IV CZ 56/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:27-01-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 56/15
POSTANOWIENIE
Dnia 2 grudnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Anna Kozłowska
w sprawie z powództwa J. A.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w R.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 2 grudnia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej
na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 marca 2015 r.,
uchyla zaskarżony wyrok, pozostawiając Sądowi
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w orzeczeniu
kończącym postępowanie w instancji.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 11 marca 2015 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu
Okręgowego w R. z dnia 13 lutego 2014 r. i przekazał sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania. W ocenie Sądu Apelacyjnego sąd I instancji nie
uwzględnił wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2003 r.
(sygn. K 28/02, OTK-A 2003, nr 1, poz. 13) stwierdzającego niezgodność
z Konstytucją art. 45 ust. 5 i 7 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji
(u.k.s.e.), a ponadto konieczność uchylenia orzeczenia wynikała także z potrzeby
zbadania przez sąd I instancji przesłanek z art. 410 § 2 w zw. z art. 411 k.c. oraz
zbadania prawidłowości obliczenia opłat składających się na kwotę dochodzoną
w pozwie.
Zażalenie na wyrok Sądu Apelacyjnego złożył Skarb Państwa, zarzucając
naruszenie art. 386 § 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego,
nierozpoznanie istoty sprawy, o którym mowa w art. 386 § 4 k.p.c., ma miejsce
wtedy, gdy zachodzi wadliwość rozstrzygnięcia polegająca na wydaniu przez sąd
pierwszej instancji orzeczenia, które nie odnosi się do tego, co było przedmiotem
sprawy, bądź na zaniechaniu zbadania materialnej podstawy żądania albo
merytorycznych zarzutów strony z powodu bezpodstawnego przyjęcia, że istnieje
przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie (zob. np.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2015 r., I CZ 60/15, nie publ.;
z dnia 2 lipca 2015 r., V CZ 39/15, nie publ.; z dnia 25 czerwca 2015 r., V CZ 34/15,
nie publ.).
W okolicznościach niniejszej sprawy nie można przyjąć, że zachodzą
podstawy do uchylenia wyroku na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. Sąd Okręgowy
odniósł się merytorycznie do żądania pozwu, przeprowadził postępowanie
dowodowe w tym kierunku oraz dokonał oceny prawnej. Fakt, że Sąd Apelacyjny
dokonał odmiennej oceny prawnej okoliczności sprawy i uznał, iż pożądane jest
3
uzupełnienie argumentacji prawnej, nie przesądza o braku rozpoznania istoty
sprawy przez Sąd pierwszej instancji. Obecny model postępowania cywilnego
zakłada, że postępowanie przed sądem drugiej instancji, stanowiącej instancję
merytoryczną, realizowane jest w oparciu o założenia tzw. apelacji pełnej,
w ramach której rozpoznanie sprawy powinno nastąpić w razie konieczności
ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia kończącego
spór pomiędzy stronami. Tym samym ewentualne braki w postępowaniu
dowodowym lub w ocenie prawnej (poza nieważnością postępowania
i nieprzeprowadzeniem postępowania dowodowego w całości) nie uzasadniają
uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Wszystkie
tego rodzaju braki powinny być w systemie apelacji pełnej uzupełniane i usuwane
bezpośrednio w postępowaniu apelacyjnym (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 9 września 2015 r., IV CZ 32/15, nie publ.; postanowienie Sądu najwyższego
z dnia 3 lipca 2015 r., IV CZ 30/15, nie publ.).
Uznając zarzut naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. za uzasadniony Sąd Najwyższy
na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżony
wyrok.
eb
POSTANOWIENIE
Dnia 2 grudnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Anna Kozłowska
w sprawie z powództwa J. A.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w R.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 2 grudnia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej
na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 marca 2015 r.,
uchyla zaskarżony wyrok, pozostawiając Sądowi
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w orzeczeniu
kończącym postępowanie w instancji.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 11 marca 2015 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu
Okręgowego w R. z dnia 13 lutego 2014 r. i przekazał sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania. W ocenie Sądu Apelacyjnego sąd I instancji nie
uwzględnił wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2003 r.
(sygn. K 28/02, OTK-A 2003, nr 1, poz. 13) stwierdzającego niezgodność
z Konstytucją art. 45 ust. 5 i 7 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji
(u.k.s.e.), a ponadto konieczność uchylenia orzeczenia wynikała także z potrzeby
zbadania przez sąd I instancji przesłanek z art. 410 § 2 w zw. z art. 411 k.c. oraz
zbadania prawidłowości obliczenia opłat składających się na kwotę dochodzoną
w pozwie.
Zażalenie na wyrok Sądu Apelacyjnego złożył Skarb Państwa, zarzucając
naruszenie art. 386 § 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego,
nierozpoznanie istoty sprawy, o którym mowa w art. 386 § 4 k.p.c., ma miejsce
wtedy, gdy zachodzi wadliwość rozstrzygnięcia polegająca na wydaniu przez sąd
pierwszej instancji orzeczenia, które nie odnosi się do tego, co było przedmiotem
sprawy, bądź na zaniechaniu zbadania materialnej podstawy żądania albo
merytorycznych zarzutów strony z powodu bezpodstawnego przyjęcia, że istnieje
przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie (zob. np.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2015 r., I CZ 60/15, nie publ.;
z dnia 2 lipca 2015 r., V CZ 39/15, nie publ.; z dnia 25 czerwca 2015 r., V CZ 34/15,
nie publ.).
W okolicznościach niniejszej sprawy nie można przyjąć, że zachodzą
podstawy do uchylenia wyroku na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. Sąd Okręgowy
odniósł się merytorycznie do żądania pozwu, przeprowadził postępowanie
dowodowe w tym kierunku oraz dokonał oceny prawnej. Fakt, że Sąd Apelacyjny
dokonał odmiennej oceny prawnej okoliczności sprawy i uznał, iż pożądane jest
3
uzupełnienie argumentacji prawnej, nie przesądza o braku rozpoznania istoty
sprawy przez Sąd pierwszej instancji. Obecny model postępowania cywilnego
zakłada, że postępowanie przed sądem drugiej instancji, stanowiącej instancję
merytoryczną, realizowane jest w oparciu o założenia tzw. apelacji pełnej,
w ramach której rozpoznanie sprawy powinno nastąpić w razie konieczności
ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia kończącego
spór pomiędzy stronami. Tym samym ewentualne braki w postępowaniu
dowodowym lub w ocenie prawnej (poza nieważnością postępowania
i nieprzeprowadzeniem postępowania dowodowego w całości) nie uzasadniają
uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Wszystkie
tego rodzaju braki powinny być w systemie apelacji pełnej uzupełniane i usuwane
bezpośrednio w postępowaniu apelacyjnym (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 9 września 2015 r., IV CZ 32/15, nie publ.; postanowienie Sądu najwyższego
z dnia 3 lipca 2015 r., IV CZ 30/15, nie publ.).
Uznając zarzut naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. za uzasadniony Sąd Najwyższy
na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżony
wyrok.
eb