Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 października 2014 r. na rozprawie w Szczecinie

sprawy z powództwa Banku (...) w G.

przeciwko M. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 28 marca 2014 r., sygn. akt I C 309/08

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie drugim o tyle tylko, że początkową

datę odsetek ustala na dzień 27 listopada 2007 roku,

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie,

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2700 ( dwa tysiące siedemset) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSA M. Iwankiewicz SSA A. Sołtyka SSA E. Buczkowska-Żuk

I ACa 417/14

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) w G. złożył w dniu 27 listopada 2007r. w Sądzie Okręgowym w Szczecinie pozew o wydanie w postępowaniu nakazowym nakazu zapłaty zasądzającego na jego rzecz od pozwanego M. K. kwotę 162.857,89 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany jest jego dłużnikiem z tytułu umowy o kredyt inwestycyjny z dopłatami (...) nr (...) zawartej dnia 16 czerwca 2000r. na kwotę 500.000 zł z terminem spłaty 30 kwietnia 2008r., zmienioną aneksem nr (...) z dnia 8 października 2002r. Z uwagi na to, że kredyt nie był spłacany terminowo, powód wystąpił do Sądu Rejonowego w Goleniowie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, wystawionemu w dniu 5 września 2006r. Sąd Rejonowy w Goleniowie nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu co do kapitału w kwocie 187.530 zł wraz z odsetkami w wysokości 7,9687% rocznie liczonymi od kwoty kapitału, a odmówił nadania co do odsetek opisanych w pkt 2 bankowego tytułu egzekucyjnego. Obecnie powód dochodzi tych odsetek pozwem w łącznej wysokości 162.857,89 zł. Kwota ta jest niższa od kwoty wskazanej w pkt 2 bankowego tytułu egzekucyjnego, gdyż uwzględnia wpłaty pozwanego na łączną kwotę 199.494 zł. Wpłaty te powód zarachował zgodnie z § 21 umowy kredytowej. W dniu 14 listopada 2007r. powód sporządził wyciąg z ksiąg banku i wezwał pozwanego do zapłaty wskazanych w nim kwot.

W dniu 17 grudnia 2007r. Sąd Okręgowy w Szczecinie wydał nakaz zapłaty, w którym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany złożył w przepisanym terminie zarzuty od nakazu zapłaty, w których wniósł o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu swojego stanowiska podniósł następujące okoliczności. Powód uzyskał co do roszczenia z tytułu odsetek od kapitału tytuł wykonawczy i z tego względu jego żądanie w tej części powinno zostać oddalone. Odnośnie pozostałych należności wymienionych w pkt 2 i 3 wyciągu z ksiąg Banku (...) w G. pozwany podniósł brak legitymacji procesowej po stronie powoda. W treści umowy kredytowej wskazano, że należne powodowi odsetki od kredytu winny być płacone w połowie przez pozwanego, a w drugiej połowie przez (...) w formie dopłat do oprocentowania. Pismem z dnia 11 lipca 2006r. powód z uwagi na zaprzestanie obsługi kredytu przez pozwanego wypowiedział umowę. W § 18 umowy zastrzegł na swoją rzecz, na wypadek takiej sytuacji, prawo obciążenia pozwanego kwotami dopłat do oprocentowania przekazanymi przez Agencję wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w ich zapłacie. Pod umową kredytową brak jest podpisu osoby upoważnionej do reprezentowania (...), powód zaś nie może dowolnie na podstawie jednostronnego oświadczenia woli, kształtować sytuacji prawnej podmiotu trzeciego, jakim jest w tej sytuacji (...). Jedynym podmiotem uprawnionym do dochodzenia należności wyszczególnionych w pkt 2 i 3 wyciągu jest (...). Zdaniem pozwanego wątpliwe jest również uprawnienie samej Agencji do dochodzenia od pozwanego zwrotu przekazanych kwot dopłat i naliczanych od nich odsetek. Niezrozumiałe według pozwanego jest również samo sformułowanie zawarte w pkt 2 wyciągu "odsetek z tytułu pobranych dopłat z (...)" jako tytuł roszczenia oszacowanego na kwotę 138.987,41 zł. Pozwany potwierdził wskazaną przez powoda łączną kwotę wpłat na poczet zadłużenia kredytowego, ale podniósł, że gdyby powód zarachował ją zgodnie z § 21 umowy, to wszelkie należności uboczne musiałyby zostać spłacone. Do takiego wniosku skłania również treść pisma wypowiadającego umowę kredytową, w której powód wezwał pozwanego do zapłaty: kwoty 156.250 zł z tytułu kapitału, kwoty 31.250 zł z tytułu odsetek i kwoty 15 zł z tytułu zwrotu kosztów przesyłki.

Suma ww. kwot wynosi 187.515 zł. i tę kwotę powód określił w tym piśmie jako łączną kwotę wszystkich zobowiązań kredytowych pozwanego. Z powyższego wynika, że kwota dokonanych przez pozwanego wpłat - 199.494 zł pokryła w całości wierzytelności powoda z tytułu umowy kredytowej.

Na rozprawie w dniu 15 marca 2013r. (k.723) powód cofnął pozew o kwotę 197,88 zł i zrzekł się w tej części roszczenia. Kwota ta objęta była należnościami określonymi w pkt 3 wyciągu z ksiąg Banku, a zmniejszenie o nią kwoty dochodzonego roszczenia uzasadnione było tym, że powód z opóźnieniem zaksięgował część wpłat pozwanego zarachowanych na odsetki od dopłat.

Wyrokiem z dnia 28 marca 2014 r. sygn. akt I C 309/08 Sąd Okręgowy w Szczecinie w punkcie pierwszym uchylił nakaz zapłaty z dnia 17 grudnia 2007r.; w punkcie drugim zasądził od pozwanego M. K. na rzecz powoda Banku (...) w G. kwotę 137.243,48 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 listopada 2006r.; w punkcie trzecim umorzył postępowanie w części o zapłatę 197,88 zł; w punkcie czwartym oddalił powództwo w pozostałej części, w punkcie piątym odstąpił od obciążania pozwanego kosztami procesu, w punkcie szóstym nakazał pobrać od powoda Banku (...) w G. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Szczecinie kwotę 1.829,69 zł tytułem należnych kosztów sądowych; w punkcie siódmym obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi w pozostałej części.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły przyjęte przez Sąd Okręgowy następujące ustalenia faktyczne i ocena prawna:

W dniu 16 czerwca 2000r. powód Bank (...) w G. zawarł z pozwanym M. K. umowę nr (...) kredytu inwestycyjnego z dopłatami do oprocentowania ze środków A..

W umowie kredytowej wskazano, że zostaje ona zawarta na podstawie postanowień umowy nr (...) z dnia 12 stycznia 2000r. pomiędzy Bankiem (...) (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną w K., a zastosowanie do niej mają między innymi przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996r. w sprawie szczegółowych kierunków działań (...) oraz sposobów ich realizacji, a także obowiązujący w Banku (...) Regulamin udzielania kredytów. Przedmiotem umowy zawartej pomiędzy (...) Bankiem (...) S.A. w K. a Bankiem (...) w G. były zasady, warunki i tryb stosowania przez (...) dopłat, stanowiących część oprocentowania należnego Bankowi (...) do kredytów udzielanych przez Bank (...) z jego środków własnych zgodnie z ww. rozporządzeniem Rady Ministrów.

Na podstawie umowy z dnia 16 czerwca 2000r. powód udzielił pozwanemu kredytu inwestycyjnego w kwocie 500.000 zł na okres od 16 czerwca 2000r. do 30 kwietnia 2008r. na poprawę warunków zoohigienicznych i technologicznych dla usprawnienia brojlerów kurzych. W udzieleniu kredytu pozwanemu uczestniczyły trzy inne Banki (...), a mianowicie Bank (...) w N., Bank (...) w W. i Bank (...) w C., które w 2001r. połączyły się z Bankiem (...) w G..

Kredyt miał być postawiony do dyspozycji pozwanego w następujący sposób: w dniu 16 czerwca 2000r. do kwoty 100.000 zł, w dniu 20 czerwca 2000r. do kwoty 180.000 zł, w dniu 23 czerwca 2000r. do kwoty 100.000 zł i w dniu 10 lipca 2000r. do kwoty 120.000 zł.

Pozwany zobowiązał się do spłaty kredytu w równych ratach po 31.250 zł każda, płatnych co sześć miesięcy, pierwsza rata w terminie do dnia 31 października 2000r., ostatnia w terminie do dnia 30 kwietnia 2008r. Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, obowiązującej w okresach, za które odsetki są naliczane i wynosił 1,25 % stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez NBP w stosunku rocznym. Wysokość oprocentowania mogła ulec podwyższeniu lub obniżeniu w przypadku:

- zmiany stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez NBP w stosunku rocznym, ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej i obwieszczanej przez Prezesa NBP czy zmiany przez (...) wskaźnika wielokrotności stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez NBP.

