Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 15/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 marca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Prezes SO Robert Pelewicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Czachurska

przy udziale prokuratora Janusza Woźnika z Prokuratury Okręgowej w Tarnobrzegu

po rozpoznaniu dnia 1 marca 2016 roku

sprawy M. C. urodzonego (...) w B., syna W.
i B. z domu (...)

oskarżonego z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuraturę Rejonową Białystok-Południe w Białymstoku od wyroku Sądu Rejonowego w Kolbuszowej z dnia 27 października 2015 roku
w sprawie II K 15/15

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt: II Ka 15/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 1 marca 2016r.

Prokuratura Rejonowa Białystok-Południe w Białymstoku oskarżyła M. C. o to, że:

w dniu 31.10.2013r. w B. doprowadził M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia w błąd, w ten sposób, że sprawca posługujący się Nickiem "(...)nie mając zamiaru wywiązania się z umowy na portalu ogłoszeniowym "Allegro" nr aukcji (...) wystawił do sprzedaży telefony komórkowe (...) z których M. H. (2) zakupił dwie sztuki za łączną kwotę 2679,66 zł z przesyłką i w dniu 31.10.2013r. dokonał płatności korzystając z opcji „PayU", jednak sprzedający nie przesłał mu towaru ani nie zwrócił pieniędzy, powodując starty w kwocie 2.679,66 zł na szkodę M. H. (1),

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Kolbuszowej wyrokiem z dnia 27.10.2015r. w sprawie II K 15/15 orzekł następująco:

I.  uznał oskarżonego M. C. za winnego zarzucanego mu czynu, stanowiącego występek z art.286 § 1 kk - i za to na podstawie powołanego przepisu przy zastosowaniu art.37a kk skazał go na karę 7 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu w tym czasie nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art.627 kpk zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 250 zł.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją Prokurator Rejonowy Prokuratury Białystok-Południe w Białymstoku, w całości na niekorzyść oskarżonego M. C.. Zskarżonemu rozstrzygnięciu oskarżyciel publiczny zarzucił obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 413 § 2 pkt 1 kpk, poprzez zaniechanie dokładanego określenia przypisanego oskarżonemu M. C. czynu z art. 286 §1 kk - poprzez pominięcie w opisie tego czynu, iż oskarżony M. C. zarzuconego przestępstwa oszustwa dopuścił się działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz określenia, iż swoim działaniem doprowadził M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 2.679,66 zł.

W apelacji prokurator wniósł o zmianę powyższego wyroku poprzez wskazanie w treści zaskarżonego wyroku, iż oskarżony dopuścił się zarzuconego mu czynu działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz określenia, iż swoim działaniem doprowadził M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 2.679,66 zł

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu stwierdził, co następuje:

Apelacja wywiedziona przez oskarżyciela publicznego nie zasługuje na uwzględnienie.

Prokurator nie ma racji, wskazując, że opis czynu zawarty w zaskarżonym orzeczeniu nie odzwierciedla tego, że oskarżony M. C. działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz tego, że swoim działaniem doprowadził pokrzywdzonego M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 2.679,66 zł. Dokładna analiza opisu czynu, za który M. C. został skazany zaskarżonym wyrokiem Sądu I instancji prowadzi bowiem do wniosku, że wymienione elementy, których brak sygnalizuje w swojej apelacji prokurator, są w tym opisie obecne.

Z treści art. 413§2 pkt 1 kpk w żaden sposób nie wynika, aby w opisie czynu należało używać słów ustawy. Dopuszczalne jest posłużenie się sformułowaniami, które są równorzędne językowo i które w drodze nieodpartego logicznego rozumowania świadczą o wyczerpaniu konkretnego elementu składającego się na ustawowy obraz określonego czynu zabronionego. Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że polski proces karny nie jest procesem formułkowym, w którym wymagane było posługiwanie się określonymi formułami prawnymi, z tego też względu przy konstruowaniu opisu przestępstwa wystarczające jest użycie wyrażenia znaczeniowo równorzędnego. Dopóty, dopóki leksykalne odmienności w opisie czynu nie są powodem wątpliwości co do rzeczywistej treści stawianych oskarżonemu zarzutów, nie może być mowy o naruszeniu zasady nullum crimen sine lege scripta. Taki opis nie godzi w gwarancyjne funkcje prawa, chroni natomiast konstytucyjną i ustawową zasadę, iż sądy, pełniąc wymiar sprawiedliwości, powinny się opierać na prawdziwych ustaleniach, wobec których przepisy kształtujące postępowanie karne pełnią rolę służebną, zatem nie mogą być interpretowane w sposób formalistyczny i irracjonalny, a zarazem wypaczający sens tego postępowania (zob. wyrok SN z dnia 1.09.2015r. w sprawie V KK 212/15; wyrok SN z dnia 26.11.2014r.w sprawie II KK 141/14; postanowienie SN z dnia 20.03.2014r. w sprawie III KK 416/13; wyrok SN z dnia 22.10.2009 r. w sprawie IV KK 111/09).

Przekładając powyższe na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, że Sąd odwoławczy dostrzega, iż w opisie czynu nie powtórzono literalnie ustawowych określeń znamion przestępstwa oszustwa - niemniej jednak opis ten w pełni te znamiona zawiera. Sposób działania M. C., wskazany w opisie czynu poprzez stwierdzenie: „doprowadził M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) powodując straty w kwocie 2.679,66 zł na szkodę M. H. (1)”, jest przecież równoznaczny ze stwierdzeniem: „swoim działaniem doprowadził M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 2.679,66 zł”, którego wprowadzenia domaga się prokurator.

Przyjęty w wyroku opis czynu M. C. nie pozostawia również wątpliwości, że działanie to zostało przez oskarżonego podjęte „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej”, na co wskazuje stwierdzenie, że M. C. „doprowadził M. H. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia w błąd, (...), powodując starty w kwocie 2.679,66 zł na szkodę M. H. (1)”. W opisie tym wskazano zatem dokładnie, jaki cel przyświecał oskarżonemu, kiedy popełniał zarzucane mu przestępstwo. Trzeba powtórzyć za Sądem Najwyższym, że trudno w drodze logicznej analizy wyobrazić sobie, aby tak sformułowany opis czynu zakładał jakąkolwiek inną niż merkantylną alternatywę dla motywów działań oskarżonego. Dlatego też stwierdzić należy, że tak skonstruowany opis czynu nie pozostawia najmniejszej wątpliwości, że działanie oskarżonego podjęte zostało „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej” (uzasadnienie wyroku z dnia 1.09.2015r. w sprawie V KK 212/15).

Ze względu na powyższe apelacja oskarżyciela publicznego nie mogła skutkować jakąkolwiek zmianą zaskarżonego wyroku w postępowaniu odwoławczym.

Nie zachodziły również w sprawie okoliczności opisane w art.439§1 kpk i art.440 kpk, a skutkujące uchyleniem zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia, podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. Zebrany w postępowaniu przed Sądem I instancji materiał dowodowy ocenić należało jako kompletny i wystarczający do ferowania ostatecznego merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie.

Wobec całokształtu przedstawionych wyżej rozważań, należało utrzymać w mocy wyrok. Znalazło to swój wyraz w punkcie rozstrzygnięcia odwoławczego. Utrzymując w mocy zaskarżone orzeczenie Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu działał w oparciu o treść art.437§1 kpk i art.456 kpk.

W punkcie II rozstrzygnięcia odwoławczego orzeczono o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa, co znajduje uzasadnienie w treści art.636§1 kpk.