Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11.02.2013 roku

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Chlipała-Kozioł

Ławnicy: Magdalena Brzezińska, Helena Żugaj

Protokolant: Aleksandra Paszko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2013 r. we W.

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.

o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda J. P. na rzecz strony pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. kwotę 60 zł (sześćdziesięciu złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

III.  nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód J. P. pozwem z dnia 04.05.2012 r. (data nadania przesyłki k. 5), skierowanym przeciwko stronie pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą we W., domagał się zasądzenia na jego rzecz od strony pozwanej kwoty 39.000 zł, wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia ogłoszenia wyroku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za wypowiedzenie umowy o pracę z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów w tym trybie, a także zwrotu poniesionych kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 27.04.2012 r. strona pozwana wręczyła mu wypowiedzenie, jako przyczynę wskazując reorganizację spowodowaną zmniejszoną liczbą zadań inwestycyjnych. W ocenie powoda wskazana przez stronę pozwaną przyczyna wypowiedzenia jest nieprawdziwa i pozorna. Odnosząc się do liczby zadań inwestycyjnych realizowanych przez stronę pozwaną od 2007 r., nie można powiedzieć, że w roku 2012 uległa ona zmniejszeniu w stosunku do lat poprzednich. Podniósł, że strona pozwana podając przyczynę wypowiedzenia nie wskazała okresu, do którego odnosi się zmniejszenie liczby zadań inwestycyjnych. Zdaniem powoda wskazana przez stronę pozwaną przyczyna wypowiedzenia jest ponadto niekonkretna i nie odnosi się bezpośrednio do łączącego strony stosunku pracy. Sformułowana w ten sposób może ona bowiem uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę z każdym pracownikiem zatrudnionym u strony pozwanej, bez względu na zajmowane przez niego stanowisko. Wskazał, że do chwili wręczenia mu wypowiedzenia nie miały miejsca u strony pozwanej jakiekolwiek zmiany reorganizujące jej strukturę, w tym w odniesieniu do stanowiska kierownika projektu, które powód w chwili wypowiedzenia zajmował. Niezrozumiałym dla powoda są kryteria, którymi kierowała się strona pozwana dokonując wypowiedzenia łączącej ją z powodem umowy. Na stanowiskach kierowników projektów było w spornym czasie zatrudnionych 7 osób, stąd też strona pozwana, dokonując wyboru jedynie powoda do zwolnienia spośród tej grupy, winna ustalić kryteria doboru konkretnego pracownika do zwolnienia – po to, aby wskutek tego samoograniczenia się uniknąć dowolności w wyborze. Kryteria te powinny być sprawiedliwe, nie noszące cech dyskryminacji, uwzględniające potrzeby pracodawcy z jednej strony, a także przymioty pracownika i jego sytuację zawodową i ekonomiczną z drugiej. Powód wWywodził, że był zatrudniony u strony pozwanej od początku jej istnienia, to jest od 2007 roku. Jego osobę cechuje najdłuższe doświadczenie zawodowe spośród osób zatrudnionych u strony pozwanej na stanowisku kierownika projektu. Ma on także najwyższy poziom kwalifikacji zawodowych w zarządzaniu projektami oraz odpowiednio wysokie wykształcenie. Pod adresem powoda nigdy nie zgłaszano jakichkolwiek zastrzeżeń co do sposobu wykonywania obowiązków pracowniczych.

W odpowiedzi na pozew (k. 9) strona pozwana – (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. wniosła o oddalenie powództwa, a także o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że przyczyną wypowiedzenia powodowi umowy o pracę były względy ekonomiczne leżące po stronie pozwanego pracodawcy, które wymusiły konieczność zmniejszenia u strony pozwanej zatrudnienia. Podstawą zmniejszenia zatrudnienia był plan restrukturyzacji. Podniosła, że wskazana przez nią przyczyna jest prawdziwa, a twierdzenia powoda, jakoby liczba zadań przekazanych stronie pozwanej do realizacji nie zmniejszyła się na przestrzeni prowadzonej działalności, a w szczególności w roku 2012, są nieuzasadnione. Wskazała, iż planowane wynagrodzenie brutto za jej usługi na rzecz Gminy W. – jedynego podmiotu przez nią obsługiwanego – na rok 2011 wynosiło 15.007.472 zł, na rok 2012 już mniej, bo 12.530.058 zł, zaś na rok 2013 maksymalna wysokość wynagrodzenia może wynieść 12.873.980 zł. W roku 2012 uległo zakończeniu 6 z 10 dotychczas prowadzonych przez stronę pozwaną zadań, a jedynie 4 zadania przeszły na 2013 r. Z posiadanych przez stronę pozwaną informacji wynika, że na koniec stycznia 2012 r. tylko 2 zadania miały rozpocząć się w roku 2013. Na 13 zadań, które są obecnie w fazie projektowania, w budżecie zabezpieczono środki na realizację wyłącznie 8 spośród z nich, co oznacza, że pozostałe 5 projektów może ulec zawieszeniu na kilka lat. Konieczność ograniczenia świadczonych usług zmusiła stronę pozwaną do restrukturyzacji przedsiębiorstwa, a zmiany organizacyjne czyniły zbędnym utrzymywanie części stanowisk pracy. Zarząd pozwanej spółki podjął uchwałę, zgodnie z którą 7 stanowisk przeznaczono do zmiany warunków zatrudnienia, zaś 11 do likwidacji, przy czym wśród nich znalazły się 2 stanowiska kierowników projektów. W okresie od lutego do kwietnia 2012 r. strona pozwana rozwiązała definitywnie umowy o pracę z 9 pracownikami (w tym z powodem), natomiast 6 pracowników otrzymało wypowiedzenia zmieniające. W takim stanie faktycznym nie można, zdaniem strony pozwanej, mówić o pozorności przyczyny wypowiedzenia. Strona pozwana wskazała nadto, że wręczając powodowi wypowiedzenie wyjaśniła mu, dlaczego to on, spośród kilku zatrudnionych kierowników projektów, zostaje zwolniony. Mianowicie spośród wszystkich kierowników projektów powód realizował najmniej zadań. Na dzień podjęcia decyzji o wyborze pracowników do zwolnienia u strony pozwanej było zatrudnionych 6 pracowników pełniących funkcje wyłącznie kierowników projektów i 2 osoby pełniące jednocześnie funkcję kierownika projektu i inżyniera rezydenta. Staż zawodowy wszystkich kierowników projektu u pozwanej był niemal identyczny. Każdy z tych kierowników posiada odpowiednio wysokie doświadczenie. Nigdy pod adresem żadnego z nich strona pozwana nie zgłaszała jakichkolwiek zastrzeżeń co do sposobu wykonywania obowiązków pracowniczych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona pozwana – (...) sp. z o.o. została założona przez Gminę W., która jest jedynym udziałowcem pozwanej.

