Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 264/13
POSTANOWIENIE
Dnia 10 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Banku […] z siedzibą w W.
przy uczestnictwie J. sp. z o.o. z siedzibą w K. i Q. sp. z o.o.
w organizacji z siedzibą w K.
o wpis w księdze wieczystej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 października 2014 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 9 listopada 2012 r.
1. prostuje postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 9
listopada 2012 r., sygn. akt […], w ten sposób, że w miejsce
błędnie wpisanej w sentencji oraz w uzasadnieniu tego
postanowienia daty "16 sierpnia 2012 r.", jako daty
postanowienia Sądu Rejonowego w K., wpisuje datę "6 lipca 2012
r.",
2. oddala skargę kasacyjną,
3. zasądza od wnioskodawcy na rzecz Spółki J. spółki z o.o. w
K. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów
postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 6 lipca 2012 r. Sąd Rejonowy w K. utrzymał w mocy
wpis hipoteki umownej łącznej w kwocie 9 100 000 zł na „…zabezpieczenie
oznaczonej wierzytelności Banku […] z siedzibą w W., wynikającej z określonego
stosunku prawnego (ugody oraz weksla własnego), wraz z odsetkami i
ewentualnymi kosztami dochodzenia…”, dokonany przez referendarza sądowego w
dniu 22 lutego 2012 r. w działach IV ksiąg wieczystych: KW nr […], prowadzonej dla
lokalu mieszkalnego nr 7 w budynku przy ul. M. 19 w K., stanowiącego własność
spółki „J.” sp. z o.o. w K., i KW nr […], prowadzonej dla lokalu mieszkalnego nr 31,
znajdującego się w tym samym budynku i stanowiącego również własność
wymienionej spółki.
Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 7 lutego 2012 r. Bank […] złożył wniosek o
wpis hipoteki na podstawie aktu notarialnego z dnia 15 lipca 2011 r., Rep. A nr […]
, obejmującego oświadczenie o ustanowieniu hipoteki złożone w imieniu
spółki J. sp. z o.o. w K. przez A. K. W akcie notarialnym z dnia 15 lutego 2011 r.,
Rep. A […], spółka „J.” upoważniła A. K. do złożenia oświadczenia o ustanowieniu
na rzecz spółki odrębnej własności lokali o numerach 7, 21, 26, 31 i 43 w budynku
przy ul. M. 19 w K. oraz oświadczenia o ustanowieniu na wydzielonych lokalach
mieszkalnych hipotek (w tym także hipoteki łącznej) do łącznej kwoty 9 100 000 zł -
na rzecz Banku […] - jako zabezpieczenie zapłaty sumy wekslowej wynikającej z
weksla własnego wystawionego przez spółkę „J.”, będącego zabezpieczeniem
spłaty kredytu udzielonego spółce pod firmą S. P. sp. z o.o. z siedzibą w Z. na
podstawie umowy kredytu budowlanego nr […] z dnia 28 listopada 2006 r. W dniu
16 lutego 2011 r. A. K. złożyła oświadczenie o ustanowieniu odrębnej własności
lokali nr 7, 21, 26, 31 i 43, a ponadto w § 9 aktu notarialnego nr Rep. A […]
ustanowiła na wymienionych lokalach i na związanych z nimi udziałach
w nieruchomości wspólnej hipotekę zwykłą łączną na rzecz Banku […] w kwocie
9 100 000 zł. Wniosek spółki „J.” o wpis ustanowionych hipotek został jednak
postanowieniem Sądu Rejonowego w K. z dnia 25 marca 2011 r. oddalony ze
względu na zmianę stanu prawnego, spowodowaną wejściem w życie ustawy z
3
dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U.
Nr 131, poz. 1075), w wyniku której hipoteka zwykła została zlikwidowana.
