Ts 45/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
292/6/B/2007
POSTANOWIENIE
z dnia 9 października 2007 r.
Sygn. akt Ts 45/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Mirosław Wyrzykowski,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Ewy Leszczyńskiej w sprawie zgodności:
art. 3989 § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego skarżąca zarzuciła niezgodność art. 3989 § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na podstawie następującego stanu faktycznego:
W dniu 28 września 2005 r. Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny wyrokiem (sygn. akt IV C 618/05) zasądził od Ewy Leszczyńskiej i Dariusza Leszczyńskiego solidarnie na rzecz powódki Zdzisławy K. kwotę 150.000 zł (sto pięćdziesiąt tysięcy złotych), z ustawowymi odsetkami od 1 kwietnia 2002 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie sąd orzekł o kosztach procesu. Wniesiona przez pozwanych apelacja została w dniu 6 lipca 2006 r. oddalona przez Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny (sygn. akt VI ACa 66/06). Postanowieniem z 12 grudnia 2006 r. (sygn. akt I CSK 416/06), doręczonym pełnomocnikowi skarżącej 19 grudnia 2006 r., Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej Ewy Leszczyńskiej i Dariusza Leszczyńskiego do rozpoznania.
W skardze konstytucyjnej w szczególności wskazano, iż zaskarżony przepis dozwala Sądowi Najwyższemu na dokonywanie niczym nieskrępowanego wyboru spraw, w których przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania oraz spraw, w których odmawia przyjęcia takiej skargi do rozpoznania. Orzeczenie Sądu Najwyższego zapada na posiedzeniu niejawnym, a rozstrzygnięcie nie wymaga uzasadnienia, przez co wyklucza możliwość dowiedzenia się przez stronę, dlaczego dana sprawa nie została przyjęta do rozpoznania. Przepis ten zdaniem skarżącej prowadzi do arbitralności i dowolności interpretacyjnych sądu.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Wniesionej przez skarżącą skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg.
Przedmiotem skargi konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego skarżąca czyni przepis art. 3989 § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.). Jednym z zarzutów skargi konstytucyjnej jest zarzut, iż przyznane Sądowi Najwyższemu uprawnienia do odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, a przy tym do wydania tego rozstrzygnięcia na posiedzeniu bez udziału stron, pozbawia stronę możności bycia wysłuchaną, zaś samo rozstrzygnięcie w tym zakresie ma charakter arbitralny, gdyż wobec braku uzasadnienia uniemożliwia weryfikację rozumowania Sądu Najwyższego. Faktyczne podstawy odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania pozostają więc do końca dla strony niewyjaśnione.
Poddając wniesioną skargę konstytucyjną wstępnej kontroli, należy wziąć pod uwagę okoliczność, jaka miała miejsce przed wydaniem niniejszego rozstrzygnięcia. Zakwestionowany w analizowanej skardze konstytucyjnej przepis k.p.c. został już poddany merytorycznej kontroli Trybunału Konstytucyjnego, także w kontekście wskazanych przez skarżącą wzorców konstytucyjnych. Wyrokiem z 30 maja 2007 r. o sygn. SK 68/06 (OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 53) Trybunał Konstytucyjny uznał, iż art. 3989 § 2 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 oraz nie jest niezgodny z art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Wobec zaistnienia w powyższej sytuacji jednej z przesłanek umorzenia postępowania określonych w art. 39 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) należy stwierdzić, iż wydanie przez Trybunał Konstytucyjny merytorycznego orzeczenia stało się w obliczu podjętego już merytorycznego rozstrzygnięcia zbędne, zwłaszcza, że Trybunał Konstytucyjny uznał ich zasadność.
Odnosząc się natomiast do zarzutu skarżącej o niedoprecyzowaniu przez ustawodawcę przesłanek przyjęcia skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy do rozpoznania, przez co sąd ten uzyskuje możliwość swobodnego i dyskrecjonalnego wyboru spraw do rozpoznania, należy stwierdzić, iż zarzut ten jest oczywiście bezzasadny.