Celem działalności pozwanej spółki jest prowadzenie obsługi inwestorskiej wykonywanej na rzecz Gminy W. na zasadach zastępstwa inwestorskiego i wykonywania w jego ramach obowiązków związanych z procesem budowlanym, polegającym na bieżącym i nieprzerwanym zaspokajaniu zbiorowych potrzeb ludności z zakresu gminnych dróg, ulic, obiektów inżynierskich, placów, stadionów i innych obiektów sportowych oraz organizacji ruchu; obiektów kubaturowych służących realizacji zadań własnych Gminy W. związanych z gminnym budownictwem mieszkaniowym, edukacją publiczną, w tym przedszkola i szkoły, kulturą i ochroną zabytków. Pozwana spółka może prowadzić inną działalność gospodarczą, jeżeli jej podjęcie łącznie sprzyja realizacji celu pozwanej spółki oraz służy poprawie efektywności wykorzystania majątku pozwanej spółki i nie narusza przepisów prawa.

Pozwana spółka prowadzi działalność na podstawie rocznych i wieloletnich planów działalności pozwanej spółki oraz rocznych i wieloletnich planów finansowych pozwanej spółki.

Celem działalność pozwanej spółki nie jest osiąganie zysku, lecz realizacja zadań statutowych – celu działalność pozwanej spółki.

Dowód: - akt notarialny z dnia 30.03.2012 r. przed notariuszem we W. K. K., rep. A nr 752/2012 – umowa pozwanej spółki - koperta k.27

Za usługi świadczone przez pozwaną spółkę na rzecz Gminy W., pozwana spółka otrzymuje wynagrodzenie ryczałtowe, ustalone w oparciu o planowane koszty operacyjne i finansowe niezbędne do realizacji zadań inwestycyjnych, których zakres rzeczowy wynika z rocznego planu oraz rzeczowo-kosztowego planu działań.

Dowód: - regulamin wynagradzania pozwanej spółki za wykonywanie zadań powierzonych do wykonania aktem założycielskim, stanowiący załącznik nr 3 do zasad zlecania i rozliczania z realizacji zadań powierzonych do wykonywania aktem założycielskim pozwanej spółce, będących załącznikiem do zarządzenia nr (...) Prezydenta W. z dnia 31.08.2011 r. - koperta k.27

Stronę pozwaną łączyła z powodem umowa o pracę, zawarta początkowo na okres próbny od 01.12.2007 r. do 29.02.2008 r., a następnie od dnia 01.03.2008 r. na czas nieokreślony. Powód był zatrudniony na stanowisku kierownika projektu, w pełnym wymiarze czasu pracy, z miejscem wykonywania pracy w siedzibie pozwanej spółki oraz na terenie miasta W..

Średnie miesięczne wynagrodzenie powoda brutto wynosiło 13.000 zł.

Dowód: - umowa o pracę z dnia 30.10.2007 r. - akta osobowe powoda;

- umowa o pracę z dnia 15.02.2008 r. - akta osobowe powoda;

- zaświadczenie o zarobkach - k.26

Koszty realizowanych przez stronę pozwaną projektów w roku 2011 wynosiły 15.007.472,59 zł brutto.

Koszty realizowanych przez stronę pozwaną projektów w roku 2012 wynosiły 12.138.740,44 zł.

Dowód: - rzeczowo kosztowy plan działań na rok 2011 wraz z aneksem nr (...) i dokumentacją - koperta k.27;

- rzeczowo kosztowy plan działań na rok 2012 wraz z dokumentacją - koperta k.27

W dniu 29.12.2011 r. Rada Miejska W. podjęła uchwałę nr XX/418/11 w sprawie przyjęcia wieloletniej prognozy finansowej Miasta, zgodnie z którą przewidziano budowę połączenia (...) ze S. Piłkarskim w ciągu drogi krajowej nr (...) we W. w celu polepszenia powiązań komunikacyjnych w mieście, z okresem realizacji w latach 2008-2015, o całkowitym koszcie inwestycji na kwotę 374.631.166 zł.

