Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2015 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa T. G.

przeciwko Bankowi (...) w S.

o stwierdzenie nieważności uchwały, ewentualnie o uchylenie uchwały

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 11 marca 2015 r. sygn. akt I C 2239/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 135 zł (sto trzydzieści pięć złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Barbara Górzanowska SSA Józef Wąsik

Sygn. akt I A Ca 783/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 sierpnia 2014 roku T. G. domagał się stwierdzenia nieważności uchwały Rady Nadzorczej pozwanego Banku (...) w S. nr (...) z dnia 18 lipca 2014 roku w sprawie wykluczenia członków Banku (...)– jako sprzecznej z ustawą. Na wypadek nieuwzględnienia wskazanego żądania powód wniósł o uchylenie w/w uchwały jako sprzecznej z postanowieniami Statutu Banku (...) w S. i mającej na celu pokrzywdzenie członka Banku (...). Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu koszów procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew Bank (...)w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, zarzucając, że brak podstaw do wzruszenia uchwały.

Sąd Okręgowy w Kielcach wyrokiem z dnia 11 marca 2015r:

1/ oddalił powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały;

2/ uchylił uchwałę numer (...) Rady Nadzorczej Banku (...) w S. z dnia 18 lipca 2014 roku;

3/ zasądził od Banku (...) w S. na rzecz T. G. kwotę 397 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany Bank (...) w S. prowadzi działalność bankową na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, jeżeli posiadają zdolność prawną. Zgodnie z treścią Statutu pozwanego do obowiązków jego członków należy m.in. stosować się do postanowień Statutu, regulaminów i uchwał organów Banku, troszczyć się o jego dobro i rozwój, dbać o poszanowanie i pomnażanie jego majątku oraz prawidłowe wykonywanie zadań statutowych, jak również zapobiegać działaniom na szkodę Banku (...) (§ 7). Według § 12 Statutu Banku wykluczenie członka może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w Banku (...) nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu lub zasadami współżycia społecznego (ust. 1). Wykluczenie członka może nastąpić w przypadku umyślnego działania na szkodę Banku (...) lub działania wbrew jego interesom lub interesom innych członków oraz w przypadku uporczywego i zawinionego niewykonywania istotnych obowiązków statutowych lub zobowiązań wobec Banku (...) (§ 12 ust. 2). Wykluczenia lub wykreślenia członków dokonuje Rada Nadzorcza. Przed podjęciem uchwały Rada Nadzorcza ma obowiązek wysłuchać wyjaśnień zainteresowanego członka. Rada Nadzorcza ma obowiązek zawiadomić członka na piśmie z uzasadnieniem o jego wykreśleniu albo wykluczeniu w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały (§ 13 ust. 1). Członek wykluczony ma prawo odwołać się od uchwały Rady Nadzorczej do Walnego Zgromadzenia/Zebrania Przedstawicieli w ciągu 14 dni od dnia doręczenia członkowi zawiadomienia o treści uchwały z uzasadnieniem. Ponadto członek wykluczony ma prawo zaskarżyć uchwałę Rady Nadzorczej do Sądu w terminie 6 tygodni od dnia doręczenia uchwały z uzasadnieniem (§ 13 ust. 2).

T. G. od maja 2010 roku do końca kwietnia 2014 roku pełnił funkcję członka Rady Nadzorczej pozwanego Banku (...). Przy przyjmowaniu obowiązków członka Rady Nadzorczej złożył oświadczenie o zobowiązaniu się do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej na zajmowanym stanowisku służbowym.

Na posiedzeniu Rady Nadzorczej pozwanego Banku w dniu 30 kwietnia 2013r. K. Z. – aktualna członek zarządu pozwanego poruszyła kwestie bezpieczeństwa wewnętrznego regulacji Banku, a konkretnie Regulaminu organizacyjnego Banku. Oświadczyła, że domniemywa się, iż Regulamin organizacyjny znajduje się w posiadaniu Przewodniczącego Rady Nadzorczej T. G.. Zaznaczyła, że Regulamin organizacyjny jest do wglądu dla członka Rady, jednak nie jest on upoważniony do posiadania go oraz jego kopiowania, jak to miało miejsce w tym przypadku.

W dniu 30 kwietnia 2014 roku Zebranie Przedstawicieli Członków Banku (...) w S. przyjęło i zatwierdziło nowy Regulamin działania Rady Nadzorczej Banku.