Zmiana oprocentowania następować miała z dniem zmiany stopy redyskontowej weksli lub wskaźnika wielokrotności stopy redyskontowej. Zgodnie z umową pozwany zobowiązany był płacić powodowi połowę określonego w umowie oprocentowania, jednak nie więcej niż 20 % w stosunku rocznym. Drugą połowę należnych odsetek zobowiązana była płacić A. (w dalszej części uzasadnienia nazywana (...) lub Agencja) w formie dopłat do oprocentowania. Odsetki naliczane były w okresach miesięcznych od kwoty zadłużenia z tytułu kredytu, a ich zapłata następować miała w ostatnim dniu każdego miesiąca poprzez dokonanie wpłaty gotówkowej lub przekazania bezgotówkowo środków na rachunek nr (...) lub obciążenie przez Bank (...) rachunku pozwanego prowadzonego przez ten Bank. Warunkiem uzyskania ze środków (...) dopłat do oprocentowania kredytu była terminowa spłata w pełnej wysokości rat kredytu i odsetek. W przypadku dokonania wpłaty raty kredytu lub odsetek po terminie lub w niepełnej wysokości, pozwany tracił prawo do korzystania z dopłat za okres od dnia ostatnio terminowo spłaconej raty kredytu i odsetek do dnia poprzedzającego termin, w którym powinno nastąpić dokonanie spłaty. Bank w takich sytuacjach uwzględniał jednak dodatkowy siedmiodniowy termin na spłatę należności, co oznacza, że pozwany tracił prawo do dopłaty dopiero wtedy, gdy w dodatkowym siedmiodniowym terminie spłata nie nastąpiła.

Od kapitału kredytu nie spłaconego w terminie powodowi przysługiwały odsetki w wysokości 1,5 stopy oprocentowania kredytu, wynoszącej 1,25 % stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez NBP. Powód był uprawniony do wypowiedzenia umowy kredytu w całości lub w części w przypadku między innymi:

- utraty zdolności kredytowej przez kredytobiorcę (§ 17 pkt 1 umowy), zaprzestania prowadzenia przedsięwzięcia sfinansowanego z kredytu przed upływem okresu kredytowania lub zaprzestania obsługi kredytu (§ 17 pkt 5 umowy), wszczęcia egzekucji wobec kredytobiorcy przez innych wierzycieli (§ 17 pkt 10 umowy), podziału, likwidacji, zagrożenia upadłością lub upadłości przedsiębiorcy (§ 17 pkt 11 umowy).

Okres wypowiedzenia umowy wynosił 30 dni z wyjątkiem sytuacji, kiedy przyczyną wypowiedzenia było zagrożenie upadłością kredytobiorcy. W tym jednym wypadku okres wypowiedzenia wynosił 7 dni (§ 22 umowy). W razie wypowiedzenia umowy kredytowej z powodu między innymi zaprzestania obsługi kredytu, Bank miał prawo obciążyć kredytobiorcę kwotami dopłat do oprocentowania otrzymanych ze środków (...) za cały okres kredytowania, tzn. za okres od dnia pierwszej wypłaty kredytu do terminu spłaty określonego w wypowiedzeniu, wraz z ustawowymi odsetkami naliczonymi od poszczególnych terminów i kwot dopłat przekazywanych przez (...) na rachunek rozliczeń z (...) umiejscowiony w (...) S.A. do dnia zwrotu dopłat przez kredytobiorcę włącznie.

Sposób zarachowania środków pieniężnych na spłatę należności wynikających z umowy określał § 21 umowy. Zgodnie z jego treścią środki miały być w pierwszej kolejności zaliczane na spłatę wymagalnych kosztów ubocznych, odsetek należnych Bankowi (...) i dopłat do oprocentowania przypadających do zwrotu przez kredytobiorcę wraz z odsetkami ustawowymi, a następnie rat kapitałowych. W umowie pozwany jednocześnie upoważnił powoda do potrącania z wpływów na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy prowadzony w Banku (...) w G. należności z tytułu kapitału kredytu i odsetek, nie spłaconych w terminie, przed wszystkimi innymi płatnościami, z wyjątkiem tytułów egzekucyjnych (§ 16 pkt 2 umowy).

W dniu 8 października 2002r. został podpisany przez strony aneks nr (...) do umowy, w którym termin spłaty raty kredytu przypadającej na dzień 31 października 2002r. został zmieniony na dzień 31 października 2008r.

Wypłaty kredytu na rachunek pozwanego nastąpiły w następujących kwotach i terminach:

- w dniu 19 czerwca 2000r. 120.000 zł (transza wypłacona przez Bank (...) w G.) i 100.000 zł (transza wypłacona przez Bank (...) w N.), w dniu 20 czerwca 2000r. 180.000 zł (transza wypłacona przez Bank (...) w W.), w dniu 31 października 2000r. 100.000 zł (transza wypłacona przez Bank (...) w C.).

Od każdej z transz kredytu został pobrany zgodnie z umową 1% prowizji.

W związku z połączeniem się Banków (...), w dniu 1 czerwca 2001r. zostały przeksięgowane na rachunek pozwanego prowadzony w Banku (...) w G. kwoty kredytu udzielonego przez Banki (...) w C., N. i W., które na ten dzień pozostawały do spłaty. Były to dwie kwoty po 87.500 zł (z kredytu przelanego przez Bank w N. i Bank w C.) oraz kwota 157.500 zł (z kredytu przelanego przez Bank w W.). Przeksięgowane kwoty uwzględniały następujące wpłaty pozwanego:

- dwie wpłaty w wysokości po 6.250 zł na rzecz Banku (...) w N.

- dwie wpłaty w wysokości po 6.250 zł na rzecz Banku (...) w C.

- dwie wpłaty w wysokości po 11.250 zł na rzecz Banku (...) w W..

Pozwany obsługiwał kredyt do marca 2006r. W czasie tego okresu tylko raz utracił prawo do dopłat. Miało to miejsce w kwietniu 2005r. W związku z utratą prawa do dopłaty powód pobrał od pozwanego w dniu 31 maja 2005r. kwotę 827,88 zł. na poczet należnego za ten miesiąc oprocentowania. Całe należne oprocentowanie za kwiecień 2005r. wyniosło 1.656,66 zł., a 50% - 828,33 zł. Łącznie tytułem odsetek za ten miesiąc Bank pobrał od pozwanego kwotę 932,46 zł w dniu 5 maja 2005r. i kwotę 827,88 zł w dniu 31 maja 2005r. Utrata prawa do dopłaty nastąpiła w związku z uiszczeniem raty kredytu po terminie. W dniu 5 maja 2005r. została na poczet raty pobrana z rachunku pozwanego kwota 11.140 zł, a w dniu 10 maja 2005r., czyli po upływie siedmiodniowego okresu karencji, została wpłacona pozostała część w kwocie 20.110 zł.

Pomimo uzyskania prawa do dopłat za pozostałe miesiące, powód pobrał od pozwanego dopłatę za miesiąc grudzień 2002r. w łącznej wysokości 1.493,75 zł., z czego: 493,75 zł w dniu 10 maja 2004r., 500 zł w dniu 2 czerwca 2004r. i 500 zł w dniu 2 listopada 2004r.

Podstawę do przekazywania Bankowi (...) dopłat stanowiły zbiorcze zapotrzebowania na dopłaty za poprzedni miesiąc, składane (...) Bankowi (...) S.A. w P. na podstawie umowy o współpracę, zawartej przez ten Bank z A..

W związku z zaprzestaniem przez pozwanego obsługi kredytu, powód pismem z dnia 11 lipca 2006r. wypowiedział umowę kredytową. Jako podstawę wypowiedzenia wskazał
§ 17 ust. 1,5 i 10 umowy, natomiast jako okres wypowiedzenia - 7 dni. W piśmie zawierającym oświadczenie o wypowiedzeniu powód wezwał jednocześnie pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni następujących należności: kwoty 156.250 zł z tytułu kapitału, kwoty 31.250 zł z tytułu odsetek i kwoty 15 zł z tytułu kosztów przesyłki. Powód wskazał, że powyższa należność została wcześniej ujęta w jego piśmie z dnia 6 czerwca 2006r. jako łączna kwota wszystkich zobowiązań kredytowych. Oświadczenie o wypowiedzeniu zostało pozwanemu doręczone w dniu 12 lipca 2006r.