W dniu 15 lipca 2011 r. A. K., na podstawie pełnomocnictwa udzielonego jej
w dniu 15 lutego 2011 r., złożyła w akcie notarialnym, nr Rep. A […], oświadczenie
o ustanowieniu na rzecz Banku […] hipoteki umownej łącznej do kwoty 9 100 000 zł
na nieruchomościach lokalowych nr 7, 21, 26, 31 i 43. W § 2 tego aktu oświadczyła,
że spółka „J.” wystawiła w dniu 11 lutego 2011 r. weksel własny w pełni wypełniony
jako zabezpieczenie wykonania postanowień ugody zawartej pomiędzy Bankiem [...]
a spółką pod firmą S. P. sp. z o.o. z siedzibą w Z., dotyczącej umowy kredytu
budowlanego nr […] z dnia 28 listopada 2006 r.
W dniu 19 lipca 2011 r. spółka „J.” złożyła wniosek o wpis ustanowionych
hipotek, a następnie pismem z dnia 15 września 2011 r. cofnęła go, w związku
z czym postanowieniem z dnia 19 grudnia 2011 r. postępowanie w tej sprawie
zostało umorzone.
Sąd Rejonowy uznał, że A. K., składając w dniu 15 lipca 2011 r.
oświadczenie o ustanowieniu hipoteki, działała w granicach umocowania, ponieważ
dokonywała czynności zmierzających do realizacji celu, dla którego
pełnomocnictwo zostało jej udzielone. Ze względu na zmianę stanu prawnego celu
tego nie udało się zrealizować, dlatego konieczne było skorygowanie oświadczenia
o ustanowieniu hipotek. Pełnomocnictwo nie zostało więc użyte wielokrotnie;
ponownie złożone oświadczenie o ustanowieniu hipotek było jedynie dopełnieniem
oświadczenia z dnia 16 lutego 2011 r. W treści pełnomocnictwa nie zastrzeżono
zresztą, że może ono być użyte tylko w dniu 16 lutego 2011 r. lub tylko do tego dnia.
Na skutek apelacji uczestniczki, Sąd Okręgowy w K. postanowieniem z dnia
9 listopada 2012 r. uchylił zaskarżone postanowienie i oddalił wniosek o wpis.
Zaaprobował wywody Sądu pierwszej instancji dotyczące pełnomocnictwa, uznał
jednak, że oświadczenie o ustanowieniu hipoteki z dnia 15 lipca 2011 r. zostało
złożone z przekroczeniem zakresu umocowania ze względu na brak tożsamości
stosunku prawnego, z którego ma wynikać zabezpieczona wierzytelność.
Pełnomocnik został umocowany do złożenia oświadczenia woli o ustanowieniu
hipotek do łącznej kwoty 9 100 000 zł - na rzecz Banku […] – na zabezpieczenie
4
zapłaty sumy wekslowej wynikającej z weksla własnego wystawionego przez
spółkę „J.”, będącego zabezpieczeniem spłaty kredytu udzielonego spółce pod
firmą S. P. sp. z o.o. w Z. na podstawie umowy kredytu nr […] z dnia 28 listopada
2006 r. Z oświadczenia złożonego w dniu 15 lipca 2011 r. wynika natomiast, że
weksel własny w pełni wypełniony zabezpiecza wykonanie postanowień ugody
zawartej pomiędzy Bankiem a spółką S. P. sp. z o.o., dotyczącej umowy kredytu
budowlanego nr […] z dnia 28 listopada 2006 r. Z kolei z twierdzeń wniosku wynika,
że ugoda została zawarta w dniu 28 lutego 2011 r., a weksel własny wystawiony
przez spółkę „J.” miał stanowić dodatkowe zabezpieczenie tej ugody. Ze względu
na to, że w chwili udzielenia pełnomocnictwa ugoda nie istniała, pełnomocnik nie
był umocowany do złożenia oświadczenia o ustanowieniu hipoteki o treści
przytoczonej w akcie notarialnym z dnia 15 lipca 2011 r., Rep. A nr […]. Do oceny
skutków przekroczenia zakresu umocowania ma zastosowanie art. 103 § 1 k.c.,
dlatego ważność ustanowienia hipoteki będzie uzależniona od potwierdzenia przez
spółkę „J.” oświadczenia złożonego przez pełnomocnika w dniu 15 lipca 2011 r.
Wobec braku takiego potwierdzenia – stwierdził Sąd Okręgowy - trzeba przyjąć, że
w dniu 15 lipca 2011 r. nie doszło do ważnego ustanowienia hipoteki.
