Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 82/15
POSTANOWIENIE
Dnia 6 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Karol Weitz (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi R. K.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 27 sierpnia 2010 r., wydanym w sprawie z powództwa Z.
K., P. K. i A. K.
przeciwko R. K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 listopada 2015 r.,
zażalenia pozwanego R. K.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 lutego 2015 r.,
1. oddala zażalenie;
2. przyznaje adwokat E. ze środków budżetowych Skarbu
Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę 2700 zł (dwa tysiące
siedemset złotych) wraz z należnym podatkiem od towarów i
usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z
urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
UZASADNIENIE
2
Pozwany R. K. w dniu 5 grudnia 2014 r. wniósł skargę o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia
27 sierpnia 2010 r., wydanym w sprawie z powództwa Z. K., P. K. i A. K.,
doręczonym pozwanemu w dniu 21 września 2010 r.
Jako podstawę wznowienia pozwany wskazał fakt, że w postępowaniu przed
sądem pierwszej i drugiej instancji nie był reprezentowany przez profesjonalnego
pełnomocnika, tj. adwokata, co miało oznaczać, że nie był należycie
reprezentowany w rozumieniu art. 401 pkt 2 k.p.c. Stwierdził również, że o tej
podstawie wznowienia dowiedział się pod koniec października 2014 r.
Postanowieniem z dnia 24 lutego 2015 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę o
wznowienie postępowania, przyjmując, że nie jest ona oparta na ustawowej
podstawie wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.), gdyż – w jego ocenie – brak należytej
reprezentacji w rozumieniu art. 401 pkt 2 k.p.c. odnosić się ma do sytuacji, w której
podmiot niebędący osobą fizyczną nie może skutecznie podejmować czynności,
gdyż nie ma organów dokonujących za niego czynności procesowych, i do sytuacji,
w której strona będąca osobą fizyczną nie ma przedstawiciela ustawowego i z tego
powodu nie może dokonywać czynności procesowych. Ta ostatnia okoliczność
może zachodzić jedynie w odniesieniu do osób małoletnich lub
ubezwłasnowolnionych, a pozwany nie należy do kręgu takich osób.
Pozwany w zażaleniu na postanowienie z dnia 24 lutego 2015 r. podniósł,
że Sąd drugiej instancji naruszył art. 410 § 1 k.p.c., gdyż dokonał merytorycznej
oceny podstawy wznowienia, podczas gdy badając dopuszczalność skargi
o wznowienie winien był tylko ustalić, czy skarżący wskazał podstawę wznowienia
odpowiadającą jednej z podstaw przewidzianych w kodeksie postępowania
cywilnego, nie oceniając tego, czy podstawa ta rzeczywiście istnieje.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
W judykaturze i literaturze rzeczywiście rozbieżności wywołuje kwestia, czy
sąd badający dopuszczalność skargi o wznowienie (art. 410 § 1 k.p.c.) rozważa
tylko to, czy podana w skardze podstawa wznowienia odpowiada jednej z podstaw,
które przewidziane są w kodeksie postępowania cywilnego (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2007 r., III UZ 9/07, OSNP 2008, nr 19-20,
poz. 303 i z dnia 25 listopada 2011 r., II CZ 86/11, niepubl.), czy też także to, czy
podana w skardze podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje (por. np.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2006 r., I PZ 33/05, OSNP 2007,
nr 3-4, poz. 48 i z dnia 20 maja 2011 r., III CO 5/11, OSNC 2012, nr 2, poz. 21).
Nawiązanie do tych rozbieżności przez Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu
postanowienia z dnia 24 lutego 2015 r. było jednak w niniejszej sprawie
bezprzedmiotowe, gdyż powołana przez pozwanego w skardze okoliczność,
że w postępowaniu w pierwszej i drugiej instancji nie reprezentował go fachowy
pełnomocnik (adwokat), lecz działał on samodzielnie, nie stanowi przypadku braku
należytej reprezentacji w rozumieniu art. 401 pkt 2 k.p.c., czyli nie odpowiada
ustawowej podstawie wznowienia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
21 kwietnia 2011 r., III PO 1/11, niepubl.). Podniesiony w zażaleniu zarzut
naruszenia art. 410 § 1 k.p.c. jest więc bezzasadny.
Z tych względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 406 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Sąd
Najwyższy orzekł na podstawie § 6 pkt 6, § 13 ust. 2 pkt 2, § 19 i § 20
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz.
461 ze zm.).
kc