Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PZ 14/14
POSTANOWIENIE
Dnia 18 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maciej Pacuda (przewodniczący)
SSN Beata Gudowska
SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania A. B.
przeciwko M. B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 18 września 2014 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w K.
z dnia 19 marca 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 19 marca 2014 r. Sąd Okręgowy w K. odrzucił skargę
kasacyjną powódki od wyroku Sądu Okręgowego w K. z 9 stycznia 2014 r. o sygn.
akt VII Pa …/13, w sprawie z powództwa A. B. przeciwko M. B. o zapłatę.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Okręgowy stwierdził, że w
rozpoznawanej sprawie 17 lutego 2014 r. doręczony został pełnomocnikowi
powódki wyrok Sądu Okręgowego z 9 stycznia 2014 r., sygn. akt VII Pa …/13,
którym sąd drugiej instancji uchylił w całości zaskarżony apelacją strony pozwanej
wyrok sądu pierwszej instancji i przekazał sprawę do rozpoznania sądowi pierwszej
instancji, pozostawiając temu sądowi orzeczenie o kosztach postępowania
2
apelacyjnego. Dnia 14 marca 2014 r. pełnomocnik powódki wniósł skargę
kasacyjną od wskazanego wyżej wyroku Sądu Okręgowego. Sąd wskazał, że
wyrok ogłoszony przez Sąd Okręgowy w dniu 9 stycznia 2014 r. jest wyrokiem sądu
drugiej instancji, ale nie kończy postępowania w sprawie, lecz przekazuje tę sprawę
do rozpoznania sądowi pierwszej instancji. Skarga kasacyjna od takiego wyroku nie
jest zatem dopuszczalna z mocy ustawy. Z uwagi na profesjonalizm pełnomocnika
powódki, potwierdzany wskazaniem na pismach procesowych tytułem zawodowym
ich autora, nieodzowne zdaniem Sądu Okręgowego jest wskazanie, że w
aktualnym stanie prawnym, w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku
sądu pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania stronie
przysługuje zwykły środek odwoławczy w postaci zażalenia do Sądu Najwyższego.
Zgodnie z art. 3941
§ 11
i 2 k.p.c. w z związku z art. 394 § 2 k.p.c. termin do
wniesienia takiego zażalenia jest tygodniowy i liczy się od daty doręczenia stronie
odpisu orzeczenia z uzasadnieniem, a jeśli strona nie żądała w terminie
przepisanym doręczenia orzeczenia zapadłego na rozprawie - od ogłoszenia tego
orzeczenia. Dla powódki termin do wyniesienia zażalenia upłynął z dniem 24 lutego
2014 r. W konsekwencji Sąd Okręgowy odrzucił wniesioną w imieniu powódki
skargę kasacyjną jako niedopuszczalną.
W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej powódka
domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu zażalenia
skarżąca wskazała, że orzeczenie Sądu Okręgowego zostało oparte o ustalenie, że
skarżony skargą kasacyjną wyrok nie kończył postępowania w sprawie, które jest w
ocenie powódki ustaleniem błędnym, ponieważ przekazanie przez sąd pracy
sprawy do ponownego rozpoznania sądowi cywilnemu, a taką treść ma skarżony
skargą kasacyjną wyrok, jest jak najbardziej orzeczeniem kończącym sprawę w
obszarze prawa pracy. Sąd, do którego sprawa została przekazana do ponownego
rozpoznania, w rzeczywistości rozpozna ją od bowiem jako sąd cywilny. W takiej
sytuacji przekazanie do ponownego rozpoznania ma charakter zakończenia
merytorycznego sprawy w takiej postaci w jakiej ona została wszczęta, czyli jako
roszczenie powódki z zakresu prawa pracy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zażalenie jest bezzasadne.
Zgodnie z art. 3981
§ 1 k.p.c. od wydanego przez sąd drugiej instancji
prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo
umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie strona może wnieść
skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi
inaczej. Natomiast w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku sądu
pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania stronie
przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego (art. 3941
§ 11
k.p.c.). Powyższego nie
zmienia okoliczność, że wyrokiem z 9 stycznia 2014 r. sąd drugiej instancji – sąd
pracy i ubezpieczeń społecznych - uchylił w całości zaskarżony apelacją strony
pozwanej wyrok sądu pierwszej instancji i przekazał sprawę do rozpoznania sądowi
pierwszej instancji – sądowi cywilnemu. Odnosząc się do podnoszonej w zażaleniu
argumentacji wskazać należy, że w art. 3981
§ 1 k.p.c. ustawodawca posłużył się
pojęciem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie
„w sprawie” (por. odnośnie wcześniejszego stanu prawnego nieposługującego się
dopełnieniem „w sprawie” uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego składu siedmiu
sędziów z 31 maja 2000 r. III ZP 1/00, OSNC 2001 nr 1, poz. 1). Wskazane
przepisy procesowe przez „sprawę” określają poddany rozstrzygnięciu sądu
stosunek regulowany przepisami prawa materialnego. Przez „sprawę” należy
rozumieć całość sporu będącego przedmiotem postępowania jurysdykcyjnego. W
rozumieniu art. 1 k.p.c., mogą to być sprawy cywilne wynikające ze stosunków z
zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz z prawa pracy, a także
w innych sprawach, do których mają zastosowanie przepisy kodeksu (uchwała
Sądu Najwyższego z 6 października 2000 r., III CZP 31/00, OSNC 2001 nr 2,
poz. 22). Użyte w art. 3981
§ 1 k.p.c. sformułowanie „wydany przez sąd drugiej
instancji prawomocny wyrok kończący postępowanie w sprawie” wyłącza
dopuszczalność wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku sądu drugiej instancji
uchylającego wyrok sądu pierwszej instancji i przekazującego sprawę do
ponownego rozpoznania (postanowienie Sądu Najwyższego z 9 stycznia 2012 r.,
II UZ 47/11, LEX nr 1163338). W związku z powyższym Sąd Okręgowy prawidłowo
4
odrzucił wniesioną przez pełnomocnika powódki skargę kasacyjną jako
niedopuszczalną.
Równocześnie stwierdzić należy, że ze względu na legitymowanie się przez
pełnomocnika powódki statusem prawnym profesjonalnego pełnomocnika
procesowego, którego powinnością jest znać zasady i środki zaskarżania orzeczeń
sądowych, nie było podstaw i uzasadnienia prawnego do potraktowania
sporządzonej w imieniu powódki skargi kasacyjnej jako zażalenia, zważywszy
ponadto na to, że także w uzasadnieniu rozpoznawanego zażalenia na
postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej skarżąca nadal podtrzymuje
twierdzenie o dopuszczalności wniesionej skargi kasacyjnej, zamiast wyłącznie
dopuszczalnego zażalenia oraz na upływ terminu do wniesienia zażalenia
(zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 28 czerwca 2012 r., II PZ 19/12, LEX nr
1235836).
W takich okolicznościach sprawy Sąd Najwyższy, rozpoznając zażalenie na
postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej, nie miał procesowych możliwości
weryfikowania twierdzeń kwestionujących prawidłowość innego orzeczenia,
tj. wyroku sądu drugiej instancji uchylającego zaskarżony apelacją strony pozwanej
wyrok sądu pierwszej instancji i przekazującego sprawę do rozpoznania sądowi
pierwszej instancji - sądowi cywilnemu, które powódka zaskarżyła
niedopuszczalnym środkiem odwoławczym (skargą kasacyjną zamiast zażaleniem).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.