W skardze kasacyjnej od postanowienia Sądu Okręgowego wnioskodawca,
powołując się na obie podstawy przewidziane w art. 3983
§ 1 k.p.c., wniósł
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania ewentualnie odrzucenie apelacji uczestniczki lub orzeczenie co
do istoty sprawy i oddalenie apelacji. Wskazał na naruszenie art. 65 k.c. przez
dokonanie błędnej wykładni pełnomocnictwa z dnia 15 lutego 2011 r. oraz
oświadczenia z dnia 15 lipca 2011 r. o ustanowieniu hipoteki i przyjęcie, że nie ma
tożsamości stosunku prawnego, z którego ma wynikać wierzytelność
zabezpieczona hipoteką, i art. 506 § 2 k.c. przez nieuwzględnienie ustanowionego
w tym przepisie domniemania, mimo że z treści wniosku o wpis oraz z treści ugody
wynika, iż zmianie uległy jedynie warunki spłaty kredytu. Zarzucił też obrazę art.
370 w związku z art. 368 § 1 pkt 1 i art. 13 § 2 k.p.c. przez zaniechanie odrzucenia
apelacji, pomimo że została ona wniesiona od nieistniejącego postanowienia z dnia
16 lipca 2012 r., art. 6268
§ 2 w związku z art. 6266
§ 1 i art. 228 § 2 k.p.c. przez
pominięcie treści ugody z dnia 28 lutego 2011 r. znajdującej się w aktach w chwili
5
złożenia wniosku o wpis, treści oświadczenia o ustanowieniu hipoteki z dnia
16 lutego 2011 r. oraz treści pełnomocnictwa z dnia 11 lutego 2011 r., z których to
dokumentów wynikało, że na podstawie tego samego pełnomocnictwa A. K. złożyła
oświadczenie o ustanowieniu hipoteki zwykłej łącznej w kwocie 9 100 000 zł na
zabezpieczenie weksla własnego z dnia 11 lutego 2011 r. wystawionego przez
spółkę „J.” jako zabezpieczenie umowy ugody, a ponadto przez pominięcie pisma
spółki „J.” z dnia 9 maja 2011 r., w którym spółka przyznała, że pełnomocnictwo z
dnia 11 lutego 2011 r. uprawniało A. K. do złożenia oświadczenia o ustanowieniu
hipoteki na zabezpieczenie weksla własnego z dnia 11 lutego 2011 r.,
wystawionego na zabezpieczenie umowy ugody, mimo że w dniu udzielenia
pełnomocnictwa ugoda nie została jeszcze zawarta, i art. 6268
§ 2 k.p.c. przez
nierozpoznanie wniosku o wpis zgodnie z jego treścią i pominięcie, że według treści
wniosku hipoteka miała zabezpieczać wierzytelność wynikającą z weksla własnego
wystawionego przez spółkę „J.” w dniu 11 lutego 2011 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 370 w związku z art.
368 § 1 pkt 1 i art. 13 § 2 k.p.c. przez rozpoznanie apelacji od nieistniejącego
orzeczenia jest pozbawiony racji, Sąd Okręgowy bowiem w sentencji zaskarżonego
postanowienia i w jego uzasadnieniu jedynie błędnie oznaczył datę wydania przez
Sąd Rejonowy w K. postanowienia w sprawie sygn. akt Dz. Kw.[…], które - jak
wynika z oryginału orzeczenia - zostało wydane w dniu 6 lipca 2012 r. (k. 288 - 292).
Nie ulega wątpliwości, że Sąd Okręgowy rozpoznał apelację wniesioną od tego
właśnie postanowienia, ponieważ świadczy o tym jednoznacznie treść
zaskarżonego postanowienia, a dodatkowo także sygnatura akt. Sąd Okręgowy
popełnił natomiast oczywistą omyłkę w oznaczeniu daty postanowienia Sądu
pierwszej instancji. W tej sytuacji Sąd Najwyższy na podstawie art. 350 § 1 i 2 k.p.c.
w związku z art. 39821
oraz art. 13 § 2 k.p.c. sprostował zaskarżone postanowienie
w ten sposób, że w miejsce błędnie wpisanej w sentencji oraz w uzasadnieniu tego
postanowienia daty „16 sierpnia 2012 r.”, jako daty postanowienia Sądu
Rejonowego w K., wpisał datę „6 lipca 2012 r.”
