Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 851/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Zbigniew Grzywaczewski

Sędzia:

Sędzia:

SA Ewa Lauber-Drzazga (spr.)

SA Alicja Surdy

Protokolant

st.sekr.sądowy Dorota Kabala

po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2015 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa M. B. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji obu stron od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 29 sierpnia 2014 r., sygn. akt I C 382/13

I.  z apelacji powódki zmienia częściowo zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że ustawowe odsetki zasądza od dnia 13 marca 2013r.;

II.  oddala apelację powódki w pozostałej części i apelację pozwanego
w całości;

III.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki M. B. (1) kwotę 2.700 (dwa tysiące
siedemset) złotych tytułem kosztów procesu za II instancję.

I ACa 851/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 sierpnia 2014r. Sąd Okręgowy w Lublinie zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki M. B. (1) zadośćuczynienie w kwocie 90.000zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 sierpnia 2014r., w pozostałej części powództwo oddalił i orzekł o kosztach procesu.

Wyrok Sądu Okręgowego został oparty na następujących ustaleniach:

W dniu 2 czerwca 2006r.matka powódki M. B. (2) została na przejściu dla pieszych potrącona przez samochód i w następstwie ciężkich obrażeń w dniu 6 czerwca 2006r. zmarła.

M. B. (2) miała z powódką bardzo dobry kontakt, była dla niej autorytetem, pomagała jej w odrabianiu lekcji. Powódka uczęszczała wówczas do I klasy Zespołu Szkół (...), zaczęła osiągać gorsze wyniki w nauce. Śmierć matki wywołała u powódki uraz psychiczny w postaci zaburzeń adaptacyjnych. Zaburzenia jednak mają charakter przemijający, są odwracalne.

Pismem z 7 lutego 2013r. powódka zgłosiła pozwanemu roszczenie o zadośćuczynienie w kwocie 100.000zł. Decyzją z 19 lutego 2013r. pozwany odmówił powódce przyznania zadośćuczynienia uznając, iż brak jest podstaw prawnych.

Sąd Okręgowy przyjmując odpowiedzialność pozwanego na podstawie art. 448 kc w zw. z art. 24 kc uznał, iż żądana przez powódkę kwota 90.000zł stanowi odpowiednie zadośćuczynienie za doznaną przez nią krzywdę, naruszenie jej dobra osobistego w postaci prawa do życia w rodzinie.

Odsetki od zadośćuczynienia Sąd Okręgowy zasądził od daty wyroku powołując się na ich waloryzacyjny charakter.

Od tego wyroku obie strony złożyły apelacje.

Powódka zaskarżyła wyrok w zakresie odsetek zarzucając naruszenie art. 481 kc w zw. z art. 455 kc i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) i wnosiła o zasądzenie odsetek od 20 lutego 2013r. tj. dnia następnego po wydaniu przez pozwanego decyzji odmownej.

Pozwany w swojej apelacji zarzucał naruszenie:

- art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie jej w sposób niewszechstronny i sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego;

- art. 448 kc w zw. z art. 24 kc poprzez jego zastosowanie;

- art. 446 kc poprzez jego niezastosowanie;

- art. 448 kc w zw. z art. 24 kc poprzez przyjęcie, że zasądzona kwota stanowi odpowiednią sumę zadośćuczynienia podczas gdy jest ona rażąco wygórowana.

Wskazując na powyższe pozwany wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest niezasadna.

Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Pozwany ubezpieczyciel odpowiada zatem w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem i to zarówno za szkody majątkowe jak i niemajątkowe. Nie budzi wątpliwości fakt, iż sprawca wypadku, swoim bezprawnym działaniem, które doprowadziło do śmierci matki powódki, wyrządził jej szkodę naruszając jej dobra osobiste.

W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2010 r., III CZP 76/10 (Biul. SN z 2010, nr 10, poz. 11) przyjęto, że najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. W uchwale tej wyjaśniono, że więzi rodzinne mogą być uznane za dobro osobiste podlegające ochronie na gruncie art. 23 i 24 k.c. Dobro to może być więc naruszone przez spowodowanie śmierci osoby najbliższej. Przeciwnego argumentu nie może stanowić sam fakt wprowadzenia przez ustawodawcę, od dnia 3 sierpnia 2008 r., uprawnienia sądu do zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej za doznana krzywdę. Wprowadzenie art. 446 § 4 k.c. doprowadziło bowiem jedynie do zmiany w sposobie realizacji tego roszczenia przez skonkretyzowanie osób uprawnionych do jego dochodzenia oraz przesłanek jego stosowania. Stanowisko to potwierdza również uchwała Sądu Najwyższego z 13 lipca 2011r. III CZP 32/11 (Lex 950584) oraz wyroki Sądu Najwyższego z 11 maja 2011r. I CSK 621/10 (Lex 848128) i z 14 stycznia 2010r. IV CSK 307/09 (Lex 599865) oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 27 czerwca 2014r. III CZP 2/14 wydane na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego przez Rzecznika Ubezpieczeniowego.

Brak jest również podstaw do przyjęcia, iż kwota 90.000zł zasądzona przez Sąd Okręgowy jest rażąco zawyżona. Powódkę łączyły z matką bardzo bliskie więzi i tragiczna śmierć matki była dla niej bardzo ciężkim przeżyciem tym bardziej, iż powódka była świadkiem wypadku. W ocenie Sądu Apelacyjnego fakt, iż żałoba powódki miała przebieg typowy, ograniczony do roku czasu potwierdza tylko odpowiedniość przyznanej kwoty. Gdyby bowiem następstwa śmierci matki były dla powódki poważniejsze i żałoba przekroczyłaby typowe ramy, zadośćuczynienie byłoby znacznie wyższe.

Apelacja powódki jest częściowo zasadna.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych pozwany obowiązany był wypłacić zadośćuczynienie w terminie 30 dni od daty zgłoszenia szkody. Powódka zgłosiła szkodę pismem z dnia 7 lutego 2013r. Z uwagi na brak dowodu, z którego wynikałoby kiedy pismo to zostało doręczone pozwanemu, należy przyjąć 3 dni na bieg pocztowy. Trzydziestodniowy termin upływał zatem z dniem 12 marca 2013r. i odsetki należą się powódce poczynając od 13 marca 2913r.

Z tych względów i na podstawie art. 386 § 1 kpc, art. 385 kpc i art. 108 § 1 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.