Po wypowiedzeniu umowy powód podjął w stosunku do pozwanego czynności windykacyjne. W dniu 5 września 2006r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny i wystąpił do Sądu Rejonowego w Goleniowie o nadanie mu klauzuli wykonalności. W bankowym tytule powód wskazał, że na płatne i wymagalne zadłużenie pozwanego i jego żony D. K. z tytułu umowy nr (...) składają się: kredyt nie spłacony w kwocie 187.500 zł, odsetki do dnia 5 września 2006r. w kwocie 231.506,42 zł i koszty wezwania do zapłaty i wypowiedzenia kredytu w kwocie 30 zł.

Dalsze należne odsetki od dnia 5 września 2006r. naliczane są według zmiennej stopy procentowej i na dzień sporządzenia wyciągu wynoszą 7,9687% w stosunku rocznym.

W dniu 20 listopada 2006r. Sąd Rejonowy w Goleniowie wydał postanowienie, w którym nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 5 września 2006r., na mocy którego pozwany winien zapłacić powodowi kwotę 187.530 zł z odsetkami wynoszącymi 7,9687 % w stosunku rocznym od dnia 5 września 2006r., przy czym ograniczył jednocześnie możliwość prowadzenia egzekucji na podstawie tego tytułu do kwoty 1.000.000 zł. Sąd oddalił wniosek w stosunku do dłużnika M. K. w pozostałej części i w całości w stosunku do jego żony D. K..

W związku z odmową nadania klauzuli wykonalności co do odsetek, powód wystawił w dniu 20 lutego 2007r. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), w którym wysokość odsetek oznaczył na kwotę 247.055,78 zł i wniósł do Sądu Rejonowego w Goleniowie o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności. Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2007r. Sąd Rejonowy w Goleniowie nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 20 lutego 2007r. o numerze (...), na mocy którego dłużnik M. K. winien zapłacić wierzycielowi kwotę 5.506,80 zł z odsetkami w wysokości 11,50% w stosunku rocznym, poczynając od dnia 21 lutego 2007r., z tym, że ograniczył możliwość prowadzenia egzekucji na podstawie tego tytułu i tytułu wydanego w sprawie ICo 1054/06, do kwoty 1.000.000 zł. Kwota 5.506,80 zł obejmuje odsetki naliczone od kwoty kapitału kredytu w wysokości 187.500 zł za okres od dnia 6 września 2006r. do dnia 20 lutego 2007r. Odsetki te zostały zapłacone w dniu 31 maja 2007r. przez żonę pozwanego D. K..

W czasie obowiązywania umowy kredytowej z dnia 16 czerwca 2000r. powoda i pozwanego łączyły również inne umowy kredytowe.

Po wypowiedzeniu umowy na poczet należności z tytułu umowy o kredyt z dnia 16 czerwca 2000r. zostały zapłacone następujące kwoty: 2.000 zł wpłacona w dniu 9 lutego 2007r. przez G. i A. K., 2.000 zł wpłacona w dniu 1 marca 2007r. przez G. i A. K., 2.000 zł wpłacona w dniu 5 kwietnia 2007r. przez G. i A. K., 2.000 zł wpłacona w dniu 7 maja 2007r. przez G. i A. K., 60.000 zł wpłacona w dniu 31 maja 2007r. przez D. K. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z 5.09.2006r., sygn. akt ICo 1054/06, 2.000 zł wpłacona w dniu 18 czerwca 2007r. przez G. K. tytułem- Bankowy tytuł egzekucyjny z 5 września 2006r., sygn. akt ICo 1054/06, 2.000 zł wpłacona w dniu 3 lipca 2007r. przez G. K. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z 5 września 2006r. ICo 1054/06, 40.000 zł wpłacona w dniu 13 lipca 2007r. przez D. K. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z 5 września 2006r., sygn. ICo 1054/06, 2.000 zł wpłacona w dniu 6 sierpnia 2007r. przez G. K. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 5 września 2007r., sygn. akt ICo 1054/06, 40.000 zł wpłacona w dniu 17 sierpnia 2007r. przez D. K. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 5 września 2006r., sygn. akt ICo 1054/06, 2.000 zł wpłacona w dniu 7 września 2007r. przez pozwanego, bez podania tytułu; 20.000 zł wpłacona w dniu 17 września 2007r. przez G. i A. K., 12.870 zł wpłacona w dniu 16 października 2007r. przez B. P. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z 5 września 2006r., sygn. akt ICo 1054/06, 10.624 zł wpłacona w dniu 26 października 2007r. przez G. K. tytułem - Bankowy tytuł egzekucyjny z 5 września 2006r., sygn. akt ICo 1054/06.

Łączna wysokość wpłat wyniosła 199.494 zł.

Wpłaty na łączną kwotę 199.494 zł zostały zarachowane przez powoda w następujący sposób:

94.906,18 zł na kapitał, 19.663,22 zł na odsetki od kredytu i 84.924,60 zł na odsetki ustawowe od dopłat.

Na okoliczność zarachowania każdej wpłaty powód wystawiał notę memoriałową, a o sposobie zarachowania informował pozwanego i osoby dokonujące wpłat na jego rzecz. Środki pieniężne wpłacone w 2007r. na poczet należności kredytowych powód księgował z opóźnieniem. Dwie kwoty po 2.000 zł wpłacone w dniach 9 lutego i 1 marca 2007r. zostały zaksięgowane w dniu 8 marca 2007r., kwota 2.000 zł wpłacona w dniu 5 kwietnia 2007r. została zaksięgowana w dniu 24 kwietnia 2007r. w wysokości 851,40 zł (odsetki ustawowe od dopłat) i w dniu 19 kwietnia 2007r. w wysokości 1.148,60 zł (zaległe raty), kwota 2.000 zł wpłacona w dniu 7 maja 2007r. została zaksięgowana w dniu 9 maja 2007r., kwota 60.000 zł wpłacona w dniu 31 maja 2007r. została zaksięgowana w dniu 4 czerwca 2007r. w wysokości 25.542 zł (odsetki ustawowe od dopłat) oraz w dniu 31 maja 2007r. w wysokości 34.458 zł (kapitał i odsetki), kwota 2.000 zł wpłacona w dniu 18 czerwca 2007r. została zaksięgowana w tym samym dniu w wysokości 1.148,60 zł (kapitał kredytu) i w dniu 21 czerwca 2007r. w wysokości 851,40 zł (odsetki ustawowe od dopłat), kwota 40.000 zł wpłacona w dniu 13 lipca 2007r. została zaksięgowana w wysokości 22.972 zł (kapitał i odsetki) i w dniu 31 lipca 2007r. w wysokości 17.028 zł (odsetki ustawowe od dopłat), kwota 2.000 zł wpłacona w dniu 6 sierpnia 2007r. została zaksięgowana w dniu następnym, kwota 40.000 zł wpłacona w dniu 17 sierpnia 2007r. została zaksięgowana w tym samym dniu w wysokości 22.972 zł (kapitał i odsetki) i w dniu 20 sierpnia 2007r. w wysokości 17.028 zł (odsetki ustawowe od dopłat), kwota 2.000 zł wpłacona w dniu 7 września 2007r. została zaksięgowana w dniu 12 września 2007r. w wysokości 851,40 zł (odsetki ustawowe od dopłat) i w dniu 10 września 2007r. w wysokości 1.148,60 zł (raty zaległe), kwota 20.000 zł wpłacona w dniu 17 września 2007r. została zaksięgowana w dniu 19 września 2007r. w wysokości 8.514 zł (odsetki ustawowe od dopłat) i w dniu 18 września 2007r. w wysokości 11.486 zł (kapitał i odsetki), kwota 12.870 zł wpłacona w dniu 16 października 2007r. została zaksięgowana w dniu 19 października 2007r. w wysokości 5.478,76 zł (odsetki ustawowe od dopłat) i w dniu 18 października 2007r. w wysokości 7.391,24 zł (kapitał i odsetki), kwota 10.624 zł wpłacona w dniu 26 października 2007r. została zaksięgowana w tym samym dniu w wysokości 6.101,36 zł (zaległe raty) i w dniu 31 października 2007r. w wysokości 4.522,64 zł (odsetki ustawowe od dopłat).

Powód i pozwany prowadzili rozmowy w celu uzgodnienia terminu i wysokości zobowiązań z tytułu umowy kredytowej z 16 czerwca 2000r., ale zakończyły się one niepowodzeniem.

Pismem z dnia 23 maja 2012r. powód złożył oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej mu z tytułu wykonawczego: bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 5 września 2006r. i bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 20 lutego 2007r. na łączną kwotę 894.945,24 zł z wierzytelnością, jaka przysługuje D. K. z tytułu posiadanych udziałów oraz dywidendy w Banku (...) w G., na kwotę 6.510,79 zł. Pismem z tej samej daty powód złożył oświadczenie o potrąceniu ww. wierzytelności z wierzytelnością pozwanego z tytułu posiadanych udziałów oraz dywidendy w Banku (...) w G., na kwotę 7.012,62. W odpowiedzi na oświadczenie powoda D. K. wystosowała do niego pismo z dnia 12 lipca 2012r., w którym wskazała, że obie wierzytelności wynikające z bankowych tytułów egzekucyjnych zostały zapłacone i zażądała wypłaty kwoty 6.510,79 zł. W piśmie z dnia 2 sierpnia 2012r. skierowanym do pozwanego i jego żony powód wyjaśnił, że wierzytelność wynikająca z bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) została przedstawiona do potrącenia omyłkowo. Odnośnie wierzytelności wynikającej z bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 5 września 2006r., podtrzymał swoje stanowisko.

Wysokość dopłat do oprocentowania za okres od daty uruchomienia pierwszej transzy kredytu do dnia 31 marca 2006r., pomniejszona o kwotę dopłat za kwiecień 2005r. i grudzień 2002r., wynosi 137.243,48 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Okręgowy stwierdził, że powód wywodził swoje roszczenie z umowy o kredyt inwestycyjny z dopłatami ze środków A., do której to umowy znajdują zastosowanie przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996r. w sprawie szczegółowych kierunków działań A. oraz sposobów ich realizacji (Dz.1996.16.82). Roszczenie powoda obejmowało trzy rodzaje odsetek, a mianowicie odsetki od zaległego kapitału, dopłaty ze środków Agencji, odsetki ustawowe od dopłat.

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy rozważył zarzut pozwanego dotyczący braku legitymacji czynnej powoda, który uznał za niesłuszny. Wskazał, że Agencja realizuje swoje zadania w szczególności przez dopłatę do oprocentowania kredytów bankowych, finansowanie lub udział w finansowaniu zadań, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy. Zadania te Agencja realizuje za pośrednictwem banków lub innych osób prawnych w oparciu o umowy zawierane przez Agencję z tymi podmiotami. Obowiązek egzekwowania od kredytobiorcy dopłat wraz z odsetkami został nałożony na Bank w umowie o współpracy z dnia 8 października 2001r. zawartej pomiędzy (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną w P., a A. w W.. Sąd pierwszej instancji podniósł, że umowa ta jest z daty późniejszej, niż umowa kredytowa będąca przedmiotem sporu, ale jak można wnioskować z pisma (...) Banku (...) S.A. i pisma (...) z dnia 10 października 2008r., znajduje do niej zastosowanie. Wskazał również, że z § 18 umowy kredytowej wynika, że w przypadku między innymi zaprzestania obsługi kredytu Bank (...) za cały okres kredytowania, obciąży kredytobiorcę kwotami dopłat do oprocentowania, otrzymanych ze środków Agencji, wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od poszczególnych terminów i kwot dopłat przekazywanych przez (...) na rachunek rozliczeń z (...) umiejscowiony w (...) S.A. do dnia zwrotu dopłat przez kredytobiorcę. Z § 20 umowy wynika ponadto uprawnienie banku do podejmowania czynności windykacyjnych w tym zakresie. Uprawnienie powoda do żądania zwrotu dopłat potwierdzają dodatkowo umowa z dnia 12 stycznia 2000r. zawarta pomiędzy powodem a (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w K..

Sąd Okręgowy stwierdził, że w sprawie konieczne było ustalenie nie tylko faktu, czy pozwany skorzystał z dopłat w tym sensie, że Bank nie pobrał od niego drugiej połowy oprocentowania za okres objęty sporem, ale również faktu, czy Bank otrzymał od Agencji dopłaty do oprocentowania. W ocenie Sądu pierwszej instancji, zebrane w sprawie dowody w tym przede wszystkim zeznania świadków M. N. i J. B., pisma Banku z dnia 18 lipca 2006r. i 10 sierpnia 2006r., przelewy do (...) Banku (...) S.A. kwot zarachowanych na poczet odsetek ustawowych od dopłat pozwalają przyjąć, że Bank (...) otrzymał dopłaty w wysokości wskazywanej w comiesięcznych zapotrzebowaniach. Dalej zauważył, że kwota pobranych dopłat powinna odpowiadać tej części oprocentowania, z uiszczenia której kredytobiorca w trakcie obsługi kredytu był zwolniony. Kwota należnego oprocentowania z tytułu dopłat była przedmiotem opinii biegłej W. K., z której wynika, że kwota dopłat podlegających zwrotowi przez powoda została określona w sposób prawidłowy. Jej opinia potwierdza również, że wpłaty dokonane w 2007r. były z opóźnieniem księgowane na poczet należności z tytułu odsetek ustawowych od dopłat i odsetek należnych Bankowi. Różnice wynikające z nieprawidłowego księgowania zostały obliczone przez biegłą na kwotę 197,88 zł i o tę kwotę powód cofnął powództwo, zrzekając się jednocześnie roszczenia. Sąd Okręgowy wskazał, że wielkość dopłat do zwrotu ustalił natomiast na podstawie opinii biegłej M. L.. Z obliczeń biegłej wynika, że wielkość dopłat do zwrotu, po odliczeniu dopłaty za grudzień 2002r. i kwiecień 2005r., które pozwany zapłacił w trakcie obsługi kredytu, wyniosła 137.493,51 zł. Kwota ta uwzględnia wielkość kapitału i daty początkowe naliczania odsetek w takim zakresie, w jakim zostało to przedstawione przez powoda w wykazie dopłat na k. 233-236 i dlatego kwotę tę Sąd Okręgowy pomniejszył o tę część odsetek, które powód naliczył bezzasadnie w związku z przyjęciem innych dat i kwot niż daty znajdujące odzwierciedlenie w historii zapisów księgowych. Łączna kwota, którą Sąd odliczył od sumy dopłat w wysokości 137.493,51 zł wynosi 250,03 zł.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, dowody zebrane w sprawie nie dają podstaw do przyjęcia, że na poczet dopłat Bank pobrał od pozwanego więcej środków, niż to zostało wskazane w opinii biegłej M. L.. Ustalanie natomiast, czy powód zaksięgował prawidłowo na poczet innych wskazywanych przez siebie należności te kwoty, co do których pozwany zgłaszał w toku sprawy swoje wątpliwości wykraczało poza ramy tego postępowania i dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu nie miało znaczenia. Z powyższych względów wpływu na rozstrzygnięcie sprawy nie miało też zniszczenie dysków twardych komputerów z Banku (...) w N. zawierających zapis systemu informatycznego za okres do dnia 1 czerwca 2001r. Podkreślił bowiem Sąd, że pozwany, jak wynikało z niespornych okoliczności spłacał w tamtym czasie należne raty i odsetki oraz uzyskiwał w każdym miesiącu prawo do dopłaty. Dla prawidłowego obliczenia kwoty odsetek ustawowych od dopłat konieczne było ustalenie daty wpływu i kwot dopłat na rachunek rozliczeń z (...), umiejscowiony w Banku (...) ( § 18 umowy). Podniósł Sąd, że powód nie przedłożył jednak dowodów, które dałyby podstawę do takich ustaleń.Za bezzasadne Sąd Okręgowy uznał również roszczenie o zapłatę kwoty odsetek umownych od kapitału, o której mowa w pkt I wyciągu z ksiąg Banku, podzielając tym samym twierdzenia pozwanego, że kwota odsetek w wysokości 7,96 % obliczona od pozostałego do spłaty kapitału w kwocie 92.593,82 zł za okres od 26 października 2007r. do dnia 13 listopada 2007r. mieści się w kwocie odsetek, co do których powód uzyskał tytuł wykonawczy. Postanowieniem z dnia 20 listopada 2006r. Sąd Rejonowy w Goleniowie nadał bowiem klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu Banku (...) w G. z dnia 5 września 2006r. w części obejmującej zapłatę kapitału w wysokości 187.530 zł i odsetek w wysokości 7,9687 % w stosunku rocznym, liczonych od dnia 5 września 2006r. Zasądzenie odsetek naliczonych od kwoty zmniejszonego kapitału za okres od 26 października 2007r. do dnia 13 listopada 2007r. w ocenie Sądu meriti prowadziłoby zatem do uzyskania przez powoda drugiego tytułu wykonawczego na tę samą należność. Odnosząc się do kwestii dotyczącej zarachowania wpłat dokonanych po wypowiedzeniu umowy kredytowej Sąd Okręgowy wskazał, że sytuację tę strony uregulowały w § 21 umowy. Zgodnie z jego treścią wszelkie wpływy środków na spłatę należności wynikającej z umowy, w pierwszej kolejności zaliczane są na spłatę wymagalnych kosztów ubocznych, odsetek należnych Bankowi (...) i dopłat do oprocentowania ze środków (...) przypadających do zwrotu przez kredytobiorcę wraz z odsetkami ustawowymi, a następnie rat kapitałowych. W ocenie Sądu, nieprawidłowe pozostaje stanowisko pozwanego, zgodnie z którym w przypadku wpłat dokonanych z wyraźnym wskazaniem bankowego tytułu egzekucyjnego, powód nie był uprawniony zaliczyć ich na poczet innych, nie wskazanych w tytule należności, zwłaszcza, jeśli wpłat tych dokonywały za dłużnika osoby trzecie, nie związane postanowieniami umowy, co wywodził z § 16 umowy. Zdaniem Sądu Okręgowego § 16 umowy nie dotyczy kwestii zarachowania spełnianych świadczeń, ale kwestii zaspokajania przez Bank z wpływów na rachunek oszczędnościowo - rozliczeniowy pozwanego własnych należności wynikających z umowy kredytowej przed wszystkimi innymi płatnościami (innymi niż należności z umowy kredytowej), z wyjątkiem tytułów egzekucyjnych. Zakaz potrącania z wpływów na rachunek należności z umowy kredytowej, o którym mowa w § 16, obejmuje zatem takie sytuacje, w których po pierwsze istnieją inne zobowiązania, niż te wobec Banku z tytułu przedmiotowej umowy kredytowej, a po drugie, zobowiązania te wynikają z tytułów egzekucyjnych. Podkreślił Sąd, że powód, wbrew odmiennej dyspozycji dłużnika lub osób trzecich spełniających świadczenie, uprawniony był zatem do zarachowania wpłat w pierwszej kolejności na należności uboczne, czyli odsetki, dopłaty, odsetki ustawowe od dopłat, a w dalszej kolejności na wymagalny kapitał kredytu. Wskazał równocześnie, że zarachowanie części wpłat na kapitał nastąpiło niezgodnie z postanowieniami § 21 umowy, ale z korzyścią dla pozwanego i zgodnie z jego oczekiwaniami, w związku z czym wobec zgodnej woli stron uznano je za prawidłowe i wiążące. Podniósł Sąd, że powód każde zarachowanie potwierdzał wystawieniem bankowej noty memoriałowej. Wskazał, że w aktach sprawy nie ma dowodu doręczenia pozwanemu tych not, jednakże treść prowadzonej między stronami w tym okresie korespondencji oraz zeznania świadków M. N. i J. B. wskazywały na to, że pozwany o sposobie zarachowania wpłat był informowany.

