Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Jelenia Góra, dnia 08-08-2013 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:Sylwia Bańka-Mrozewska

Protokolant:Anna Kieryluk

po rozpoznaniu w dniu 08-08-2013 r. w Jeleniej Górze sprawy

z powództwa K. B.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...). w W. na rzecz powoda K. B. kwotę 50.000,00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 11.11.2012r. do dnia zapłaty;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.910,76 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 2555/12

UZASADNIENIE

Powód K. B. reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...). w W. (poprzednio (...) S.A. w W.) kwoty 60.000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2012r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w tym zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu żądania wskazał, że w dniu (...) doszło do wypadku drogowego w wyniku, którego zmarł jego ojciec H. B.. Sprawca tego zdarzenia został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia (...) na karę (...) pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący (...). Pojazd sprawcy posiadł obowiązkowe ubezpieczenie OC w (...) S.A., którego strona pozwana jest następcą prawnym.

Powód podał, że bezskutecznie zgłosił ubezpieczycielowi roszczenie o wypłatę kwoty 60.000 złotych tytułem zadośćuczynienia. Podniósł, że wbrew stanowisku strony pozwanej, zgodnie z przyjętą doktryną i orzecznictwem przyjąć należy, że po wprowadzeniu art. 446 § 4 k.c. podstawę dochodzenia zadośćuczynienia za krzywdę doznaną przed 3 sierpnia 2008r. w następstwie naruszenia deliktem dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej osobę zainteresowaną ze zmarłym, stanowi art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. Wprowadzenie art. 446 § 4 k.c. nie powinno być rozumiane w ten sposób, że w dotychczasowym stanie prawnym art. 448 k.c. nie mógł stanowić podstawy przyznania zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej. Prowadziłoby to do radykalnego zróżnicowania sytuacji osób, które doznały krzywdy o podobnym charakterze, nawet w krótkich odstępach czasu, co jest trudne do zaakceptowania.

Powód zaznaczył, że strona pozwana zawierając umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC ponosi ryzyko za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdu. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Wskazał, że śmierć ojca była dla niego wielką tragedią. Do dziś nie potrafi pogodzić się z jego utratą. Łączyła ich bowiem szczególna więź emocjonalna. Spędzał z nim bardzo wiele czasu. Ojciec uczestniczył w każdym etapie jego życia, dbał o jego edukację. Był dla niego wsparciem i autorytetem.

Powód podał, że w dniu w którym zginął jego ojciec w gruzach legło całe jego życie. Widok cierpiącej matki potęgował ból. Starał się ją wspierać. Czuł się odpowiedzialny za rodzinę. Zajmował się opieką nad młodsza siostrą i prowadzeniem domu. Musiał zrezygnować ze swoich marzeń związanych z rozwojem zawodowym i przyszłością. Śmierć ojca spowodowała u niego także lęk przed jazdą samochodem. Nie jest w stanie przełamać swojego strachu i nabyć prawa jazdy. Brakuje mu ojca każdego dnia. Żałuje, że nie uczestniczył on w wielu ważnych wydarzeniach w jego życiu.

Mając powyższe na uwadze zdaniem powoda żądanie zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 60.000 złotych w oparciu o art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. pozostaje zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. w W. reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu w tym zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazała, że nie można przyjmować automatycznie, że śmierć każdej osoby bliskiej uzasadnia roszczenie z art. 448 k.c. Zdaniem pozwanego ubezpieczyciela należy odróżnić samą odpowiedzialność cywilną sprawcy oraz odpowiedzialność gwarancją ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia. Odpowiedzialność ubezpieczyciela ma bowiem charakter akcesoryjny w stosunku do odpowiedzialności ubezpieczonego sprawcy. Istnienie zatem odpowiedzialności cywilnej sprawcy jest warunkiem koniecznym powstania odpowiedzialności ubezpieczyciela, jednak nie jest warunkiem wystarczającym. Odpowiedzialność ubezpieczyciela istnieje bowiem jedynie w granicach wyznaczonych przez warunki umowy ubezpieczenia.

Zdaniem strony pozwanej przepis art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych wskazuje enumeratywny katalog następstw szkód wyrządzonych w związku z ruchem pojazdu mechanicznego, za które ponosi odpowiedzialność ubezpieczyciel. Przepis ten konkretyzuje naruszenie jakich dóbr osobistych pociąga za sobą obowiązek wypłaty odszkodowania i zadośćuczynienia z umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Dobrami tymi są zdrowie i życie. Pozwana podniosła, że samo naruszenie dobra osobistego o ile dobrem tym nie jest zdrowie lub życie nie może stanowić podstawy do przyjęcia odpowiedzialności z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Z tego względu – nawet jeśli przyjąć, że w konkretnej sprawie istnieją podstawy do uznania odpowiedzialności sprawcy z art. 448 k.c., to brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności przez ubezpieczyciela.

Pozwany ubezpieczyciel podniósł nadto, że wysokość roszczenia powoda z tytułu zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego została znacznie zawyżona. Przyznana suma powinna być utrzymana w rozsądnych granicach. Nie może być ustalana na zasadzie całkowitej dowolności, tylko powinna opierać się na obiektywnych i sprawdzonych kryteriach. Strona pozwana wskazała, że powód nie korzystał z pomocy psychiatrycznej lub terapii psychologicznej, co świadczy że przeżywał żałobę w sposób nieodbiegający od normy psychologicznej. Z naturalnymi emocjami w tym przypadku poradził sobie samodzielnie. Przeciwnych zaś okoliczności powód nie udowodnił, a to na nim spoczywa ciężar dowodu. Zdaniem pozwanego Towarzystwa nie bez znaczenia dla obecnego stanu emocjonalnego powoda pozostaje jego trudna sytuacja materialna. Ponadto, gdyby ojciec powoda żył, to doszłoby do rozluźnienia relacji rodzinnych, co siłą rzeczy następuje w momencie, gdy poszczególni członkowie rodziny usamodzielniają się i zakładają własne rodziny.

Strona pozwana zarzuciła, iż powód nie wykazał charakteru relacji rodzinnych łączących go z ojcem. Nie udowodnił, że śmierć ojca miała negatywny wpływ na jego plany zawodowe oraz fakt zaprzestania nauki w studium informatycznym. Zakwestionowała również żądanie w zakresie zasądzenia odsetek od dnia 11 listopada 2012r. Jej zdaniem odsetki ustawowe powinny być zasądzone co najwyżej od dnia wyrokowania. Kwota należnego powodowi zadośćuczynienia będzie stanowiła przedmiot sporu, aż do momentu wyrokowania.

Zdaniem ubezpieczyciela brak także podstaw do zasądzenia na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości. Nie przemawia za tym ani rodzaj ani stopień zawisłości sprawy, czy wymagany nakład pracy radcy prawnego.

Mając powyższe na uwadze strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa jako bezzasadnego.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...) na trasie J. – S. kierujący samochodem ciężarowym m-ki I. o nr rej. (...) H. S. na łuku drogi naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierowanym pojazdem zjechał na lewy pas ruchu doprowadzając do zderzenia z prawidłowo jadącym od strony S. samochodem osobowym m-ki F. (...) p o nr rej. (...), prowadzonym przez H. B., w wyniku czego kierujący samochodem m-ki F. poniósł śmierć na miejscu. Sprawca zdarzenia prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia (...) został uznany winnym popełnienia czynu z art. 177 § 2 k.k. i skazany na karę (...)pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący (...).

/ dowód : odpis skrócony aktu zgonu H. B. – akta szkodowe

wyrok Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 11.05.1999r. – akta szkodowe /

Pojazd sprawcy wypadku w dacie zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A., którego następcą prawnym było (...) S.A. w W., a obecnie Towarzystwo (...) S.A. w W..

/ dowód : pismo Eur opejskiego C entrum O dszkodowań S.A. w L. z dn.

27.09.2012r. – akta szkodowe,

raport zgłoszenia szkody – akta szkodowe

postanowienie z dn. 28.12.2012r. – k. 74 akt sprawy,

zaświadczenie o dokonaniu wpisu z dn. 28.12.2012r. – k. 75

odpis z K rajowego R ejestru Sądowego – k. 76 - 78 /

K. B. reprezentowany przez (...) S.A. w L. w dniu 01 października 2012r. bezskutecznie zgłosił do (...) S.A. w W. roszczenie zapłaty kwoty 60.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią ojca H. B..

/ dowód : pismo Europejskiego C entrum O dszkodowań S.A. w L. z dn.