Dowód: - uchwała nr XX/418/11 Rady Miejskiej W. z dnia 29.12.2011 r. w sprawie przyjęcia wieloletniej prognozy finansowej Miasta wraz z załącznikami - k.71-88

W sporządzonej przez Wydział Finansowy Gminy W. opinii dotyczącej sprawozdania finansowego pozwanej spółki za rok 2011 w podsumowaniu wskazano, że pozwana spółka otrzymuje wynagrodzenie za realizację zadań powierzonych przez Gminę W., a mechanizm ustalenia wynagrodzenia wyklucza możliwość uzyskania przez pozwaną spółkę nadmiernych przychodów i generowania wysokiego zysku, analizowanie i porównywanie zysku oraz wskaźników rentowności dla pozwanej spółki jest niecelowe. Pozwana spółka działa względem Gminy W. jako podmiot wewnętrzny i otrzymuje wynagrodzenie z jej środków, analizie podlegają zatem pozycje kosztów operacyjnych. Efektywne zarządzanie tymi kosztami prowadzi w konsekwencji do ustalenia odpowiedniej wysokości wynagrodzenia dla pozwanej spółki. W kontekście kosztów operacyjnych za rok 2011, a także mniejszych spodziewanych przychodów z realizacji powierzonych zadań w latach 2012-2016 (mniejszy wolumen inwestycji zaplanowanych w budżecie Gminy W. niż w rekordowych latach 2008-2011). Zarząd pozwanej spółki winien zwrócić szczególną uwagę na sytuację kadrowo-płacową pozwanej spółki. Tempo zmian kadrowych powinno być odpowiednio dopasowane do spodziewanych przychodów z realizacji zadań.

Dowód: - opinia dotycząca sprawozdania finansowego pozwanej spółki za rok 2011 sporządzona przez Wydział Finansowy Gminy W. - koperta k.27

Zgodnie z zatwierdzonym planem finansowym i planem działalności pozwanej spółki na rok 2012, łączna wartość planowanych środków na realizację przez pozwaną spółkę zleconych jej zadań wynosiła początkowo 278.260.514 zł, uległa jednak zmniejszeniu do 259.265.945 zł. W powyższym planie stwierdzono, że obecna wielkość zadań nie pozwala na utrzymanie zasobów osobowych na dotychczasowym poziomie. Wstępna ocena perspektywy inwestycyjnej na rok 2013 pokazała dalszy spadek obsługiwanych przez pozwaną spółkę. inwestycji drogowych. Wpłynęło to na podjęcie przez zarząd pozwanej spółki decyzji o przeprowadzeniu restrukturyzacji. Restrukturyzacja, polegająca na koniecznej redukcji kosztów, w pierwszej kolejności objęła działania wstępnej redukcji zatrudnienia.

W pozwanej spółce redukcja zatrudnienia, w miarę zmniejszania ilości i zakresu inwestycji, trwa począwszy od roku 2010. W dniu 20.02.2012 r. zarząd pozwanej spółki podjął uchwałę o utworzeniu rezerwy na poczet kosztów bezpośrednich związanych z działaniami podjętymi w ramach restrukturyzacji w wysokości 239.860 zł. Rezerwa objęła szacunek dla 11 osób, w tym 3 pracowników administracyjnych i 8 pracowników związanych z realizacją zadań inwestycyjnych. W gronie tych 8 pracowników przeznaczonych do zwolnienia znalazł się 1 kierownik projektu i 1 kierownik projektu / inżynier rezydent. Dodatkowo wypowiedzeniem zmieniającym warunki pracy i płacy objęto 8 osób.

Dowód: - plan finansowy i plan działalności pozwanej spółki na rok 2012 - koperta k.27;

- uchwała nr 3/12 nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 12.04.2012 r. - koperta k.27;

- uchwała zarządu pozwanej spółki nr (...) z dnia 20.02.2012 r. w sprawie utworzenia rezerwy wraz z załącznikiem - koperta k.27

W 2012 r. strona pozwana przeprowadzała 31 projektów, w tym w fazie projektowania 13, w fazie realizacji 10, a w fazie rozliczenia końcowego 8.

W 2013 r. strona pozwana ma planowane przeprowadzenie 14 projektów, w tym 8 przechodzących z fazy projektowania w fazę realizacji, 4 w fazie realizacji i 2 nowe projekty.

Dowód: - zestawienie liczby zadań inwestycyjnych na lata 2012-2013 - koperta k.27

Do momentu wytoczenia powództwa strona pozwana wypowiedziała stosunek pracy 9 pracownikom, w tym 1 kierownikowi projektu i 1 kierownikowi projektu / inżynierowi rezydentowi, zaś 6 pracownikom złożyła wypowiedzenia zmieniające warunki pracy.

Dowód: - zestawienie stanowisk, rodzajów wypowiedzień i terminów wręczenia - koperta k.27

Zgodnie ze stanem na dzień 31.01.2012 r. u strony pozwanej było zatrudnionych 8 kierowników projektu zajmujących się inwestycjami o charakterze drogowym:

⚫

P. B. na stanowisku kierownika projektu zatrudniony od 01.02.2008r., (...) Politechniki (...), certyfikowany ukończonym kursem zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...), nie karany porządkowo, obsługujący 6 zadań inwestycyjnych, w tym 4 w fazie projektowania i 2 w fazie realizacji;

⚫

W. K. na stanowisku kierownika projektu zatrudniony od 01.01.2008r., (...) Politechniki (...), certyfikowany ukończonym kursem zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...), nie karany porządkowo, obsługujący 11 zadań inwestycyjnych, w tym 3 w fazie projektowania, 3 w fazie rozliczenia końcowego i 5 w fazie gwarancji;

⚫

S. K. na stanowisku kierownika projektu zatrudniony od 01.11.2007r., absolwent (...) Wyższej Szkoły (...), certyfikowany ukończonym kursem zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...), nie karany porządkowo, obsługujący 16 zadań inwestycyjnych, w tym 2 w fazie realizacji, 1 w fazie rozliczenia końcowego i 13 w fazie gwarancji;

⚫

M. K. (1) na stanowisku kierownika projektu zatrudniony od 01.11.2007r., (...) Politechniki (...), certyfikowany ukończonym kursem zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...), nie karany porządkowo, obsługujący 7 zadań inwestycyjnych, w tym 4 w fazie projektowania, 1 w fazie realizacji i 2 w fazie rozliczenia końcowego;

⚫

J. M. na stanowisku kierownika projektu zatrudniony od 01.01.2008 r., absolwent (...), certyfikowany ukończonym kursem zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...), nie karany porządkowo, obsługujący 4 zadania inwestycyjne, w tym 1 w fazie projektowania, 1 w fazie realizacji, 1 w fazie rozliczenia końcowego i 1 w fazie gwarancji;

⚫

powód J. P. na stanowisku kierownika projektu zatrudniony od 01.12.2007r., (...) Politechniki (...), certyfikowany ukończonym kursem zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...), nie karany porządkowo, obsługujący 3 zadania inwestycyjne, w tym 1 w fazie projektowania, 1 w fazie realizacji i 1 w fazie rozliczenia końcowego;

⚫

W. R. na stanowisku kierownika projektu / inżyniera rezydenta zatrudniony od 08.09.2008 r., (...) Politechniki (...), nie karany porządkowo, obsługujący 4 zadania inwestycyjne, w tym 3 w fazie realizacji i jedno, w którym pełni funkcję inżyniera rezydenta;

⚫

A. T. na stanowisku kierownika projektu / inżyniera rezydenta zatrudniony od 01.11.2008 r., (...) Politechniki (...), nie karany porządkowo, nie wskazano obsługiwanych przez niego zadań.

Powód u strony pozwanej zgodnie ze stanem na dzień 31.01.2012 r. obsługiwał:

- inwestycję (...) – budowa połączenia (...) ze stadionem piłkarskim w ciągu drogi krajowej nr (...) (w tym budowa Alei (...) 2) – w fazie projektowania rozpoczętą 20.02.2008 r. z planowanym zakończeniem 19.11.2012 r. ,

- inwestycję (...) – budowa parkingu podziemnego pod placem (...) we W. – w fazie realizacji rozpoczętą 21.01.2008 r. z planowanym zakończeniem 26.11.2013 r.,

- inwestycję (...) – przebudowa ul. (...) w ciągu drogi krajowej nr (...) we W. – w fazie rozliczenia końcowego rozpoczętą 07.10.2011 r. z planowanym zakończeniem 30.10.2011 r.

W dniu 01.01.2009 r. stan zatrudnienia u strony pozwanej wynosił 89 etatów, zaś w dniu 20.11.2012 r. wynosił 74,5 etatu.

Dowód: - zestawienie informacji dotyczących kierowników projektów zajmujących się inwestycjami o charakterze drogowym sporządzone na podstawie akt osobowych - koperta k.27;

- zestawienie zadań inwestycyjnych (projektów) wg stanu na dzień 31.01.2012 r. - koperta k.27;

- certyfikaty kursu zarządzania projektem prowadzonym na podstawie Teorii Ograniczeń – (...) /- koperta k.27;

- wykres zatrudnienia u strony pozwanej w latach 2009-2012 w etatach - k.135

Powód obsługiwał u strony pozwanej na dzień 27.04.2012 r. projekty o przewidywanej wartości brutto 439.600.937 zł (1 miejsce na 7 spośród kierowników projektów), ich wartość jednak spadła, bowiem na dzień 31.12.2012 r. zgodnie z budżetem wynosiła już tylko 319.688.848 zł brutto (2 miejsce na 7). Wartość brutto projektów powoda w fazie przygotowania (przerobionych) na dzień 27.04.2012 r. wynosiła 5.269.752,07 zł (5 miejsce na 7), a wartość brutto na ten dzień projektów w fazie realizacji (przerobionych) 31.949.845,75 zł (5 miejsce na 7). Wygenerowane koszty brutto w trakcie realizacji projektów powoda w latach 2007-2012 (do dnia 31.03.2012 r.) pokryte przez Gminę W. wynosiły 5.130.593,18 zł (5 miejsce na 7). K. projektów powoda była znaczna, bo wynosiła aż 13,78% (3 miejsce na 7), przy czym poziom ich zaangażowania był najniższy, bo wynosił tylko 8,47% (7 miejsce na 7).

Strona pozwana nie jest w stanie na dzień orzekania określić czy inżynierowie projektu, którzy przejęli po powodzie jego projekty, skrócą czas ich trwania i obniżą ich koszty, choć takie były założenia przekazania im projektów powoda.

Dowód: - przewidywana i zrealizowana wartość projektów strony pozwanej - k.143;

- przesłuchanie w charakterze strony pozwanej M. B. (2) - k.137av.-138 i 157v.;

- przesłuchanie w charakterze strony pozwanej P. R. - k.157v.-158

Wyboru powoda do zwolnienia spośród zatrudnionych kierowników projektu dokonał prezes pozwanej spółki (...).

Zarząd pozwanej spółki zdawał sobie sprawę z tego, że liczba projektów drastycznie spadnie w latach 2013-2014.

Przyczyną redukcji personelu było zmniejszenie ilości i wartości inwestycji dla pozwanej spółki, a nie konkretnie środków na inwestycje prowadzone przez powoda.

Powód został wybrany do zwolnienia ponieważ jego zadania było najłatwiej przekazać innym kierownikom projektu z uwagi na to, że największa kierowana przez niego inwestycja - budowa połączenia (...) ze stadionem piłkarskim w ciągu drogi krajowej nr (...) – była dopiero w fazie projektowania.

Dowód: - przesłuchanie w charakterze strony pozwanej M. B. (2) - k.137av.-138 i 157v.;

- przesłuchanie w charakterze strony pozwanej P. R. - k.157v.-158

Działanie kierowników projektu odbywa się na podstawie pełnomocnictw udzielonych im przez prezesa zarządu pozwanej spółki, które w poszczególnych częściach pokrywa się z pełnomocnictwem udzielonym prezesowi pozwanej spółki przez Prezydenta W.. Prezes pozwanej spółki ponosi odpowiedzialność majątkową za działania umocowywanych przez niego kierowników projektu. Taka zależność wymaga od prezesa zarządu pozwanej spółki dużego zaufania do umocowanych kierowników projektu. Prezes zarządu pozwanej spółki najmniejszym zaufaniem spośród podległych mu kierowników projektu darzył powoda, albowiem w jego ocenie, choć powód jest kompetentnym profesjonalistą, to mógł działać sprawniej. Zastrzeżenia dotyczyły, między innymi, pozyskania terenów od wojska pod budowę obwodnicy L., rozmów z wysiedlanymi mieszkańcami, sposobu prowadzenia negocjacji z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad w przypadku przebudowy ul. (...), a także późniejszego sposobu prowadzenia tej inwestycji.

Uwagi prezesa zarządu pozwanej spółki co pracy powoda były powodowi wielokrotnie ustnie przedstawiane, stąd powód zdawał sobie sprawę o tym, jak jego praca jest oceniana przez przełożonych.

Dowód: - przesłuchanie w charakterze strony pozwanej P. R. - k.157v.-158

W dniu 27.04.2012 r. strona pozwana wręczyła powodowi pisemne oświadczenie o rozwiązaniu z nim umowy o pracę za wypowiedzeniem, którego okres był skrócony na podstawie art. 36 ¹ § 1 KP do 1 miesiąca, z zachowaniem odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałe 2 miesiące okresu wypowiedzenia oraz odprawy pieniężnej w wysokości 2 miesięcznego wynagrodzenia.

Jako przyczynę wypowiedzenia strona pozwana wskazała reorganizację spółki spowodowaną zmniejszoną liczbą zadań inwestycyjnych.

Dowód: - pismo strony pozwanej z dnia 13.04.2012 r. – k. 4, również akta osobowe powoda.

Strona pozwana wystawiła powodowi dobre, mające mu pomóc w znalezieniu nowej pracy, pisemne referencje.

Powód otrzymał pisemne podziękowania za kierowanie projektem w ramach współpracy przy realizacji inwestycji zaprojektowania i budowy parkingu pod Placem (...) we W. od (...) spółki akcyjnej.

Dowód: - pismo strony pozwanej z dnia 17.05.2012 r. -k.47;

- pismo (...) spółki akcyjnej z dnia 21.05.2012 r. -k.48;

- przesłuchanie w charakterze strony pozwanej P. R. -k.157v.-158

W dniu 28.06.2012 r. Rada Miejska W. podjęła uchwałę nr XXVIII/624/12 w sprawie zatwierdzenia Założeń polityki społeczno-gospodarczej W. na rok budżetowy 2013, zgodnie z którymi w rozdziale Priorytet I. (...) metropolia – miasto nowoczesnych przedsięwzięć, w obszarze 1. – Komunikacja, wymieniono projekt Budowa połączenia (...) ze S. Piłkarskim w ciągu drogi krajowej nr (...) we W. z opisem: „W ramach zadania planowana jest realizacja dwóch obiektów drogowych: budowa alei (...) od ul. (...) do Trasy Lotniskowej (ul. (...)), z odejściem w kierunku północno-zachodnim O. Inkubacji, do drogi krajowej (...) wraz z obejściem od południa Osiedla (...) w kierunku Z..”

Dowód: - uchwała nr XXVIII/624/12 Rady Miejskiej W. z dnia 28.06.2012 r. wraz z Założeniami polityki społeczno-gospodarczej W. na rok 2013 -k.49-70.

W okresie 2012-2015 strona pozwana znajduje się w przygotowaniu 10 inwestycji, zaś w realizacji 32 inwestycji, przy czym 3 inwestycje będą w przedmiotowym okresie zarówno w fazie przygotowania, jak i realizacji. W latach 2014-2015 żadna z decyzji nie będzie się znajdowała w fazie przygotowania.

Obsługiwane wcześniej przez powoda projekty (nadal kontynuowane), przejęli następujący kierownicy inwestycji:

- budowa połączenia (...) ze stadionem piłkarskim w ciągu drogi krajowej nr (...) (w tym budowa Alei (...) 2) – W. K., obsługujący łącznie 11 inwestycji

- budowa parkingu podziemnego pod placem (...) we W. – S. K., obsługujący łącznie 7 inwestycji,

– przebudowa ul. (...) w ciągu drogi krajowej nr (...) we W. - S. K., obsługujący łącznie 7 inwestycji.

Dowód: - pismo z dnia 19.11.2012 r. dotyczące planu rocznego zadań inwestycyjnych 2013 r. wraz z tabelarycznym wykazem -k.125-127;

- budżet na rok 2012 i lata następne po zmianach na sesji listopadowej 21.11.2012 r. - k.128-134;

- zestawienie zadań realizowanych przez stronę pozwaną w latach 2012-2015 - k.124;

- przesłuchanie w charakterze strony pozwanej M. B. (2) - k.137av.-138 i 157v.

Na portalu internetowym gazeta.pl w dniu 06.11.2012 r. opublikowano artykuł prasowy autorstwa M. N. pod tytułem O. L. będzie gotowa do połowy 2015 roku, z którego wynika, że prace nad przedmiotowym projektem będą kontynuowane.

Na portalu internetowym Gazety (...) w dniu 30.12.2012 r. opublikowano artykuł prasowy autorstwa M. K. (2) pod tytułem „R. D.: - W lutym przetarg na budowę obwodnicy L.”, z którego wynika, że prace nad przedmiotowym projektem będą kontynuowane.

Dowód: - wydruk artykułu z portalu gazeta.pl z dnia 16.11.2012 r. - O. L. będzie gotowa do połowy 2015 roku - autorstwa M. N. - k.148-149;

- wydruk artykułu z portalu internetowego Gazety (...) z dnia 30.12.2012 r. autorstwa M. K. (2) - k.150-151.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy oparł się na dowodach z dokumentów, w tym z akt osobowych powoda, albowiem żadna ze stron nie podważyła skutecznie ich prawdziwości i autentyczności.

Zeznania przesłuchanych w charakterze strony pozwanej M. B. (2) (k.137av.-138 i 157v.) oraz P. R. (k.157v.-158) Sąd uznał za w pełni wiarygodne, ich wypowiedzi były bowiem jasne, rzeczowe, logiczne, spójne i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Zeznania powoda (k. 137a) Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne w zakresie, w jakim znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, przy czym biorąc pod uwagę treść tych zeznań Sąd miał na względzie, że powód sam zadeklarował brak wiedzy na temat rzeczywistych przyczyn jego zwolnienia, a jednocześnie dawał wyraz swoim odczuciom, że został przez stronę pozwana potraktowany niesprawiedliwie.

Rozważając prawidłowość rozwiązania umowy z powodem przez stronę pozwaną należy na wstępie podkreślić, że rozwiązanie umowy o pracę za uprzednim wypowiedzeniem jest zwykłym ustawowym sposobem rozwiązaniem umowy o pracę i jako takie przysługuje obu stronom bezterminowej umowy o pracę. Uprawnienie to jednak po stronie pozwanej obarczone jest obowiązkiem wskazania na piśmie przyczyn, dla których pracodawca decyduje się na rozwiązanie stosunku pracy z powodem. Zgodnie z podzielanym przez Sąd w niniejszej sprawie stanowiskiem Sądu Najwyższego, przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę musi być konkretna i rzeczywista, nie musi jednak mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości skoro wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania bezterminowego stosunku pracy (wyrok SN z dnia 04.12.1997 r., I PKN 419/97, opubl. OSNP 1998/20/598). Nie oznacza to przyzwolenia na arbitralne, dowolne i nieuzasadnione lub sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z dnia 2001.12.06, I PKN 715/00, Pr. Pracy 2002/10/34). Pracodawca jest obowiązany udowodnić zasadność wypowiedzenia, przy czym może to czynić tylko w oparciu o tę przyczynę, którą wskazał w wypowiedzeniu (wyrok SN z dnia 19 lutego 1999 r., I PKN 571/98, OSNAPiUS 2000, z. 7, poz. 266). Tak wskazana przyczyna podlega kontroli Sądu z punktu widzenia jej konkretności i rzeczywistości. Podanie w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyny pozornej (nierzeczywistej, nieprawdziwej) jest równoznaczne z brakiem wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w pojęciu art. 30 § 4 KP. Ponadto należy stwierdzić, iż jeżeli wskazana w wypowiedzeniu przyczyna jest pozorna, to równocześnie jest ono bezzasadne (art. 45 § 1 KP), chyba że pracodawca wskazuje ponadto jakieś inne przyczyny wypowiedzenia usprawiedliwiające odmienne twierdzenie (wyrok SN z dnia 1999.10.13, I PKN 304/99, OSNP 2001/4/118).

Podstawą roszczenia powoda o zapłatę odszkodowania jest przepis art. 45 § 1 k.p., zgodnie z brzmieniem którego, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W ocenie Sądu Rejonowego strona pozwana poprzez zaoferowane dowody z dokumentów, uzupełnione dowodami z przesłuchania osób słuchanych za stronę pozwaną, wykazała w toku niniejszego postępowania, że wypowiedzenie powodowi umowy o pracę zostało dokonane zgodnie z przepisami, a wskazana w jego treści przyczyna była rzeczywista, i konkretna. Z przedłożonej przez stronę pozwaną dokumentacji wynika bowiem w sposób niewątpliwy, że strona pozwana z powodów ekonomicznych była zmuszona przeprowadzić i przeprowadziła restrukturyzację prowadzonej przez nią działalności. Z powodu zmniejszenia wysokości przychodów pochodzących od jedynego i wyłącznego jej zleceniodawcy – Gminy W. – strona pozwana przeprowadziła redukcję zatrudnienia, którą objęte było również stanowisko jednego kierownika projektu (a także jednego kierownika projektu/inżyniera rezydenta). Strona pozwana dowiodła, że do planowanego zmniejszenia zatrudnienia w spółce doszło, a projekty prowadzone dotychczas przez powoda zostały powierzone do realizacji innym, dotychczas zatrudnionym przez pozwaną pracownikom.

W judykaturze utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym jeżeli na skutek zmian organizacyjnych występuje konieczność zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych, pracodawcy przysługuje uprawnienie do wyboru pracowników zakwalifikowanych do zwolnienia z pracy, przy zastosowaniu obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i wyników ich pracy - art. 94 pkt 9 k.p. (wyrok SN z dnia 19.12.1997 r., I PKN 442/97, opubl. OSNP 1998/21/630). Zmniejszenie stanu zatrudnienia w zakładzie pracy stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę, której celowości i zasadności nie bada sąd pracy. Jednak podlega rozważeniu i ocenie zastosowanie przez pracodawcę określonych kryteriów wyboru pracownika do zwolnienia bądź też - gdy pracodawca ich nie ustalił - okoliczności, które sprawiły, że pracodawca zadecydował o wyborze tego a nie innego pracownika – wyrok SN z 10.01.2001 r., I PKN 780/00.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego uznał, że kryteria doboru powoda do zwolnienia, które w toku postępowania wskazała strona pozwana, były prawdziwe, i choć zostały swobodnie wybrane przez pracodawcę spośród licznych kryteriów, jakimi pracodawca – w zależności od swoich potrzeb - mógł się kierować przy wyborze pracowników do zwolnienia, to nie nosiły one cech niedopuszczalnej arbitralności, dowolności lub niesprawiedliwości.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że strona pozwana spośród kilku zatrudnionych kierowników projektu wskazała do zwolnienia właśnie powoda, z kilku przyczyn. Pierwsza z nich była związana z faktem, że prezes zarządu pozwanej spółki (...), z całej grupy zatrudnionych kierowników projektów, do powoda J. P. miał najmniejsze zaufanie. Strona pozwana wskazała również, że poza kwestią zaufania, przyczyną wyboru powoda do zwolnienia spośród kilku kierowników projektu był niekorzystny stosunek kosztochłonności projektów powoda (13,78% - 3 miejsce na 7 możliwych) do poziomu ich zaangażowania (8,47% - 7 miejsce na 7 możliwych) oraz stosunkowa łatwość przekazania prowadzonych przez powoda projektów innym kierownikom projektu z uwagi na ich mniejszą ilość i ich etap realizacji, co stanowiło zdaniem pozwanej dodatkowy argument natury organizacyjnej za wyznaczeniem do zwolnienia z pracy właśnie powoda, a nie innego kierownika projektu, przy czym strona pozwana ma nadzieję na zmniejszenie kosztochłonności projektów po przekazaniu ich innym kierownikom.

Wymaga podkreślenia, że w pozwanej spółce kierownicy poszczególnych projektów działają na podstawie pełnomocnictw udzielonych im przez prezesa zarządu pozwanej spółki (...), które to pełnomocnictwa częściowo pokrywają się z kolei z pełnomocnictwem udzielonym P. R. przez Prezydenta W.. Prezes pozwanej spółki ponosi odpowiedzialność majątkową za działania umocowywanych przez niego kierowników projektu. Taka zależność wymaga od prezesa zarządu pozwanej spółki bardzo dużego zaufania do umocowanych kierowników projektu i w pełni uzasadnia zdaniem Sądu zastosowanie kryterium zaufania przy wyborze do zwolnienia. Obie strony potwierdziły, że powód i prezes zarządu strony pozwanej odbywali rozmowy, w których P. R. przedstawiał swoje uwagi do pracy powoda, P. R. wskazał zaś, że do powoda uwag tych miał spośród wszystkich kierowników projektów najwięcej – choć jednocześnie wskazywał, że powód, jak wszyscy inni kierownicy projektów, był bardzo dobrym pracownikiem, i gdyby nie sytuacja ekonomiczna pozwanej spółki, nie zostałby w ogóle zwolniony. P. R. wyjaśnił również, że miał do powoda najmniejsze zaufanie, ponieważ uważał, że powód mógł prowadzić swoje projekty sprawniej - zastrzeżenia dotyczyły, między innymi, pozyskania terenów od wojska pod budowę obwodnicy L., rozmów z wysiedlanymi mieszkańcami, sposobu prowadzenia negocjacji z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad w przypadku przebudowy ul. (...), a także późniejszego sposobu prowadzenia tej inwestycji. Jednocześnie P. R. podkreślał, że zastrzeżenia do powoda nie dotyczyły jakichś istotnych błędów czy nieprawidłowości, ponieważ wszyscy kierownicy projektów, w tym powód, pracowali ogólnie bardzo dobrze.

Zdaniem Sądu Rejonowego w sytuacji, gdy powód pracował na samodzielnym kierowniczym stanowisku i działał na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez prezesa zarządu strony pozwanej w ramach pełnomocnictwa otrzymanego z kolei przez prezesa zarządu od Prezydenta W., to zastosowanie przy doborze do zwolnienia kryterium zaufania nie może być uznane za działanie sprzeczne z prawem i uzasadniające przywrócenie do pracy lub zasądzenie odszkodowania. Należy podkreślić, że wypowiedzenie umowy o pracę jest zwykłym sposobem rozwiązania stosunku pracy, zaś kryterium wzajemnego zaufania stanowi istotną przesłankę polityki kadrowej, w szczególności w przypadku kadry zarządzającej. Uzasadniony rozbieżnymi koncepcjami dotyczącymi wykonywania pracy brak zaufania (okoliczność, że danego pracownika pracodawca lub przełożony darzy zaufaniem stosunkowo najmniejszym) może stanowić nawet samodzielną przyczynę zwolnienia pracownika z pracy, tym bardziej może być on zatem brany pod uwagę jako kryterium doboru do zwolnienia, które następuje z innej uzasadnionej przyczyny (np. jak w niniejszej sprawie – z przyczyny ekonomicznej), szczególnie w sytuacji, gdy pracodawca nie ma poważnych zarzutów do pracy któregokolwiek z członków zespołu i musi dokonać wyboru między dobrymi pracownikami, z których de facto nie chciałby zwolnić żadnego.