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji podstawą wystąpienia ze skargą konstytucyjną może być wyłącznie naruszenie podmiotowych praw lub wolności konstytucyjnych przysługujących skarżącemu. Odnosząc zarzuty skarżącej do kwestii odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej, należy stwierdzić, że prawo do rozpoznania tego środka przez Sąd Najwyższy nie ma charakteru prawa konstytucyjnego. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podkreślano już wielokrotnie, iż zarówno art. 45 ust. 1, jak i art. 77 ust. 2 Konstytucji nie mogą być uznane za podstawę normatywną do konstruowania podmiotowego prawa skarżącego do korzystania ze skargi kasacyjnej (zob. wyrok z 10 lipca 2000 r., SK 12/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 143; postanowienia z: 15 grudnia 1999 r., Ts 111/99, OTK ZU nr 1/2000, poz. 23; 13 listopada 2001 r. i 23 stycznia 2002 r., Ts 117/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 90 i 91; 15 listopada 2001 r. i 4 lutego 2002 r., Ts 107/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 87 i 88; 12 grudnia 2001 r. i 23 stycznia 2002 r., Ts 135/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 102 i 103; 5 listopada 2001 r. i 29 stycznia 2002 r., Ts 95/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 74 i 75).
Z powyższego wynika, że sposób określenia przesłanek skargi kasacyjnej pozostaje w gestii ustawodawcy zwykłego. Ustawodawca ma większy zakres swobody w kształtowaniu reguł procedury sądowej.
Brak konstytucyjnego prawa do kasacji powoduje, iż formułowane odnośnie do tego środka zaskarżenia zarzuty nie mogą stanowić podstaw skargi konstytucyjnej.
W tym zakresie skarżąca nie wskazała naruszenia konstytucyjnych praw, tym samym skarga jest niedopuszczalna – art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
Odmowa nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej czyni bezprzedmiotowym rozpoznanie wniosku w sprawie wydania postanowienia tymczasowego o wstrzymaniu wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 28 września 2005 r. (sygn. akt IV C 618/05).
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, należało orzec jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 9 października 2007 r.
Sygn. akt Ts 45/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Mirosław Wyrzykowski,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Ewy Leszczyńskiej w sprawie zgodności:
art. 3989 § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego skarżąca zarzuciła niezgodność art. 3989 § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na podstawie następującego stanu faktycznego:
W dniu 28 września 2005 r. Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny wyrokiem (sygn. akt IV C 618/05) zasądził od Ewy Leszczyńskiej i Dariusza Leszczyńskiego solidarnie na rzecz powódki Zdzisławy K. kwotę 150.000 zł (sto pięćdziesiąt tysięcy złotych), z ustawowymi odsetkami od 1 kwietnia 2002 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie sąd orzekł o kosztach procesu. Wniesiona przez pozwanych apelacja została w dniu 6 lipca 2006 r. oddalona przez Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny (sygn. akt VI ACa 66/06). Postanowieniem z 12 grudnia 2006 r. (sygn. akt I CSK 416/06), doręczonym pełnomocnikowi skarżącej 19 grudnia 2006 r., Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej Ewy Leszczyńskiej i Dariusza Leszczyńskiego do rozpoznania.
W skardze konstytucyjnej w szczególności wskazano, iż zaskarżony przepis dozwala Sądowi Najwyższemu na dokonywanie niczym nieskrępowanego wyboru spraw, w których przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania oraz spraw, w których odmawia przyjęcia takiej skargi do rozpoznania. Orzeczenie Sądu Najwyższego zapada na posiedzeniu niejawnym, a rozstrzygnięcie nie wymaga uzasadnienia, przez co wyklucza możliwość dowiedzenia się przez stronę, dlaczego dana sprawa nie została przyjęta do rozpoznania. Przepis ten zdaniem skarżącej prowadzi do arbitralności i dowolności interpretacyjnych sądu.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Wniesionej przez skarżącą skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg.
