Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSO Wacław Banasik (spr.)

Sędziowie SSO Renata Wanecka

SSO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka

Protokolant sekr. sądowy Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2015 r. w P.

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej Sportowa (...) w M.

przeciwko I. S. (1), J. S. (1), Z. C., E. C. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Mławie z dnia 25 lutego 2015 r.

sygn. akt I C 437/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza solidarnie od pozwanych I. S. (1), J. S. (1), Z. C. i E. C. (1) na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej Sportowa (...) w M. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego za II instancję.

SSO Wacław Banasik

SSO Renata Wanecka SSO Katarzyna Mirek – Kwaśnicka

IV Ca 325/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Mławie wyrokiem z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie I C 437/13 zasądził od pozwanych I. S. (1) , J. S. (1) , Z. C. i E. C. (1) na rzecz powoda Wspólnoty Mieszkaniowej Sportowa (...) w M. solidarnie kwotę 54.714,65 zł z ustawowymi odsetkami:

-

od kwoty 28.088,45 zł od dnia 23.05.2013 r. do dnia zapłaty;

-

od kwoty 3.000 zł od dnia 18.06.2013 r. do dnia zapłaty;

-

od kwoty 23.626,20 zł od dnia 02.08.2014 r. do dnia zapłaty;

w pozostałym zakresie oddalił powództwo; zasądził od pozwanych I. S. (1) , J. S. (1) , Z. C. i E. C. (1) na rzecz powoda Wspólnoty Mieszkaniowej Sportowa (...) w M. solidarnie kwotę 7.772,22 zł tytułem zwrotu kosztów procesu; nakazał pobrać od pozwanych I. S. (1) , J. S. (1) , Z. C. i E. C. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sąd Rejonowy w Mławie solidarnie kwotę 1.181 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od rozszerzonej części powództwa oraz solidarnie kwotę 228,96 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo ze Skarbu Państwa.

Podstawą orzeczenia były następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu I instancji.

Pozwani działając jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej pod firmą C.E. S.C. (...)” I. S. , J. S. , E. C. , Z. (...) s.c. jako deweloper/inwestor wybudowali budynek mieszkalny, wielorodzinny położony w M. przy ul. (...). Budynek składa się: lokalu użytkowego na parterze budynku ( należącego do pozwanej I. S.) oraz ośmiu lokali mieszkalnych położonych na pierwszym i drugim piętrze budynku. Lokale te zostały sprzedane poszczególnym członkom powodowej wspólnoty w okresie od 15.10.2009 r. do dnia 15.12.2009 r. . Na skutek sprzedaży i wyodrębnienia w/w lokali powstała z mocy prawa wspólnota mieszkaniowa Sportowa (...).

W grudniu 2009 r. okazało się , że części wspólne budynku są obarczone licznymi wadami fizycznymi. Efektem tego było zalewanie poszczególnych lokali mieszkalnych w budynkach jako następstwa wystąpienia opadów deszczu czy śniegu . Członkowie wspólnoty mieszkaniowej zgłaszali w/w wady wielokrotnie deweloperowi na zebraniach wspólnoty w grudniu 2009 r. i 29 lipca 2010 r. Wspólnota mieszkaniowa w imieniu swoich członków wielokrotnie i pisemnie wzywała dewelopera do naprawy dachu i innych wad fizycznych w/w budynku. Tego rodzaju roszczenia były zgłoszone w pismach z dnia 28.08.2010 r. , 16.05.2011 r. , 30.05.2011 r. , 16.11.2011 r. , 02.05.2012 r. Pismem z dnia 25.11.2011 r. pozwani jako wspólnicy uprawnieni do reprezentacji spółki zapewniali o prawidłowym i zgodnym z projektem i sztuką dekarską wykonania dachu i pokrycia dachowego, w związku z czym nie dokonali napraw związanych z budynkiem. Członkowie wspólnoty stwierdzili przecieki wody opadowej i roztopowej do pomieszczeń mieszkalnych , zaczęła odpadać elewacja na wysokości parteru budynku ( odpadały płytki gresowe ścian zewnętrznych budynku ).

Wobec stanowiska dewelopera wspólnota zleciła rzeczoznawcy budowlanemu J. L. (1) wykonanie ekspertyzy technicznej dotyczącej oceny prawidłowości wykonania konstrukcji dachu i pokrycia dachowego w przedmiotowym budynku. Ekspertyza została wykonana w dniu 23.04.2012 r. Stwierdzono w niej istnienie istotnych wad fizycznych budynku , w tym konstrukcji dachu ( brak wymaganych spadków połaci dachowych , brak warstwy papy termoizolacyjnej , wadliwe mocowanie papy asfaltowej), brak ocieplenia elementów drewnianych więźby dachowej ułożonych na stropie , wady w wykonaniu elewacji , braki w niezbędnych obróbkach blacharskich powodujących przecieki wody . Rzeczoznawca wycenił wartość niezbędnych materiałów i robót budowlanych mających na celu pokrycie w/w strat na łączna kwotę 45.130 zł .

W braku porozumienia z inwestorem , powódka wystąpiła w dniu 04.06.2012 r. do Sądu Rejonowego w Mławie z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie sygn. I Co 1102/12 ; do ugody między stronami nie doszło.

W sprawie podjęta została uchwała nr (...) z dnia 31.01.2012 r. w trybie art. 22 ust. 2 ustawy o własności lokali upoważniająca zarząd wspólnoty do zawierania z poszczególnymi właścicielami lokali umów cesji roszczeń, upoważniająca zarząd wspólnoty do wytoczenia powództwa i udzielenia pełnomocnictwa procesowego w sprawie dochodzenia roszczeń związanych z wadami fizycznymi nieruchomości, a także wyboru i udzielenia pełnomocnictwa wybranej kancelarii prawnej . Właściciele poszczególnych 8 lokali mieszkalnych w dniu 1.02.2012 r. przelali na wspólnotę mieszkaniową przysługujące im – z mocy umów ustanowienia odrębnych własności lokali mieszkalnych i umów sprzedaży - roszczenia odszkodowawcze związane z wadami fizycznymi nieruchomości wspólnej.

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo jest zasadne . Strona powodowa wystąpiła z roszczeniem odszkodowawczym jakie przysługuje wspólnocie mieszkaniowej w stosunku do wspólników nieistniejącej spółki cywilnej o odszkodowanie za wady fizyczne wykonanego budynku położonego we M. przy ul. (...). W razie wadliwego wykonania robót budowlanych inwestorowi przysługuje wybór co do sposobu uzyskania rekompensaty od wykonawcy. Może on realizować uprawnienie wynikające z rękojmi za wady fizyczne budynku (art. 636 k.c. lub 637 k.c. w zw. z art. 656 k.c.) lub dochodzić roszczenia odszkodowawczego w oparciu o przepisy regulujące odpowiedzialność kontraktową (art. 471 k.c.). Nabywcy rzeczy wadliwej, jak również inwestorowi w razie wadliwego wykonania robót budowlanych, przysługuje zatem wybór co do sposobu uzyskania rekompensaty od sprzedawcy (wykonawcy robót budowlanych). Może on oprzeć swoje roszczenie wyłącznie na przepisach ogólnych o odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 k.c.) albo też, nie rezygnując z uprawnień przysługujących mu z rękojmi, dodatkowo dochodzić naprawienia poniesionej szkody. Dokonanie tego wyboru wywołuje określone skutki prawne i procesowe: jeżeli wybrał reżim rękojmi musi jedynie udowodnić istnienie wady, natomiast jeżeli wybrał reżim odpowiedzialności kontraktowej przewidzianej w art. 471 k.c. musi udowodnić fakt nienależytego wykonania zobowiązania przez inwestora (sprzedawcę), rodzaj i wysokość szkody oraz istnienie normalnego związku przyczynowego między nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą. W takiej sytuacji bowiem, wykonawca (sprzedawca) nie odpowiada według surowszego reżimu odpowiedzialności za samo istnienie wady, lecz za szkodę wyrządzoną niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania. ( por. wyrok SN z dnia 18.04.2013 r., III CSK 243/12 , LEX nr 1353200 ; wyrok SA w Gdańsku z dnia 28.02.2014 r. , V ACa 868/13 , Lex nr 1488616).

W niniejszej sprawie strona powodowa dokonała wyboru i zgłosiła roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 471 k.c. W tej sytuacji na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia faktu nienależytego wykonania zobowiązania przez inwestora (pozwanych), rodzaju i wysokości szkody oraz istnienia normalnego związku przyczynowego między nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą .

W ocenie Sądu Rejonowego opinie biegłego K. S. i T. G. nie pozostawiają wątpliwości , że pozwani w sposób nienależyty wykonali zobowiązanie. Pomiędzy szkodą a nienależytym wykonaniem zobowiązania istnieje związek przyczynow . Powyższe wynika z treści opinii biegłego K. S., że stan pokrycia dachu, obróbek blacharskich, okien połaciowych i murów ogniowych został wykonany niezgodnie z przepisami prawnymi, normami, instrukcjami i sztuką budowlaną , gdyż : brak jest normatywnych spadków połaci dachowych w wielu miejscach dachu, występują też spadki odwrotne w kierunku połaci dachu ; wykonano pod pokrycie dachu papą deskowanie pełne z desek ( pod pokrycie dachu papą powinno być zastosowane deskowanie z płyt (...) o grubości nie cieńszej niż 18 mm ; pokrycie papą powinno być z dwóch warstw papy termozgrzewalnej lub z gontu bitumicznego po uprzednim pokryciu 1 raz papą podkładową ) ; pokrycie zostało wykonane tylko z jednej warstwy papy podkładowej i jednej warstwy papy termozgrzewalnej ; papa podkładowa nie jest przymocowana do podłoża , a papa termozgrzewalna nie jest przyklejona do papy stanowiącej podłoże ; murki ogniowe wykonane są nierówno , bez zachowania poziomu , obróbka od strony wewnętrznej została wykonana technologią i z materiałów niewiadomego pochodzenia ; pionowe części murów ogniowych zostały obrobione papą termozgrzewalną , czego nie określa projekt budowlany ; niezgodnie z normą i instrukcją zostały obrobione okna połaciowe- widoczne są nieszczelności połączeń na wszystkich oknach , w lokach są przecieki ; niezgodnie z zasadami i sztuką budowlaną dokonano obróbek połączenia pokrycia dachu z ociepleniem ścian w sąsiedztwie okien połaciowych ; narożniki murów ogniowych nie zostały obrobione blachą , lecz oklejone folią samoprzylepną ; wykonane wywiewki rur PCV zainstalowane na kominach zostały zamontowane z pominięciem wszystkich zasad montażu ; obróbki blacharskie wentylacji i kominów uszczelnione zostały taśmą samoprzylepną ; wykonane ocieplenie stropu nie wynosi 20 cm jak założone w projekcie , krokwie są o wysokości przekroju 18 cm i nie są przykryte wełną mineralną . Biegły stwierdził , że nie ma możliwości wykonania remontu czy naprawy dachu lecz konieczna jest przebudowa całego stropodachu z wykonaniem normatywnych spadków min. 3,5 %, z przebudową murków ogniowych i ich obróbek należy też dołożyć 5 cm wełny mineralnej aby uzyskać normatywna grubość izolacji termicznej.

Krytyczne uwagi biegły też odniósł do wykonania z pominięciem zasad robót dekarskich i blacharskich daszka z wejściem , gdyż w miejscu gdzie jest daszek występują przecieki wód podczas opadów deszcz , bo są nieszczelności obróbek blacharskich i ich połączenia ( połączenia wykonano na styk i uszczelniono silikonem ) ; wycięcia wykonano nieestetycznie i nie ma możliwości uszczelnienia tych wycięć . Zdaniem biegłego należy dokonać rozbiórki pokrycia i obróbek blacharskich daszka , ponownie wykonać jego pokrycie zgodnie z instrukcją pokryć dachowych i obróbek blacharskich i sztuką budowlaną.

Odnośnie elewacji biegły stwierdził , że zastosowano klej inny niż do mocowania styropianu i dlatego są widoczne na ścianach wycieki i wykwity z licznymi przebarwieniami . zachodzi prawdopodobieństwo , że poprzez spoiny mogą wychodzić przebarwienia , które wpłyną na estetykę elewacji i stan podłoża może mieć wpływ na przyczepność okładzin. Biegły zaproponował zlecić przeprowadzenie badania podłoża i przyczyn występowania przebarwień z określeniem ich likwidacji i podaniem warunków jakie należy spełnić przed wykonaniem okładzin. Należy też dokonać wymiany warstwy termoizolacyjnej na ścianach w poziomie parteru budynku. Biegły K. S. opracował kosztorys naprawienia szkody w cecha netto na kwotę 76.935,60 zł.