Sąd pierwszej instancji zauważył, że fakt wypowiedzenia umowy kredytowej nie był między stronami sporny. Spór dotyczył natomiast okresu wypowiedzenia. Z uwagi na przedmiot żądania pozwu ustalenie dokładnej daty wypowiedzenia nie było dla rozstrzygnięcia sprawy jednak istotne. Roszczenie z tytułu dopłat obejmowało bowiem wyłącznie okres od czerwca 2000r. do marca 2006r., a nie okres wskazany w § 18 umowy, tj. od dnia pierwszej wypłaty kredytu do terminu spłaty określonego w wypowiedzeniu. Zauważył jednak Sąd, że zgodnie z samą podstawą wypowiedzenia wskazaną w umowie okres ten powinien wynosić 30, a nie siedem dni. W wypowiedzeniu powód powołał się bowiem na postanowienia § 17 ust. 1, 5 i 10 umowy, dotyczące tych przyczyn, dla których okres wypowiedzenia wynosi 30 dni. Siedem dni zostało przewidziane tylko dla jednej przyczyny, wskazanej w § 17 pkt 11, a mianowicie zagrożenia upadłością kredytobiorcy. Ta przyczyna w wypowiedzeniu nie została wskazana.

Mając na uwadze podniesione wyżej okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 496 k.p.c. uchylił nakaz zapłaty, zasądził na rzecz powoda kwotę 137.243,48 zł. z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa, tj. od dnia 27 listopada 2006r. (data nadania pozwu w UP), umorzył na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. postępowanie w części objętej oświadczeniem o cofnięciu pozwu, a w pozostałej części powództwo oddalił.

Podstawę orzeczenia o kosztach procesu stanowił art. 102 k.p.c.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się pozwany, zaskarżając je w części, tj. co do punktu drugiego. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że powód posiada legitymację procesową czynną do żądania zapłaty na jego rzecz kwoty 138.987,41 PLN tytułem zwrotu dopłat udzielonych przez (...) oraz odsetek ustawowych od tychże na podstawie zapisów umowy nr (...) z dnia 08 października 2001 roku zawartej pomiędzy (...) Bankiem (...) S.A. w P. i (...) oraz pisma (...) z dnia 10 października 2008 roku, w którym rzeczona umowa została przywołana, podczas gdy umowa ta została zawarta ponad rok później, aniżeli umowa (...) pomiędzy powodem a pozwanym, zaś w jej treści nie ma zapisu nakazującego stosowanie jej postanowień do umów zawartych wcześniej, a nadto umowa (...) została zawarta z pozwanym jedynie w imieniu i na rzecz powoda i bez udziału (...), zaś pozwany przy zawieraniu umowy (...), ani w trakcie jej wykonywania nie został zapoznany ni to z treścią umowy nr (...), ni też żadnej innej, która regulowałaby kwestię dochodzenia przez powoda zwrotu od pozwanego dopłat do oprocentowania udzielonych przez (...),

- naruszenie art. 495 § 3 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 380 k.p.c. w brzmieniu ustalonym przed wejściem w życie ustawy z dnia 156 września 2011 roku (Dz. u. Nr 233, poz. 1381) poprzez dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z umowy numer (...) z dnia 12 stycznia 2000 roku, pisma powoda do pozwanego z dnia 5 grudnia 2007 roku, pisma (...) z dnia 3 kwietnia 2009 roku do pozwanego oraz umowy nr (...) z dnia 8 października 2001 roku pomimo, iż zostały one zgłoszone przez stronę powodową po upływie ustawowego, 7 dniowego terminu do zgłaszania nowych faktów i dowodów, w konsekwencji czego doszło do błędnego ustalenia istnienia po stronie powoda legitymacji procesowej do żądania od pozwanego kwoty 138.987,41 PLN tytułem zwrotu dopłat udzielonych przez (...) oraz odsetek ustawowych od tychże,

- naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego w sprawie i uznanie faktu nieistnienia ksiąg banków konsorcjantów z roku 2000-2001 oraz faktu zniszczenia przez powoda elektronicznych ksiąg bankowych traktujących o rozliczeniach umowy (...) w trakcie procesu za przeszkodę do udowodnienia wysokości roszczenia pozwu również w zakresie zwrotu dopłat udzielonych przez (...) do oprocentowania kredytu, podczas gdy nawet (...) nie była w stanie wskazać łącznej wartości tychże i w tym względzie powoływała się na oświadczenia powoda; nadto pominięcie treści wypowiedzenia umowy (...) z dnia u lipca 2006 roku oraz wniosków powoda i bankowego tytułu egzekucyjnego składanych w sprawie wiedzionej przed Sądem Rejonowym w Goleniowie Wydziałem Cywilnym za sygnaturą akt: I Co 336/2007 i zaniechanie wyjaśnienia przyczyn; jak również rozbieżności pomiędzy ich treścią a zapisami wydruków z elektronicznego systemu ksiąg bankowych powoda stanowiących podstawę wydania opinii biegłych sądowych w przedmiotowej sprawie i w konsekwencji pominięcie wniosku pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego informatyka, co uniemożliwił ustalenie nie budzącego wątpliwości stanu faktycznego sprawy; powyższe wespół z milczącym pominięciem wniosków dowodowych pozwanego
wyżej wyszczególnionych uzasadnia zarzut dowolnej, a nie swobodnej oceny
dowodów oraz nieważności postępowania (art. 379 pkt 5 k.p.c.),

- naruszenie art. 227 k.p.c. poprzez pominięcie wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z dziedziny informatyki na okoliczność, czy zapisy dokonane w elektronicznym systemie księgowym powoda w zakresie kredytu (...) zostały wprowadzone przezeń w dniu dokonania danej operacji gospodarczej, czy też następczo i czy były korygowane, podczas gdy wniosek ten był zasadny tak z punktu widzenia zgromadzonego materiału dowodowego potwierdzającego nieprawidłowości w zarachowaniu przez powoda wpłat dokonywanych tytułem spłaty kredytu (...), a nadto treścią art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz. U. 1997 r. Nr 140 poz. 939, ze zm.), przy czym rzeczony system księgowy został, w trakcie toczącego się postępowania sądowego - wbrew art. 74 ust. 2 pkt 4 Ustawy o rachunkowości oraz z przyczyn niewyjaśnionych - zniszczony przez samego powoda, zaś dokumentacja zaoferowana przez powoda i weryfikowana przez biegłych miała charakter pochodny (wydruki) względem bankowych ksiąg elektronicznych, w konsekwencji czego pozwany został pozbawiony możności obrony swych praw, co z kolei stanowi o nieważności postępowania (art. 379 pkt 5 k.p.c.),