6
Przystępując do rozważenia zarzutu naruszenia art. 6268
§ 2 w związku z art.
6266
§ 1 i art. 228 § 2 k.p.c. przez pominięcie znajdującej się w aktach ugody z dnia
28 lutego 2011 r., dotyczącej kredytu budowlanego udzielonego spółce S. P. na
podstawie umowy zawartej w dniu 28 listopada 2011 r. nr […], a przez to
nieuwzględnienie, że ugoda ta nie stanowi odrębnego stosunku prawnego od
umowy kredytu, trzeba przypomnieć, że – zgodnie z art. 6268
§ 2 k.p.c. – w
postępowaniu wieczystoksięgowym kognicja sądu ogranicza się do badania jedynie
treści i formy wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treści księgi
wieczystej. W orzecznictwie przyjmuje się, że w ramach tak określonej kognicji sąd
jest obowiązany zbadać również dokumenty znajdujące się w chwili złożenia
wniosku o wpis w aktach księgi wieczystej, jeżeli wnioskodawca powołał na nie we
wniosku i mają one znaczenie dla oceny objętych nim uprawnień (zob. uchwałę
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego, zasadę prawną, z dnia 16 grudnia
2009 r., III CZP 80/09, OSNC 2010, nr 6, poz. 84 oraz postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 2 lipca 2004 r., II CK 265/04, nie publ., z dnia 17 lipca 2009 r.,
IV CSK 36/09, nie publ., z dnia 6 kwietnia 2011 r., I CSK 367/10, nie publ. i z dnia 5
października 2012 r., IV CSK 213/12, nie publ.). Trzeba podkreślić, że zgodnie z
uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego, zasadą prawną z dnia 16
grudnia 2009 r., III CZP 80/09, sąd rozpoznając wniosek o wpis w księdze
wieczystej związany jest stanem rzeczy istniejącym w chwili złożenia wniosku i
kolejnością jego wpływu. W uzasadnieniu tej uchwały podkreślono, że wpis do
księgi wieczystej może nastąpić jako łączny rezultat złożenia i zbadania wniosku,
dokumentów i treści księgi wieczystej oraz że dokonanie wpisu na podstawie
dokumentów niedołączonych do wniosku stanowi przekroczenie granic kognicji
sądu wieczystoksięgowego.
W niniejszej sprawie skarżący dołączył do wniosku wypis aktu notarialnego
z dnia 15 lipca 2011 r., nr Rep. A […], dokumenty pełnomocnictwa udzielonego D.
D. i J. S., kserokopię rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 11 maja 2010
r. w sprawie nadania statutu Bankowi […] (Dz.U. Nr 81, poz. 535 ze zm.),
potwierdzenie uiszczenia opłaty oraz odpisy wniosku (k. 101 – 102). Nie dołączył
natomiast ugody z dnia 28 lutego 2011 r. ani nie powołał się na ten dokument ze
wskazaniem, że znajduje się on już w aktach księgi wieczystej. W tej sytuacji zarzut
7
nieuwzględnienia ugody z dnia 28 lutego 2011 r. nie może odnieść zamierzonego
skutku, w postępowaniu wieczystoksięgowym bowiem sąd bada treść księgi
wieczystej, a nie treść dokumentów dołączonych do wszystkich wcześniej
składanych wniosków. Dokumenty te podlegają badaniu, jeżeli wnioskodawca
powoła się na nie we wniosku i wskaże, że znajdują się one już w aktach księgi
wieczystej. Trzeba dodać, że wyznaczony treścią art. 6268
§ 2 k.p.c. zakres kognicji
sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym obowiązuje w obu instancjach
(zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2006 r., V CSK
214/06, nie publ.).
W sytuacji, w której ugoda z dnia 28 lutego 2011 r. nie była objęta kognicją
Sądu Okręgowego, zarzut naruszenia art. 506 § 2 k.c. przez nieuwzględnienie,
że dokonana tą ugodą zmiana warunków spłaty kredytu udzielonego na podstawie
umowy z dnia 28 listopada 2006 r. nie stanowiła odnowienia, usuwa się spod oceny
Sądu Najwyższego.
