II CSK 77/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:13-11-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CSK 77/14
POSTANOWIENIE
Dnia 20 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie z powództwa P. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w W.
przeciwko R. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 sierpnia 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 4 września 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania i oddala
wniosek strony pozwanej o zasądzenie kosztów postępowania
kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Skarga kasacyjna ukształtowana została w przepisach kodeksu
postępowania cywilnego jako nadzwyczajny środek zaskarżenia, nakierowany na
ochronę interesu publicznego przez zapewnienie rozwoju prawa i jednolitości
wykładni oraz usunięcie z obrotu prawnego orzeczeń wydanych w postępowaniu
dotkniętym nieważnością lub oczywiście wadliwych, nie zaś jako ogólnie dostępny
środek zaskarżenia orzeczeń nie satysfakcjonujących stron. Koniecznej selekcji
skarg pod kątem realizacji tego celu służy instytucja tzw. przedsądu ustanowiona
w art. 3989
k.p.c., w ramach której Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny sprawy
przedstawionej mu ze skargą kasacyjną. Zakres przeprowadzanego badania jest
ograniczony do kontroli, czy w sprawie ujawniły się przewidziane w art. 3989
§ 1 pkt
1 - 4 k.p.c. okoliczności przemawiające za przyjęciem skargi do rozpoznania.
Pełnomocnik powoda P. sp. z o.o. w skardze kasacyjnej wniesionej
od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 4 września 2013 r. wniosek o przyjęcie jej do
rozpoznania oparł na przesłance wskazanej w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Szczegółowa analiza uzasadnienia wniosku nie pozwala na stwierdzenie,
że powołana przesłanka została wykazana.
Oparcie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania na przesłance
uregulowanej w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. wymaga wykazania niewątpliwej,
widocznej na pierwszy rzut oka sprzeczności wyroku z przepisami prawa nie
podlegającymi różnej wykładni (m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
8 marca 2002 r., sygn. akt I PKN 341/01, OSNP 2004, nr 6, poz. 100 i z dnia
10 stycznia 2003 r., sygn. akt V CZ 187/02, OSNC 2004, nr 3, poz. 49). Powołując
się na oczywistą zasadność skargi kasacyjnej należy wykazać, że popełnione przy
ferowaniu zaskarżonego wyroku uchybienia w zakresie stosowania prawa miały
charakter kwalifikowany i nie podlegały różnym ocenom, były więc dostrzegalne
w sposób oczywisty dla przeciętnego prawnika (m.in. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000 r., V CKN 1780/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 52
oraz z dnia z 22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001, nr 10, poz. 156).
Skarżący powinien ponadto zawrzeć we wniosku wyodrębniony wywód prawny
wskazujący w czym wyraża się „oczywistość” naruszenia prawa (postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2008 r., sygn. akt I CZ 64/08, nie publ.,
z dnia 9 czerwca 2008 r., sygn. akt II UK 37/08, nie publ. oraz z dnia 19 grudnia
3
2001 r., sygn. akt IV CZ 200/01, nie publ.). Sam zarzut naruszenia,
nawet oczywistego, określonych przepisów prawa nie jest wystarczający, gdyż nie
prowadzi wprost do oceny, że skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Mimo
bowiem nawet oczywistego naruszenia prawa, wyrok może być prawidłowy
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2011 r., V CSK 113/11,
nie publ.).
Skarżący nie wykazał, że Sąd drugiej instancji dopuścił się oczywistego
naruszenia prawa w powyższym rozumieniu oraz że zaskarżony wyrok jest
oczywiście wadliwy.
Z przytoczonych względów należało odmówić przyjęcia skargi kasacyjnej do
merytorycznego rozpatrzenia (art. 3989
§ 2 k.p.c.).
Sąd Najwyższy oddalił wniosek strony pozwanej o zasądzenie kosztów
postępowania kasacyjnego, tj. kosztów związanych ze sporządzeniem
i wniesieniem odpowiedzi na skargę kasacyjną, podniesiona w niej argumentacja,
skonkludowana wnioskiem o oddalenie skargi kasacyjnej, nie odnosi się bowiem do
etapu badania skargi kasacyjnej, poprzedzającego jej merytoryczne rozpoznanie.
Zawarty w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosek o jej „oddalenie już na etapie
rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy zagadnienia przyjęcia lub odmowy przyjęcia
skargi kasacyjnej, jako oczywiście bezzasadnej” nie znajduje usprawiedliwienia
w przepisach prawa. Sąd Najwyższy badając skargę kasacyjną w płaszczyźnie
przesłanek przewidzianych w art. 3989
§ 1 k.p.c. orzeka na posiedzeniu niejawnym
w składzie jednego sędziego w sposób wskazany w § 2 tego artykułu, a więc
odmawia przyjęcia skargi bądź przyjmuje skargę do rozpoznania. Argumentacja
powołana w odpowiedzi na skargę kasacyjną nie stanowiła więc podstawy
rozstrzygnięcia podjętego przez Sąd Najwyższy, była wręcz bez znaczenia,
a wniosek o oddalenie skargi w ramach kompetencji tego Sądu przyznanych
w art. 3989
§ 2 k.p.c. potraktować należało w kategorii nieporozumienia. W istocie
koszty związane ze sporządzeniem i wniesieniem odpowiedzi na skargę kasacyjną
nie były kosztami celowej obrony w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. Należało więc
na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art.391 § 1 k.p.c. i art. 39821
k.p.c. oddalić
wniosek o zasądzenie tych kosztów.
