IV CZ 16/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:02-09-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 16/15
POSTANOWIENIE
Dnia 19 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący)
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku W. S.
przy uczestnictwie D. S.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 czerwca 2015 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego w L.
z dnia 10 lutego 2015 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 10 lutego 2015 roku, Sąd Okręgowy odrzucił, na
podstawie art. 3986
§ 2 w związku z art. 5191
§ 4 ustęp 4 k.p.c., skargę kasacyjną
wniesioną przez uczestniczkę D. S. od postanowienia tego Sądu z dnia 9 kwietnia
2014 r. W uzasadnieniu Sąd drugiej instancji wskazał, że skarga jest
niedopuszczalna z uwagi na wartość przedmiotu zaskarżenia, którą Sąd drugiej
instancji ustalił na kwotę 100.169 złotych.
W zażaleniu uczestniczka zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 2 k.p.c. przez
wadliwe określenie wartości przedmiotu zaskarżenia, która wynosi, według niej,
kwotę 248.515 złotych czyli 90 procent wartości podlegającego podziałowi majątku
wspólnego; wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5191
§ 1 k.p.c., od wydanego przez sąd drugiej instancji
postanowienia co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie
odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie
w sprawie - w sprawach z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego -
przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny
stanowi inaczej. W sprawach o zniesienie współwłasności i dział spadku skarga
kasacyjna nie służy, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa, niż sto
pięćdziesiąt tysięcy złotych (art. 5191
§ 4 punkt 4 k.p.c.).
Wskazana przez skarżącego w skardze kasacyjnej, wartość przedmiotu
zaskarżenia nie jest wiążąca dla sądu drugiej instancji ani dla Sądu Najwyższego
i podlega weryfikacji na podstawie akt sprawy, z pominięciem zasad określonych
w art. 25 i 26 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 maja
2001 r., IV CZ 20/01, niepubl., z dnia 21 listopada 2001 r., I CZ 152/01, niepubl.
oraz z dnia 6 listopada 2002 r., III CZ 98/02, OSNC 2004, nr 1, poz. 11).
W tak zwanych sprawach działowych (dział spadku, podział majątku
wspólnego małżonków, zniesienie współwłasności), w razie zaskarżenia orzeczenia
co do istoty sprawy, wartość przedmiotu sporu wyznacza nie wartość całego
dzielonego majątku, ale wartość konkretnego interesu (roszczenia, żądania) lub
3
składnika majątkowego, którego dotyczy środek odwoławczy. Z reguły nie może
przekraczać wartości udziału przysługującemu uczestnikowi, chyba że podważa on
zasadę podziału, objęcie lub nie objęcie orzeczeniem poszczególnych rzeczy lub
praw albo rozliczenie nakładów, gdyż wówczas wartość przedmiotu zaskarżenia
może być wyższa niż wartość jego udziału (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 21 stycznia 2003 r. III CZ 153/02, OSNC 2004/4/60, z dnia 15 grudnia
2006 r. III CZ 88/06, z dnia 24 lipca 2008 r. IV CZ 53/08, z dnia 6 maja 2010 r.
II CZ 38/10 oraz z dnia 1 czerwca 2011 r. II CZ 27/11, niepubl.). Uczestniczka
kwestionując w apelacji ustalenie Sądu Rejonowego w przedmiocie równych
udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym, domagała się ustalenia
nierównych udziałów w proporcji 90 procent na jej rzecz oraz 10 procent na rzecz
wnioskodawcy oraz obniżenia w związku z tym przysługującej wnioskodawcy spłaty
z zasądzonej przez Sąd pierwszej instancji kwoty 133.138,50 zł do kwoty 26.627,30
zł, określając w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia na 106.511 zł. Sąd
Okręgowy uwzględniając częściowo apelację uczestniczki, obniżył spłatę na rzecz
wnioskodawcy do kwoty 126.796 zł, co oznacza, że oddalił apelację skarżącej co
do kwoty 100.168,50 złotych. Ta więc jedynie kwota stanowić mogła, jak trafnie
przyjął Sąd drugiej instancji, wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze kasacyjnej
W tej sytuacji skarga kasacyjna uczestniczki jest niedopuszczalna w świetle art.
5191
§ 4 ust. 4 k.p.c., stąd zażalenie wnioskodawczyni podlegało, jako bezzasadne,
oddaleniu na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 i art. 13 § 2 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 19 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący)
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku W. S.
przy uczestnictwie D. S.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 czerwca 2015 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego w L.
z dnia 10 lutego 2015 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 10 lutego 2015 roku, Sąd Okręgowy odrzucił, na
podstawie art. 3986
§ 2 w związku z art. 5191
§ 4 ustęp 4 k.p.c., skargę kasacyjną
wniesioną przez uczestniczkę D. S. od postanowienia tego Sądu z dnia 9 kwietnia
2014 r. W uzasadnieniu Sąd drugiej instancji wskazał, że skarga jest
niedopuszczalna z uwagi na wartość przedmiotu zaskarżenia, którą Sąd drugiej
instancji ustalił na kwotę 100.169 złotych.
W zażaleniu uczestniczka zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 2 k.p.c. przez
wadliwe określenie wartości przedmiotu zaskarżenia, która wynosi, według niej,
kwotę 248.515 złotych czyli 90 procent wartości podlegającego podziałowi majątku
wspólnego; wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5191
§ 1 k.p.c., od wydanego przez sąd drugiej instancji
postanowienia co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie
odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie
w sprawie - w sprawach z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego -
przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny
stanowi inaczej. W sprawach o zniesienie współwłasności i dział spadku skarga
kasacyjna nie służy, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa, niż sto
pięćdziesiąt tysięcy złotych (art. 5191
§ 4 punkt 4 k.p.c.).
Wskazana przez skarżącego w skardze kasacyjnej, wartość przedmiotu
zaskarżenia nie jest wiążąca dla sądu drugiej instancji ani dla Sądu Najwyższego
i podlega weryfikacji na podstawie akt sprawy, z pominięciem zasad określonych
w art. 25 i 26 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 maja
2001 r., IV CZ 20/01, niepubl., z dnia 21 listopada 2001 r., I CZ 152/01, niepubl.
oraz z dnia 6 listopada 2002 r., III CZ 98/02, OSNC 2004, nr 1, poz. 11).
W tak zwanych sprawach działowych (dział spadku, podział majątku
wspólnego małżonków, zniesienie współwłasności), w razie zaskarżenia orzeczenia
co do istoty sprawy, wartość przedmiotu sporu wyznacza nie wartość całego
dzielonego majątku, ale wartość konkretnego interesu (roszczenia, żądania) lub
3
składnika majątkowego, którego dotyczy środek odwoławczy. Z reguły nie może
przekraczać wartości udziału przysługującemu uczestnikowi, chyba że podważa on
zasadę podziału, objęcie lub nie objęcie orzeczeniem poszczególnych rzeczy lub
praw albo rozliczenie nakładów, gdyż wówczas wartość przedmiotu zaskarżenia
może być wyższa niż wartość jego udziału (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 21 stycznia 2003 r. III CZ 153/02, OSNC 2004/4/60, z dnia 15 grudnia
2006 r. III CZ 88/06, z dnia 24 lipca 2008 r. IV CZ 53/08, z dnia 6 maja 2010 r.
II CZ 38/10 oraz z dnia 1 czerwca 2011 r. II CZ 27/11, niepubl.). Uczestniczka
kwestionując w apelacji ustalenie Sądu Rejonowego w przedmiocie równych
udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym, domagała się ustalenia
nierównych udziałów w proporcji 90 procent na jej rzecz oraz 10 procent na rzecz
wnioskodawcy oraz obniżenia w związku z tym przysługującej wnioskodawcy spłaty
z zasądzonej przez Sąd pierwszej instancji kwoty 133.138,50 zł do kwoty 26.627,30
zł, określając w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia na 106.511 zł. Sąd
Okręgowy uwzględniając częściowo apelację uczestniczki, obniżył spłatę na rzecz
wnioskodawcy do kwoty 126.796 zł, co oznacza, że oddalił apelację skarżącej co
do kwoty 100.168,50 złotych. Ta więc jedynie kwota stanowić mogła, jak trafnie
przyjął Sąd drugiej instancji, wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze kasacyjnej
W tej sytuacji skarga kasacyjna uczestniczki jest niedopuszczalna w świetle art.
5191
§ 4 ust. 4 k.p.c., stąd zażalenie wnioskodawczyni podlegało, jako bezzasadne,
oddaleniu na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 i art. 13 § 2 k.p.c.