Skarżący ma natomiast rację podnosząc, że Sąd Okręgowy – z naruszeniem
art. 65 k.c. – nie dokonał wykładni żądania wniosku, w którym domagał się
on dokonania wpisu hipoteki umownej łącznej do kwoty 9 100 000 zł
„…na zabezpieczenie w postaci weksla własnego z wystawienia J. Sp. z o.o. z/s
w K. …, przyjętego jako dodatkowe zabezpieczenie umowy ugody zawartej ze
spółką S. P. Sp. z o.o. w dniu 28.02.2011 r., która zmieniła warunki spłaty kredytu
budowalnego udzielonego na podstawie umowy nr […] z dnia 28.11.2006 r….”.
Równoczesne powołanie się na wierzytelność wynikającą z weksla własnego oraz
na umowę ugody zmieniającą warunki spłaty kredytu udzielonego na podstawie
umowy z dnia 28 listopada 2006 r., która legła u podstaw wystawienia weksla,
oznacza, że hipoteka miała zabezpieczać dwie wierzytelności, tj. wierzytelność
wekslową i wierzytelność wynikającą z umowy, którą weksel zabezpieczał.
Powszechnie przyjmuje się, że jakkolwiek wystawienie weksla z reguły
znajduje podstawę prawną w stosunkach kauzalnych zachodzących między
stronami, zobowiązanie wekslowe ma charakter abstrakcyjny. Causa tego
zobowiązania nie jest wyrażona w wekslu i nie ma wpływu na ważność i realizację
wierzytelności wekslowej. Zobowiązanie wekslowe nabiera samodzielnego
8
charakteru, jest inkorporowane w dokumencie, jakim jest weksel. Z punktu widzenia
wierzyciela posiadanie tego dokumentu jest niezbędną przesłanką istnienia jego
uprawnień wekslowych, a zarazem przesłanką legitymacji formalnej (zob. uchwała
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 1995 r., III CZP
66/95, OSNC 1995, nr 12, poz. 168).
Skarżący nie ma racji przyjmując, że jedną hipoteką można zabezpieczyć
tylko jedną wierzytelność. Zasady takiej nie można obecnie wywieść przepisów
działu II ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst:
Dz.U. z 2013 r., poz. 707 ze zm. – dalej: „u.k.w.h.”), nie ma więc przeszkód,
by hipoteka - z wyjątkiem hipoteki ustawowej - została ustanowiona dla
zabezpieczenia kilku wierzytelności. Potwierdzeniem tej tezy jest art. 681
u.k.w.h.,
z którego wyraźnie wynika, że hipoteka umowna może także zabezpieczać kilka
wierzytelności z różnych stosunków prawnych przysługujących temu samemu
wierzycielowi. W takim wypadku mamy do czynienia z jedną hipoteką w ogólnej
kwocie dla zabezpieczenia wszystkich wierzytelności, z tym że wszystkie
te wierzytelności powinny być wymienione w podstawie wpisu (§ 46 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenia ksiąg
wieczystych i zbiorów dokumentów, Dz.U. Nr 102, poz. 1122 ze zm., i § 53
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie
zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym, Dz.U.
z 2013 r., poz. 1411).
Uszło uwagi Sądu Okręgowego, że wniosek o wpis dotyczył hipoteki mającej
zabezpieczać dwie wierzytelności, tj. wekslową i wynikającą ze stosunku
kauzalnego oraz że bez zbadania ugody z dnia 28 lutego 2011 r. nie można było
przesądzać o braku tożsamości stosunku kauzalnego, leżącego u podstaw
wystawienia i wręczenia weksla, a w ślad za tym o złożeniu przez A. K.
oświadczenia o ustanowieniu hipoteki z przekroczeniem zakresu umocowania.
Trzeba jednak stwierdzić, że pomimo częściowo błędnego uzasadnienia
zaskarżone postanowienie w ostatecznym wyniku odpowiada prawu.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, zakres kognicji
sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym jest wprawdzie zwężony, lecz nie
9
ogranicza się do samego tylko badania czynności prawnej mającej stanowić
podstawę wpisu pod względem formalnoprawnym. Czynność ta podlega także
badaniu pod względem jej skuteczności materialnej, badanie treści dokumentu
dołączonego do wniosku o wpis mieści bowiem w sobie również obowiązek oceny,
czy dokument ten stanowi uzasadnioną podstawę wpisu (zob. uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 10 listopada 1995 r., III CZP 158/95, OSNC 1996, nr 4, poz. 47
oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1963 r., III CR 177/62,
OSNCP 1964, nr 2, poz. 36, z dnia 18 listopada 1971 r., III CRN 338/71, OSNCP
1972, nr 6, poz. 110, z dnia 27 kwietnia 2001 r., III CKN 372/00, nie publ., z dnia
29 czerwca 2004 r., II CK 541/03, OSNC 2005, nr 6, poz. 112, z dnia
27 października 2004 r., IV CK 121/04, OSNC 2005, nr 11, poz. 191, z dnia
21 kwietnia 2005 r., III CK 446/04, nie publ., z dnia 17 lipca 2009 r., IV CSK 36/09,
OSNC-ZD 2010, nr A, poz. 16 i z dnia 7 grudnia 2011 r., II CSK 604/10, nie publ.).
Zgodnie z art. 67 u.k.w.h., do powstania hipoteki niezbędny jest wpis
w księdze wieczystej. Rozpoznając wniosek o wpis i wypełniając obowiązek
badania skuteczności materialnej czynności prawnej mającej stanowić podstawę
dokonania wpisu, sąd nie może abstrahować od wierzytelności, dla której
zabezpieczenia hipoteka została ustanowiona. Powszechnie bowiem przyjmuje się,
że hipoteka jest prawem akcesoryjnym, pozostającym w ścisłym związku
z wierzytelnością, którą zabezpiecza. Oznacza to, że w zasadzie hipoteka może
istnieć tylko o tyle, o ile istnieje prawo zasadnicze, czyli wierzytelność. Wypływa
stąd wniosek, że w postępowaniu o wpis hipoteki umownej sąd powinien zbadać,
czy została ona skutecznie ustanowiona. Jeżeli hipoteka ta ma zabezpieczać
wierzytelność wekslową, sąd powinien zatem zbadać ważność weksla, będącego
źródłem tej wierzytelności.
Nie ulega wątpliwości, że ze względu na zwężony zakres kognicji sądu
w postępowaniu wieczystoksięgowym badanie wierzytelności zabezpieczonej
hipoteką jest z natury rzeczy ograniczone. Przesłanki wynikające z dokumentów
powinny jednak podlegać merytorycznej kontroli sądu, ponieważ wpływają na treść
księgi wieczystej i związane z nią domniemania prawne. Przemawia za tym również
wzgląd na ochronę wierzycieli, merytoryczna kontrola zabezpieczonej
wierzytelności może bowiem zapobiec fikcyjnym czynnościom prawnym,
10
podejmowanym wyłącznie w celu uzyskania wpisu hipoteki, księga wieczysta ma
natomiast odzwierciedlać pewny stan prawny.
Z dołączonego do wniosku wypisu aktu notarialnego z dnia 15 lipca 2011 r.,
obejmującego oświadczenie o ustanowieniu hipoteki nie wynika, by notariuszowi
został okazany weksel własny wystawiony przez Spółkę J. w dniu 11 lutego 2011 r.
Do wniosku o wpis skarżąca także nie dołączyła uwierzytelnionej kserokopii weksla,
z którego ma wynikać zabezpieczona wierzytelność, uniemożliwiając sądowi ocenę
jego ważności. Z tej już tylko przyczyny - wbrew odmiennym zapatrywaniom
skarżącej - wyłączona była możliwość wpisu hipoteki zabezpieczającej samą tylko
wierzytelność wekslową.
Z tych względów, skoro zaskarżone postanowienie pomimo częściowo
błędnego uzasadnienia odpowiada prawu, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. oddalił skargę kasacyjną i orzekł o kosztach postępowania kasacyjnego
zgodnie z art. 520 § 2 w związku z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c. oraz w związku
z § 8 pkt 5 i § 13 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 461).