4
POSTANOWIENIE
Dnia 20 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie z powództwa P. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w W.
przeciwko R. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 sierpnia 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 4 września 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania i oddala
wniosek strony pozwanej o zasądzenie kosztów postępowania
kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Skarga kasacyjna ukształtowana została w przepisach kodeksu
postępowania cywilnego jako nadzwyczajny środek zaskarżenia, nakierowany na
ochronę interesu publicznego przez zapewnienie rozwoju prawa i jednolitości
wykładni oraz usunięcie z obrotu prawnego orzeczeń wydanych w postępowaniu
dotkniętym nieważnością lub oczywiście wadliwych, nie zaś jako ogólnie dostępny
środek zaskarżenia orzeczeń nie satysfakcjonujących stron. Koniecznej selekcji
skarg pod kątem realizacji tego celu służy instytucja tzw. przedsądu ustanowiona
w art. 3989
k.p.c., w ramach której Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny sprawy
przedstawionej mu ze skargą kasacyjną. Zakres przeprowadzanego badania jest
ograniczony do kontroli, czy w sprawie ujawniły się przewidziane w art. 3989
§ 1 pkt
1 - 4 k.p.c. okoliczności przemawiające za przyjęciem skargi do rozpoznania.
Pełnomocnik powoda P. sp. z o.o. w skardze kasacyjnej wniesionej
od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 4 września 2013 r. wniosek o przyjęcie jej do
rozpoznania oparł na przesłance wskazanej w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Szczegółowa analiza uzasadnienia wniosku nie pozwala na stwierdzenie,
że powołana przesłanka została wykazana.
Oparcie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania na przesłance
uregulowanej w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. wymaga wykazania niewątpliwej,
widocznej na pierwszy rzut oka sprzeczności wyroku z przepisami prawa nie
podlegającymi różnej wykładni (m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
8 marca 2002 r., sygn. akt I PKN 341/01, OSNP 2004, nr 6, poz. 100 i z dnia
10 stycznia 2003 r., sygn. akt V CZ 187/02, OSNC 2004, nr 3, poz. 49). Powołując
się na oczywistą zasadność skargi kasacyjnej należy wykazać, że popełnione przy
ferowaniu zaskarżonego wyroku uchybienia w zakresie stosowania prawa miały
charakter kwalifikowany i nie podlegały różnym ocenom, były więc dostrzegalne
w sposób oczywisty dla przeciętnego prawnika (m.in. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000 r., V CKN 1780/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 52
oraz z dnia z 22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001, nr 10, poz. 156).
Skarżący powinien ponadto zawrzeć we wniosku wyodrębniony wywód prawny
wskazujący w czym wyraża się „oczywistość” naruszenia prawa (postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2008 r., sygn. akt I CZ 64/08, nie publ.,
z dnia 9 czerwca 2008 r., sygn. akt II UK 37/08, nie publ. oraz z dnia 19 grudnia
3
2001 r., sygn. akt IV CZ 200/01, nie publ.). Sam zarzut naruszenia,
nawet oczywistego, określonych przepisów prawa nie jest wystarczający, gdyż nie
prowadzi wprost do oceny, że skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Mimo
bowiem nawet oczywistego naruszenia prawa, wyrok może być prawidłowy
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2011 r., V CSK 113/11,
nie publ.).
Skarżący nie wykazał, że Sąd drugiej instancji dopuścił się oczywistego
naruszenia prawa w powyższym rozumieniu oraz że zaskarżony wyrok jest
oczywiście wadliwy.
Z przytoczonych względów należało odmówić przyjęcia skargi kasacyjnej do
merytorycznego rozpatrzenia (art. 3989
§ 2 k.p.c.).
Sąd Najwyższy oddalił wniosek strony pozwanej o zasądzenie kosztów
postępowania kasacyjnego, tj. kosztów związanych ze sporządzeniem
i wniesieniem odpowiedzi na skargę kasacyjną, podniesiona w niej argumentacja,
skonkludowana wnioskiem o oddalenie skargi kasacyjnej, nie odnosi się bowiem do
etapu badania skargi kasacyjnej, poprzedzającego jej merytoryczne rozpoznanie.
Zawarty w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosek o jej „oddalenie już na etapie
rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy zagadnienia przyjęcia lub odmowy przyjęcia
skargi kasacyjnej, jako oczywiście bezzasadnej” nie znajduje usprawiedliwienia
w przepisach prawa. Sąd Najwyższy badając skargę kasacyjną w płaszczyźnie
przesłanek przewidzianych w art. 3989
§ 1 k.p.c. orzeka na posiedzeniu niejawnym
w składzie jednego sędziego w sposób wskazany w § 2 tego artykułu, a więc
odmawia przyjęcia skargi bądź przyjmuje skargę do rozpoznania. Argumentacja
powołana w odpowiedzi na skargę kasacyjną nie stanowiła więc podstawy
rozstrzygnięcia podjętego przez Sąd Najwyższy, była wręcz bez znaczenia,
a wniosek o oddalenie skargi w ramach kompetencji tego Sądu przyznanych
w art. 3989
§ 2 k.p.c. potraktować należało w kategorii nieporozumienia. W istocie
koszty związane ze sporządzeniem i wniesieniem odpowiedzi na skargę kasacyjną
nie były kosztami celowej obrony w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. Należało więc
na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art.391 § 1 k.p.c. i art. 39821
k.p.c. oddalić
wniosek o zasądzenie tych kosztów.
4