Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CNP 1/16
POSTANOWIENIE
Dnia 22 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z wniosku R. D.
przy uczestnictwie W. D.
o stwierdzenie nabycia spadku,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 22 marca 2016 r.,
na skutek skargi wnioskodawcy
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego
z dnia 8 grudnia 2014 r.,
1) odrzuca skargę;
2) zasądza od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki
postępowania kwotę 5400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych)
tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Sądem Najwyższym.
UZASADNIENIE
2
Wnioskodawca wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 8 grudnia 2014 r.
stwierdzającego, że spadek po C. D. nabyli wprost na podstawie testamentu
własnoręcznego z dnia 31 marca 2010 r: uczestniczka postępowania- żona
spadkodawcy i wnioskodawca- syn spadkodawcy, każde z nich po połowie.
Jako uzasadnienie wystąpienia wyjątkowego wypadku pozwalającego na
wniesienie skargi od prawomocnego orzeczenia sądu pierwszej instancji
wnioskodawca wskazał, że niezgodność z prawem zaskarżonego orzeczenia
wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego oraz
konstytucyjnych praw człowieka takich jak prawo własności i prawo
dziedziczenia oraz wyjaśnił, że nie zaskarżył postanowienia Sądu pierwszej
instancji z uwagi na jego treść ogłoszoną w dniu 8 grudnia 2014 r., wskazującą,
iż skarżący nabył spadek na podstawie testamentu oraz błędną informację
uzyskaną od ówczesnego pełnomocnika, że stwierdzenie nabycia spadku
nastąpiło zgodnie z wolą jego ojca C. D., tj. w całości na rzecz skarżącego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 2 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia - co do zasady dopuszczalna jedynie od
orzeczenia sądu drugiej instancji (art. 4241
§ 1 k.p.c.) - w wyjątkowych
wypadkach może być wniesiona także od prawomocnego orzeczenia sądu
pierwszej instancji. W takiej sytuacji skarżący powinien wykazać, że występuje
wyjątkowy wypadek w rozumieniu tego przepisu (art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.).
Jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy pojęcie „wypadek wyjątkowy”
odnosi się zarówno do przyczyn niezgodności z prawem orzeczenia, jak i do
powodów nie skorzystania przez stronę z możliwości zaskarżenia orzeczenia
sądu pierwszej instancji (porównaj między innymi postanowienia z dnia 2 lutego
2006 r. I CNP 4/06, OSNC 2006/6/113 oraz z dnia 29 listopada 2006 r. II CNP
85/06, nie publ.).
Zarzucając, że doszło do naruszenia podstawowych zasad porządku
prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela
skarżący powinien nie tylko ściśle określić, jakie - jego zdaniem - konkretne
3
zasady, wolności lub prawa zostały naruszone, lecz także wyjaśnić na czym
naruszenie to polegało oraz przedstawić szczegółową argumentację jurydyczną
mającą wykazać, że do takiego naruszenia rzeczywiście doszło (porównaj
między innymi postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2007 r. IV CNP
56/07, nie publ.).
Wnioskodawca nie wykazał tych okoliczności, poprzestając jedynie na
ogólnym stwierdzeniu, że zaskarżone postanowienie narusza prawo własności
i prawo dziedziczenia.
Nie wykazał też, że z wyjątkowych powodów nie mógł skorzystać
z wniesienia apelacji od zaskarżonego postanowienia Sądu pierwszej instancji.
W świetle jednolitego stanowiska Sądu Najwyższego, wyjątkowe powody
nieskorzystania z możliwości zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji to
okoliczności obiektywne, niezależne od strony, takie jak np. katastrofa, klęska
żywiołowa, ciężka choroba strony, czy uzyskanie błędnej informacji od
pracownika sądu co do sposobu i terminu zaskarżenia (porównaj między innymi
wskazane wyżej postanowienie z dnia 2 lutego 2006 r. I CNP 4/06).
Okolicznością wyjątkową, w rozumieniu art. 4241
§ 2 k.p.c. nie jest
okoliczność spowodowana przez pełnomocnika procesowego strony, za którego
działania, zaniechania i błędy ponosi odpowiedzialność procesową strona.
W szczególności wadliwa informacja o treści orzeczenia przekazana stronie
przez pełnomocnika, nie jest okolicznością wyłączającą winę strony
w uchybieniu czynności procesowej (porównaj między innymi postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2008 r. I CZ 2008 r. i z dnia 21 lipca
2011 r. V CZ 52/11, nie publ.). Nie może być więc uznana za wyjątkową
okoliczność usprawiedliwiającą niewniesienie przez stronę apelacji
od orzeczenia sądu pierwszej instancji.
Stwierdzając zatem, że skarżący nie wykazał występowania wyjątkowego
wypadku przewidzianego w art. 4241
§ 2 k.p.c., Sąd Najwyższy na podstawie
art. 4248
§ 2 k.p.c. odrzucił skargę.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 w zw. z art. 108
§ 1, art. 391 § 1, art. 39821
i art. 42412
k.p.c.
kc
4