Przedmiotem skargi konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego skarżąca czyni przepis art. 3989 § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.). Jednym z zarzutów skargi konstytucyjnej jest zarzut, iż przyznane Sądowi Najwyższemu uprawnienia do odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, a przy tym do wydania tego rozstrzygnięcia na posiedzeniu bez udziału stron, pozbawia stronę możności bycia wysłuchaną, zaś samo rozstrzygnięcie w tym zakresie ma charakter arbitralny, gdyż wobec braku uzasadnienia uniemożliwia weryfikację rozumowania Sądu Najwyższego. Faktyczne podstawy odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania pozostają więc do końca dla strony niewyjaśnione.
Poddając wniesioną skargę konstytucyjną wstępnej kontroli, należy wziąć pod uwagę okoliczność, jaka miała miejsce przed wydaniem niniejszego rozstrzygnięcia. Zakwestionowany w analizowanej skardze konstytucyjnej przepis k.p.c. został już poddany merytorycznej kontroli Trybunału Konstytucyjnego, także w kontekście wskazanych przez skarżącą wzorców konstytucyjnych. Wyrokiem z 30 maja 2007 r. o sygn. SK 68/06 (OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 53) Trybunał Konstytucyjny uznał, iż art. 3989 § 2 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 oraz nie jest niezgodny z art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Wobec zaistnienia w powyższej sytuacji jednej z przesłanek umorzenia postępowania określonych w art. 39 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) należy stwierdzić, iż wydanie przez Trybunał Konstytucyjny merytorycznego orzeczenia stało się w obliczu podjętego już merytorycznego rozstrzygnięcia zbędne, zwłaszcza, że Trybunał Konstytucyjny uznał ich zasadność.
Odnosząc się natomiast do zarzutu skarżącej o niedoprecyzowaniu przez ustawodawcę przesłanek przyjęcia skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy do rozpoznania, przez co sąd ten uzyskuje możliwość swobodnego i dyskrecjonalnego wyboru spraw do rozpoznania, należy stwierdzić, iż zarzut ten jest oczywiście bezzasadny.
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji podstawą wystąpienia ze skargą konstytucyjną może być wyłącznie naruszenie podmiotowych praw lub wolności konstytucyjnych przysługujących skarżącemu. Odnosząc zarzuty skarżącej do kwestii odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej, należy stwierdzić, że prawo do rozpoznania tego środka przez Sąd Najwyższy nie ma charakteru prawa konstytucyjnego. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podkreślano już wielokrotnie, iż zarówno art. 45 ust. 1, jak i art. 77 ust. 2 Konstytucji nie mogą być uznane za podstawę normatywną do konstruowania podmiotowego prawa skarżącego do korzystania ze skargi kasacyjnej (zob. wyrok z 10 lipca 2000 r., SK 12/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 143; postanowienia z: 15 grudnia 1999 r., Ts 111/99, OTK ZU nr 1/2000, poz. 23; 13 listopada 2001 r. i 23 stycznia 2002 r., Ts 117/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 90 i 91; 15 listopada 2001 r. i 4 lutego 2002 r., Ts 107/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 87 i 88; 12 grudnia 2001 r. i 23 stycznia 2002 r., Ts 135/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 102 i 103; 5 listopada 2001 r. i 29 stycznia 2002 r., Ts 95/01, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 74 i 75).
Z powyższego wynika, że sposób określenia przesłanek skargi kasacyjnej pozostaje w gestii ustawodawcy zwykłego. Ustawodawca ma większy zakres swobody w kształtowaniu reguł procedury sądowej.
Brak konstytucyjnego prawa do kasacji powoduje, iż formułowane odnośnie do tego środka zaskarżenia zarzuty nie mogą stanowić podstaw skargi konstytucyjnej.
W tym zakresie skarżąca nie wskazała naruszenia konstytucyjnych praw, tym samym skarga jest niedopuszczalna – art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
Odmowa nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej czyni bezprzedmiotowym rozpoznanie wniosku w sprawie wydania postanowienia tymczasowego o wstrzymaniu wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 28 września 2005 r. (sygn. akt IV C 618/05).
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, należało orzec jak w sentencji.