Pełny tekst orzeczenia

Sygn.akt III AUa 448/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2013r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Bohdan Bieniek (spr.)

Sędziowie: SA Maria Jolanta Kazberuk

SA Marek Szymanowski

Protokolant: Agnieszka Charkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2013 r. w B.

sprawy z odwołania K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 grudnia 2011 r. sygn. akt IV U 2804/11 oraz prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 26 czerwca 2012r. sygn. akt III AUa 267/12

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 lutego 2013 r. sygn. akt IV U 3053/12

uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie przed Sądem Okręgowym w Olsztynie i przekazuje sprawę do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Białymstoku.

Sygn. akt III AUa448/13

UZASADNIENIE

K. P. domagała się wznowienia postępowania w sprawie IV U 2804/11 zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21grudnia 2011 r. oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r.

W uzasadnieniu swego stanowiska wskazała na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. (K 2/12 OTK-A 2012/10/121), w którym to wyroku Trybunał stwierdził, iż art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z 16 grudnia 2010 r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżąca domagała się wypłaty zawieszonej emerytury.

W odpowiedzi na skargę organ rentowy częściowo uznał żądanie w zakresie zmiany zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 grudnia 2011 r. poprzez przyznanie skarżącej prawa do wypłaty emerytury od dnia 22 listopada 2012 r. W pozostałym zakresie wniósł o oddalenie skargi.

Wyrokiem z dnia 18 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie wznowił postępowanie w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 grudnia 2011 r. i zmienił zaskarżony wyrok poprzez ustalenie , iż wnioskodawczyni ma prawo do wypłaty emerytury za okres po dniu 30 września 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. W pozostałym zakresie skargę oddalił.

W świetle wywodów Sąd Okręgowego Sąd ten uznał, iż wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2011 r. dotyczący niekonstytucyjności art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, ze zm.) ma zastosowanie do sytuacji prawnej skarżącej i jej prawa do emerytury. Odnosząc się do właściwości Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie Sąd orzekający wskazał, iż był właściwy w sprawie, bowiem wnioskodawczyni zaskarżyła wyrok Sądu Okręgowego i ,,w żaden sposób nie odniosła się do późniejszego wyroku Sądu Apelacyjnego.

Od powyższego orzeczenia w części wznawiającej postępowanie i przyznającej prawo

do wypłaty emerytury za okres za okres od 01.10.2011 r. do 21.11.2012 r. zaskarżył apelacją organ rentowy, który zarzucił Sądowi pierwszej instancji obrazę art. 103austawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2011 r. K 2 /12 poprzez przyznanie prawa do wypłaty emerytury za okres po dniu 30.09.2011 r. do 21.11.2012 r.

Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i oddalenie skargi o wznowienia postępowania w tym zakresie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

Apelacja jest zasadna już z tego powodu, iż Sąd Apelacyjny zobligowany jest stosownie do art. 378 § 1 k.p.c. wziąć pod uwagę z urzędu nieważność postępowania, a takowa w sprawie miała miejsce.

Poza sporem w sprawie winno być, iż sprawa, w której miałoby nastąpić wznowienie postępowania (IV U 2804/11) była rozpoznawana w dwóch instancjach, bowiem od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 grudnia 2011 roku wniesiona została apelacja. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia26 czerwca2012 r. oddalił ów środek zaskarżenia.

Okoliczność ta ma zasadnicze znaczenie dla określenia właściwości Sądu w sprawie o wznowienie, bowiem zgodnie z art. 405 k.p.c. w przypadku, gdy wznowienie dotyczy orzeczeń sądów różnych instancji do wznowienia właściwy jest sąd instancji wyższej. Obecnie utrwalony jest przy tym w orzecznictwie pogląd, iż oddalanie apelacji jest również orzekaniem w sprawie w rozumieniu art. 405 k.p.c. ( por. postanowienie SN Z 10.11.2010 r. II UZ 29/10 Lex 707895, postanowienie SN z 8.8.2008r. V CZ 48/08 Lex 658214, a przede wszystkim uchwała składu 7 sędziów z 3 kwietnia 2007 roku III CZP 2007/9/125).

Nie było zatem w istocie możliwym skierowanie skargi wyłącznie przeciwko orzeczeniu Sądu Okręgowego w Olsztynie, jak akcentuje to Sąd Okręgowy, wskazując, iż tylko tegoż orzeczenia dotyczy wniesiona skarga o wznowienie postępowania. Uszło zresztą uwadze Sądu Okręgowego, że skarżąca w skardze zaskarżyła zarówno wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 grudnia 2011 r. jak i wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r.

Powyższe oznacza, iż do rozpoznania skargi o wznowienie postępowania w niniejszej sprawie opartej na podstawie wskazanej w art. 401 1 k.p.c. właściwy jest zatem Sąd Apelacyjny w Białymstoku. Zaskarżony wyrok wydany został przez Sąd rzeczowy niewłaściwy do orzekania w przedmiocie wniesionej skargi o wznowienie postępowania, co skutkuje nieważnością postępowania stosownie do art. 379 pkt 6 k.p.c.

Nieważność postępowania z kolei skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku i zniesieniem postępowania na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. oraz przekazaniem sprawy z wzniesionej skargi o wznowienie postępowania do merytorycznego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Białymstoku - jako sądowi rzeczowo właściwemu do orzeczenia w przedmiocie tej skargi.

Stwierdzona nieważność postępowania czyni zbędnym odnoszenie się przez Sąd Apelacyjny do zasadności wniesionej skargi w aspekcie skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. w sprawie K 2/12 jako wskazanej podstawy wznowienia postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r.