Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PK 71/15
POSTANOWIENIE
Dnia 1 grudnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa A. W.
przeciwko Koncernowi Naftowemu Spółce Akcyjnej w P.
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 grudnia 2015 r.,
skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w P.
z dnia 14 listopada 2014 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 120 (sto
dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 14 listopada 2014 r. oddalił apelację
powoda A. W. od wyroku Sądu Rejonowego w P. z dnia 19 lutego 2014 r. (mocą
którego oddalono jego powództwo przeciwko Koncernowi Naftowemu Spółce
Akcyjnej w P. o przywrócenie do pracy i zasądzono od powoda na rzecz
pozwanego kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego) i
zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa prawnego za drugą instancję.
2
Powyższy wyrok został zaskarżony skargą kasacyjną powoda. Skargę
oparto na podstawie naruszenia przepisów prawa materialnego: art. 52 § 1 pkt 1
k.p. w związku z art. 22 § 1 k.p. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi drugiej instancji, przy
uwzględnieniu kosztów postępowania procesowego, w tym za postępowanie przed
Sądem Najwyższym według norm przepisanych.
Skarżący uzasadniał potrzebę przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania
występującym w sprawie istotnym zagadnieniem prawnym, sprowadzającym się do
pytania, czy działanie pracownika wykonującego polecenia służbowe przełożonego,
działającego pod kierownictwem przełożonego realizującego swoje uprawnienia w
ramach przysługujących mu uprawnień kierowniczych sensu largo - mimo
obowiązku wynikającego z art. 22 § 1 k.p. - oceniać należy jako bezprawne z
punktu widzenia pracodawcy, a nadto czy istnieje możliwość negatywnej oceny
pracy pracownika skutkującej rozwiązaniem z nim umowy o pracę w trybie art. 52 §
1 pkt 1 k.p., w sytuacji gdy działania te podejmowane były w ramach organu
kolegialnego i wszystkie podlegały kolegialnemu zatwierdzeniu, a pracownik nie
pełnił w nich funkcji przewodniczącego.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną pozwany wniósł o odmowę przyjęcia
skargi do rozpoznania, ewentualnie - w przypadku przyjęcia skargi do rozpoznania -
o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie kwalifikowała się do przyjęcia celem jej
merytorycznego rozpoznania.
Skarga kasacyjna, jako szczególny środek zaskarżenia, służy realizacji
interesu publicznego w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Funkcje
postępowania kasacyjnego powodują, że wniosek o przyjęcie skargi do
rozpoznania oraz jego uzasadnienie powinny koncentrować się na wykazaniu, iż w
konkretnej sprawie zachodzą okoliczności przemawiające za interwencją Sądu
Najwyższego. Rozpoznanie skargi kasacyjnej następuje tylko z przyczyn
3
kwalifikowanych, wymienionych w art. 3989
§ 1 pkt 1-4 k.p.c. i tylko w przypadku
przekonania Sądu Najwyższego przez skarżącego, za pomocą jurydycznej
argumentacji, że zachodzi publicznoprawna potrzeba rozstrzygnięcia
sformułowanego w skardze zagadnienia prawnego przy jej merytorycznym
rozpoznawaniu.
Zgodnie z art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, gdy w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje
potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność
postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
W razie powołania tej przesłanki przedsądu, jaką jest występowanie w
sprawie istotnego zagadnienia prawnego, obowiązkiem skarżącego jest
wywiedzenie i uzasadnienie występującego w sprawie problemu w sposób zbliżony
do tego, jaki przewidziany jest przy przedstawianiu zagadnienia prawnego przez
sąd odwoławczy na podstawie art. 390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 9 maja 2006 r., V CSK 75/06, niepublikowane). Sformułowanie zagadnienia
powinno zatem odwoływać się w sposób generalny i abstrakcyjny do treści
przepisu, który nie podlega jednoznacznej wykładni, a którego wyjaśnienie przez
Sąd Najwyższy przyczyni się do rozwoju jurysprudencji i prawa pozytywnego. Rolą
Sądu Najwyższego, jako najwyższego organu sądowego w Rzeczypospolitej
Polskiej, nie jest bowiem działanie w interesie indywidualnym, lecz powszechnym,
poprzez ochronę obowiązującego porządku prawnego przed dowolnością
orzekania i ujednolicanie praktyki stosowania prawa pozytywnego. Nie każde więc
orzeczenie, nawet błędnie wydane, zasługuje na kontrolę w postępowaniu
kasacyjnym (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2000 r., II CZ
178/99, OSNC 2000 nr 7-8, poz. 147, z dnia 18 marca 2004 r., I PK 620/03, LEX nr
513011, z dnia 8 lipca 2004 r., II PK 71/04, LEX nr 375715 i z dnia 16 kwietnia
2008 r., I CZ 11/08, LEX nr 393883). Nie spełnia określonego w art. 3989
§ 1 k.p.c.
wymagania sformułowanie istotnego zagadnienia prawnego w sposób ogólny i
nieprecyzyjny, a zwłaszcza ograniczenie się do samego postawienia pytania, bez
odniesienia się do problemów interpretacyjnych przepisów (postanowienia Sądu
4
Najwyższego z dnia 25 lutego 2008 r., I UK 332/07, LEX nr 452451 i z dnia 21 maja
2008 r., I UK 11/08, LEX nr 491538).
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić że skarga
kasacyjna w zakresie wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania oraz jego
uzasadnienia nie spełnia wymagań stawianych temu nadzwyczajnemu środkowi
zaskarżenia.
W pierwszej kolejności wypada zauważyć, iż przedstawiony w skardze
kasacyjnej problem prawny w rzeczywistości zmierza do podważenia ustalonego w
sprawie stanu faktycznego, a ściślej – ustalenia przez Sądy orzekające, że mimo, iż
powód nie przewodniczył zespołowi przetargowemu, miał decydujący wpływ na
podejmowane przez to gremium decyzje, także w zakresie wprowadzenia
samowolnych zmian w zapytaniu ofertowym, stanowiących przyczynę rozwiązania
łączącej strony umowy o pracę. Tymczasem kwestie dotyczące ustalonych faktów
nie stanowią przedmiotu kontroli kasacyjnej, w związku z czym opartemu na tej
podstawie wnioskowi o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania towarzyszą
niedopuszczalne motywy (art. 3983
§ 3 oraz art. 39813
§ 2 k.p.c.; por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2012 r., II PK 278/11, LEX nr 1214574, czy
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2014 r., V CSK 140/13, LEX nr 1458681).
Niezależnie od powyższego godzi się stwierdzić, że opisany przez
skarżącego problem prawny nie wymaga rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy.
Kwestia wpływu zachowania przełożonego i konsekwencji w tym zakresie odnośnie
ewentualnego uwolnienia się pracownika od odpowiedzialności za własne
działanie, była już rozważana przez Sąd Najwyższy. Przypisanie działaniom
przełożonych roli ekskulpującej zwalniałoby pracownika z odpowiedzialności za
własne działania i nie motywowało do rozsądku w ich podejmowaniu. W związku z
powyższym w szeregu orzeczeń (por. np. wyroki z dnia 10 września 1997 r., I PKN
244/97, OSNAPiUS 1998 nr 12, poz. 358 oraz z dnia z dnia 4 kwietnia 2006 r., I PK
161/05, Prawo Pracy 2006 nr 11, s. 33) Sąd Najwyższy stał na stanowisku, że
bezkrytyczne wykonanie przez pracownika bezprawnych poleceń przełożonych
może uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę. Z poglądów tych w wyroku z dnia 26
lipca 2012 r. (I PK 39/12, LEX nr 1222144) Sąd Najwyższy wyprowadził szerszą
5
myśl, że zachowania przełożonego co do zasady nie zwalniają pracownika z
odpowiedzialności za własne ewidentnie bezprawne działania.
Reasumując: wobec niewykazania istnienia powołanej w skardze kasacyjnej
przesłanki przedsądu, z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c. należało orzec jak w sentencji.
eb
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13