27.09.2012r. – akta szkodowe /

K. B. w chwili śmierci ojca H. B. miał (...). Po jego śmierci spadły na niego obowiązki rodzinne, a zwłaszcza opieka nad młodszą o (...) siostrą. Kiedy zmarł ojciec, który pomagał mu finansowo, nie mógł realizować swoich planów życiowych, tj. kontynuować nauki w studium, czy rozwijać swoje zainteresowania.

K. B. ujawnia zaburzenia emocjonalne, które są związane z traumatycznym zdarzeniem jakim była śmierć jego ojca. Wykazuje zmiany w funkcjonowaniu emocjonalnym i osobowościowym. Subiektywnie odczuwane dolegliwości powodują dyskomfort oraz obniżają w znacznym stopniu jakość jego życia.

Śmierć ojca spowodowała u K. B. początkowo silną reakcję kryzysową, a następnie zaburzenia emocjonalne przeszły u niego w fazę przewlekłą. Brak specjalistycznej pomocy w pracy terapeutycznej nad żałobą spowodowało, że objawy zaburzeń trwają nadal. Rokowania co do ich długości są niepewne i wymagają terapii psychologicznej.

Wiek K. B. może być czynnikiem osłabiającym odporność i wpływającym negatywnie na możliwość radzenia sobie z emocjami. Niewątpliwie pozostałe cechy jego osobowości również przyczyniły się do obniżenia odporności na trudne sytuacje stresowe związane z życiem codziennym, choć nie były one decydujące w procesie kształtowania się aktualnego stanu emocjonalnego i osobowościowego.

Obecnie K. B. pozostaje w związku małżeńskim. Wychowuje dwójkę dzieci, prowadzi ustabilizowany tryb życia. Powyższe okoliczności przyczyniają się do łagodzenia występujących u niego zaburzeń emocjonalnych.

K. B. nie korzystał z pomocy psychiatrycznej, psychologicznej po śmierci ojca. Niewątpliwie brak specjalistycznych oddziaływań przyczynił się do zwiększenia rozmiaru krzywdy w postaci cierpień psychicznych, tj. obniżenia wiary w siebie, braku możliwości realizacji własnych planów i zamierzeń życiowych.

/ dowód : opinia biegłej sądowej M. G. z dni 16.04.2013r. i 03.07.2013r. – k.119-

120 i k.144-145 akt sprawy

z eznania świadka I. B. – k . 154 akt sprawy

zeznania powoda K. B. – k. 94 v akt sprawy /

K. B. ma lęk przed samodzielnym prowadzeniem pojazdów. Pamięć o ojcu jest ciągle żywa w jego domu. Bardzo często odwiedza z rodziną grób, gdzie prowadzi rozmowy z nieżyjącym ojcem.

/ dowód : zeznania świadka I. B. – k . 154 akt sprawy , /

zeznania powoda K. B. – k. 94 v akt sprawy /

K. B. jest kierownikiem stoiska w supermarkecie (...). Z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w kwocie około 1.900 złotych netto miesięcznie. Żona osiąga wynagrodzenie za pracę w wysokości około 2.500 złotych netto miesięcznie.

/ dowód : zeznania świadka I. B. – k . 154 akt sprawy

zeznania powoda K. B. – k. 94 v akt sprawy /

Sąd zważył co następuje:

Powód dochodził swojego żądania w oparciu o treść przepisu art. 448 k.c. i art. 24 § 1 k.c. Domagał się od strony pozwanej kwoty 60.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną przez niego krzywdę w związku ze śmiercią osoby najbliższej – ojca.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowane jest już stanowisko że śmierć osoby najbliższej może stanowić naruszenie dóbr osobistych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. Przyjęta bowiem została koncepcja, że więź emocjonalna łącząca osoby bliskie jest dobrem osobistym podlegającym ochronie na gruncie art. 23 k.c. i 24 k.c. ( vide: wyrok S.N. z dn. 25.02.2004r., II CK 17/03, wyrok S.N. z dn. 22.07.2004r., II CK 479/03, wyrok S.N. z dn. 06.02.2008r., II CSK 459/07, Lex nr 585760). Dobro to może być więc naruszone przez spowodowanie śmierci osoby najbliższej. Doznany w związku z tym uszczerbek polega nie tylko na osłabieniu aktywności prowadzącej do pogorszenia sytuacji życiowej i motywacji do przedsięwzięcia trudności, lecz jest także następstwem naruszenia tej relacji między osobą zmarłą a jej najbliższymi (vide: wyrok S.N. z dn. 25.05.2011r., II CSK 537/10, Lex nr 846563, wyrok S.N. z dn. 10.11.2010r., II CSK 248/10, Lex nr 785681, wyrok S.N. z dn. 14.01.2010r., IV CSK 307/09, OSNC – ZD 2010/3/91, OSP 2011/2/15, uchwała S.N. z dn. 22.10.2010r., III CZP 76/10, B. (...), nr 10, s.11).

Nie można wyprowadzić odmiennych wniosków nawet z faktu wprowadzenia przez ustawodawcę od dnia 03 sierpnia 2008r. przepisu art. 446 § 4 k.c. Dodanie tego przepisu jest nie tylko wyrazem woli ustawodawcy potwierdzenia dopuszczalności dochodzenia zadośćuczynienia na gruncie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie tego przepisu, ale także dokonania zmiany ogólnej reguły wynikającej z art. 448 k.c. przez zawężenie kręgu osób uprawnionych do zadośćuczynienia ( vide: wyrok S.N. z dn. 11.05.2011r., I CSK 621/10, Lex nr 8481128, wyrok S.N. z dn. 10.11.2010r., II CSK 248/10, Lex nr 785681). Nie ma zatem wątpliwości, że zmiana taka nie wyklucza, lecz wręcz potwierdza, możliwość przyznania członkowi rodziny zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i art. 24 k.c., gdy śmierć osoby bliskiej nastąpiła na skutek deliktu przed dniem 03 sierpnia 2008r.

Podstawa odpowiedzialności strony pozwanej wywodziła się z faktu, iż sprawca kolizji drogowej, w wyniku której nastąpiła śmierć ojca powoda, był ubezpieczony w zakresie OC w (...) S.A., których następcami prawnymi byli kolejno (...) S.A. w W., a obecnie Towarzystwo (...) S.A. w W..

Zdaniem Sądu orzekającego chybiony pozostawał zarzut strony pozwanej, że art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003r. Nr 124, poz. 1152) zawiera zamknięty katalog dóbr podlegających ochronie z tytułu obowiązkowej umowy ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych i wyłącza niejako stosowanie przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten stanowi, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Kwestia możliwości dochodzenia zadośćuczynienia za śmieć osoby bliskiej spowodowaną deliktem jest ugruntowana i dotyczy zarówno odpowiedzialności sprawcy, jak i ponoszącego za niego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń. W orzeczeniach Sądu Najwyższego dotyczących dopuszczalności zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej na podstawie art. 448 k.c., szereg z nich dotyczy śmierci poniesionej w wyniku wypadku komunikacyjnego. Co prawda Sąd Najwyższy nie wypowiadał się wprost o odpowiedzialności ubezpieczycieli, jednakże pozwanymi w tych sprawach byli także ubezpieczyciele, a Sąd Najwyższy uznając istnienie roszczenia na gruncie art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i art. 24 k.c. wypowiadał się o ich odpowiedzialności. Nie można więc przyjąć, że rozważał wyłącznie odpowiedzialność sprawcy szkody (vide: wyrok S.N. z dn. 15.03.2012r., I CSK 314/11, Lex nr 1164718, uchwała S.N. z dn. 13.07.2011r., III CZP 32/11, OSNC 2012/1/10, uchwała S.N. z dn. 22.10.2010r., III CZP 76/10, Lex nr 604152).

W ocenie Sądu skoro posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu szkodę, której następstwem jest między innymi śmierć, to w ramach zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczyciel przejmuje odpowiedzialność sprawcy, taka jest bowiem istota ubezpieczania się od odpowiedzialności cywilnej (art. 9 cytowanej wyżej ustawy i art. 822 k.c.). Nie można interpretować art. 34 ust. 1 cyt. wyżej ustawy w ten sposób, że odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkodę w postaci naruszenia dóbr osobistych osób najbliższych osoby zmarłej, wywołane śmiercią na skutek wypadku spowodowanego przez kierującego pojazdem mechanicznym, za którą on sam ponosi odpowiedzialność byłaby wyłączona. Krzywdą wyrządzoną zmarłemu jest utrata życia, dla osób mu bliskich zaś jest to naruszenie dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej, szczególnie bliskiej w relacjach rodzinnych.

