IV CZ 73/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:05-01-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 73/14
POSTANOWIENIE
Dnia 7 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku M. F.
przy uczestnictwie B. F., Z. F., A. G., K. S. i Ł. F.
o dział spadku i zniesienie współwłasności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 listopada 2014 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania A. G.
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 6 marca 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 6 marca 2014 r. Sąd Okręgowy w S. na podstawie
art. 3986
§ 2 k.p.c. odrzucił, jako niedopuszczalną, z uwagi na treść art. 5191
§ 2
k.p.c., skargę kasacyjną uczestniczki postępowania A. G. od postanowienia tego
Sądu z dnia 19 listopada 2013 r. w sprawie o dział spadku i zniesienie
współwłasności, w której wartość przedmiotu zaskarżenia został określona na
kwotę 276.799,49 zł. W uzasadnieniu postanowienia wskazał, że wartość
przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego wynosi co najwyżej 136.898 zł, co odpowiada
zakresowi kwestionowanego w skardze kasacyjnej rozstrzygnięcia i jednocześnie
wartości przedmiotu zaskarżenia wskazanego przez uczestniczkę w apelacji.
W zażaleniu uczestniczka zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 2 k.p.c. poprzez
niezasadne uznanie, że wartość przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego stanowi
wartość przyznanej jej nieruchomości rolnej, w którą wliczone są zarówno
roszczenie o zwrot wydatków i nakładów oraz wysokość spłat zasądzonych od
skarżącej, w sytuacji, gdy w skardze kasacyjnej zarzuca nierozliczenie jej
roszczenia o zasądzenie nakładów jak i samą zasadę podziału. Wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania, zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawach dotyczących zniesienia współwłasności i działu spadku skarga
kasacyjna jest dopuszczalna, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi nie
mniej niż 150.000 zł (art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c.). Wartością przedmiotu zaskarżenia
jest wartość konkretnego interesu tj. roszczenia, żądania lub składnika
majątkowego, którego dotyczy wniesiona skarga. Co do zasady w sprawach tych
wartość przedmiotu zaskarżenia nie może przekraczać wartości udziału
należącego do skarżącego. Wyjątkowo, gdy uczestnik podważa samą zasadę
podziału, do której nie należy sam sposób jego dokonania, np. zarzucając,
że dzielony majątek nie stanowi współwłasności albo, gdy zaskarża
rozstrzygnięcie dotyczące roszczeń dochodzonych z tytułu posiadania rzeczy
wspólnej lub tytułem zwrotu pożytków, albo rozliczenia nakładów w wysokości
3
przekraczającej wartość udziału, wartość przedmiotu zaskarżenia może być
wyższa niż wartość jego udziału (m. in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
6 listopada 2002 r., III CZ 98/02, OSNC 2004, nr 1, poz. 11, z dnia 21 stycznia
2003 r., III CZ 153/02, OSNC 2004, nr 4, poz. 60). Także w sytuacji, gdy ze
względu na zasadę integralności postanowienia działowego musi dojść do
uchylenia postanowienia działowego w całości – mimo zaskarżenia go tylko
w części – wartość przedmiotu zaskarżenia z reguły nie może przekraczać
wartości udziału należącego do uczestnika wnoszącego środek odwoławczy
(uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1977 r., III CZP 7/77, OSNCP 1977,
nr 11, poz. 205).
Uczestniczka kwestionuje w skardze kasacyjnej obciążenie jej spłatami
w nadmiernej wysokości wynoszącej 80 000 zł, która - jak wynika z wniosków
apelacji uczestniczki - nie powinna przekraczać 30 000 zł, nieuwzględnienie przez
Sąd jej nakładów na przedmiot działu w kwocie 58.161 zł oraz nie rozważenie
innego sposobu zniesienia współwłasności. Odpowiadająca im łączna wartość
interesu uczestniczki w zaskarżeniu postanowienia Sądu Okręgowego jest więc –
jak trafnie przyjął ten Sąd – niższa niż określony ustawowo kwotowy próg
dopuszczalności skargi kasacyjnej.
Z tych względów, podzielając stanowisko zaskarżonego postanowienia
o niedopuszczalności skargi kasacyjnej, Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art.
39814
w zw. z art. 394 § 3 i art. 13 § 2 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 7 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku M. F.
przy uczestnictwie B. F., Z. F., A. G., K. S. i Ł. F.
o dział spadku i zniesienie współwłasności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 listopada 2014 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania A. G.
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 6 marca 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 6 marca 2014 r. Sąd Okręgowy w S. na podstawie
art. 3986
§ 2 k.p.c. odrzucił, jako niedopuszczalną, z uwagi na treść art. 5191
§ 2
k.p.c., skargę kasacyjną uczestniczki postępowania A. G. od postanowienia tego
Sądu z dnia 19 listopada 2013 r. w sprawie o dział spadku i zniesienie
współwłasności, w której wartość przedmiotu zaskarżenia został określona na
kwotę 276.799,49 zł. W uzasadnieniu postanowienia wskazał, że wartość
przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego wynosi co najwyżej 136.898 zł, co odpowiada
zakresowi kwestionowanego w skardze kasacyjnej rozstrzygnięcia i jednocześnie
wartości przedmiotu zaskarżenia wskazanego przez uczestniczkę w apelacji.
W zażaleniu uczestniczka zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 2 k.p.c. poprzez
niezasadne uznanie, że wartość przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego stanowi
wartość przyznanej jej nieruchomości rolnej, w którą wliczone są zarówno
roszczenie o zwrot wydatków i nakładów oraz wysokość spłat zasądzonych od
skarżącej, w sytuacji, gdy w skardze kasacyjnej zarzuca nierozliczenie jej
roszczenia o zasądzenie nakładów jak i samą zasadę podziału. Wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania, zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawach dotyczących zniesienia współwłasności i działu spadku skarga
kasacyjna jest dopuszczalna, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi nie
mniej niż 150.000 zł (art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c.). Wartością przedmiotu zaskarżenia
jest wartość konkretnego interesu tj. roszczenia, żądania lub składnika
majątkowego, którego dotyczy wniesiona skarga. Co do zasady w sprawach tych
wartość przedmiotu zaskarżenia nie może przekraczać wartości udziału
należącego do skarżącego. Wyjątkowo, gdy uczestnik podważa samą zasadę
podziału, do której nie należy sam sposób jego dokonania, np. zarzucając,
że dzielony majątek nie stanowi współwłasności albo, gdy zaskarża
rozstrzygnięcie dotyczące roszczeń dochodzonych z tytułu posiadania rzeczy
wspólnej lub tytułem zwrotu pożytków, albo rozliczenia nakładów w wysokości
3
przekraczającej wartość udziału, wartość przedmiotu zaskarżenia może być
wyższa niż wartość jego udziału (m. in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
6 listopada 2002 r., III CZ 98/02, OSNC 2004, nr 1, poz. 11, z dnia 21 stycznia
2003 r., III CZ 153/02, OSNC 2004, nr 4, poz. 60). Także w sytuacji, gdy ze
względu na zasadę integralności postanowienia działowego musi dojść do
uchylenia postanowienia działowego w całości – mimo zaskarżenia go tylko
w części – wartość przedmiotu zaskarżenia z reguły nie może przekraczać
wartości udziału należącego do uczestnika wnoszącego środek odwoławczy
(uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1977 r., III CZP 7/77, OSNCP 1977,
nr 11, poz. 205).
Uczestniczka kwestionuje w skardze kasacyjnej obciążenie jej spłatami
w nadmiernej wysokości wynoszącej 80 000 zł, która - jak wynika z wniosków
apelacji uczestniczki - nie powinna przekraczać 30 000 zł, nieuwzględnienie przez
Sąd jej nakładów na przedmiot działu w kwocie 58.161 zł oraz nie rozważenie
innego sposobu zniesienia współwłasności. Odpowiadająca im łączna wartość
interesu uczestniczki w zaskarżeniu postanowienia Sądu Okręgowego jest więc –
jak trafnie przyjął ten Sąd – niższa niż określony ustawowo kwotowy próg
dopuszczalności skargi kasacyjnej.
Z tych względów, podzielając stanowisko zaskarżonego postanowienia
o niedopuszczalności skargi kasacyjnej, Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art.
39814
w zw. z art. 394 § 3 i art. 13 § 2 k.p.c.).