Powód w 2014r. przy zdawaniu obowiązków członka Rady Nadzorczej Banku (...) w S. został zobowiązany do ponownego podpisania oświadczenia w przedmiocie ochrony tajemnicy bankowej, z tym że uwzględniającego zmiany w obwiązujących przepisach. Oświadczenie to w nowym brzmieniu dotyczyło zachowania tajemnicy bankowej i handlowej oraz ochrony danych osobowych.

T. G. pismem z dnia 7 maja 2014 roku został zaproszony do siedziby Banku w celu podpisania przedmiotowego oświadczenia w zmienionej formie. Powód nie ustosunkował się do powyższego pisma w żaden sposób.

Podczas wizyty w siedzibie pozwanego w dniu 12 maja 2014 roku powód został poproszony przez K. K. – pracownika Banku ds. organizacyjno-administracyjnych – o podpisanie oświadczenia dotyczącego zachowania tajemnic obowiązujących w Banku. K. K. nie pouczyła powoda o konsekwencjach braku podpisu, nie informowała go również, że konieczność podpisania oświadczenia wynika ze zmiany jego poprzedniej treści. Powód wobec braku wyjaśnienia przyczyn konieczności podpisania nowego oświadczenia odmówił jego podpisu.

W dniu 9 lipca 2014 roku Bank (...) w S. wystosował do powoda pismo, w którym zaproszono go na posiedzenie Rady Nadzorczej w dniu 18 lipca 2014 roku celem wysłuchania go i odebrania wyjaśnień w sprawie niezłożenia oświadczenia w przedmiocie zachowania tajemnicy bankowej i handlowej oraz ochrony danych osobowych w związku z pełnieniem przez niego funkcji członka organu Banku. W piśmie tym poproszono go o pisemne wyjaśnienie przyczyn, z powodu których wymagane oświadczenie nie zostało złożone lub wystąpiła odmowa złożenia takiego oświadczenia. Dalej wyjaśniono, iż potrzeba złożenia wymaganego oświadczenia podyktowana jest tym, że w okresie piastowania przez niego funkcji członka organu Banku, w związku z tą funkcją, miał on dostęp do informacji zawierających tajemnicę bankową i handlową, jak i do danych osobowych, oraz że obowiązek przestrzegania przepisów odnoszących się do w/w kwestii rozciąga się na okres po ustaniu pełnienia funkcji członka organu Banku. Przedmiotowe pismo powód otrzymał w dniu 10 lipca 2014 roku.

Do powyższego zaproszenia nie został dołączony proponowany porządek obrad, bowiem zgodnie z Regulaminem działania Rady Nadzorczej Banku (...) w S. porządek obrad otrzymują wyłącznie członkowie Rady Nadzorczej (§ 8 ust. 3). Członkowie Rady Nadzorczej wraz z informacją o wyznaczonym na dzień 18 lipca 2014r. posiedzeniu Rady Nadzorczej otrzymali proponowany porządek obrad, w którym była mowa m.in. o podjęciu uchwał związanych z § 13 Statutu Banku (...) w S. z dnia 10 czerwca 2006r.

W dniu 18 lipca 2014 roku odbyło się posiedzenie Rady Nadzorczej pozwanego Banku (...), podczas którego podjęto uchwałę nr (...)w sprawie wykluczenia powoda z grona członków Banku. W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że wobec uchylania się powoda od podpisania oświadczenia dotyczącego ochrony tajemnicy służbowej w związku z ustaniem jego mandatu członka Rady Nadzorczej, obowiązkiem Rady Nadzorczej było wdrożenie w oparciu o § 12 i 13 Statutu Banku postępowania w sprawie wykluczenia T. G. z grona członków Banku (...) w S. jako że zachodzą przesłanki zaistnienia przyczyny wykluczenia polegającej na „uporczywym i zawinionym niewykonywaniu istotnych obowiązków statutowych Banku”. Podniesiono, iż T. G. był Przewodniczącym Rady Nadzorczej Banku w minionej kadencji, wobec czego należy wymagać od niego świadomości i odpowiedzialności za niedopełnienie obowiązków statutowych. Obowiązek ten polega na tym, że złożenie oświadczenia po ustaniu funkcji członka Rady Nadzorczej jest podyktowane ochroną interesów Banku, w szczególności ochroną tajemnicy bankowej, handlowej oraz tajemnicy ochrony danych osobowych, która rozciąga się na okres po złożeniu obowiązków członka Rady Nadzorczej Banku. Rada Nadzorcza w zachowaniu powoda upatrywała zawinienia polegającego na zignorowaniu adresowanej do niego korespondencji i niczym nieuzasadnionej odmowy złożenia oświadczenia. Wskazano, że zachowanie powoda jest nacechowane uporczywością, która godzi w interesy Banku prawem chronione. Jako podstawę prawną swego działania Rada Nadzorcza podała § 29 ust. 1 pkt 12 Statutu Banku (...) w S. z dnia 10 czerwca 2006 roku. Powód odebrał wyżej wskazaną uchwałę w dniu 31 lipca 2014 roku.

Na tym samym posiedzeniu Rada Nadzorcza Banku (...) w S. z tożsamych powodów podjęła uchwałę o wykluczeniu z grona członków Banku (...).

T. G. nie był obecny na posiedzeniu Rady Nadzorczej w dniu 18 lipca 2014 roku. Przebywał wówczas na giełdzie owoców w B. pod W.. Powód jest sadownikiem i na giełdzie wystawiał do sprzedaży produkty z własnej uprawy.

Pismem datowanym na dzień 8 sierpnia 2014 roku powód złożył odwołanie od przedmiotowej uchwały Rady Nadzorczej do Zebrania Przedstawicieli Banku (...) w S., wnosząc o cofnięcie decyzji o jego wykluczeniu. Decyzja w sprawie odwołania powoda od jego wykluczenia z grona członków Banku nie została jeszcze podjęta przez Zebranie Przedstawicieli, bowiem zbiera się ono do 30 czerwca każdego roku.

W ocenie Sądu Okręgowego, powództwo w świetle ustalonych okoliczności faktycznych sprawy powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie pkt II pozwu, czyli w zakresie żądania uchylenia skarżonej uchwały. Podstawę prawną żądania strony powodowej stanowi przepis art. 42 § 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 ze. zm.), zgodnie z którym każdy członek spółdzielni lub zarząd może wytoczyć powództwo o uchylenie uchwały. Uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu (art. 42 § 3 Prawa spółdzielczego). Z przywołanej regulacji wynika, że podstawy uchylenia uchwały organu spółdzielni mają charakter samodzielny i niezależny od siebie, a do uwzględnienia takiego żądania niezbędne jest stwierdzenie zaistnienia jednej z wyżej wskazanych przesłanek. Strona powodowa dochowała przy tym sześciotygodniowego terminu do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały (art. 24 § 6 ust. 2 Prawa spółdzielczego).

Zgodnie z przepisem art. 42 § 2 Prawa spółdzielczego uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna. W przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu nie ma podstaw do stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały z uwagi na to, że nie zachodzi jej sprzeczność z ustawą, a w szczególności z powołanym przez powoda w pozwie przepisem art. 24 § 4 Prawa spółdzielczego. Powód bowiem w pozwie powołuje się na uchybienia formalne zawiadomienia go o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, na której podjęta została uchwała o jego wykluczeniu. Wprawdzie powołany wyżej przepis wskazuje na obowiązek wysłuchania wyjaśnień zainteresowanego członka spółdzielni, ustawodawca nie wskazał jednak wymogów dotyczących sposobu, formy i terminu wysłuchania członka spółdzielni przed podjęciem przez właściwy organ uchwały w przedmiocie wykluczenia. W orzecznictwie wskazuje się jedynie na gwarancyjny charakter tego uprawnienia. Choć więc ustawodawca nie wskazuje wymogów dotyczących sposobu, formy i terminu wysłuchania członka spółdzielni przed podjęciem przez właściwy organ uchwały w przedmiocie wykluczenia, to czyni tak dlatego, że tak drobiazgowe unormowanie jest zbędne, gdyż w tym zakresie ustawodawca pozostawia swobodę spółdzielniom, które w statutach bądź regulaminach wydawanych na podstawie statutu regulują powyższe kwestie (zob. np. wyrok z uzasadnieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dn. 28.01.2011r. sygn. akt I ACa 1125/10, OSA 2013/1/62-70). Takie wymogi w przedmiotowej sprawie określa Statut Banku (...) w S. oraz Regulamin działania Rady Nadzorczej. Zgodnie z § 13 ust 1 Statutu, wykluczenia lub wykreślenia członków dokonuje Rada Nadzorcza. Przed podjęciem uchwały Rada Nadzorcza ma obowiązek wysłuchać wyjaśnień zainteresowanego członka (k. 12). Stosownie zaś do § 9 ust. 7 Regulaminu działania Rady Nadzorczej jeżeli w porządku obrad znajduje się sprawa dotycząca wykluczenia lub wykreślenia członka Banku, o czasie i miejscu posiedzenia Rady, na którym ma zostać podjęta decyzja w tej sprawie, zawiadamia się zainteresowanego co najmniej na 7 dni przed terminem posiedzenia. W powiadomieniu poucza się zainteresowanego o przysługującym mu prawie składania wyjaśnień (k. 69). Waga naruszenia wymogu formalnego, jakim jest uniemożliwienie wypowiedzenia się w kwestii planowanego przez organ spółdzielni wykluczenia z rejestru członków jest na tyle istotna, że uzasadnia uchylenie zaskarżonej uchwały. W tej sytuacji zbędnym jest odnoszenie się do oceny merytorycznej przyczyny wykluczenia podanej w przedmiotowej uchwale.

