Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy w Oleśnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Kałwak

Protokolant: st. sekr. sądowy Beata Konieczko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 października 2015 roku

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. S. kwotę 8.000,00 zł ( osiem tysięcy złotych 00/100) tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 18.04.2011 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. S. kwotę 1.126,80 zł ( jeden tysiąc sto dwadzieścia sześć złotych 80/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Oleśnie kwotę 504,68 zł ( pięćset cztery złote 68/100) tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych, których nie miał obowiązku uiścić powód;

V.  nieuiszczone przez powoda koszty sądowe przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Powód J. S. wystąpił przeciwko (...) S.A. w W. z powództwem z dnia 27.09.2013 r. (prezentata Sądu) o:

1. zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kwoty 20.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 18.04.2011 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 445 k.c.,

2. ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za szkody, jakie mogą powstać w związku ze zdarzeniem z dnia 18.10.2010 r.,

3. zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Powód zawarł w pozwie również wniosek o zwolnienie go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości.

W uzasadnieniu pozwu J. S. wskazał, że dochodzone roszczenia pozostają
w związku z wypadkiem komunikacyjnym, jakiemu uległ w dniu 18.10.2010 r., będąc pasażerem samochodu osobowego marki Ż.. Pojazd sprawcy wypadku posiadał obowiązkowe ubezpieczenie w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W ocenie powoda, przyznana w toku postępowania likwidacyjnego kwota 12.000 zł nie rekompensuje doznanych przez niego cierpień i krzywd oraz nie odzwierciedla wszystkich okoliczności przedmiotowej sprawy. Żądanie pozwu powód uzasadniał m.in. tym, że rzeczywisty uszczerbek na zdrowiu powoda jest znacznie wyższy od ustalonego przez pozwanego
i wynosi 17%. Od dnia wypadku skarży się na częste bóle głowy, problemy z pamięcią, spadek motywacji i zmienność nastroju. Do chwili obecnej odczuwa negatywne następstwa wypadku. Uskarża się na ból, nadal nie odzyskał pełnej sprawności kończyn górnych,
w szczególności obojczyków i barków. W dalszym ciągu bolą go w szczególności obojczyki oraz głowa, które to dolegliwości nasilają się przy zmianach pogody. Odczuwa też bardzo częste drętwienie ramion i rąk. W okresie leczenia i rekonwalescencji J. S. zdany był na pomoc osób trzecich w wykonywaniu podstawowych czynności życia codziennego (pomoc żony i córki powoda). Powód zamieszkuje w małej miejscowości, w której brak jest sklepów z podstawowymi artykułami spożywczymi, co wymusza konieczność częstych wizyt w oddalonym o kilka kilometrów O..

Ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość powód uzasadniał tym, że nie wiadomo czy u powoda nie wystąpią w przyszłości dodatkowe negatywne skutki związane
z przedmiotowym wypadkiem.

Żądanie odsetek za zwłokę powód uzasadnił treścią art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c.
i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. nr 124, poz. 1152 z 2003 r.). Zgodnie z powołanymi przepisami zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Powód zgłosił pozwanemu szkodę pismem z dnia 25.02.2011 r., pozwany zarejestrował szkodę w dniu 17.03.2011 r., stąd też ostateczny termin na wypłatę zadośćuczynienia oraz odszkodowania upłynął w dniu 16.04.2011 r. W związku z faktem, iż następnym dniem był dzień wolny od pracy (niedziela), powód żąda wypłaty odsetek od dnia 18.04.2011 r. - pozew – karta 2 – 5.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 14 listopada 2013 roku wydanym w sprawie
o sygn. akt V C 435/13 Sąd Rejonowy w Kluczborku V Zamiejscowy Wydział Cywilny
z siedzibą w O. zwolnił powoda J. S. od uiszczenia kosztów sądowych ponad kwotę 400,00 zł (pkt 1 sentencji postanowienia), a dalej idący wniosek oddalił (pkt 2) – postanowienie – karta 35 – 35 verte.

Na rozprawie w dniu 20 marca 2014 roku strona pozwana - (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa, ze względu na to,
że pozwany wypłacił stosowną kwotę na rzecz powoda i dlatego odpowiedzialność pozwanego wyczerpała się. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2014 roku – karta 64.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18.10.2010 roku o godz. 08:00 w miejscowości L. na
ul. (...) doszło do zderzenia się bocznego samochodu marki Ż. nr rej. (...)
z samochodem marki F. (...) nr rej. (...), w wyniku czego samochód marki Ż. przewrócił się na prawy bok. Przyczyną wypadku ustaloną przez policję było nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu przez I. J. kierującą samochodem marki F. (...). Jednym z poszkodowanych w wypadku był pasażer Ż. J. S.. Samochód kierowany przez sprawcę był ubezpieczony w (...), polisa nr (...).

Podczas wypadku na skutek uderzenia J. S. stracił na chwilę przytomność. Bezpośrednio po wypadku powód był w szoku, czuł ogólny ból, ale niewiadomo czego. Powód uderzył głową w ramę samochodu, obie szyby od strony pasażera były stłuczone
powodując otarcie naskórka na ręce powoda. Kierowca samochodu, w którym podróżował powód szarpał go, żeby wyszedł z samochodu. Kolega pomógł mu wyjść z auta. Na miejsce zdarzenia przyjechało pogotowie, które zabrało powoda do szpitala.

dowód : - notatka urzędowa Policji – KPP K. – karta 7;

- przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

Bezpośrednio po wypadku, tj. w dniu 18.10.2010 r. J. S. był leczony ambulatoryjnie w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Zespołu (...) w O.. Została rozpoznana wówczas u niego rana powierzchowna głowy, otarcie skóry ręki prawej. U powoda zastosowano wówczas następujące leczenie: RTG czaszki i ręki prawej, opracowanie chirurgicznie ran, AT obserwacja, RR tętno. Opuścił izbę przyjęć z powodu stwierdzonego braku wskazań do hospitalizacji, z zaleceniami dalszego leczenia w poradni chirurgicznej. W razie pogorszenia, bólu głowy, wymiotów, nudności powód miał zgłosić się do SORu.

dowód : - karta informacyjna leczenia ambulatoryjnego – Zespół (...)

(...) w O., (...), dnia 27.01.2011 r. – karta 23;

- porada nr (...) z dnia 18.10.2010 r. (...) O. – karta 24;

- zdjęcia powoda wykonane 14.01.2011 r. – karta 32;

- przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

Z oddziału ratunkowego powód pojechał do domu. Przez pierwsze dni odczuwał okropny ból. W dniu 28.10.2010 r. zgłosił się do poradni ortopedycznej ZOZ O. z bólem prawego obojczyka. Tam rozpoznane zostało u niego złamanie tegoż prawego obojczyka
i założony został opatrunek gipsowy na okres 4 tygodni. Przez cały okres kiedy powód miał gips nie potrafił nic zrobić, nie potrafił sam wykonywać codziennych czynności. Ręce miał bezwładne, pomagała mu żona w codziennej higienie, myciu, jedzeniu. Po zdjęciu gipsu jeszcze bardziej odczuwał ból, bowiem gips coś podtrzymywał. Wzmagało się uczucie dyskomfortu gdy bezpośrednio kładł się na łóżko. Powód po wypadku spał na siedząco.
W nocy zamiast spać to chodził po mieszkaniu. Narzekał na ból. Wszystko go bolało. Otrzymywał tabletki przeciwbólowe. Nadto, powód odczuwał ból głowy po urazie,
„ w zasadzie jest to odczuwalne jeszcze do dziś”. Prawa ręka była „ pokancerowana”, naskórek był mocno zdarty.

dowód : - przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20

marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

- historia choroby poradni ortopedycznej ZOZ O. – karta 25 – 26.

- zeznania świadka T. S. – żony powoda – protokół rozprawy
z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 – 79 verte;

W dniu 18.10.2010 r. powód przeszedł RTG czaszki. Natomiast w dniu 28.10.2010 r. oraz w dniu 25.11.2010 r. powód miał prześwietlany obojczyk.

dowód : - dwa zdjęcia RTG czaszki opatrzone datą 18.10.2010 r., dwa zdjęcia RTG

obojczyka opatrzone datą 28.10.2010 r. oraz jedno zdjęcie RTG obojczyka z daty 25.11.2010 r. – karta 77;

Powód przeszedł także prywatną rehabilitację w O., która trwała około 3 tygodni. To były masaże oraz ćwiczenia polegające na rozruszaniu rąk. Przeszedł również tomografię komputerową, z uwagi na bóle głowy.

dowód : - przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20

marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

We wstępnym orzeczeniu lekarskim wydanym powodowi w ZOZ O. lek. med. W. B. – specjalista chirurgii urazowo – ortopedycznej stwierdził, że na skutek wypadku, J. S. doznał następujących obrażeń: złamanie obojczyka prawego, stłuczenie głowy, rana tłuczona głowy okolicy skroniowej prawe, głębokie otarcia skóry ręki prawej. Pacjent zakończył leczenie w dniu 15.12.2010 r.

dowód : - wstępne orzeczenie lekarskie ZOZ O. - lek. med. W.

B. – karta 27;

- zdjęcia powoda wykonane 14.01.2011 r. – karta 32;

W dniu 11.02.2011 r. lek. med. M. C. - specjalista chirurg, specjalista medycyny ratunkowej wydał prywatną opinię lekarską na temat stanu zdrowia powoda po wypadku. Powołując się na tabele norm oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek nieszczęśliwego wypadku (...) Towarzystwa (...), lekarz ten stwierdził, że: stan po wadliwym wygojeniu złamania obojczyka z niewielkiego stopnia deformacją z ograniczeniem ruchomości stawu ramiennego do 20% powoduje uszczerbek na zdrowiu w wysokości 1-8%, a gdy ograniczenie ruchomości w stawie ramiennym przekracza 20% wówczas trwały uszczerbek szacowany jest na 9-20%.

dowód : - prywatna opinia lekarska z dnia 11.02.2011 r. lek. med. M.

C. specjalisty chirurga, specjalisty medycyny ratunkowej – karta 28 – 29;

Z uwagi na ogólny wewnętrzny lęk, niedospanie powód zdecydował się skorzystać
z porady psychologicznej. Po wizycie poczuł się lepiej. Psycholog A. K., po konsultacji powoda przeprowadzonej w dniu 06.07.2011 r., wydała w dniu 11.07.2011 r. na prośbę pacjenta zaświadczenie, w którym stwierdziła u powoda reakcję na ciężki stres
i zaburzenia adaptacyjne – reakcję mieszaną lękowo – depresyjną F43.22.

dowód : - zaświadczenie z dnia 11.07.2011 r. wystawione przez psychologa mgr

A. K. – karta 30 -31;

- przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

Powód nie wrócił do fizycznej i psychicznej formy sprzed wypadku. Przed wypadkiem powód jeździł samochodem, miał prawo jazdy. Teraz nie prowadzi samochodu. Samochód posiadał powód jeszcze rok po wypadku, ale jeździł nim jego syn. Jadąc samochodem powód siedzi z tyłu, bowiem siedząc jako pasażer z przodu ma przed oczami wypadek. Ma wielki problem z przyjazdem do O.. Komunikacja autobusowa została zlikwidowana. Po wypadku powód jeździ do O. na rowerze, najczęściej jedzie przez las. Dobrze się czuje jadąc sam i nie będąc wciągniętym w ruch samochodowy. Nie chce jechać nawet do swojej rodziny. Z związku z tym kontakty z rodziną się zerwały. Koszmary nocne powód miał dość długo, teraz jest lepiej.

dowód : - przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20

marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

- zeznania świadka T. S. – żony powoda – protokół rozprawy z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 – 79 verte;

- zeznania świadka A. W. – córki powoda – protokół rozprawy z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 verte;

- zeznania świadka M. K. – siostry powoda – protokół rozprawy z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 verte;

J. S. mieszka na wsi. Przed wypadkiem powód był aktywny. Był już na emeryturze. Do obowiązków domowych powoda przed wypadkiem należało m.in. narąbanie drewna, przyniesienie węgla. Przy tych czynnościach po zdarzeniu powód odczuwał ból
i w związku z tym te czynności wykonuje żona. Po wypadku wszystkie obowiązki związane
z prowadzeniem gospodarstwa domowego przejęła żona powoda. To ona nosi węgiel. Powód nie jest nawet pewny tego, że jest w stanie trzymać się poręczy, zejść do piwnicy. Żona powoda robi też zakupy. Nadto, powód ma córkę R., która ma porażenie mózgowe. Obowiązek opieki nad córką spoczywa w zasadzie na jego żonie, ponieważ powód musi zająć się sobą. Oprócz córki R., żadne z dzieci powoda nie mieszka z nim i jego żoną. Powód źle znosił to, że po wypadku nie mógł tak aktywnie żyć jak przed wypadkiem, „był zmierzły”, stał się bardzo nerwowy. Był zmęczony, obolały. Nie miał energii do życia.

dowód : - przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20

marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

- zeznania świadka T. S. – żony powoda – protokół rozprawy z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 – 79 verte;

- zeznania świadka A. W. – córki powoda – protokół rozprawy z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 verte;

Powód brał leki przeciwbólowe w miarę potrzeby, w zależności od natężenia bólu. Ból towarzyszył mu cały czas. Czasami J. S. brał leki codziennie, czasem były 2 – 3 dni przerwy w braniu leków przeciwbólowych. Do wypadku powód nie zażywał lekarstw, dlatego uważał, że najlepiej jak ból sam przejdzie. Powód potrzebował po wypadku co najmniej pół roku. Wcześniej nie umiał posługiwać się ręką. Wszystko go bolało. Obecnie, powód „smaruje swoją rękę. Od czasu do czasu idzie do lekarza”. Nadal ma bóle głowy, kości go bolą, zwłaszcza na zmianę pogody. Po wypadku w prawej ręce nie ma tyle siły, ani czucia co przed wypadkiem. Zdarza się, że środkowy palec w prawej ręce mu sztywnieje. Pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym pozostała mu blizna.

dowód : - przesłuchanie powoda J. S. – protokół rozprawy z dnia 20

marca 2014 r. – karta 64 verte – 65;

- zeznania świadka T. S. – żony powoda – protokół rozprawy
z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 – 79 verte;

- zeznania świadka M. K. – siostry powoda – protokół rozprawy z dnia 25 czerwca 2014 r. – karta 79 verte;

- przesłuchanie powoda – protokół rozprawy z dnia 27 października 2015 roku – karta 139;

Powód zgłosił szkodę ubezpieczycielowi (...) S.A. (...) Centrum (...) w S. pismem opatrzonym datą 25.02.2011 r., wysłanym pocztą w tym samym dniu, zgodnie z potwierdzeniem nadania. Poszkodowany sformułował w tym piśmie żądanie wypłacenia mu odszkodowania za poniesione szkody i doznane obrażenia ciała, w wypadku komunikacyjnym z 18.10.2010 r.
w łącznej kwocie 40.588,03 zł. Na tę kwotę składa się m.in. żądanie zadośćuczynienia za doznane obrażenia, ból i zeszpecenie wyglądu w kwocie 40.000,00 zł.

dowód : - pismo pełnomocników J. S. do (...) S.A. (...)

Centrum Likwidacji S. w S. opatrzone datą 25.02.2011 r. wraz z potwierdzeniem nadania opatrzonym tą samą datą – karta 8 – 13;

W dwóch pismach z dnia 22.03.2011 r. (...) S.A. poinformowało J. S.,
że zostało mu przyznane zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie bezspornej
1.500 zł. Ubezpieczyciel poinformował również poszkodowanego, że powróci do sprawy po zbadaniu powoda przez lekarzy Grupy (...) i uzyskaniu ich orzeczenia.

dowód : - pismo (...) S.A. do powoda z dnia 22.03.2011 r .- zawiadomienie

o przyznaniu zadośćuczynienia - karta 14;

- pismo (...) S.A. do J. S. z dnia 22.03.2011 r.- - zawiadomienie o przyznaniu odszkodowania za szkodę na osobie z OC- karta 15;

Pismem, kierowanym do pełnomocnika J. S., opatrzonym datą 18.04.2011 roku ubezpieczyciel (...) S.A. wyraził ostateczne stanowisko w sprawie w oparciu
o posiadaną dokumentację, w tym końcowe orzeczenia lekarzy Grupy (...). J. S. zostały przyznane następujące świadczenia:

- zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie łącznej 12.000 zł (obecnie dopłata
10.500 zł do wypłaconej w tym zakresie sumy 1.500 zł),

- ryczałt na koszty związane z leczeniem w wysokości 500 zł.

Ubezpieczyciel wziął pod uwagę m.in. fakt, że orzecznicy Grupy (...) stwierdzili u powoda trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 8,5% oraz pomyślne rokowania co do stanu zdrowia na przyszłość.

dowód : - pismo (...) S.A. do pełnomocnika J. S. opatrzone datą

18.04.2011 r. – karta 16;

Pismem z dnia 16.07.2011 r. wysłanym w dniu 18.07.2011 r. do ubezpieczyciela pełnomocnik J. S. wskazał uzupełniające roszczenie poszkodowanego. Pełnomocnik powoda poinformował, że leczenie chirurgiczne, neurologiczne
i psychologiczne poszkodowanego J. S. zostało zakończone i według opinii niezależnego kolegium lekarskiego u poszkodowanego nastąpił trwały uszczerbek na zdrowiu, który wg kryteriów (...) Towarzystwa (...) wynosi 17%. W związku z tym, że (...) S.A. wypłaciło dotychczas kwotę 12.500 zł, pełnomocnik S. wniósł o dopłacenie mu odszkodowania za poniesiony trwały uszczerbek na zdrowiu, zadośćuczynienia za doznane krzywdy i zwrot dodatkowo poniesionych kosztów
w kwocie: 35.687,00 zł. Na wyżej wymienioną kwotę składały się m.in.

– 11.999,92 zł – „niedopłacone odszkodowanie za trwały uszczerbek na zdrowiu”; (23.999,92 zł – 12.000 zł);

- 20.000 zł – zadośćuczynienie za doznaną w wyniku wypadku krzywdę.

dowód : - pismo pełnomocnika J. S. do (...) S.A. z dnia 16.07.2011 r.

wraz z potwierdzeniem nadania opatrzonym datą 18.07.2011 r. – uzupełniające roszczenie poszkodowanego – k. 17 – 22;

Biegły sądowy S. G. - ortopeda traumatolog w opinii z dnia 12.08.2014 roku stwierdził u powoda następujące obrażenia i występujący u powoda
w wyniku wypadku trwały uszczerbek na zdrowiu (procentowy):

1. stan po złamaniu obojczyka prawego, zrost odłamów za skrótem i zagięcie odłamów kostnych, 7% pkt 100;

2. blizna okolicy ciemieniowej głowy, 0%;

3. blizny kciuka prawego 1% pkt 136;

4. deformacja pourazowa stawu śródręczno palcowego palca III ręki prawej 2% pkt 141a – nie odnotowano po wypadku tego urazu, ale trzeba to wiązać z wypadkiem gdyż nie ma danych o wcześniejszych lub późniejszych urazach powoda w tym zakresie.

Uszczerbki biegły wyliczył według rozporządzenia MPiPS z dnia 18.12.2002 r.
z uwzględnieniem art. 8 ust. 3 tego rozporządzenia.

Biegły wskazał również, że rokowanie na przyszłość jest dobre i nie dojdzie do pogorszenia stanu zdrowia wskutek przebytego urazu. Nie dojdzie też do poprawy stanu zdrowia. Zmiany te mają charakter trwały.

Po wypadku powód wymagał pomocy innych osób przez okres jednego miesiąca
3 godziny dziennie.

Natomiast w dostępnej biegłemu dokumentacji brak jest wzmianki na temat złamania obojczyka lewego.

dowód : - opinia biegłego sądowego S. G. - ortopedy

traumatologa z dnia 12.08.2014 r. – karta 86 - 89;

Biegła sądowa – psycholog K. U. w opinii z dnia 07.02.2015 roku stwierdziła, że przedmiotowy wypadek miał negatywny wpływ na kondycję psychiczną powoda, pozostawił trwałe następstwa psychiczne w postaci lęku przed przemieszczaniem się w charakterze pasażera oraz w postaci utrzymujących się do chwili obecnej koszmarów sennych. Nadto, przeżycia powoda związane z wypadkiem z dnia 18.10.2010 r. mają negatywny wpływ na samopoczucie i funkcjonowanie powoda. Powodują spadek motywacji do działania, obniżenia nastroju, mniejszą aktywność w życiu rodziny.

dowód : - opinia sądowo – psychologiczna wydana przez psychologa K.

H. – U. w dniu 07.02.2015 r. – karta 111- 113;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie bezsporne były okoliczności zdarzenia szkodowego, jak również odpowiedzialność ubezpieczyciela za skutki zdarzenia co do zasady. Natomiast sporna była wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia. Nadto, powód domagał się ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki zdarzenia szkodowego. Wyjaśnienia wymagał w procesie również zakres obrażeń, jakich doznał powód w wypadku, tj. w szczególności w zakresie podnoszonego przez stronę powodową złamania lewego obojczyka.

Stosownie do treści art. 436 § 1 i § 2 zd. 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich samoistni posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na osobie lub mieniu tylko na zasadach ogólnych. Natomiast art. 415 k.c. stanowi, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Odpowiedzialność sprawcy wypadku komunikacyjnego na podstawie przepisów dotyczących ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obciąża także ubezpieczyciela. Stosownie do treści art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.
Z kolei § 4 w/w artykułu stanowi, że uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Artykuł 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 392 j.t. ze zm.) – dalej: ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, stanowi, że umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Z powyższym przepisem korespondują kolejne przepisy powoływanej ustawy, tj. art. 34 ust. 1, zgodnie z którym
z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Nadto, zgodnie z art. 35 w/w ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę
w związku z ruchem tego pojazdu.

Podstawę materialnoprawną roszczenia o zadośćuczynienie za krzywdę stanowi
art. 445 § 1 k.c. zgodnie z którym, w wypadkach przewidzianych w art. 444 k.c., tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Określenie krzywdy, utrwalone w doktrynie i judykaturze, zawiera w sobie wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej. Celem zadośćuczynienia pieniężnego jest złagodzenie tych cierpień. Zadośćuczynienie winno mieć charakter całościowy i obejmować wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno już doznane, jak i te które zapewne wystąpią w przyszłości. Wysokość sumy zadośćuczynienia zależy od rozmiaru doznanej krzywdy. Przyznana kwota powinna odzwierciedlać doznany uszczerbek na zdrowiu oraz być zauważalna, a także przynosić poszkodowanemu satysfakcję. Ponadto, przy określaniu należnej kwoty zadośćuczynienia, Sąd zobowiązany jest uwzględnić stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność skutków urazu, wiek poszkodowanego oraz ograniczenie lub niemożność wykonywania zawodu, jak również innych zajęć, wpływ skutków wypadku na dotychczasowy styl życia poszkodowanego, szanse na przyszłość. Należy uwzględnić także indywidualne odczucia osoby pokrzywdzonej, jej indywidualne właściwości, poczucie nieprzydatności społecznej czy też wywołaną następstwem deliktu bezradność życiową poszkodowanego. Zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną, następującą wówczas, gdy suma pieniężna jest zasądzona na odpowiednim poziomie adekwatnym do rodzaju naruszonego dobra i rozmiaru doznanej szkody. Kompensacja dokonuje się przede wszystkim wtedy, gdy przywrócona zostaje równowaga emocjonalna, naruszona przez doznane cierpienia psychiczne (por. m.in. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2015 r., V CSK 317/14, LEX nr 1666914; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2012 r., I CSK 74/12, LEX nr 1226824; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r., I PK 275/10, LEX nr 1164114; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 2012 r., V CSK 332/11, LEX nr 1228612; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 lipca 2013 r., I ACa 195/13, LEX nr 1363278).

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o znajdującą się w aktach sprawy złożoną przez powoda dokumentację medyczną, przesłuchanie powoda oraz świadków: T. S., A. W. i M. K., tj. odpowiednio – żony, córki i siostry powoda. Zeznania świadków były spójne i korespondowały ze stanowiskiem powoda. Natomiast pozwany w przedmiotowej sprawie nie złożył, pomimo zobowiązania go przez Sąd na wniosek powoda, akt postępowania likwidacyjnego ( postanowienie Sądu zobowiązujące pełnomocnika pozwanego do przedłożenia akt szkodowych – karta 65). Wobec powyższego zgodnie z treścią art. 233 § 1 i 2 k.p.c. Sąd oceni według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu. Mając powyższe na uwadze, Sąd przyjął za prawdziwe okoliczności dotyczące postępowania likwidacyjnego szkody zgłaszane przez powoda, a potwierdzone złożeniem do akt sprawy korespondencji pomiędzy stronami postępowania likwidacyjnego, w tym decyzji ubezpieczyciela co do wypłaty w toku postępowania likwidacyjnego łącznie 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Sąd przyjął również za prawdziwe wskazane przez powoda daty zgłoszenia szkody i wydania decyzji przez ubezpieczyciela, na potrzeby naliczenia przez powoda odsetek ustawowych od zasądzonej należności.

Sąd ustalił na podstawie dokumentacji medycznej znajdującej się w aktach sprawy oraz na podstawie opinii biegłego ortopedy – traumatologa S. G. zakres obrażeń doznanych przez powoda na skutek przedmiotowego wypadku oraz obecny jego stan. Z załączonej dokumentacji, w tym zdjęć RTG, nie wynika, co potwierdził biegły ortopeda, aby powód doznał złamania lewego obojczyka. Natomiast Sąd przyjął za biegłym stan powoda po wypadku i ustalony przez biegłego sądowego procentowy trwały uszczerbek na zdrowiu, tj.:

1. stan po złamaniu obojczyka prawego, zrost odłamów za skrótem i zagięcie odłamów kostnych, 7%;

2. blizna okolicy ciemieniowej głowy, 0%;

3. blizny kciuka prawego 1%;

4. deformacja pourazowa stawu śródręczno palcowego palca III ręki prawej 2% – biegły słusznie stwierdził, że nie odnotowano po wypadku tego urazu, ale trzeba to wiązać z wypadkiem gdyż nie ma danych o wcześniejszych lub późniejszych urazach powoda w tym zakresie.

Opinia biegłego sądowego jest spójna, kompletna, rzetelna i nie została zakwestionowana przez strony procesu.

Natomiast wpływ wypadku na psychikę powoda Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłej psycholog K. U., przesłuchanie powoda i zeznania w/w świadków.

Mając na uwadze powyższe oraz uwzględniając kwotę przyznaną już powodowi tytułem zadośćuczynienia w postępowaniu likwidacyjnym, tj. 12.000 zł, w ocenie Sądu adekwatną kwotą tytułem zadośćuczynienia była kwota 8.000,00 zł zasądzona na rzecz J. S. od pozwanego w punkcie I sentencji wyroku. Sąd wziął pod uwagę w szczególności fakt, iż przed wypadkiem powód nie uskarżał się na żadne poważniejsze dolegliwości,
nie zażywał leków, do czego był zmuszony po wypadku celem uśmierzenia bólu. Uwzględnić należało dotychczasowy stosunkowo aktywny tryb życia powoda, mimo, iż był już na emeryturze w dacie zdarzenia. Wykonywał prace fizyczne w gospodarstwie domowym, był samodzielny i niezależny, a po wypadku stał się w dużej mierze zależny od pomocy innych osób, głównie żony, co mogło wywołać i wywołało u powoda poczucie frustracji
i nerwowość. Sąd uwzględnił również wpływ wypadku na psychikę powoda wskazywany przez biegłą psycholog, w tym wskazywany lęk przed przemieszczaniem się samochodem,
co w połączeniu z miejscem zamieszkania powoda na wsi i koniecznością wyjazdów do pobliskiego O. celem załatwienia spraw urzędowych czy też zrobienia zakupów może stanowić dla powoda problem. Sąd wziął pod uwagę również m.in. długotrwałość
i uciążliwość leczenia powoda potwierdzoną dokumentacją medyczną, dowodami osobowymi tj.: zeznaniami świadków, przesłuchaniem powoda oraz wywiadem przeprowadzonym przez obu biegłych powołanych w sprawie. Biegły ortopeda wyliczył, że łączny trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wyniósł 10%. Procentowy uszczerbek na zdrowiu poszkodowanego nie jest jedynym kryterium branym pod uwagę przy zasądzaniu zadośćuczynienia, jednak jest pewnym swoistym kryterium pomocniczym. Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał,
że adekwatną kwotą zadośćuczynienia będzie łączna kwota 20.000 zł (12.000 zł przyznane przez ubezpieczyciela + 8.000 zł przyznane przez Sąd). Jest to kwota, która spełnia funkcję kompensacyjną, a zarazem nie jest zawyżona. W pozostałej części żądanie zadośćuczynienia należało oddalić (pkt II sentencji wyroku).

Od powyższej kwoty Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda odsetki ustawowe zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia 18.04.2011 r. do dnia zapłaty. Stosownie do treści
art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast zgodnie z § 2 - jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. W odniesieniu do początkowej daty naliczania odsetek wskazać należy, że zobowiązania wynikające z deliktów, jak w okolicznościach przedmiotowej sprawy, są zobowiązaniami bezterminowymi. Przepis art. 455 k.c. stanowi, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Jednak ta ogólna zasada doznaje, w przypadku roszczeń dochodzonych od ubezpieczyciela, modyfikacji określonych przepisami art. 817 k.c. oraz art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Artykuł 817 k.c. stanowi w § 1, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Natomiast zgodnie z § 2 powołanego artykułu, gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Z kolei zgodnie z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych: ust.1. Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Ust. 2. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy powód zgłosił pozwanemu szkodę pismem z dnia 25.02.2011 r., w którym to domagał się m.in. kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia ( karta 8 -13). Zgodnie z twierdzeniem powoda, niekwestionowanym przez pozwanego, ubezpieczyciel zarejestrował szkodę w dniu 17.03.2011 r., stąd też ostateczny termin na wypłatę zadośćuczynienia upłynął w dniu 16.04.2011 r. W związku z faktem,
iż następnym dniem był dzień wolny od pracy (niedziela), stąd powód żądał wypłaty odsetek od dnia 18.04.2011 r. i mając na uwadze przytoczone przepisy, Sąd roszczenie to uwzględnił w odniesieniu do zasądzonej wyrokiem kwoty zadośćuczynienia.

Sąd oddalił żądanie powoda w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za szkody, jakie mogą powstać w związku ze zdarzeniem z dnia 18.10.2010 r. (pkt II sentencji wyroku). Roszczenie to znajduje swoją podstawę normatywną w treści
art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Oddalając
to roszczenie w niniejszej sprawie Sąd wziął pod uwagę w szczególności złożone przez stronę powodową w poczet materiału dowodowego wstępne orzeczenie lekarskie wydane powodowi w ZOZ O. sporządzone przez lek. med. W. B. – specjalistę chirurgii urazowo – ortopedycznej ( karta 27), w którym lekarz ten stwierdził, że pacjent zakończył leczenie w dniu 15.12.2010 r. Nadto, Sąd wziął pod uwagę opinię biegłego sądowego S. G., który stwierdził, że rokowanie na przyszłość dla powoda jest dobre
i nie dojdzie do pogorszenia stanu zdrowia wskutek przebytego urazu, a zmiany te mają charakter trwały.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. stosując zasadę ich stosunkowego rozdzielenia, mając na uwadze częściowe uwzględnienie żądań pozwu oraz mając na uwadze, że powód był częściowo zwolniony od kosztów sądowych. Wskazać należy, że pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, w toku całego postępowania nie zgłosił roszczenia kosztowego, wobec czego roszczenie strony pozwanej o zwrot kosztów procesu wygasło stosownie do treści art. 109 § 1 k.p.c. W przedmiotowej sprawie zostały poniesione przez powoda następujące koszty: 400 zł opłaty sądowej od powództwa (tj. pełna opłata wynosiła 1.000 zł liczona jako 5% wps tj. 5% x 20.000 zł, jednak powód był częściowo zwolniony od kosztów ponad kwotę 400 zł). Kolejno powód poniósł koszt wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego
w kwocie 2.400 zł - § 2 ust. 1 i 2 oraz § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 r., poz. 490 j.t. ze zm.). Nadto, powód uiścił kwotę
17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa dla radcy prawnego. Łącznie koszty poniesione w sprawie przez powoda wyniosły więc 2.817,00 zł. Porównując zakres roszczeń zgłaszanych przez powoda z należnościami przyznanymi w wyroku wskazać należy,
że pozwany przegrał sprawę w około 40 %, więc powinien ponieść taką część kosztów. Stąd w punkcie III sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę
1.126,80 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (2.817 zł x 40%).

Natomiast Skarb Państwa poniósł w sprawie tymczasowo następujące koszty: 600 zł tytułem części opłaty sądowej od pozwu nieuiszczonej przez powoda z powodu zwolnienia, 390,39 zł wynagrodzenie biegłego S. G. ( prawomocne postanowienie
z dnia 07.11.2014 r. - karta 93) oraz kwota 271,32 zł – wynagrodzenie biegłej K. U. ( prawomocne postanowienie z 16.06.2015 r. - karta 119). Łącznie Skarb Państwa poniósł koszt w wysokości 1.261,71 zł. Z kolei zgodnie z treścią art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 j.t. ze zm.) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Natomiast art. 83 ust. 2 w/w ustawy stanowi, że w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka
o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113. Wobec powyższego oraz mając na uwadze powołany wyżej art. 100 k.p.c., pozwany winien uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Oleśnie 40 % w/w kwoty 1.261,71 zł, tj. kwotę 504,68 zł tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych, których nie miał obowiązku uiścić powód (pkt IV sentencji wyroku). Natomiast mając na uwadze wynik procesu, brak było podstaw do obciążania pozwanego pozostałą częścią kosztów poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa, więc w punkcie V sentencji wyroku Sąd przejął nieuiszczone przez powoda koszty sądowe (tj. kwotę 757,03 zł liczoną jako różnicę pomiędzy 1.261,71 zł – 504,68 zł) na rachunek Skarbu Państwa, na podstawie art. 113 ust. 4 w/w ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Sąd wziął pod uwagę
w szczególności rodzaj zasądzonego roszczenia oraz sytuację finansową, majątkową
i rodzinną powoda, która również była podstawą częściowego zwolnienia J. S. od kosztów sądowych w przedmiotowej sprawie.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.