Uznając więc odpowiedzialność strony pozwanej i rozważając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia, Sąd miał na uwadze, że kodeks cywilny nie wskazuje żadnych kryteriów, jakimi należy się przy tym kierować. Niemniej jednak judykatura w tym przedmiocie została wypracowana i przyjmuje ona, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Oczywiście wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia”. Wysokość sumy pieniężnej, stanowiącej zadośćuczynienie za krzywdę, powinna być zatem ustalona po uwzględnieniu wszelkich zachodzących okoliczności, zwłaszcza mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy.

Krzywda ta utożsamiana jest z negatywnymi przeżyciami w sferze psychicznej jednostki. Szkoda niemajątkowa objawia się przede wszystkim w dotkliwych ujemnych przeżyciach psychicznych, bólu żalu, poczucia straty, osamotnienia, braku oparcia otrzymywanego dotychczas od osoby bliskiej.

W okolicznościach niniejszej sprawy powód utracił najbliższą mu osobę – ojca. Taka strata jest traumatycznym przeżyciem, czego nie trzeba bliżej uzasadniać. Z ojcem powód był bardzo związany emocjonalnie. Świadczą o tym nie tylko zeznania powoda, ale również świadka I. B., a także opinia biegłej psycholog.

Biegła sądowa stwierdziła, że K. B. ujawnia zaburzenia emocjonalne, które są związane z traumatycznym zdarzeniem jakim była śmierć jego ojca. Wykazuje zmiany w funkcjonowaniu emocjonalnym i osobowościowym. Zaburzenia natury psychologicznej, które pojawiły się u niego w związku z utratą osoby bliskiej, wymagają terapii psychologicznej w zakresie radzenia sobie z emocjami, stresem i wypracowania bardziej konstruktywnych mechanizmów adaptacyjnych. Zaburzenia emocjonalne przeszły u niego w fazę przewlekłą. Brak specjalistycznej pomocy w pracy terapeutycznej nad żałobą spowodowało, że objawy zaburzeń trwają nadal. Rokowania co do ich długości są niepewne i wymagają terapii psychologicznej.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego Sąd uznał, że krzywda powoda, który w chwili śmierci ojca miał (...) jest wyjątkowo dotkliwa. Jak już wyżej wskazano z ojcem łączyły go bardzo bliskie i serdeczne relacje. Wspólnie spędzali wolny czas, mieli wspólne plany co do przyszłości powoda. Po śmierci ojca życie K. B. uległo zmianie. Musiał zadbać nie tylko o siebie, ale o całą rodzinę. Spadł na niego ciężar odpowiedzialności za ich dobro. Krzywda powoda wynikająca z utraty ojca, którego nikt nie może zastąpić, jest wyjątkowo dotkliwa i będzie trwać całe życie. Śmierć ojca pozbawiła go normalnego życia rodzinnego, poczucia bezpieczeństwa.

W konsekwencji powyższego Sąd uznał, że adekwatne do krzywdy powoda jest zadośćuczynienie w kwocie 50.000 złotych. Dochodzona natomiast pozwem kwota 60.000 złotych tytułem zadośćuczynienia byłaby zdaniem Sądu orzekającego nieadekwatna.

Sąd miał przy tym na uwadze, że wiek K. B. jest czynnikiem osłabiającym odporność i wpływającym negatywnie na możliwość radzenia sobie z emocjami. Ponadto pozostałe cechy jego osobowości miały również wpływ do obniżenia odporności na trudne sytuacje stresowe związane z życiem codziennym.

K. B. nie korzystał z pomocy psychiatrycznej, psychologicznej po śmierci ojca. Niewątpliwie brak specjalistycznych oddziaływań przyczynił się do zwiększenia rozmiaru aktualnej krzywdy w postaci cierpień psychicznych tj. obniżenia wiary w siebie, braku możliwości realizacji własnych planów i zamierzeń życiowych.

Po śmierci ojca powód ożenił się założył rodzinę. Wychowuje dwójkę dzieci, prowadzi ustabilizowany tryb życia. Powyższe okoliczności przyczyniają się do łagodzenia występujących u niego zaburzeń emocjonalnych. Jednocześnie wskazują, że powód niejako przystosował się do nowej sytuacji, próbując radzić sobie ze swoimi emocjami. Słusznie również podniosła strona pozwana, że gdyby nawet żył ojciec powoda, to doszłoby do rozluźnieni pomiędzy nimi więzi. Naturalnym bowiem jest, że gdy dzieci usamodzielniają się i zakładają własne rodziny, to ich relacje z rodzicami nabierają innego charakteru.