Z treścią opinii biegłego K. S. koreluje opinia biegłego T. G. , który również stwierdził, że nie zachowano normatywnych i projektowanych spadków dachu , tj. 3,5 % ; występują również spadki odwrotne , nie w kierunku rynien tylko w kierunku przeciwnym , co jest niedopuszczalne . Z tego powodu nie jest odprowadza woda z połaci dachu . Pokrycie dachu wykonano z jednej warstwy papy podkładowej i jednej warstwy papy termozgrzewalnej. Papa termozgrzewalna jest źle zgrzana z papą podkładową i z tego powodu dochodzi do nieszczelności dachu. Sąd rejonowy przy ustaleniu wadliwego wykonania umowy i wysokości szkody oparł się na tych opiniach biegłych. Strona powodowa dokonała – stosownie do treści przepisu art. 363 § 1 k.c. – wyboru sposobu naprawienia szkody przez zapłatę sumy pieniężnej .

Strona powodowa ma legitymację czynną do wystąpienia z niniejszym roszczeniem odszkodowawczym. Status prawny wspólnoty mieszkaniowej rozstrzygnął w postaci zasady prawnej Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów w dniu 21 grudnia 2007 r. III CZP 65/07 . W uchwale tej stwierdzono, że wspólnota mieszkaniowa działając w ramach przyznanej jej zdolności prawnej, może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku . Wspólnota mieszkaniowa nie ma legitymacji czynnej do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, związanych z wadami fizycznymi nieruchomości wspólnej, w stosunku do sprzedawcy odrębnej własności lokalu mieszkalnego ( gdyż dochodzenie roszczeń dotyczących wad fizycznych bądź prawnych, jakie ma nieruchomość wspólna nie sposób zaliczyć do związanych z zarządzaniem tą nieruchomością), chyba że właściciel lokalu przelał na nią te roszczenia. Powodowa wspólnota mieszkaniowa posiada zdolność sądową i procesową do dochodzenia roszczeń w sprawie, przelano na nią roszczenia do dochodzenia odszkodowania przeciwko spółce cywilnej pozwanych, a nadto udzielono jej niezbędnych pełnomocnictw na podstawie przepisów k.c. . W sprawie podjęta została uchwała nr 3/2012 z dnia 31.01.2012 r. w trybie art. 22 ust. 2 ustawy o własności lokali upoważniająca zarząd wspólnoty do zawierania z poszczególnymi właścicielami lokali umów cesji roszczeń , upoważniająca zarząd wspólnoty do wytoczenia powództwa i udzielenia pełnomocnictwa procesowego ( które zostało udzielone adwokatowi ) w sprawie dochodzenia roszczeń związanych z wadami fizycznymi nieruchomości , a także wyboru i udzielenia pełnomocnictwa wybranej kancelarii prawnej . Właściciele poszczególnych 8 lokali mieszkalnych w dniu 1.02.2012 r. przelali na wspólnotę mieszkaniową przysługujące im – z mocy umów ustanowienia odrębnych własności lokali mieszkalnych i umów sprzedaży - roszczenia odszkodowawcze związane z wadami fizycznymi nieruchomości wspólnej. Każdemu członkowi wspólnoty przysługuje „cząstkowe” uprawnienie do dochodzenia roszczeń określone wielkością lokalu danego członka wspólnoty mieszkaniowej w nieruchomości wspólnej. W nieruchomości wspólnej jest 60.152 udziałów. Umowy cesji z dnia 01.02.2012 r. podpisały osoby reprezentujące łącznie 37.438 udziałów. W konsekwencji roszczenie oparte na uprawnieniach cząstkowych tych osób stanowi 62,23899 % całości należnego odszkodowania .

Wysokość dochodzonego roszczenia odszkodowawczego jest prawidłowa. Na zasądzoną sumę 54.714,65 zł składa się :