- naruszenie art. 321 § 1 k.p.c. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odsetek ustawowych od należności głównej liczonych od dnia 27 listopada 2006 roku, podczas gdy powód wnosił o ich zasadzenie od dnia wytoczenia powództwa, co miało miejsce w dniu 27 listopada 2007 roku; jak również poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odsetek ustawowych od należności głównej bez wskazania poziomu oprocentowania, podczas gdy powód wysokość tychże określił na poziomie 11, 5 % w stosunku rocznym, w konsekwencji czego doszło do obciążenia pozwanego należnościami nieobjętymi żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i oddalenie powództwa również w tym zakresie w całości oraz odpowiednie rozstrzygnięcie o kosztach procesu, w tym kosztach zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, ewentualnie zaś o uchylenie skarżonego wyroku w części objętej zaskarżeniem i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie, pozostawiając mu rozstrzygnięcie w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, nadto na wypadek, gdyby Sąd odwoławczy nie uwzględnił tych wniosków, o zmianę zaskarżonej części wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 137.243,48 PLN wraz z odsetkami w wysokości 11,5 % w stosunku rocznym od dnia 27 listopada 2007 roku, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W piśmie wniesionym w dniu 18 czerwca 2014 r. pozwany podniósł nadto, że kwestionuje skuteczność wypowiedzenia łączącej go z powodem umowy kredytowej (...).

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym. Wskazał, że ma on legitymację do występowania w sprawie, która wynika ze stosunku prawnego z pozwanym opartego na postanowieniach umowy kredytowej. Podniósł, że fakt zniszczenia dokumentacji elektronicznej pozostaje bez znaczenia dla sprawy, o tyle, że dotyczy okresu, w którym pozwany nie kwestionował, iż otrzymuje stosowne dopłaty w prawidłowej wysokości, a nadto, że zmiana systemu informatycznego jest normalną sytuacją w działalności bankowej. Powód zauważył, że kwestie obrachunków związanych z roszczeniami wynikającymi z umowy kredytu, były już przedmiotem opinii łącznie pięciu biegłych występujących w różnych postępowaniach sądowych dotyczących tej samej spornej umowy. Każda z tych opinii potwierdziła zaś prawidłowość jego roszczeń.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja okazała się zasadna jedynie w niewielkim zakresie.

W ocenie Sądu Odwoławczego – wbrew zgłoszonym zarzutom apelacji –w przedmiotowej sprawie w zakresie słuszności roszczenia powoda co do zasady, jak i co do wysokości dochodzonej przez niego należności głównej, Sąd pierwszej instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, w żaden sposób nie uchybiając przepisom prawa procesowego, jak również dokonał wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, w konsekwencji prawidłowo ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd Apelacyjny ustalenia oraz rozważania prawne Sądu I instancji uznał i przyjął w tym zakresie za własne, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania. Sąd odwoławczy dostrzegł jednak potrzebę nieznacznej korekty w zakresie oznaczonej przez Sąd pierwszej instancji daty, od której powodowi należą się świadczenia odsetkowe.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do najdalej idącego zarzutu apelacji, tj. twierdzenia o zaistniałej nieważności postępowania, poprzez pozbawienie strony pozwanej możliwości obrony jej praw na skutek nieuwzględnienia przez Sąd pierwszej instancji szeregu jej wniosków dowodowych, nie przesądzając w tym miejscu, czy doszło do naruszenia przez Sąd przepisów postępowania, podnieść ogólnie należy, że nie każde naruszenie tych przepisów, prowadzi do nieważności postępowania, a tylko takie, które w pryzmacie całego postępowania nakazuje przyjąć, że strona nie ze swojej winy, nie mogła bronić skutecznie swoich interesów przed sądem. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym pozbawienie strony możności obrony swych praw, nie dotyczy sytuacji, w której sąd pomija środki dowodowe zgłaszane przez stronę, uznając, że materiał dotychczas zebrany w jest wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy. Innymi słowy ocena w tym zakresie odnosi się do stosowania przepisów o postępowaniu dowodowym i nie składa się na podstawę (przesłankę) nieważności postępowania z art. 379 pkt 5 k.p.c. W przepisie tym chodzi jedynie o takie sytuacje, w których na skutek wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej, strona nie mogła brać i faktycznie nie brała udziału w całym postępowaniu lub jego istotnej części, nie zaś o, nawet bezpodstawne, nieuwzględnianie wniosków dowodowych strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2014 r. II PK 256/12, z 18 października 2001 r., IV CKN 478/00, postanowienie SN z 13 czerwca 2013 r., I CSK 654/12). Nie jest zatem jurydycznie trafne zapatrywanie skarżącego, aby pominięcie przez Sąd pierwszej instancji jego wniosków dowodowych mogło w jakikolwiek sposób prowadzić do nieważności postępowania, na skutek pozbawienia go możliwości obrony jego praw. Nieważność na płaszczyźnie art. 379 pkt 5 k.p.c. o tyle zaś nie miała miejsca, że pozwany aktywnie występował w procesie, składając liczne i obszerna pisma procesowe, jak również wykazywał się obecnością na większości posiedzeń wyznaczonych w sprawie.

Drugim w kolejności zarzutem warunkującym samoistną możliwość reformacji orzeczenia, była kwestia legitymacji procesowej strony powodowej, postrzegana przede wszystkim w pryzmacie zasad prekluzji materiału dowodowego, dotyczącego źródła tejże legitymacji. Prekluzji tej, skarżący upatrywał w uchylonym już art. 495 § 3 k.p.c., który to przepis ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dn. 2 listopada 2011 r. nr 233 poz. 1381), został derogowany z dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej w zakresie go dotyczącym, tj. 3 maja 2012 r. Fakt procedowania przez Sąd pierwszej instancji również w okresie, w którym ww. przepis został uchylony, nie zwalnia tego Sądu od oceny dokonywania przez powoda czynności procesowych pod jego rządami.

Czyniąc niezbędne uwagi ogólne w tym przedmiocie wskazać należy, że mimo, iż wykładnia art. 495 § 3 k.p.c. nakazuje w sposób rygorystyczny przyjąć, że zakresem prekluzji objęte są wszelkie twierdzenia, jak i dowody zgłoszone przez stronę po upływie przypisanego terminu i to niezależnie od ich znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, to jednak użyte w tym przepisie sformułowanie odnoszące się do wynikłej potrzeby ich powołania, która ujawniła się później, pozwala, pomimo stanowczego charakteru tej regulacji, na dopuszczenie dyskrecjonalnej władzy sądu w przedmiocie oceny, czy taka potrzeba rzeczywiście wystąpiła. Już ta konstatacja przemawia za uznaniem, że prekluzja ta nie ma charakteru absolutnego, lecz relatywny i podlega ocenie przez sąd w toku sprawy. Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku, że co do zasady dopuszczalne jest przedstawienie nowych twierdzeń i dowodów m.in. w reakcji na zarzuty i dowody pozwanego przedstawione w odpowiedzi na pozew, czy jak w tym przypadku mających to samo znaczenie zarzutach od nakazu zapłaty. Prymat zasady koncentracji materiału dowodowego nie może bowiem prowadzić do zaniku jakiegokolwiek dyskursu w dalszym toku postępowania. Powód nie ma obowiązku przewidywania wszystkich możliwych wariantów przebiegu postępowania, wszelkich możliwych zarzutów pozwanego i jego hipotetycznych środków obrony oraz formułowania twierdzeń, wniosków i zarzutów, które potencjalnie mogłyby mieć zastosowanie (por. wyrok SN z dnia 30 października 2008r. II CSK 254/08, wyrok SN z dnia 14 grudnia 2006r., I CSK 322/06).