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należało, że kwota zadośćuczynienia w wysokości 50.000 złotych jest "odpowiednia" w tym znaczeniu, że przy uwzględnieniu krzywdy powoda – utrzymana jest w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (vide: wyrok S.N. z dn. 28.09.2011r., III CKN 427/00, Lex nr 52766). Jest ona adekwatna także do sytuacji materialnej powoda i jego rodziny.

W świetle utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, podzielanego przez Sąd orzekający, w przypadku żądania zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę osoba poszkodowana w wyniku czynu niedozwolonego może domagać się odsetek za opóźnienie w zasadzie od dnia zgłoszenia żądania (vide: wyrok S.N. z dn. 18.09.19070r., II PR 257/70, OSNC 1971/6/103, wyrok S.N. z dn. 18.02.2011r., ICSK 243/10, Lex nr 848109). Od tej chwili dłużnik zobowiązany jest do niezwłocznego spełnienia świadczenia, a uchybienie terminu spełnienia świadczenia w wymaganym terminie rodzi po stronie tego podmiotu obowiązek zapłaty odsetek. Koniecznym jest jednak, aby uprawniony określił wysokość swoich roszczeń. Zakład ubezpieczeń nie pozostaje bowiem w opóźnieniu co do kwot nieobjętych jego decyzją, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swojego roszczenia (vide: wyrok S.N. z dn. 06.07.1999r., III CKN 315/98, OSNC 2000/2/31).

W przedmiotowej sprawie powód już w toku postępowania likwidacyjnego określił wysokość żądania w zakresie zadośćuczynienia na kwotę 60.000 złotych i wezwał ubezpieczyciela do wypłaty tej kwoty, składając pismo w dniu 01 października 2012r.. Strona pozwana decyzją z dnia 10 listopada 2012r. odmówiła wypłaty żądanej kwoty, wskazując na brak podstawy prawnej. Stąd też żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od następnego dnia – tj. od 11 listopada 2012r. do dnia zapłaty, pozostawało uzasadnione.

Orzeczenie o kosztach Sąd oparł o treść przepisu art. 100 k.p.c., stosunkowo rozdzielając poniesione przez strony koszty procesu. Powód wygrał sprawę w 83,30% i poniósł koszty w sumie 6.617 obejmujące: 3600 tytułem zastępstwa procesowego, 17 złotych – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 3.000 złotych - opłata od pozwu. Strona pozwana wygrała proces w 16,70% i poniosła koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 złotych (brak było dowodu uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa). Stosunkowo rozdzielając powyższe koszty, Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.910,76 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

W toku procesu łączne koszty z tytułu sporządzenia opinii przez biegłą psycholog wyniosły 300,30 złotych. Stosunkowo rozdzielając koszty sporządzenia opinii powód winien pokryć sumę 50,15 złotych (300,30 zł x 16,70%), a strona pozwana 250,15 złotych (300,30 zł x 83,30%). Strony uiściły na poczet opinii biegłej zaliczki po 400 złotych, stąd też powód po prawomocnym zakończeniu postępowania otrzyma zwrot z tego tytułu kwoty 349,85 złotych, a pozwany ubezpieczyciel - 149,85 złotych.

Zasądzona suma kosztów zastępstwa procesowego wynikała z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (DZ.U. Nr 183, poz. 1349 z późn. zm.).

W ocenie Sądu brak było podstawy do uwzględnienia stawki wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika powoda w podwójnej wysokości zgodnie z § 2 ust.2 cyt. wyżej rozporządzenia. Niniejsza sprawa nie należała bowiem do skomplikowanych ani pod względem prawnym, ani faktycznym. Postępowanie dowodowe przed Sądem ograniczyło się do dowodów z dokumentów, zawartych przede wszystkim w aktach szkodowych, przesłuchania powoda i jednego świadka oraz do opinii, która po uzupełnieniu przez biegłą zgodnie z tezą dowodową, nie była kwestionowana przez strony. Nakład pracy zawodowego pełnomocnika nie odbiegła od przeciętnego, należytego reprezentowania strony w procesie.