Uwzględniając stanowisko stron wyrażone w toku niniejszego postępowania Sąd doszedł do wniosku, że znaczna część okoliczności faktycznych sprawy jest między stronami bezsporna. Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd poczynił przede wszystkim w oparciu o kopie dokumentów, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała. Odnosząc się natomiast do zeznań świadków zauważył, że w znacznej części stanowiły one wyraz ich subiektywnych odczuć i spostrzeżeń, co nie zmienia faktu, iż ich treść znalazła potwierdzenie w zgromadzonych w sprawie kopiach dokumentacji, w związku z czym zasługują one na uwzględnienie. Podobnie ocenić należało zeznania stron mimo, iż stanowiły one wyraz zaprezentowanych w sprawie stanowisk procesowych.

W tej sytuacji meritum sprawy sprowadzało się do dokonania oceny czy podniesiony przez powoda zarzut może być podstawą uchylenia uchwały Rady Nadzorczej z dnia 18 lipca 2014 roku w oparciu o przesłanki z art. 42 § 3 wspomnianej ustawy. Zdaniem strony powodowej uchwała, której uchylenia żąda, jest sprzeczna z postanowieniami Statutu (przede wszystkim § 13 ust. 1) oraz postanowieniami Regulaminu działania Rady Nadzorczej (§ 9 pkt 7 w nowym brzmieniu – k. 69).

Zarzut powoda dotyczy uchybienia natury formalnej, a to oznacza, że może stanowić podstawę uchylenia zaskarżonej uchwały tylko wówczas, jeżeli wadliwość miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały (por. wyrok SN z dn. 10.01.2007r., sygn. akt I CSK 335/06, Lex nr 507984, wyrok SA w Krakowie z dn. 5.12.2012r., sygn. akt I ACa 1114/12, Lex nr 1267298). Jeśli zatem stwierdzona wadliwość pozostawała bez wpływu na treść uchwały i nie naruszała chronionych praw członka w zakresie możliwości podjęcia obrony jego interesów, odzwierciedlała istotną wolę danego organu, to brak byłoby usprawiedliwionych podstaw do uchylenia takiej uchwały. Zarzut powoda sprowadzał się do wskazania, że nie został on prawidłowo powiadomiony o posiedzeniu Rady Nadzorczej, na którym rozpoznawano wniosek o jego wykluczenie z grona członów spółdzielni, poprzez niewskazanie planowanego przedmiotu obrad Rady.

Rozstrzygając o zasadności tego zarzutu Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 24 § 4 ustawy Prawo spółdzielcze obowiązkiem rady nadzorczej bądź walnego zgromadzenia spółdzielni przed podjęciem decyzji o wykluczeniu jest wysłuchanie wyjaśnień zainteresowanego członka spółdzielni. Jak już wyżej wskazano, ustawodawca nie określił wymogów dotyczących sposobu, formy i terminu wysłuchania członka spółdzielni przed podjęciem przez właściwy organ uchwały w przedmiocie wykluczenia. W tym zakresie ustawodawca pozostawił swobodę spółdzielniom, które w statutach bądź regulaminach wydawanych na podstawie statutu regulują powyższe kwestie. Z powołanej wyżej treści Statutu Banku(...)w S. oraz Regulaminu działania Rady Nadzorczej wynika sposób, forma i termin wysłuchania członka spółdzielni przez Radę Nadzorczą przed podjęciem uchwały o wykluczeniu oraz zastrzeżenie, że Rada Nadzorcza przed podjęciem takiej uchwały winna wysłuchać wyjaśnień zainteresowanego członka.

Sąd podkreślił, że pismem z dnia 9 lipca 2014 roku powód nie został uprzedzony o zamiarze ewentualnego podejmowania przez Radę Nadzorczą uchwały w przedmiocie jego wykluczenia z grona członków Banku (...) w S., a jedynie „zaproszono” go (mimo, iż § 13 ust. 1 Statutu Banku przewiduje formę zawiadomienia – k. 12) na posiedzenie celem złożenia wyjaśnień w sprawie niezłożenia przez niego oświadczenia w przedmiocie zachowania tajemnicy bankowej i handlowej oraz ochrony danych osobowych, a także poproszono o pisemne wyjaśnienie przyczyn, dla których takie oświadczenie nie zostało przez niego złożone. Takie „zaproszenie” nie może być uznane za wykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 24 § 4 Prawa spółdzielczego ani też nie spełnia wymogów z § 13 ust. 1 Statutu pozwanego Banku. Takie działanie jest naruszeniem podstawowych praw członka spółdzielni, bowiem bez jego wiedzy, czyli bez wiedzy powoda o przedmiocie posiedzenia Rady Nadzorczej, organ uprawniony do decydowania o wykluczeniu z grona członków decydował o podstawowym prawie powoda, jakim jest członkostwo w pozwanym Banku. Co więcej, uniemożliwiono powodowi faktyczne przedstawienie własnych racji w kwestii spornej, a nie można z góry wykluczyć, że nie wywarłyby one jakiegokolwiek wpływu na decyzję poszczególnych członków Rady Nadzorczej (tak Sąd Apelacyjny w Krakowie w uzasadnieniu wyroku z dn. 5.12.2012r., sygn. I ACa 1114/12, LEX nr 1267298).

W orzecznictwie wskazuje się, iż organ spółdzielni podejmujący uchwałę o wykluczeniu ma obowiązek stworzenia zainteresowanemu członkowi możliwości wypowiedzenia się w sprawie wykreślenia czy wykluczenia, nie ma natomiast obowiązku wysłuchania zainteresowanego członka spółdzielni, jeśli pomimo prawidłowego powiadomienia nie stawił się na posiedzenie (por. wyrok z uzasadnieniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 kwietnia 2009 r. sygn. akt I ACa 151/09, OSA 2010/4/40-47, LEX nr 563070).

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że powód T. G. został zaproszony na termin posiedzenia Rady Nadzorczej w dniu 18 lipca 2014 roku, jednakże nie wskazano w treści tego zaproszenia przedmiotu obrad Rady, a w szczególności, że może zostać podjęta uchwała o jego wykluczeniu. Nie doręczono mu również planowanego porządku obrad, z którego mógłby wywieść taką informację, gdyż nie jest członkiem Rady Nadzorczej (§ 8 pkt 3 Regulaminu działania Rady Nadzorczej – k. 68). Powód nie zdając sobie sprawy z zagrożenia płynącego z jego niestawiennictwa na posiedzeniu Rady wykonywał obowiązki związane z prowadzeniem przez niego działalności sadowniczej. Powyższe w ocenie Sądu skutkuje uznaniem, że przy podejmowaniu spornej uchwały przez Radę Nadzorczą pozwanego Banku doszło do naruszenia postanowień § 13 pkt 1 statutu Banku (...) w S., a naruszenia te są takiego rodzaju, że mogły mieć wpływ na treść podjętej uchwały.

Okoliczność, iż powód złożył odwołanie do Zebrania Przedstawicieli Banku (...) w S., nie stoi na przeszkodzie w rozpoznawaniu niniejszej sprawy. Wprawdzie oba postępowania o charakterze odwoławczym, tj. wewnątrzspółdzielcze i sądowe, są w stosunku do siebie konkurencyjne, niemniej to skarżący spółdzielca może dokonać swobodnego wyboru drogi rozpoznania jego odwołania. Co więcej, nawet w przypadku złożenia odwołania do Zebrania Przedstawicieli i toczącego się postępowania wewnątrzspółdzielczego, spółdzielca może zainicjować postępowanie sądowe w przedmiocie uchylenia zaskarżonej uchwały, co będzie skutkować umorzeniem postępowania wewnątrzspółdzielczego (zob. np. wyrok z uzasadnieniem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dn. 29.09.2014r. sygn. akt I C 450/13, Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych).

W tej sytuacji, zdaniem Sądu Okręgowego, uznać należało zasadność żądania zawartego w pkt II pozwu, co skutkowało uchyleniem zaskarżonej uchwały nr(...)Rady Nadzorczej Banku (...) w S. w przedmiocie wykluczenia T. G. z grona członków Banku, o czym Sąd orzekł w punkcie II sentencji wyroku, po uprzednim oddalenia powództwa zawartego w pkt I pozwu o stwierdzenie nieważności uchwały.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3, art. 99 kpc oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), zasądzając od pozwanego Banku (...) w S. na rzecz T. G. kwotę 200 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty od pozwu (k. 29) oraz kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (180 zł) i opłaty od pełnomocnictwa (17 zł – k. 106).

Apelację od tego wyroku wniosła strona pozwana, zarzucając:

obrazę prawa materialnego, tj. art. 24 § 4 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 roku, Nr 188, poz. 1848) poprzez przyjęcie, że pozwany Bank uchybił przesłankom formalnym wymaganych dla skuteczności wykluczenia z grona członków spółdzielni, co polegało na tym, że Bank „zapraszając" powoda pisemnym zawiadomieniem z dnia 9 lipca 2014 r. nie uprzedził go o zamiarze ewentualnego podejmowania przez Radę Nadzorczą uchwały w przedmiocie wykluczenia; nie wskazano w treści tego zaproszenia przedmiotu obrad Rady, a w szczególności, że może być podjęta uchwała o jego wykluczeniu, a samo „zaproszenie" nie może być uznane za wykonanie obowiązku, o którym mowa w powyższym przepisie, co w konsekwencji doprowadziło do pozbawienia zainteresowanego członka możliwości wypowiedzenia się i przedstawienia własnych racji w kwestii spornej, a zarzucane Bankowi naruszenia ustawy i § 13 ust. 1 Statutu Banku są takiego rodzaju, że mogły mieć wpływ na treść podjętej uchwały, podczas gdy w ocenie pozwanego dopełniono wszystkich wymogów formalnych przewidzianych przepisami prawa, a dotyczących wdrożenia procedury statutowej wykluczenia powoda z grona członków spółdzielni, tym bardziej, że sprawa dotyczyła byłego członka organu Banku (przewodniczącego rady Nadzorczej) mającego pełną wiedzę i znajomość ustawy Prawo spółdzielcze, wewnętrznych procedur obowiązujących w Banku, a przede wszystkim świadomość tego, że wysłuchanie członka spółdzielni na posiedzeniu Rady Nadzorczej mogło dotyczyć tylko i wyłącznie zastosowania przepisu § 13 Statutu Banku, tj. kwestii wykluczenia z grona członków.

Podnosząc powyższy zarzut wniosła o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu apelacji, zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna. Sąd I Instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Apelacyjny przyjmuje za swoje, oraz trafnie zastosował przepisy prawa procesowego i materialnego.

Na wstępie wskazać należy, że sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji (art. 378 §1 k.p.c.) na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym (art.382 k.p.c.) z tym zastrzeżeniem, że przed sądem pierwszej instancji powinny być przedstawione wyczerpująco kwestie sporne, zgłoszone fakty i dowody, a prezentacja materiału dowodowego przed sądem drugiej instancji ma miejsce wyjątkowo (art. 381 k.p.c.).

Zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów (III CZP 49/07, OSNC 2008, nr 6, poz.55), której nadano moc zasady prawnej, sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego. Te jednak powinny być podniesione w apelacji wniesionej w ustawowym terminie, a nie w późniejszym piśmie procesowym.

Przytoczone wyżej w bardzo obszernym zakresie ustalenia i motywy rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego, Sąd Apelacyjny podziela w całej rozciągłości i uznaje je za własne co powoduje, że nie zachodzi potrzeba kolejnego ich powtórzenia.

Podkreślić przy tym należy, iż rola sądu w tym postępowaniu polega nie na ocenie całokształtu zachowania się i działalności członka, lecz jedynie na zbadaniu podstaw wadliwości proceduralnej w podjęciu uchwały o wykreśleniu istniały i ewentualnie, czy naruszenia te miały wpływ na treść podjętej uchwały (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2007 r., IV CKN 590/00, nie publ.).

Pełnomocnik pozwanego Banku zarzuca Sądowi l-szej instancji obrazę prawa materialnego tj. art. 24 par 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r., Prawo spółdzielcze, twierdząc, iż pozwany Bank dopełnił wszelkich wymogów formalnych przewidzianych przepisami prawa dotyczącymi wdrożenia procedury wykluczenia powoda z grona członków spółdzielni ze względu na fakt, iż sprawa dotyczyła byłego członka organu Banku, który miał wiedzę na temat wewnętrznych procedur Banku oraz treści ustawy Prawo spółdzielcze.

Przedstawiony zarzut nie ma uzasadnienia w przepisach prawa ani w statucie Banku. Zgodnie z § 12 ust. 2 statutu Banku „Wykluczenia lub wykreślenia członków dokonuje Rada Nadzorcza. Przed podjęciem uchwały Rada Nadzorcza ma obowiązek wysłuchać wyjaśnień zainteresowanego członka”. Należy podkreślić słowa „przed podjęciem uchwały”, z czego zainteresowany musi sobie zdawać sprawę. Nie ulega wątpliwości, że zawiadamiając członka o terminie i miejscu posiedzenia Rady Nadzorczej należy podać nie tylko informacje o możliwości składania wyjaśnień, ale przede wszystkim należy wskazać przedmiot obrad Rady, co do którego zainteresowany członek może złożyć wyjaśnienia, co oznacza w istocie uprzedzenie członka o możliwych konsekwencjach nieprzybycia na posiedzenie. Wykluczenie członka ze spółdzielni jest najcięższą konsekwencją naruszenia prawa lub statutu przez członka spółdzielni, więc nie powinno dla niego ulegać wątpliwości z czym związana będzie ewentualna jego nieobecność na posiedzeniu rady nadzorczej i brak odpowiednich wyjaśnień.

Zatem Rada Nadzorcza Banku (...) w S. w piśmie zapraszającym do złożenia wyjaśnień na posiedzeniu w dniu 18 lipca 2014r, powinna wskazać, że przedmiotem obrad będzie sprawa dotycząca wykluczenia powoda z grona członków Banku. Tymczasem pismo z dnia 9 lipca 2014 r., w którym Bank (...) zaprosił powoda na posiedzenie Rady Nadzorczej w dniu 18 lipca 2014r., celem wysłuchania i odebrania wyjaśnień w sprawie nie złożenia oświadczenia w przedmiocie zachowania tajemnicy bankowej i handlowej oraz ochrony danych osobowych w związku z pełnieniem funkcji członka organu Banku nie zawierało informacji o przedmiocie obrad. Brak ten mógłby być sanowany przez doręczenie powodowi porządku obrad przewidujący podjęcie przedmiotowej uchwały, ale tego również nie uczyniono. Spółdzielnia nie twierdzi również, aby porządek obrad rady podano do publicznej wiadomości.

Zawiadomienie z dnia 9 lipca 2014r nie może być uznane za wykonanie obowiązku o którym mowa w § 16 ust. 1 Statutu pozwanej Spółdzielni nie z powodu grzecznościowej formy (ta wszak nigdy nie powinna szkodzić piszącemu), ale z powodu braku poinformowania powoda o możliwych konsekwencjach braku przedmiotowych wyjaśnień, w szczególności, że przewidywana jest możliwość podjęcia uchwały w przedmiocie wykluczenia powoda ze Spółdzielni.

Należy dać wiarę wyjaśnieniom powoda, że gdyby faktycznie wiedział jakie mogą być konsekwencje nieprzybycia na posiedzenie Rady, to z pewnością by przybył i złożył stosowne wyjaśnienia. To z kolei powoduje, że członkowie Rady pod wpływem treści tych wyjaśnień mogli odstąpić od zamiaru wykluczenia powoda ze Spółdzielni. To z kolei determinuje uznanie wpływ uchybienia proceduralnego na podjętą uchwałę.

Biorąc pod uwagę przedstawione argumenty Sąd oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto w myśl zasady odpowiedzialności za wynik sprawy na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).