Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III S 104/15

POSTANOWIENIE

Dnia 18 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie :

Przewodniczący – Prezes SO Teresa Kołeczko - Wacławik

Sędziowie SO Andrzej Dyrda (spr.)

SO Anna Hajda

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 sierpnia 2015 r.

sprawy ze skargi A. K.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Gliwicach pod sygn. akt I C 1842/14

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Gliwicach

postanawia :

oddalić skargę.

SSO Anna Hajda SSO Teresa Kołeczko - Wacławik SSO Andrzej Dyrda

UZASADNIENIE

Skarżący A. K. 11 maja 2015r. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, w której żądał: stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt I C 1842/14 prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Gliwicach oraz przyznania od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kwoty 6.000 zł oraz zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

Uzasadniając skargę podniósł, iż pomimo dopuszczenia dowodu z opinii biegłego na rozprawie w dniu 8 grudnia 2014r. , do kwietnia 2015r. Sąd Rejonowy nie wyznaczył biegłego sądowego do sporządzenia opinii w niniejszej sprawie, a bezczynność trwającą okres czterech miesięcy jest niedopuszczalna.

Prezes Sądu Rejonowego w Gliwicach zgłaszając swój udział w sprawie wniósł o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy na podstawie akt o sygn. I C 1842/14 ustalił następujący przebieg postępowania.

Powództwo o zapłatę kwoty 35.005 zł wpłynęło do Sądu Rejonowego 8 września 2014 roku.

Zarządzeniem z 9 września 2014 roku zostało zarejestrowane w repertorium C pod sygn. 1842/14.

Zarządzeniem z 16 października 2014 roku wyznaczono rozprawę na 13 listopada 2014 roku doręczając równocześnie pozwanej odpis pozwu oraz wzywając świadka. Wobec niestawiennictwa świadka, celem jego ponownego wezwania, rozprawę odroczono na 8 grudnia 2014 roku.

Na rozprawie w dniu 8 grudnia 2014 roku Sąd przeprowadził dowód z zeznań świadków oraz dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego na okoliczność wyliczenia kosztów naprawienia budynku powoda po pożarze oraz zobowiązał pełnomocnika powoda do uiszczenia zaliczki w kwocie 500 zł w terminie 14 dni. Nadto sąd odroczył rozprawę z terminu z urzędu.

Zaliczka została uiszczona 9 grudnia 2014 roku. W tym samym dniu Sąd zwrócił się do Prokuratury Rejonowej Gliwice – Zachód o przesłanie akt 1 Ds. 1107/14. Prokurator, wobec umorzenia postępowania i możliwości podjęcia go na nowo, odmówił dołączenia akt postępowania przygotowawczego do akt postępowania sądowego, wyrażając zgodę na sporządzenie kserokopii, o czym poinformował Sąd pismem z 7 stycznia 2015 roku. Zarządzeniem z 3 lutego 2015 roku nakazano sporządzić kserokopię niektórych kart akt postępowania przygotowawczego. Akta po wykonaniu kserokopii zostały zwrócone 6 marca 2015 roku.

31 marca 2015 roku Sąd Rejonowy zlecił biegłemu wykonanie opinii zgodnie z postanowieniem z 8 grudnia 2014 roku. Zlecenie zostało wysłane do biegłego 6 maja 2015 roku.

Zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004r., Nr 179, poz.1843 z późniejszymi zmianami) przewlekłość postępowania zachodzi wtedy, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Badanie, czy w konkretnej sprawie nastąpiła zwłoka w jej rozpoznaniu, nie może pomijać, że rozsądny termin postępowania musi zostać określony w świetle wszystkich okoliczności danej sprawy oraz w oparciu o następujące kryteria: złożoność sprawy, postępowanie samego skarżącego i właściwych organów, znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżącego.(wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 51219/09; wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 25 września 2012r., 1415/11; decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 29 maja 2012r., 9848/10 Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 28940/08)

O przewlekłości postępowania nie decyduje także ogólny czas trwania postępowania jak również subiektywne odczucia skarżącego, a jedynie taki przypadek, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie strony, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r. KSP 1/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012r., III SPP 8/12).

Nadto, ocena ta nie może być oderwana od obowiązku Sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do Sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13).

Zaznaczyć także należy, że przewlekłość postępowania musi być następstwem okoliczności, które pozostają w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu. Tym samym, jeżeli zwłoka wynika z zachowania strony, uczestników postępowania lub innych organów, na które sąd nie ma wpływu, a podejmuje skutecznie działania dyscyplinujące i naprawcze, zmierzające do jak najszybszego zakończenia sprawy, to nie sposób mówić o naruszeniu prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 maja 2013r., I ACa 36/13).

Nie można również pominąć tzw. czynnika ludzkiego. Pomimo, iż sąd ma obowiązek rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki wszystkich wniesionych spraw, nie można całkowicie abstrahować od obciążenia sędziego pracą, jak również pomijać realia funkcjonowania sądów, na które to realia składa się przede wszystkim ilość i rodzajowość rozpoznawanych spraw, ale też charakter podejmowanych przez sądy czynności, za którymi stoją interesy konkretnych podmiotów i które tym samym wymagają analizy, namysłu i rozwagi. (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 maja 2013r., III S 5/13).

Określając termin do długości określonych czynności, o ile ustawa nie zawiera wskazówek, należy się odwołać do wiedzy wynikającej z praktyki, orzecznictwa sądów lub przeciętnej długości postępowania w podobnych sprawach. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r., KSP 3/13).

Dla stwierdzenia zasadności skargi wystarczająca może być nieterminowość lub niecelowość podjęcia przez sąd choćby jednej czynności, gdy opóźnienie z tego tytułu było tak znaczne, że powoduje przewlekłość całego postępowania (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 lutego 2013r., I ACa 811/12).

Mając na względzie wskazane powyżej kryteria, Sąd Okręgowy uznał, iż nie sposób zgodzić się z zarzutem skarżącego, iż postępowanie w niniejszej sprawie jest długotrwałe z przyczyn zawinionych przez Sąd. Czynności wykonywane przez Sąd były wykonywane we właściwych odstępach, nie przekraczając miesięcznej przerwy w ich podejmowaniu. Zwrócić należy, że długotrwałość wydania zlecenia biegłemu, a więc wskazane przez skarżącego opóźnienie w tym zakresie, było podyktowane koniecznością Sądu w zapoznaniu się z aktami postępowania przygotowawczego, a następnie wykonaniem kserokopii akt mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Nadto w wykonywaniu tych czynności, należało również uwzględnić wskazany powyżej czynnik ludzki, związany z koniecznością wykonywania czynności również w innych sprawach

Powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, iż czynności Sądu Rejonowego w Gliwicach w sprawie I C 1842/14 podejmowane były bez zbędnej zwłoki.

Z przytoczonych wyżej względów na mocy art. 12 ust. 1 powołanej ustawy Sąd Okręgowy oddalił skargę jako nie znajdującą usprawiedliwionych podstaw prawnych.

SSO Anna Hajda SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Andrzej Dyrda