzonego w art. 48 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym obowiązku sporządzenia skargi konstytucyjnej przez adwokata lub radcę prawnego. Tak bowiem, jak niezbędna jest kwalifikowana wiedza prawnicza w fazie przygotowywania skargi konstytucyjnej, tak tym bardziej kwalifikacje takie niezbędne są dla sformułowania zarzutów wobec postanowienia o odmowie nadania jej dalszego biegu, zawierającego ocenę spełnienia przez skargę konstytucyjną owych wymagań formalnych. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (por. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z: 24 lutego 1998 r., sygn. akt Ts 19/97, OTK ZU Nr 2/1998, poz. 24; z 2 kwietnia 1998 r., sygn. akt Ts 15/98, OTK ZU Nr 3/1998, poz. 44; z 5 stycznia 1999 r., sygn. akt Ts 105/98, OTK ZU Nr 1/1999, poz. 9; z 21 stycznia 1999 r., sygn. akt Ts 116/98, OTK ZU Nr 1/1999 r., poz. 11).
Z uwagi więc na to, iż zażalenie z 7 maja 1999 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 27 kwietnia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, nie zostało sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego, nie mogło być przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny.