Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 maja 2014 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wniosła o solidarne zasądzenie od pozwanych: J. K., M. P. i G. B. kwoty 65.045,29 złotych z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 30.560,98 złotych od dnia 26 lipca 2008 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 29.036 złotych od dnia 14 października 2008 roku do dnia zapłaty

oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podstawą żądania był przepis art. 299 k.s.h.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. nakazał, aby pozwani zapłacili solidarnie powódce kwotę dochodzoną pozwem wraz z kosztami procesu w terminie 14 dni albo w tym terminie wnieśli sprzeciw.

Nakaz zapłaty w stosunku do pozwanych J. K. i M. P. uprawomocnił się.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana G. B. zaskarżyła nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwana zarzuciła, że w dacie powstania zobowiązania nie była już członkiem zarządu dłużnej spółki.

Pismem z dnia 6 marca 2015 roku powódka cofnęła pozew w zakresie kwoty 54.323,50 złotych ze zrzeczeniem się roszczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Od 2006 roku spółki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. oraz Agencja (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. pozostawały ze sobą w stosunkach handlowych.

Na podstawie dwóch umów: z lipca 2008 roku oraz października 2008 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. świadczyła usługi na rzecz Agencja (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W..

(dowód: okoliczności niesporne; przesłuchanie w charakterze strony prezesa zarządu powódki R. J. – k. 121-122)

Prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 30 października 2009 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. IX Wydział Gospodarczy w sprawie IX GNc 7363/09 nakazał pozwanej spółce Agencja (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. aby zapłaciła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwotę 59.598,98 złotych z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 30.560,98 złotych od dnia 26 lipca 2008 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 29.036 złotych od dnia 14 października 2008 roku

oraz kwotę 4.362 złotych tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 11 stycznia 2010 roku nakazowi temu nadana została klauzula wykonalności.

(dowód: nakaz zapłaty z dnia 30 października 2009 roku – k. 19-19v)

Na podstawie wyżej opisanego tytułu wykonawczego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. K. G. prowadził na wniosek wierzyciela postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą akt Km 427/10. Postanowieniem z dnia 12 listopada 2013 roku Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji oraz ustalił koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 186,31 złotych.

(dowód: wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – k. 20-22v; wysłuchanie wierzyciela przed umorzeniem postępowania w trybie art. 827 k.p.c. – k. 23; postanowienie z dnia 12 listopada 2013 roku – k. 24-24v)

Pismem z dnia 25 kwietnia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wezwała G. B. do zapłaty kwoty 108.647,05 złotych.

(dowód: pismo z dnia 25 kwietnia 2014 roku – k. 29-30)

G. B. została członkiem zarządu Agencja (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 13 marca 2002 roku.

Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 30 października 2007 roku odwołano G. B. z funkcji członka zarządu oraz powołano w skład zarządu J. K. i M. P..

G. B. została wykreślona z rejestru przedsiębiorców KRS-u, a M. P. i J. K. wpisani jako członkowie zarządu w dniu 9 grudnia 2008 roku.

(dowód: odpis pełny KRS - k. 14-18; protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 30 października 2007 roku – k. 68-70)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na twierdzeniach przyznanych przez drugą stronę (niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach oraz przesłuchaniu prezesa zarządu powódki w charakterze strony.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.).

Mając na uwadze fakt, że pozew został cofnięty ze zrzeczeniem się roszczenia oraz uznając, że cofnięcie pozwu przez powódkę nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego ani nie zmierza do obejścia prawa, Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c., umorzył postępowanie w sprawie w zakresie kwoty 54.323,50 złotych.

W pozostałym zakresie powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 299 § 1 i 2 k.s.h. jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przesłankami odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 § 1 k.s.h. są istnienie określonego zobowiązania spółki z o.o. w czasie, w którym dana osoba była członkiem zarządu spółki (a więc niepowstałego później), oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce czy to w czasie pozostawania przez tę osobę członkiem zarządu, czy to już po jej odwołaniu z zarządu (wyrok SN z dnia 17 czerwca 2011 roku, II CSK 571/10, LEX nr 847124). Wystarczającym środkiem dowodowym, za pomocą którego wierzyciel może wykazać bezskuteczność egzekucji z majątku spółki przysługującej mu wierzytelności jest postanowienie komornika o umorzeniu postępowania (art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.). Dokument ten stwierdza bowiem, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych (wyrok SN z dnia 10 lutego 2011 roku, IV CSK 335/10, Biul. SN 2011/4/10).

Dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie powódka oparła na treści art. 299 k.s.h. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż jest wierzycielem spółki Agencja (...) spółki z o.o. w W., której członkiem zarządu była pozwana G. B., zaś toczące się wobec spółki postępowanie egzekucyjne zostało umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji.

W zakresie wykazania ww. okoliczności obowiązują ogólne reguły rozkładu ciężaru dowodu. Stosownie do art. 6 k.c. ciężar ich udowodnienia spoczywa na powódce, gdyż to ona wywodzi z nich skutki prawne w postaci odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki.

Powódka wykazała istnienie wierzytelności w stosunku do spółki Agencja (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. oraz bezskuteczność egzekucji. Okoliczności te wynikają ze złożonego przy pozwie dokumentu urzędowego w postaci tytułu wykonawczego – zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 30 października 2009 roku, którym nakazano Agencja (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zapłatę na rzecz powódki kwoty 59.596,98 złotych z ustawowymi odsetkami: od kwoty 30.560,98 złotych od dnia 26 lipca 2008 roku do dnia zapłaty i od kwoty 29.036 złotych od dnia 14 października 2008 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 4.362 złotych tytułem kosztów procesu, oraz postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. A. G. o umorzeniu postępowaniu egzekucyjnego z uwagi na bezskuteczność egzekucji i ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego na kwotę 186,31 złotych.

Pozwana G. B. wnosząc o oddalenie powództwa podniosła tylko jeden zarzut – nie pełnienia funkcji członka zarządu w chwili istnienia zobowiązania.

Na tle regulacji zawartej w art. 299 k.s.h. w orzecznictwie dominuje pogląd, zgodnie z którym odpowiedzialność związaną z bezskutecznością egzekucji określonego zobowiązania z majątku spółki ponoszą osoby będące członkami jej zarządu w czasie istnienia tego zobowiązania, a ścisłej rzecz ujmując - jego podstawy. Zgodnie z art. 299 k.s.h. - członkowie zarządu spółki nie odpowiadają za dług spółki, czy za niespełnione świadczenia wynikające z zobowiązania spółki, lecz „za zobowiązania” spółki. Objęcie odpowiedzialnością członków zarządu wszystkich zobowiązań spółki, których podstawa istnieje w czasie sprawowania przez niego funkcji, a więc także zobowiązań jeszcze wtedy niewymagalnych, jest usprawiedliwione tym, że ogłoszenie upadłości, o które członkowie zarządu powinni wystąpić w celu przeciwdziałania bezskuteczności egzekucji, spowodowałoby wymagalność także zobowiązań niemających dotychczas takiej cechy (zob. art. 91 p.u.n.) (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 11 lutego 2010 r., I CSK 269/09 (nie publ.), z dnia 17 czerwca 2011 r., II CSK 571/10, nie publ., z dnia 9 lutego 2011 r., V CSK 188/10, nie pub., z dnia 25 listopada 2010 r., III CNP 3/10, nie publ. oraz uzasadnienie uchwały z dnia 28 lutego 2008 r., III CZP 143/07, OSNC 2009, Nr 3, poz. 38).

Roszczenie objęte przedmiotowym pozwem dotyczy wynagrodzenia za świadczenie usług na podstawie dwóch umów: z lipca 2008 roku i października 2008 roku. W celu wykazania, że pozwana G. B. pełniła w tym czasie funkcję członka zarządu powódka złożyła dokument urzędowy - odpis pełny KRS-u spółki Agencja (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (k. 14-18). Z dokumentu tego wynika, że pozwana została wpisana do KRS-u jako członek zarządu w dniu 13 marca 2002 roku a wykreślona w dniu 9 grudnia 2008 roku.

Wpis określonej osoby w charakterze członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do Krajowego Rejestru Sądowego nie rozstrzyga jednak o ponoszeniu przez nią odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 k.s.h. (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1999 r., II CKN 608/90, OSNC 2000, nr 4, poz. 67, z dnia 18 stycznia 2001 r., V CKN 186/00, niepubl., z dnia 25 września 2003 r., V CK 1998/02, Wokanda 2004, nr 6, str. 7 oraz z dnia 28 kwietnia 2006 r. V CSK 39/06, niepubl.).

Domniemywa się, że dane wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego są prawdziwe (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007, Nr 168, poz. 1186 ze zm.), ale jest to domniemanie podważalne. Podmiotem obowiązanym do złożenia wniosku o wpis do rejestru jest spółka (art. 14 w związku z art. 36 pkt 6 ustawy o KRS). W konsekwencji pozwany członek zarządu może obalić wynikające z KRS-u domniemanie co do daty, do której pełnił funkcję członka zarządu. W przedmiotowej sprawie pozwana obaliła domniemanie wynikające z wpisu do KRS-u. Złożyła bowiem protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki, z którego wynika, że w dniu 30 października 2007 roku podjęta została uchwała o odwołaniu G. B. z funkcji członka zarządu (k. 68-69). W konsekwencji pozwana nie odpowiada za zobowiązania powstałe po dniu 30 października 2007 roku. Ponieważ dochodzone w przedmiotowym procesie zobowiązania powstały w 2008 roku, brak było podstaw do uwzględnienia powództwa w stosunku do G. B.. Pozwana nie była bowiem członkiem zarządu w chwili istnienia zobowiązania.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku.