Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód G. Ł.wniósł ostatecznie o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego we W.50 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, w tym 30.000 zł na jego rzecz, a 20.000 na rzecz Domu dziecka przy ul. (...)w G..

Powołał się na art. 30, 40, 41, 47 Konstytucji RP, art. 10 Międzynarodowego paktu Praw osobistych i Politycznych z dnia 19.12.1966 i art. 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Podkreślił, iż prawo do godnego odbywania kary pozbawienia wolności niewątpliwie należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych podlegających ochronie. Działania naruszające te dobra mogą zatem rodzić odpowiedzialność Skarbu państwa na podstawie przepisów art. 24 kc i 448 kc. Przesłanką odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych jest bezprawność. Zdaniem powoda podczas odbywania kary pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym we W.doszło do naruszenia jego dóbr osobistych tj. godności i prawa do intymności na skutek niezapełnienia mu warunków odpowiadających obowiązującym podstawowym normom. Przede wszystkim powód został osadzony w celi przeludnionej nie spełniającej wymogu zapewnienia powierzchni 3m2 na osobę przy braku oddzielenia urządzeń sanitarnych od reszty pomieszczenia przeznaczonej do spania i odpoczynku oraz niezapewnieniu wszystkim skazanym osobom miejsca do godnego spożywania posiłków. Nadto w celi brak było podstawowych przedmiotów i środków służących do utrzymania zarówno higieny osobistej skazanych jak i czystości w celi (brak ciepłej wody, brak płynu do naczyń i innych środków czystości). W celi utrudniony był również bezpośredni dostęp do okna i świeżego powietrza. Powód w zakresie przeludnienia w celi powołała się na art. 110 kkw wskazując, iż stan przeludnienia był permanentny i utrzymywał się przez cały okres jego pobytu w Areszcie, co wyraźnie naruszało dobra osobiste powoda i stanowiło bezprawne działanie pozwanego Zdaniem powoda wysokość dochodzonego zadośćuczynienia jest adekwatna do doznanej krzywdy. Powód wskazał, iż przebywa w celi nr (...)na oddziale (...) , w celi przebywa 2 osadzonych na łącznej pow. 12,5m2.

(k. 69-70, k. 2,71)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana – Skarb Państwa – Areszt Śledczy we W. – wniosła o oddalenie powództwa jako bezpodstawnego oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu podała, że pozew nie ma żadnych podstaw faktycznych ani prawnych. Powód zarzuca w sposób maxymalnie ogólnikowi, iż doznał szkody lub krzywdy w związku z pobytem w AŚ W. w niewłaściwych warunkach bytowych, czemu pozwany zaprzecza. Jak wynika z danych ewidencyjnych powód w obecnym skazaniu przebywał u pozwanego od dnia 16.02.2011 do 11.08.2011, kiedy to został przetransportowany do ZK w W.. Powód jest recydywistą penitencjarnym i w poprzednich skazaniach przebywał w wielu jednostkach penitencjarnych, w tym w 2009r. u pozwanego. Obecnie powód odbywa liczne kary pozbawienia wolności aż z dziesięciu wyroków sądów karnych. W czasie ostatniego pobytu u pozwanego powód nigdy nie przebywał w celach przeludnionych. Porządek w celach mają utrzymywać sami osadzeni. W celach kąciki sanitarne są zabudowane płytami paździerzowymi. Raz w tygodniu osadzeni mają możliwość korzystania z łaźni. Ponadto mają możliwość zagotowania sobie w celi ciepłej wody w czajnikach lub z pomocą grzałki. Mogą też w celach posiadać telewizory i inny sprzęt TV. Opieka zdrowotna jest należyta, a lekarze mają dyżury przez całą dobę . W AŚ znajduje się szpital, apteka, gabinety zabiegowe, biblioteka, kaplica, kantyna. Powód był traktowany jak inni osadzeni. Sam powód nie skarżył się na warunki bytowe.

(k. 89-90)

W czasie przesłuchania w dniu 20 lipca 2012 r. powód sprecyzował, że domaga się zadośćuczynienia za dwa pobyty w AŚ W. : jeden z roku 2011 trwający ok. 8 miesięcy i drugi z roku 2012 trwający ok.2 miesiące.

(k. 148)

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny:

Powód G. Ł. jest recydywistą penitencjarnym. Obywał kary pozbawienia wolności z 10 wyroków sądów karnych.

Dowód: informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego z 28.10.2010 w aktach osobowych cześć B

Powód G. Ł. w Areszcie Śledczym we W. przebywał w okresach :

- 16 marca 2009 r. do 9 kwietnia 2009 r.

- 16 lutego 2011 r. do 11 sierpnia 2011 r.

- od 6 lutego 2012 do 14.03.2012

i następnie od 19 września 2012 r. do chwili obecnej

Dowód :

⚫

Informacja o pobytach – k. 162

⚫

Przesłuchanie dyrektora AŚ K. K. (1) k. 163-165 .

W czasie swego pobytu w okresie w roku 2011 i 2012 powód nie przebywał w warunkach przeludnienia, przebywał zawsze w celach dwuosobowych z zachowaniem normy 3 m2 na osadzonego.

Dowód :

⚫

Przesłuchanie świadka M. W. – k. 100-101

⚫

przesłuchanie świadka M. K. –k. 156-159

⚫

Przesłuchanie dyrektora AŚ K. K. (1) za pozwanego, k. 163-165 .

⚫

przesłuchanie powoda, k. 147

Cele w AŚ we W. wyposażone są w ubikację, zlew, kaloryfer, łóżka, stół, krzesła, szafki, wiadro i miskę.. Światło wyłączane było codziennie o godz. 22 i włączane o 6 włącznikiem zewnętrznym. W celi była zimna woda bieżąca. Wszyscy osadzeni otrzymują zgodę na posiadanie w celach grzałek albo czajników, mają więc możliwość zagotowania ciepłej wody na kawę, herbatę, czy do umycia naczyń. Wszystkim wydawane są zgody na posiadanie radia, TV, DVD, dyskmeny, odtwarzacze mp3. W każdej celi jest radiowęzeł z pomocą którego przekazywane są informacje o jadłospisie, nadaj esię audycje radiowe i programy z różnych stacji radiowych. Od czasu do czasu radiowęzeł na poszczególnych oddziałach lub celach jest nieczynny, bowiem osadzeni niszczą głośniki. Uszkodzenia są usuwane na bieżąca, aczkolwiek skała zniszczeń w tym zakresie jest bardzo duża.

Kącik sanitarny oddzielony jest od reszty celi płytą paździerzową i zasłoną. Jego powierzchnia nie jest wliczana do powierzchni mieszkalnej . Nie ma takiej możliwości, żeby po otwarciu drzwi do celi widać było osobę, która jest w kąciku sanitarnym. Drzwi do celi otwierają się na stronę, po której jest zasłona do kącika sanitarnego. Jednak przed otwarciem drzwi sprawdza się przez wizjer gdzie znajdują się osadzeni. Jeśli w celi są 2 osoby, a widać tylko 1, to domniemuje się, że druga jest w kąciku sanitarnym i wówczas do celi się nie wchodzi.

Raz w tygodniu jest możliwość skorzystania z łaźni.

Sprzątanie cel było obowiązkiem osadzonych. Raz w miesiącu na wniosek otrzymywali oni w tym celu przydział środków czystości – proszek i płyn. W celach są pojemniki na śmieci, do których wydawane są worki na śmieci, śmieci są zabierane codziennie rano

Zajęcia kulturalno - oświatowe są organizowane w świetlicy, o ile stan zaludnienia na to pozwala, przez radiowęzeł, przez konkursy organizowane przez wychowawców lub wychowawców do spraw k.o. . Ponadto jest biblioteka, posługi religijne, kaplica, kantyna, w której osadzeni mają prawo zrobić zakupy 3 razy w miesiącu , czasem występy jakiś zespołów. Świetlice nie są wyłączone na stałe z użytku, aczkolwiek zdarza się , że w razie potrzeby (np. wykonywania remontów) tworzy się tam tymczasowe miejsca zakwaterowania

Od 2011 r. w Areszcie Śledczym we W. przeprowadza się sukcesywnie remonty .

Jeżeli chodzi o czystość w celach mieszkalnych i kącikach sanitarnych to zależy ona od nawyków higienicznych osadzonych, albowiem to oni mają sami obowiązek dbać o tą czystość, w tym celu mają wydawane środki czystości.

Okna w celach są okratowane ze względów bezpieczeństwa od wewnątrz, na zewnątrz zasłonięte są siatką, przy czym oskarżeni mają dostęp do okna tzn. mogą je samodzielnie otworzyć w celu przewietrzenia sali.

Osadzeni mogli opuszczać celę w czasie widzeń, a także w celu wyjścia do znajdujących się na terenie aresztu kaplicy, sklepu, lekarza, a także do wychowawcy, na codzienny godzinny spacer oraz do świetlicy na zajęcia kulturalnooświatowe. Mieli dostęp do biblioteki.

Dowód :

⚫

przesłuchanie świadka M. K. –k. 156-159

⚫

Przesłuchanie świadka M. W. – k. 100-101

⚫

Przesłuchanie dyrektora AŚ K. K. (1) za pozwanego, k. 163-165 .

⚫

przesłuchanie powoda, k. 147

Powód jako osadzony zachowywał się poprawnie, jego zachowanie nie budziło zastrzeżeń, nie był skonfliktowany z innymi osadzonymi w celi ani poza nią, był natomiast kilkakrotnie nagradzany nagrodami regulaminowymi. Dbał o porządek w swoim otoczeniu, korzysta ze spacerów i zajęć ko.

Dowód :

⚫

opinie w aktach osobowych część B

W czasie pobytu w Areszcie Śledczym we W. powód nie składał uwag, skarg, ani wniosków co do warunków, w jakich był osadzony.

Dowód :

⚫

akta osobowe część (...).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód dochodził zapłaty 50 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek osadzenia go w pozwanym Areszcie Śledczym we W. w okresie od 16 lutego 2011 r. do 11 sierpnia 2011 r. oraz od 6 lutego 2012 do 14.03.2012 . Okres objęty żądaniem pozwu powód wskazał w swoich zeznaniach, nadto daty pobytu powoda w AŚ W. wynikają z informacja o pobytach – k. 162 oraz przesłuchanie dyrektora AŚ K. K. (1) k. 163-165.

Powód powołał się m.in. na naruszenie art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 grudnia 1950 r., który stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu, i wprowadza obowiązek władzy publicznej zapewnienia osobom osadzonym w zakładach karnych godziwych i humanitarnych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, nienaruszających godności ludzkiej, a ponadto na art. 30, 40, 41, 47 Konstytucji RP, art. 10 Międzynarodowego Paktu Praw osobistych i Politycznych z dnia 19.12.1966

Powód wywodził swoje żądanie z faktu osadzenia go w pozwanym Areszcie Śledczym w warunkach stanowiących poniżające / nieludzkie traktowanie powodujące naruszenie jego godności.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne; w razie dokonanego naruszenia może żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, ażeby złożyła oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie; wreszcie na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego. Z kolei art. 448 k.c. stanowi, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Do dóbr osobistych podlegających ochronie prawnej zaliczyć należy godność osobistą, mimo że nie jest ona wprost wymieniona w art. 23 k.c., zawierającym jedynie przykładowy katalog dóbr osobistych. Godność jako przedmiot szczególnej ochrony prawnej wymieniona została natomiast w art. 30 Konstytucji, zgodnie z którym przyrodzona i niezbywalna godność człowieka jest nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.

Podstawę odpowiedzialności Skarbu Państwa określa art. 417 § 1 k.c., zgodnie z którym za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Przepis ten jest rozwinięciem normy rangi konstytucyjnej wyrażonej w art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jak została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej.

Wynikająca z art. 417 k.c. oraz z art. 77 Konstytucji RP odpowiedzialność Skarbu Państwa jest odpowiedzialnością za samo naruszenie prawa przy wykonywaniu władzy publicznej, jest oderwana od zawinienia. Delikt ten obejmuje zaniechania ze strony organu państwowego lub samorządowego, jeżeli ciążył na nim obowiązek działania wyznaczony przez obowiązujące przepisy prawa. Również przepisy art. 24 k.c. i 448 k.c. stanowiące podstawę roszczeń z tytułu naruszenia dóbr osobistych, nie wymagają dla obciążenia sprawcy tego naruszenia wykazania po jego stronie winy oraz przewiduje domniemanie bezprawności jego działania (zob. uchwałę SN (7) z dnia 18 października 2011 r., III CZP 25/11).

Powód dochodził zasądzenia zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę, jakiej doznać miał w czasie pobytu w Areszcie Śledczym we W.. Podnosił, że w pozwanej jednostce penitencjarnej doznał poniżającego (uchybiającego jego godności) traktowania z uwagi na warunki, w jakich został osadzony i w jakich odbywał karę pozbawienia wolności, tj. powierzchnię, stan higieniczny i wyposażenie cel mieszkalnych, a także dostęp do zajęć organizowanych poza celą.

Należy stwierdzić, że zasądzenie zadośćuczynienia pieniężnego ma charakter fakultatywny i jest uzależnione od oceny Sądu opartej na analizie wszelkich okoliczności konkretnej sprawy. Konieczne jest przy tym ustalenie, że doszło do bezprawnego naruszenia dobra osobistego oraz zaistnienia krzywdy po stronie osoby, której dobro osobiste zostało naruszone.

Rozważyć zatem należy, czy w istocie w czasie pobytu powoda w pozwanym Areszcie Śledczym we W. zostały naruszone w sposób bezprawny jego dobra osobiste.

Prawo do godnego odbywania kary pozbawienia wolności niewątpliwie należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych podlegających ochronie, a działania naruszające te dobra mogą rodzić odpowiedzialność Skarbu Państwa na podstawie art. 24 i 448 k.c. (wyrok SN z dnia 17 marca 2010 r., II CSK 486/09).

Powód sformułował kilka zarzutów dotyczących warunków bytowych w Areszcie Śledczym we W..

Zwrócił uwagę na nadmierne przeludnienie celi, a ponadto brak należytego jej wyposażenia, czystości, brak murowanego kącika sanitarnego oraz dostępu do zajęć kulturalno-oświatowych, brak ciepłej wody, kraty w oknach.

Zgodnie z art. 102 pkt 1 k.k.w. skazany ma prawo do odpowiedniego ze względu na zachowanie zdrowia wyżywienia, odzieży, warunków bytowych, pomieszczeń oraz świadczeń zdrowotnych i odpowiednich warunków higieny.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd wziął pod uwagę treść dokumentacji przebiegu osadzenia powoda zawartej w jego aktach osobowych oraz zeznania świadka M. winiarskiej oraz świadka M. K. , przesłuchanie stron. Dowody te w zasadzie były ze sobą zgodne. Analizując natomiast zeznania świadka M. K. wskazać należy, iż świadek ten nawet w sposób bardzie barwny przedstawił warunki osadzenia niż sam powód. Rozstrzygające zatem co do warunków bytowych były zeznania samego powoda, który jednak złożył zeznania zbieżne ze świadkiem M. W. oraz z dyrektorem strony pozwanej.

W pierwszej kolejności wskazać należy , iż postępowanie dowodowe wykazało , że powód w roku 2011 i 2012 w czasie objętym żądaniem ani razu nie przebywał w celach przeludnionych, co zresztą powód potwierdził w swoich zeznaniach wskazując, iż w celach w których przebywał było tylko 2 osadzonych. Jest to zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym, z którego wynika, iż powód przebywał tylko w celach dwuosobowych, których powierzchnia przekraczała 8 m2 powierzchni mieszkalnej, przy czym do powierzchni mieszkalnej nie wlicza się kącika sanitarnego. Przykładowo nawet w pozwie powód pisał o celi nr (...)na oddziale (...) wskazując jej powierzchnię na 12,5 m2 (wliczał w to zapewne kącik sanitarny), wskazując, iż przebywa w tej celi wraz z drugim współosadzonym. Mimo to uważał, że w tej celi jest mu za ciasno,gdyż na powierzchni mieszkalnej znajdowały się dwa łóżka, stół, dwa taborety, szafki „nocne” Jest to jednak obowiązkowe wyposażenie celi,gdyby go nie było, powód zgłaszał by kolejne żądania.

Zgodnie z art. 110 § 2 k.k.w. w brzmieniu obowiązującym od dnia 6 grudnia 2009 r. (na podstawie ustawy z dnia 9 października 2009 o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy, Dz. U. Nr 190, poz. 1475) powierzchnia w celi mieszkalnej przypadająca na skazanego wynosi nie mniej niż 3 m ². Tak ukształtowany stan prawny zastąpił poprzednią regulację, w której art. 110 § 2 k.k.w. stanowił, że powierzchnia celi mieszkalnej przypadająca na skazanego wynosi nie mniej niż 3 m2, a jednocześnie art. 248 § 1 kodeksu przewidywał, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego może umieścić osadzonych na czas określony, w warunkach, w których powierzchnia w celi na jedną osobę wynosi mniej niż 3 m2.

Z powyższego wynika, że w okresie objętym żądaniem pozwu powód nie przebywał w celi mieszkalnych, w których powierzchnia na jednego osadzonego nie spełniała obecnych norm wyznaczonych przywołanym art. 110 k.k.w. Przesłanka bezprawności z art. 24 k.c. nie została zatem spełniona.

Jeśli chodzi o zarzut braku dostępu do ciepłej wody należy zauważyć, że zgodnie z art. 102 pkt 1 k.k.w. i art. 110 § 2 k.k.w. skazany ma prawo do odpowiednich warunków higieny i wyposażenie celi w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy powinno te warunki respektować. Zgodnie z § 30 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2003 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności skazany korzysta co najmniej raz w tygodniu z ciepłej kąpieli i z tego powód korzystał.. Żaden przepis nie wymaga jednak, by jednostka penitencjarna zapewniała osadzonym dostęp do bieżącej ciepłej wody. Jak wykazano powód mógł raz w tygodniu korzystać z łaźni, a na co dzień miał możliwość zagotowania sobie wody za pomocą czajnika lub grzałki (o ile by złożył stosowny wniosek o wyrażenie zgody na ten sprzęt) . W celi dysponował zimną wodą bieżącą, miską do mycia i wiadrem. Cela była wyposażona standardowo : w dwa łóżka, stół, dwa taborety, dwie szafki. W ocenie Sądu zatem powód nie dowiódł, by doszło w tym zakresie do naruszenia norm dotyczących wyposażenia pomieszczeń mieszkalnych w Areszcie.

Jeśli chodzi o estetykę cel i ich czystość to wykazano, że za utrzymywanie porządku odpowiadali sami skazani, otrzymywali oni w tym celu przydział środków czystości raz w miesiącu. Można wysunąć usprawiedliwiony wniosek, że stan czystości celi był uzależniony zatem od nawyków higienicznych osadzonych, a nie od administracji Aresztu. Z akt osobowych wynika zaś, że powód dochowywał obowiązku utrzymania celi w czystości, sam był schludny , co przeczy jego twierdzeniom, że strona pozwana działał tutaj w jakikolwiek sposób bezprawnie. Powód przecież nie skarżył się na to, że środki czystości nie były mu wydawane, wręcz przeciwnie.

Jeżeli chodzi o dostęp do zajęć kulturalno – oświatowych, to wykazane zostało, że zajęcia te są organizowane w świetlicy, o ile stan zaludnienia na to pozwala, przez radiowęzeł, przez konkursy organizowane przez wychowawców lub wychowawców do spraw k.o. . Ponadto jest biblioteka, posługi religijne, kaplica, kantyna, w której osadzeni mają prawo zrobić zakupy 3 razy w miesiącu , czasem występy jakiś zespoły. Świetlice nie są wyłączone na stałe z użytku, aczkolwiek zdarza się , że w razie potrzeby (np. wykonywania remontów) tworzy się tam tymczasowe miejsca zakwaterowania. Nadto osadzeni mogą posiadać własne telewizory , radia, dyskmeny, odtwarzacze mp3. W tym zakresie więc strona pozwana nie dopuściła się żadnej bezprawności. Nadto powód miał możliwość opuszczania celi codziennie na spacer, na posługę religijną, na rozmowy do wychowawcy, na widzenia.

Nieporozumieniem są natomiast zarzuty powoda odnośnie krat w oknach od wewnątrz. Powód zapomniał chyba, że sprawa dotyczy osadzenia w Areszcie Śledczym, gdzie muszą być zachowane normy bezpieczeństwa. Strona pozwana nie naruszyła żadnych przepisów montując kraty w oknach. Zaznaczyć przy tym należy, że osadzeni mimo to mają dostęp do okna tj. możliwość jego otwarcia.

Zdaniem Sądu nawet wydzielenie kącików sanitarnych jedynie za pomocą płyty paździerzowej i zasłonki nie może stanowić wystarczającej podstawy do uznania, że doszło do narusza dóbr osobistych powoda, skoro jednak kącik sanitarny został wydzielony (choć nie jest to wydzielenie :murowane”) i zapewnia to pewne minimum prywatności i zachowania godności. Zgodnie bowiem z § 28 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25.08.2003 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności niezbędne urządzenia sanitarne sytuuje się w sposób zapewniający ich niekrępujące użytkowanie.

Na końcu już analizując w jakich warunkach powinny być osadzone osoby pozbawione wolności czy to w ramach tymczasowego aresztowania, czy też w ramach odbywania kary, nie można pominąć przeciętnych warunków materialnych i bytowych w kraju. Poziom dobrobytu jest inny aniżeli w państwach zachodnich Unii Europejskiej, inne są nie tylko warunki odbywania kary pozbawienia wolności, ale także warunki szkolnictwa powszechnego czy poziom świadczeń zdrowotnych. Nie można zatem utożsamiać obniżonych standardów wyposażenia jednostek penitencjarnych i ich gorszego stanu technicznego z automatycznym zagrożeniem dla poszanowania praw osobistych jednostki. Rozważając podstawy faktyczne i prawne dochodzonego przez powoda roszczenia wskazać należy, że powód nie wykazał, aby warunki panujące w celach w Areszcie Śledczym we W., w których przebywał naruszały obowiązujące przepisy prawa regulujące wykonywanie tymczasowego aresztowania oraz kary pozbawienia wolności w zakresie warunków bytowych osadzonych. Nadto powód odbywający karę pozbawienia wolności z 10 wyroków karnych nie może zapominać , iż przebywa w warunkach izolacji więziennej i strona pozwana jest obowiązana zapewnić pewne minimum warunków bytowych określonych przez odpowiednie przepisy, nie jest zobowiązana natomiast do zapewnienia komfortu powodowi.

W ocenie Sądu warunki, w jakich podwód odbywał karę pozbawienia wolności, uznać można wręcz za przeciętne – wszyscy osadzeni przebywają w AŚ w takich warunkach.

Zdaniem Sądu jedynych ewentualnych naruszeń dóbr osobistych można co najwyżej upatrywać w słabym wyodrębnieniu części mieszkalnej i sanitarnej celi - przy czym zdaniem Sądu nie doszło tu do bezprawności. Jednakże nawet gdyby nie podzielić tego stanowiska i uznać, że warunki te naruszały dobra osobiste powoda (godność) , nie może to jednak oznaczać , aby usprawiedliwione było w ogóle zgłoszenie żądania zadośćuczynienia. Zgodnie bowiem z art. 448 k.c. sąd może przyznać odpowiednią sumę zadośćuczynienia w razie naruszenia dóbr osobistych, co oznacza, że nie zachodzi w tym zakresie automatyzm działania, sąd rozważa wszelkie okoliczności sprawy. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę stanowi świadczenie, które ma na celu złagodzenie skutków doznanej krzywdy. Krzywdy takiej nie da się w pełni przeliczyć tak, jak szkody majątkowej. Nie ma on żadnego wzorca, nie podlega żadnej standaryzacji i każdorazowo jest oceniana w okolicznościach konkretnego przypadku. Ustalenie sumy zadośćuczynienia na poziomie odpowiednim uwzględniać winno wszystkie istotne okoliczności sprawy. Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny. Jego wysokość musi uwzględniać rodzaj naruszonego dobra, charakter, rozmiar naruszenia, natężenie odczuwanych skutków, ich długotrwałość. Naprawienie szkody niemajątkowej (krzywdy) nie ogranicza się jednak wyłącznie do przyznania rekompensaty pieniężnej, ani też ta rekompensata nie stanowi jednoznacznej i pewnej konsekwencji stwierdzenia, że do naruszenia dóbr osobistych. Powód nie uzasadnił, dlaczego w jego sytuacji należy w ogóle rozważać przyznanie zadośćuczynienia, na czym ma polegać potrzeba udzielenia jego dobrom osobistym ochrony prawnej przy wykorzystaniu tego właśnie środka prawnego.

Mając możliwość ustalenia odpowiedniego (stosownego, właściwego, adekwatnego do okoliczności sprawy) wymiaru zadośćuczynienia wedle swego uznania Sąd może także przyjąć, że w konkretnych okolicznościach nie zachodzi potrzeba zadośćuczynienia za krzywdę moralną poprzez jej zrekompensowanie w formie pieniężnej. Nie każde naruszenie dóbr osobistych rodzi prawo do żądania zadośćuczynienia – wyrok SN z dnia 7 grudnia.2011 r., V CSK 113/11, wyrok SA we Wrocławiu z dnia 24 lipca 2008 r. I ACa 1150/06.

Na marginesie można przywołać także wyrok SN z dnia 28 lutego 2007 r., V CSK 431/06, wedle którego także samo przeludnienie w celach nie oznacza automatycznie naruszenia godności osób osadzonych, choć orzeczenie to wobec ustalenia, że powód nie przebywał w celach przeludnionych.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał zatem, że w toku procesu powód nie wykazał, że odbywał karę pozbawienia wolności w warunkach naruszających jego godność. Zarzuty powoda nie znalazły potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym bądź w ogóle (dot. to zwłaszcza przeludnienia), bądź w danych warunkach bytowych nie można dopatrzeć się bezprawności.

Sąd oddalił zatem powództwo w całości jako nieusprawiedliwione wynikami przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Stronie pozwanej jako wygrywającej sprawę przysługuje zgodnie z art. 98 k.p.c. zwrot kosztów procesu obejmujących wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 2 400 zł ustalonej na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Natomiast pełnomocnikowi powoda ustanowionemu z urzędu przysługuje zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu wstawce minimalnej 2400 zł powiększonej o podatek VAT.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.

Zarządzenie:

1.  odnotować w kontrolce uzasadnień;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. powoda

3.  kal. 14 dni.

29 X 2012 r., SSR Jolanta Malik