Analizując wskazane przez stronę pozwaną argumenty Sąd Rejonowy miał na uwadze zarzuty powoda, że to on posiadał spośród wszystkich kierowników projektów najwyższe kwalifikacje (czego pozwana nie kwestionowała), że realizowane przez niego projekty mimo mniejszej niż u innych kierowników liczby były bardzo ważne i miały najwyższą wartość, jak również zarzut, że prezes zarządu P. R. nie znał projektów realizowanych przez powoda tak dobrze jak sam powód, i nie posiadał takich kwalifikacji, w związku z czym jego uwagi do pracy powoda nie były zdaniem powoda trafne. W ocenie Sądu Rejonowego wybranie przez stronę pozwaną innych niż uważane przez powoda za prawidłowe kryteriów do zwolnienia nie oznacza jednak, że decyzja pracodawcy była arbitralna lub niesprawiedliwa. Okoliczność, że pracodawca powoda jako kryterium do zwolnienia jednego z kierowników projektów wybrał nie wykształcenie, ale istniejące między stronami zaufanie, i że kierował się nie wartością projektów tylko przeświadczeniem, że projekty powoda mogą przy nieco innym kierownictwie zmniejszyć swoją kosztochłonność i że akurat te projekty, mimo ich znaczenia i wartości, najłatwiej będzie przekazać innym pracownikom, oznacza, że te właśnie kryteria miały dla pracodawcy w jego aktualnej sytuacji istotniejsze znaczenie. Zdaniem Sądu Rejonowego pracodawca był do wyboru takich kryteriów pracowników do zwolnienia w pełni uprawniony. Należy podkreślić, że pracodawca samodzielnie kształtuje swoją politykę zatrudnienia, ma swobodę dobrania sobie zespołu pracowników i prawo do oceny ich pracy na podstawie posiadanej przez siebie wiedzy. Oczywistym jest, że wiedza prezesa zarządu P. R. na temat specyfiki projektów przy których pracował powód i możliwości obniżenia ich kosztochłonności nie była tak szczegółowa, jak wiedza powoda, z drugiej jednak strony powód nie posiadał jednak tak szczegółowiej wiedzy na temat specyfiki innych projektów i sprawności działania innych kierowników, jaką miał prezes zarządu. Przede wszystkim zaś zauważyć trzeba, że to pracownik jest zobowiązany realizować powierzone mu zadania zgodnie z wolą i koncepcją pracodawcy – w szczególności pracownik działający jednocześnie jako pełnomocnik swojego przełożonego - nie zaś odwrotnie. W wypadku pracowników na stanowiskach kierowniczych, mających dużą swobodę decyzyjną, kwestia spójności koncepcji ich działania z wolą pracodawcy ma szczególne duże znaczenie. Gdy między pracownikiem a pracodawcą dochodzi na tym tle do rozbieżności (choćby dotyczących sprawności działania czy możliwości obniżenia kosztów), pracodawca jest zdaniem Sądu Rejonowego uprawniony do rozwiązania z tej przyczyny stosunku pracy w zwykłym trybie, a tym bardziej do uwzględnienia tej okoliczności przy wyborze kryteriów do zwolnienia pracowników, którzy zwalniani są z innych (np. ekonomicznych) przyczyn.

W ocenie Sądu Rejonowego wszystkie przyjęte przez stronę pozwaną kryteria pozostają zgodne z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego, zgodnie z którą w razie podjęcia przez pracodawcę indywidualnej decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych, wybór pracownika do zwolnienia powinien być dokonany w oparciu o porównanie sytuacji pracowników w ramach tej samej grupy pracowniczej (osób wykonujących pracę podobną, zajmujących podobne stanowiska), nie zaś z uwzględnieniem sytuacji wszystkich pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy albo w jego określonej komórce organizacyjnej (wyrok SN z dnia 06.11.2001 r., I PKN 675/00, opubl OSNP 2003/19/461, por. też: wyrok SN z dnia 06.10.2004 r., I PK 497/03, opubl. LEX nr 585703 oraz por. wyrok SN z dnia 10.01.2002 r., I PKN 780/00, opubl. LEX nr 558276). Powód wiedział o zastrzeżeniach do jego pracy, były mu one bowiem wielokrotnie przedstawiane przez pracodawcę (przesłuchanie w charakterze strony pozwanej P. R. k.157v.-158). Odnosząc się do zarzutu powoda, że nie znał przyczyn wyboru go do zwolnienia, należy zaś wskazać, że pracodawca był zobowiązany do pisemnego wskazania powodowi przyczyny zwolnienia, i tę przyczynę wskazał, nie miał zaś obowiązku informowania powoda o zastosowanych kryteriach wyboru go do zwolnienia. Istnienie takich kryteriów i ich obiektywny charakter pracodawca miał obowiązek wykazać przed sądem, co w ocenie Sądu Rejonowego skutecznie uczynił.

W konsekwencji powyższych rozważań, na podstawie powołanych przepisów, Sąd Rejonowy w pkt. I. wyroku oddalił powództwo.

Orzekając w pkt. II. wyroku o kosztach procesu Sąd oparł się na przepisie art. 98 k.p.c., ustanawiającym zasadę odpowiedzialności strony przegrywającej za koszty procesu, w związku z § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U.163.1349 ze zm.) i zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W pkt III sentencji wyroku nieuiszczonymi kosztami sądowymi Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. obciążył Skarb Państwa, mając na uwadze, że zgodnie z dyspozycją art. 98 k.p.c. nie ma podstaw do obciążenia nieuiszczonymi kosztami sądowymi strony wygrywającej sprawę – w niniejszej sprawie strony pozwanej - zaś powód, który sprawę przegrał, był zwolniony od kosztów sądowych z mocy ustawy.