a)  kwota 51.714,65 zł brutto ( 47.883,94 zł + 8 % VAT ) stanowiąca iloczyn odszkodowania wyliczonego przez biegłego ( 76.935,60 zł ) i procentowej wartości udziałów właścicieli lokali mieszkalnych reprezentowanych przez wspólnotę mieszkaniową w przedmiotowej sprawie , którzy dokonali cesji przysługujących im roszczeń majątkowych na powodową wspólnotę mieszkaniową ( 62,2389%) . Obowiązek doliczenia do należnego wspólnocie odszkodowania podatku VAT wynika z art. 363 § 1 i 2 k.c. Sąd Rejonowy podzielił pogląd strony powodowej, że jeżeli poszkodowany jest podatnikiem podatku VAT, a więc mógłby odliczyć ten podatek nabywając rzecz lub usługę celem naprawienia szkody wywołanej zniszczeniem rzeczy, ustalenie odszkodowania pieniężnego według ceny rzeczy nie obejmuje podatku VAT mieszczącego się w tej cenie ; natomiast dla poszkodowanego niebędącego podatnikiem podatku VAT należy określić odszkodowanie uwzględniając cenę rzeczy ( usługi) wraz z tym podatkiem. Wspólnota mieszkaniowa nie będzie mogła obniżyć kwoty podatku należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w zakresie uiszczonego na rzecz wykonawcy wynagrodzenia wynikającego z wykonanej na jej rzecz usługi remontowo-budowlanej części wspólnych w zakresie określonym opinią biegłego . Czynność taka nie jest bowiem związana z prowadzoną przez wspólnotę mieszkaniową działalnością gospodarczą. Nie są to zatem czynności opodatkowane w rozumieniu art. 86 ust.1 oraz art. 90 ust. 1 ustawy o VAT. Stawka podatku na poziomie 8 % dla planowanych usług remontowych na rzecz wspólnoty mieszkaniowej w budynku mieszkaniowo-usługowym wynika z art. 41 ust. 12-12c ustawy o VAT ;

b)  kwota 3.000 zł brutto zapłacona przez wspólnotę mieszkaniową rzeczoznawcy budowlanemu z tytułu wykonania przedsądowej ekspertyzy sporządzonej przez J. L.. Możliwość zaliczenia tej kwoty wynika z orzecznictwa SN , np. uchwała SN z dnia 18.05.2004 r. , III CZP 24/04 ; wyrok SN z dnia 16.05.2002 r. , V CKN 1273/00 . W niniejszej sprawie strona pozwana niejako „wymusiła” na powodach przedstawienie prywatnej ekspertyzy rzeczoznawcy budowlanego, gdyż w pismach z dnia 21.05.2012 r. i 29.11.2011 r. pozwani wskazali na konieczność przedłożenia fachowej ekspertyzy i wręcz jednoznacznie i stanowczo zażądali jej przedstawienia. Takie stanowisko pozwanych zmusiło powodów do zlecenia rzeczoznawcy budowlanemu J. L. wykonania przesądowej ekspertyzy i dlatego też koszt wykonania tej ekspertyzy ( 3.000 zł ) należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości odszkodowania .

Z tych też względów Sąd Rejonowy zasądził całą główną żądaną kwotę odszkodowania 54.714,65 zł wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 28.088,45 zł od dnia 23.05.2013 r. – odsetki zostały zasądzone następnego dnia po dniu wniesienia pozwu ( 22.05.2013 r.), ponieważ we wcześniejszych pismach przedsądowych strona powodowa wzywała pozwanych do zapłaty odszkodowania w wysokości 45.130 zł zgodnie z ekspertyzą rzeczoznawcy J. L.; wezwanie tej treści zawiera wniosek o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie I Co 1102/12 , doręczony pozwanym w lipcu 2012 r. i dlatego też odsetki w tym przypadku zostały zasądzone nie od daty doręczenia odpisu pozwu, lecz już od daty wniesienia pozwu o zapłatę kwoty 28.088,45 zł z uwagi na wcześniejsze wezwanie do zapłaty doręczone w sprawie I Co 1102/12 ;

- od kwoty 3.000 zł od dnia 18.06.2013 r. - w pismach przedsądowych kierowanych do strony pozwanej , jak również we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej ( I Co 1102/12 ) strona powodowa nie wnosiła o zapłatę kwoty 3.000 zł tytułem zwrotu kosztów opracowania przesądowej ekspertyzy ; żądanie zasądzenia powyższej kwoty zostało zawarte dopiero w pozwie z dnia 16.05.2013 r. , którego odpisy zostały doręczone pozwanym w dniach : 03. , 04. , 04. i 17.06.2013 r. ; można przyjąć, że najpóźniej w dniu 17.06.2013 r. wszyscy pozwani mieli na pewno doręczone odpisy pozwu i dlatego od dnia następnego po tym dniu zostały zasądzone odsetki ustawowe ( a nie od daty wniesienia pozwu );

- od kwoty 23.626,20zł od dnia 02.08.2014 r. - pismo strony powodowej z dnia 31.07.2014 r. o rozszerzeniu żądania pozwu o kwotę 23.626,20 zł zostało wniesione do Sądu w dniu 01.08.2014 r. ( art. 165 § 2 k.p.c.) i dlatego odsetki zostały zasądzone od następnego dnia ( a nie od daty wniesienia pierwotnego żądania pozwu – 22.05.2013 r.).

W pozostałym zakresie ( dotyczącym jedynie odsetek ustawowych ) powództwo zostało oddalone jako niezasadne.

Należy jeszcze wskazać , że pozwanymi w sprawie są wspólnicy spółki cywilnej pod firmą C.E. S.C. (...)” I. S. , J. S. , E. C. , Z. (...) s.c. , która już nie istnieje ( okoliczność niesporna ) . Ponoszą oni solidarną odpowiedzialność za zobowiązania solidarne ( art. 864 k.c. ). Każdy wspólnik odpowiada za te zobowiązania spółki, które powstały w czasie, gdy był wspólnikiem. Nie odpowiada on za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem do spółki lub po jego wystąpieniu. Odpowiedzialność wspólnika majątkiem indywidualnym za zobowiązania powstałe w czasie jego członkostwa w spółce trwa nadal mimo wystąpienia wspólnika ze spółki bądź też jej rozwiązania. Oznacza to, że za każde zobowiązanie odpowiadają solidarnie osoby będące wspólnikami w momencie powstania zobowiązania, niezależnie od tego, że następnie wystąpiły ze spółki bądź też spółka uległa rozwiązaniu. „Solidarnej odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej za długi spółki ( art. 864 k.c. ), wynikające z zobowiązań powstałych w czasie istnienia spółki, nie uchyla fakt jej rozwiązania” ( por. wyrok SA w Katowicach z dnia 17.11.1995 r. , I ACr 583/95).

Wniosek dowodowy strony pozwanej o zlecenie biegłemu T. G. sporządzenie opinii uzupełniającej celem wyliczenia kosztów usunięcia wad , tzn. niezachowania wymaganych spadków minimalnych 3,5 % połaci dachowych został oddalony , gdyż zmierzał do przedłużenia procesu na podstawie art. 217 § 3 k.p.c.. Tego rodzaju wniosek dowodowy na wskazaną wyżej tezę dowodową mógł by zgłoszony od razu podczas rozprawy w dniu 23.10.2014 r., podczas której strona pozwana wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu budownictwa na ściśle określoną tezę dowodową ( dokonanie oględzin stropu budynku i dokładnego pomiaru spadku połaci dachowej); powyższy wniosek dowody Sąd wówczas uwzględnił, zaś biegły z zakresu budownictwa T. G. opracował opinię zgodnie ze zleceniem Sądu. Strona pozwana nie zgłosiła zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. odnośnie oddalenia wniosku dowodowego o zlecenie biegłemu T. G. sporządzenie opinii uzupełniającej.

Apelację od tego wyroku złożyli pozwani I. S. (1), J. S. (1), Z. C. i E. C. (1). Zarzucili oni Sądowi Rejonowemu:

1.  naruszenie art. 471 k.c. poprzez jego zastosowanie pomimo braku
związku przyczynowego pomiędzy działaniem pozwanych a
szkodą z uwagi na brak wiążącego strony zobowiązania powodującego
odpowiedzialność kontraktową, naruszenie przez powodów art. 354 § 2 k.c. poprzez brak współdziałania z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania, a to przez odmowę zgody na wykonanie prac prowadzących do
naprawienia rzeczy i usunięcia czynnika wyrządzającego szkodę;

2.  naruszenie art. 278 § 1 k.p.c. poprzez niedopuszczenie opinii
biegłego celem ustalenie wysokości szkody w zakresie koniecznej przebudowy konstrukcji dachu na powierzchni określonej opinią biegłego T. G.;

3.  dokonanie błędnych ustaleń mających wpływ na treść wyroku a w szczególności błędne ustalenie zakresu wad, a w związku z tym również wysokości szkody, w zakresie niezbędnej naprawy konstrukcji i pokrycia dachu oraz naprawy elewacji.

Wskazując na powyższe apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy S. Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

W pierwszej kolejności wymaga rozważenia zarzut naruszenia prawa procesowego jako rzutujący na możliwość oceny prawidłowości zastosowanego prawa materialnego. Prawidłowo ustalona podstawa faktyczna rozstrzygnięcia, należąca do materii procesowej, jest bowiem niezbędną przesłanką dokonania oceny prawnej rozstrzygnięcia przyjętego w zaskarżonym wyroku.

Pozwani zakwestionował przede wszystkim zasadność oddalenia na rozprawie w dniu 19 lutego 2015 r. wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego T. G. (2) celem wyliczenia kosztów usunięcia wad we wskazanych przez biegłego miejscach połaci dachowej. Obecny na tej rozprawie profesjonalny pełnomocnik pozwanych nie zgłosił zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c., co słusznie zauważył Sąd Rejonowy, tracąc tym samym prawo powoływania się na ewentualne uchybienie przepisom postępowania w tym zakresie, w dalszym toku postępowania, w tym i w postępowaniu apelacyjnym. Tak więc za niedopuszczalne uznać należy powołanie się przez pozwanych w apelacji na oddalenie wyżej wskazanych wniosków dowodowych. Tym samym pozwani utracili możliwość skutecznego wykazania, że błędnie wyliczono wysokość szkody w zakresie niezbędnej naprawy konstrukcji i pokrycia dachu oraz naprawy elewacji.

Sąd Rejonowy nie naruszył wskazanych w apelacji przepisów prawa materialnego. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w tym i przywołanym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nabywcy wadliwej rzeczy przysługuje wybór co do sposobu uzyskania rekompensaty od sprzedawcy. Rezultatem dokonania takiego wyboru może być samodzielne dochodzenie roszczenia odszkodowawczego na podstawie art. 471 k.c., bez równoczesnego korzystania z uprawnień przysługujących w ramach reżimu wynikającego z rękojmi.

Sprzedawca odpowiada z mocy art. 471 k.c. nie za wady, ale za szkodę spowodowaną wadą wynikłą z nienależytego wykonania umowy polegającego na wydaniu kupującemu rzeczy wadliwej. Szkoda ta wyraża się różnicą między wysokością zapłaconej sprzedawcy ceny, będącej ekwiwalentem niewadliwego przedmiotu sprzedaży, a wartością rzeczy wadliwej w chwili jej wydania kupującemu. Wyłączenie odpowiedzialności wynikającej z art. 471 k.c. jest możliwe wówczas, gdy zostanie wykazane przez spełniającego świadczenie niepieniężne, że nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności (zobacz wyrok Sądu najwyższego z dnia 8 grudnia 2005 r. II CK 291/05). Roszczenie to przysługiwało nabywcom lokali mieszkalnych, którzy przenieśli je na rzecz powodowej wspólnoty umowami cesji. Twierdzenie pozwanych o braku wiążącego strony zobowiązania powodującego odpowiedzialność kontraktową nie znajduje zatem potwierdzenia w rzeczywistym stanem rzeczy.

Według art. 354 § 2 k.c., przy wykonywaniu zobowiązania powinien z dłużnikiem współdziałać wierzyciel. Każdy z nich zatem obowiązany jest baczyć na uzasadniony interes kontrahenta i nie czynić nic takiego co by wykonywanie zobowiązania komplikowało, hamowało lub utrudniało. Ten negatywny obowiązek spoczywa na wierzycielu zawsze. Pozytywnego natomiast działania wymagać należy od wierzyciela jedynie w sytuacji, gdy wnika to z właściwości świadczenia lub umowy. Rzekoma odmowa zgody na wykonanie prac prowadzących do naprawienia rzeczy i usunięcia czynników wyrządzających szkodę w sytuacji gdy pozwani nigdy nie zaproponowali żadnych skutecznych działań zmierzających do usunięcia wad budynku i tak nie miałaby znaczenia dla rozpoznania sprawy. Pamiętać bowiem należy, że obowiązek z art. 354 § 2 k.c. współdziałania wierzyciela jest ściśle i nierozerwalnie związany z wynikającym z art. 354 § 1 k.c. obowiązkiem prawidłowego wykonania zobowiązania przez dłużnika, a to oznacza, że niepodobna mówić o współdziałaniu wierzyciela, jeśli dłużnik nie jest gotowy do jego wykonania lub wręcz nie chce go wykonać. Propozycje działań, formułowane przez pozwanych, nie doprowadziłyby do skutecznego usunięcia wad budynku.

Z podanych względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c oddalił apelację orzekając o kosztach postepowania apelacyjnego w oparciu o przepis art. 98 k.p.c.