W rozpoznawanej sprawie potrzeba powołania się przez powoda na twierdzenia oraz dowody na ich poparcie uzasadniające legitymację do występowania w sprawie, nie wynikała z przyjętej przez niego koncepcji prowadzenia sprawy. Powód zmuszony był bowiem wykazać swoją legitymację już na etapie postępowania nakazowego. Nie ulega wątpliwości, że legitymacja powoda wynika już z umowy kredytowej, która w swych zapisach wskazuje, że powód w zakresie stosunku zobowiązaniowego z pozwanym był uprawniony do dochodzenia tej części niepłaconych przez niego odsetek, które pokrywała (...). Beneficjatem tych dopłat był bowiem pozwany, tyle tylko, że w zakresie stosunku prawnego z powodem. Roszczenie o zwrot dopłat ukształtowane zostało zatem jako roszczenie związane z umową kredytową i skierowane przeciwko kredytobiorcy. Powstanie tego roszczenia pozostaje funkcjonalnie związane z podstawowymi obowiązkami kredytobiorcy sformułowanych w umowie kredytu inwestycyjnego (...) (por. § 8 pkt 1 i 2 oraz § 18 i § 20 umowy). W szczególności symptomatyczny pozostaje § 20 przyznający kompetencje bankowi do podejmowania czynności w celu wyegzekwowania tak kwoty kapitału, jak i dopłat. Również § 18 przyznaje bankowi prawo do obciążenia kredytobiorcy obowiązkiem zwrotu dopłat, w sytuacji wypowiedzenia umowy kredytowej. Wierzytelność obejmująca zwrot dopłat, stanowiła zatem wierzytelność własną Banku, a nie należność Agencji. Wskazać należy, że dopłaty, których dotyczy spór w niniejszej sprawie były niczym innym, niż częścią należnego bankowi oprocentowania od udzielonego kredytu. Co do zasady oprocentowanie to powinien płacić kredytobiorca w całości, niemniej w przypadku umowy, której dotyczy spór w rozpoznawanej sprawie pozwany korzystał z pomocy udzielonej przez (...), która połowę odsetek od udzielonego kredytu spłacała właśnie w formie dopłat do oprocentowania. Nie zmienia to jednak sytuacji, że należność z tytułu odsetek była należnością banku mającą swe źródło w umowie kredytowej. Oznacza to, że już na etapie wykazania źródła zobowiązania, jakim była dołączona do pozwu umowa kredytowa, powód udowodnił swoją legitymację, przedstawione zaś pisma (...) (k. 277,352) , jedynie tę legitymację potwierdzają.

Uzupełniająco w tym zakresie należy dodać, że odpowiedzialność powoda za kontrolę prawidłowości wykorzystania przez pozwanego dopłat, wynikała zasadniczo już z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996r. w sprawie szczegółowych kierunków działań A. oraz sposobów ich realizacji, w szczególności cytowanego przez Sąd Okręgowy § 8 tego rozporządzenia. Umowy pomiędzy (...) a bankami, stanowiły jedynie konkretyzacje zasad tej odpowiedzialności, która obejmowała również dochodzenie należnych Agencji środków. Umowa tego typu (nr (...)) była również wskazana w zawartej pomiędzy stronami umowie kredytowej, jako podstawa uzyskania przez pozwanego dopłat. Podnieść zatem należy, że wbrew twierdzeniom skarżącego, konstrukcja legitymacji powoda nie osadza się jedynie na umowie nr (...), lecz na podstawach wskazanych powyżej, w tym przede wszystkim samej umowie kredytu. Wiedza pozwanego co do istnienia umowy nr (...) nie ma żadnego znaczenia, o tyle, że umowa ta nie wpływa bezpośrednio na zakres jego praw i obowiązków wynikających z umowy kredytowej z dnia 16.06.2000r.

Stwierdzić zatem należy, że dalsze dowody oferowane przez powoda miały charakter repliki w stosunku do wyrażanych przez pozwanego kolejno wątpliwości, co do możliwości działania powoda w procesie, trudno zaś uznać, aby stanowiły nowości, co w tym przedmiocie oznaczałoby przede wszystkim próbę oparcia legitymacji na innej jeszcze podstawie prawnej.

Niezależnie od powyższego, Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku, że art. 495 § 3 k.p.c. nie niweczy uprawnienia sądu do dopuszczenia dowodu z urzędu, gdyż adresatem reguł prekluzji dowodowej są strony, nie jest nim zaś związany sąd rozpoznający sprawę (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2007 r. III CSK 205/07, z dnia 23 października 2007 r. III CSK 108/07). Granicę tego uprawnienia stanowią usprawiedliwione okoliczności konkretnej sprawy, z uwzględnieniem poszanowania zasady równego traktowania stron. Istnienie takich okoliczności podlega kontroli instancyjnej prowadzonej przez Sąd odwoławczy, zaś negatywna weryfikacja w tym przedmiocie skutkowałaby oceną końcowego rozstrzygnięcia z pominięciem sprekludowanych faktów, jak i dowodów. W ocenie Sądu Apelacyjnego już przywołana powyżej argumentacja przekonuje, że okoliczności sprawy pozwalały również na uwzględnienie z urzędu zarówno umowy nr (...), jak i nr (...), jak też kolejnych pism (...) dotyczących uprawnienia powoda do dochodzenia należności z tytułu dopłat, gdyż obowiązkiem Sądu było dokładne wyjaśnienie artykułowanych przez pozwanego zarzutów, w tak ważnej dla końcowego rozstrzygnięcia kwestii, jaką jest legitymacja strony powodowej.

Odnosząc się do zarzutów pozwanego w przedmiocie ustaleń faktycznych wskazać należy, że w pryzmacie zakresu znaczeniowego art. 233 § 1 k.p.c. wyznaczającego ramy sędziowskiej oceny dowodów opartej przede wszystkim na zasadach logiki i doświadczenia życiowego, nie jest wystarczające samo twierdzenie apelującego, że przeprowadzenie innego jeszcze dowodu mogłoby mieć wpływ na prawidłowość końcowej oceny zebranego materiału dowodowego. Skarżący zobowiązany był bowiem wykazać, które z oferowanych przez niego dowodów w sprawie i w jaki sposób przeczyły prawidłowości poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń.

Podnieść należy, że spór w przedmiocie dopłat dotyczył okresu sprzed wypowiedzenia umowy kredytowej, a więc okresu w którym pozwany, poza jednym przypadkiem, spłacał regularnie tak ratę kapitałową, jak i odsetkową, co uprawniało go do otrzymywania regularnie dopłat do oprocentowania. Do momentu wypowiedzenia umowy kredytowej w 2006 r., pozwany nie kwestionował sposobu zarachowania przez bank spłat kredytu, nie podniósł również zarzutu w przedmiocie wysokości udzielanego mu każdorazowo dofinansowania. Kwestie te nie były również zasadniczo przedmiotem jego zastrzeżeń w toczącym się postępowaniu. Na uwagę w tym miejscu zasługuje również pismo pozwanego do Prezesa (...), w którym wnosi on o zgodę na zawarcie ugody w przedmiocie zwrotu dopłat, nie kontestując faktu ich wysokości ani wymagalności (k. 334). Nadto należy zauważyć, że zasądzona zaskarżonym wyrokiem wierzytelność obejmuje wyłącznie kwotę dopłat, nie uwzględnia zaś roszczenia o odsetki od tychże, a to z uwagi na brak możliwości szczegółowego ustalenia dat przekazania i kwot dopłat z (...) na rachunek depozytowy (...). Chcąc zatem skutecznie zakwestionować ustalenia Sądu pierwszej instancji, skarżący winien był wykazać, że bądź to w ogóle nie otrzymał dopłat do kredytu ( temu przeczy jego pismo do Prezesa (...) k.334) , bądź też, że po dniu powstania obowiązku ich zwrotu, zobowiązanie to spełnił, czemu jednak w ocenie Sądu Apelacyjnego nie podołał.

Skarżący nie kwestionował w niniejszej sprawie tego, że Bank (...) otrzymał od (...) kwoty dopłat wskazywanych w comiesięcznych zapotrzebowaniach, a więc również i te przynależne pozwanemu. Co do wysokości dopłat Sąd Okręgowy oprał się w tym zakresie przede wszystkim na opinii biegłej M. L., która ustalenia w tej materii poczyniła głównie na podstawie wydruków z elektronicznych ksiąg bankowych powoda. W ocenie Sądu Apelacyjnego, nie budzi wątpliwości przyjęta przez biegłą metoda badawcza polegająca na zestawieniu dat postawienia do dyspozycji środków z kredytu, wysokości wskaźników stanowiących wartość bazową oprocentowania, jak i terminów płatności każdej raty z uwzględnieniem wspomnianej już sytuacji, w której dopłata okazała się nienależna. Sposób ten, w powiązaniu z analizą zestawienia historii zapisów księgowych Banku (...) w G., doprowadził biegłą do prawidłowo motywowanych wniosków, w zakresie kwot dopłat do oprocentowania, jakie uzyskał pozwany.

Okoliczność, że Sąd Okręgowy nie wyciągnął negatywnych skutków procesowych dla powoda z uwagi na zniszczenie elektronicznych ksiąg bankowych dotyczących rozliczeń umowy kredytowej, nie może przemawiać za naruszeniem art. 233 k.p.c. Sytuację tę należy postrzegać przede wszystkim na płaszczyźnie art. 6 k.c. dotyczącego rozkładu ciężaru dowodu, albowiem na powodowym Banku ciążył obowiązek wykazania roszczenia w zakresie przyznanych dopłat, zaś na pozwanym wykazania, że pomimo postawienia w stan wymagalności tej części oprocentowania, pokrył już wynikającą stąd wierzytelność. Wskazać nadto należy, że zapisy, które uległy zniszczeniu obejmowały wyłącznie lata 2000 – 2001 i to tylko jedynie jednego z banków konsorcjum, a więc ich znaczenie jest zasadniczo marginalne, zaś żądanie pozwanego ekstrapolacji negatywnych skutków tego faktu na cały sporny okres, pozbawione uzasadnienia. Wreszcie wniosek o powołanie biegłego informatyka na wskazywaną przez pozwanego okoliczność, nie mógł zostać uwzględniony wobec zniszczenia twardych dysków, zatem zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. jest niezasadny.

Raz jeszcze zatem podkreślić należy, że wobec oddalenia przez Sąd Okręgowy roszczenia o odsetki z tytułu zwrotu dopłat, szczegółowe ustalenie kwestii terminów ich przekazania, jak i zarachowania wraz z ratą kredytu, w pryzmacie konieczności ustalenia wyłącznie łącznej wartości przekazanych dopłat, pozostaje bez zasadniczego znaczenia. Nie jest również prawidłowe czynienie przez pozwanego supozycji w kierunku, jak się zdaje rzekomej nieuprawnionej ingerencji w elektroniczny system ksiąg banku, w sytuacji, gdy na wcześniejszym etapie nie kwestionował on, że do momentu wypowiedzenia umowy, spłacał kredyt z należną mu ulgą w zakresie odsetek. Na ustalenia w przedmiocie wysokości dopłat podlegających zwrotowi bez wpływu pozostaje także treść wypowiedzenia umowy kredytu, o tyle, że wypowiedzenie to okazało się zgodne z umową kredytową a przez to skuteczne, toteż w konsekwencji postawiło w stan wymagalności dotychczas otrzymane dopłaty.

Kontrolę prawidłowości wypowiedzenia umowy kredytu przeprowadził już Sąd Apelacyjny w Szczecinie w postępowaniu zakończonym wyrokiem z dnia 22 października 2014 r. sygn. akt I ACa 181/14, prowadzonej uprzednio przez Sąd Okręgowy w Szczecinie pod sygn. I C 324/08. Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z § 17 pkt 10 umowy bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy w przypadku wszczęcia egzekucji wobec kredytobiorcy przez innych wierzycieli, a nadto w sytuacji wskazanej w § 17 pkt 5 umowy, tj. zaprzestania prowadzenia przedsięwzięcia sfinansowanego z kredytu. Sądowi Apelacyjnemu z urzędu wiadomym jest, że w dacie wypowiadania kredytu Bank został powiadomiony przez komornika, że przeciwko kredytobiorcy M. K. toczy się postępowanie egzekucyjne w sprawie KM 143/05 z wniosku wierzyciela (...) spółka z o.o. w G. (k.35,214,1300-1308 akt I C 324/08). Przyznane też zostało przez stronę pozwaną w sprawie I ACa 181/14, że od 21.02.2005r kredytobiorca zaprzestał prowadzenia działalności, na którą udzielony był sporny kredyt i zawarł umowy użyczenia nieruchomości z wyposażeniem z synem (k. 1277,1293-1302 akt I C 324/08, IACa 181/14). Egzekucja ta toczyła się już od lutego 2005r.

Rozbieżności pomiędzy kwotą kapitału wskazaną w wypowiedzeniu umowy kredytu, a finalnie dochodzoną przez bank, w świetle pozostałego materiału dowodowego, w tym przede wszystkim opinii biegłych, tak w niniejszej sprawie, jak i w sprawie I C 324/08 (IACa 181/14), nie mogą dyskwalifikować wiarygodności wydruków z elektronicznych ksiąg bankowych. Pozwany nie kwestionował również w apelacji ustaleń w zakresie przyjętego przez pozwanego sposobu zarachowania wpłat po wypowiedzeniu umowy kredytowej, czynionych zgodnie z § 21 umowy kredytowej. Prawidłowość przyjętego sposobu zarachowania potwierdzili wszyscy biegli.

Nie ulega również wątpliwość, że kwestie obrachunkowe związane z kwotą dopłat, jak i kapitału oraz odsetek, były przedmiotem opinii różnych biegłych, tak w niniejszej sprawie, jak i w sprawie I C 324/08 (IACa 181/14), zaś wszystkie sporządzone opinie w sposób przekonywujący prowadzą do tych samych wyników w tym przedmiocie, potwierdzających prawidłowość ustaleń Sądu Okręgowego co do wysokości przekazanych, a w ostatecznym rezultacie nienależnych, dopłat do oprocentowania kredytu udzielonego pozwanemu na podstawie umowy z 16.06.2000r. Ostatecznie z opinii tych wynika wniosek, że wysokość dopłat do oprocentowania za okres od daty uruchomienia pierwszej transzy kredytu do dnia 31 marca 2006r., pomniejszona o kwotę dopłat za kwiecień 2005r. i grudzień 2002r., wynosi 137.243,48 zł. Wysokości tej kwoty tej pozwany dowodami złożonymi w niniejszej sprawie skutecznie nie podważył.

Wskazać też należy, że skoro w ocenie pozwanego – jak wywodzi on w apelacji – oferowane przez niego inne jeszcze dowody poddają w wątpliwość wartość dowodową wydruków, na których oparła się biegła M. L., jak i przyjętej przez nią metody badawczej, powinien on wskazać, który z oferowanych przez niego dowodów i w jaki sposób dyskwalifikują w tym zakresie opinię biegłej. Ogólne bowiem twierdzenie apelującego wobec szczegółowej i kompleksowej oceny tak faktycznej, jak i prawnej przeprowadzonej przez Sąd pierwszej instancji, należy uznać wyłącznie za nieuzasadnioną polemikę.

Powyższe prowadzi zatem do oddalenia apelacji w zakresie zasądzonej przez Sąd pierwszej instancji należności głównej, o czym orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c., co odzwierciedla punkt drugi wyroku.

Sąd Apelacyjny dostrzegł jednak potrzebę zmiany zaskarżonego orzeczenia w zakresie początkowego terminu obliczania świadczeń odsetkowych związanych z zasądzoną należnością główną, co znalazło swój wyraz w punkcie pierwszym wyroku. Istotnie bowiem, roszczenie powoda w tym zakresie zostało sformułowane w pozwie, jako należne od dnia wniesienia powództwa. Zgodnie z datą widniejącą na pieczęci nadania przesyłki zawierającej pozew, przesyłka ta została wysłana do Sądu w dniu 27 listopada 2007 r. (k.26), toteż mając na uwadze żądanie powoda artykułowane w pozwie, przy zastosowaniu art. 165 § 2 k.p.c., odsetki należą się od tej właśnie daty. Zarzut naruszenia art. 321§ 1 k.p.c. w tym zakresie okazał się zasadny, o czym orzeczono na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny nie znalazł przy tym podstaw, mając również na względzie wnioski apelacji, do oznaczenia późniejszego terminu wymagalności należności głównej. Przyjęcie zatem przez Sąd pierwszej instancji terminu wcześniejszego, niż wskazany w pozwie, jako orzeczenie ponad żądanie, było nieprawidłowe i powodowało konieczność zamiany orzeczenia, poprzez oznaczenie terminu, od którego należą się odsetki, na dzień 27 listopada 2007 r.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu apelacji Sąd Apelacyjny nie podziela poglądu skarżącego, aby żądanie odsetek zostało oznaczone w pozwie w stałej wysokości 11,5 % w stosunku rocznym. W ocenie sądu odwoławczego wskazanie przez powoda konstrukcji odsetek ustawowych, ma to znaczenie, że nakazuje przyjąć, iż żądanie to dotyczyło relatywizacji ich wysokości w stosunku do określonej wartości bazowej (por. art. 359 § 3 k.c.). Oznaczenie zatem wprost wielkości tych odsetek przy wskazaniu, że powód domaga się odsetek ustawowych, nie przekreśla ich zmiennego charakteru, gdyż de facto stanowi wyłącznie wskazanie ich wartości aktualnej na dzień wniesienia pozwu.

Sąd Apelacyjny orzekł o kosztach na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. oraz § 6 pkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Powód uległ w zakresie dochodzonego roszczenia jedynie w minimalnym stopniu dotyczącym części okresu, za który należą mu się odsetki, przy czym ostateczne rozstrzygnięcie w tym zakresie zgodne jest z jego żądaniem zgłoszonym w pozwie, toteż zasadnym było zastosowanie przez Sąd Apelacyjny zasady wyrażonej w art. 100 k.p.c., nakładającej na pozwanego obowiązek zwrotu całości poniesionych przez powoda kosztów, które sprowadzają się do wynagrodzenia pełnomocnika w stawce minimalnej.

Tak argumentując, na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.

SSA Maria Iwankiewicz SSA Agnieszka Sołtyka SSA Edyta Buczkowska – Żuk