II UZ 1/16
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-06-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II UZ 1/16
POSTANOWIENIE
Dnia 20 kwietnia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący)
SSN Piotr Prusinowski
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku I. Spółka z o.o.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
przy udziale zainteresowanych: […]o składki na ubezpieczenie społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 kwietnia 2016 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 czerwca 2015 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2015 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną I. spółki z o.o. od wyroku tego Sądu z dnia 6 listopada 2014 r. ze
względu na zbyt niską wartość przedmiotu zaskarżenia, która została określona
przez płatnika na kwotę 215 zł.
W zażaleniu odwołująca się, nie kwestionując tej wartości przedmiotu
zaskarżenia, zarzuciła naruszenie art. 3982
§ 1 zdanie drugie w związku z art. 3986
§ 2 k.p.c., podnosząc że skarga kasacyjna została wniesiona w sprawie, która
dotyczyła nie tylko wysokości składek, ale także objęcia obowiązkiem
ubezpieczenia społecznego.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sprawa, w której wniesiono skargę kasacyjną, nie należy do spraw
wymienionych w art. 3982
§ 1 zdanie drugie k.p.c. (o objęcie obowiązkiem
ubezpieczenia społecznego). Zapoczątkowana została odwołaniem od decyzji
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczącej ustalenia wysokości podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne zainteresowanej P.K. W
szczególności, w miejsce kwot zadeklarowanych, ustalono podstawę wymiaru
składek określoną w decyzji. Stwierdzono, że w podstawie wymiaru składek nie
uwzględniono przychodu uzyskiwanego poza wynagrodzeniem przez osobę
będącą pracownikiem płatnika i wykonującą pracę na jego rzecz na podstawie
dodatkowych umów cywilnych, zawartych z H. spółkę z o.o.
Przedmiot sporu wynika z przyjętej w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13
października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( jednolity tekst: Dz.U. z
2015 r., poz. 121 ze zm.) konstrukcji uznania osoby wykonującej pracę na
podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz własnego pracodawcy za jego
pracownika, która wykładana jest w dotychczasowym orzecznictwie Sądu
Najwyższego ze względu na cel zapewnienia opłacania składek na ubezpieczenie
społeczne. Uznaje się, że w tym przepisie pojęcie pracownika jest rozszerzone na
jego dalszą aktywność w ramach umowy cywilnoprawnej, jeżeli w jej ramach
świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy. Także więc w zakresie tej sfery
aktywności uznawany jest - na potrzeby ubezpieczeń społecznych - za pracownika
tego właśnie pracodawcy i płatnikiem składek z tego tytułu jest pracodawca - art. 4
pkt 2 lit. a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a przychód z tytułu umowy
cywilnoprawnej jedynie uwzględnia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe tego pracownika - art. 18 ust. 1a ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 2 września
2009 r., II UZP 6/09, OSNP 2010 nr 3-4, poz. 46 oraz wyroki z dnia 22 lutego
2010 r., I UK 259/09, niepubl.; z dnia 11 maja 2012 r., I UK 5/12, OSNP 2013 nr
9-10, poz. 117; z dnia 18 października 2011 r., III UK 22/11, OSNP 2012 nr 21-22,
poz. 266; z dnia 18 marca 2014 r., II UK 449/13, niepubl. i z dnia 3 kwietnia 2014 r.,
akt II UK 399/13, niepubl.).
3
Osoba wykonującą pracę na rzecz swego pracodawcy na podstawie umów
cywilnych podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik i na
tym kwestia jej ubezpieczenia się wyczerpuje (por. wyroki Sądu Najwyższego z
dnia 13 marca 1997 r., I PKN 43/97, OSNAPiUS 1997 nr 24, poz. 494; z dnia 3
kwietnia 2014 r., II UK 399/13, niepubl. i z dnia 6 lutego 2014 r., II UK 279/13,
niepubl.). Ugruntowany jest w związku tym pogląd, że sprawa o opłacenie przez
pracodawcę składki w wysokości wynikającej z przychodu uzyskanego przez
pracownika na podstawie umowy o pracę i zlecenia wykonywanego na rzecz tego
pracodawcy dotyczy składki, gdyż przedmiotem postępowania jest jedynie ustalenie
właściwej kwoty jej podstawy wymiaru (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z
dnia 21 kwietnia 2015 r., II UZ 8/15, niepubl., z dnia 19 sierpnia 2015 r., II UZ
14/15, niepubl.).
Uwzględniając, że w sprawie objętej zażaleniem wartość przedmiotu
zaskarżenia jest niższa od 10.000 zł, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na
podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 20 kwietnia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący)
SSN Piotr Prusinowski
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku I. Spółka z o.o.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
przy udziale zainteresowanych: […]o składki na ubezpieczenie społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 kwietnia 2016 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 czerwca 2015 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2015 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną I. spółki z o.o. od wyroku tego Sądu z dnia 6 listopada 2014 r. ze
względu na zbyt niską wartość przedmiotu zaskarżenia, która została określona
przez płatnika na kwotę 215 zł.
W zażaleniu odwołująca się, nie kwestionując tej wartości przedmiotu
zaskarżenia, zarzuciła naruszenie art. 3982
§ 1 zdanie drugie w związku z art. 3986
§ 2 k.p.c., podnosząc że skarga kasacyjna została wniesiona w sprawie, która
dotyczyła nie tylko wysokości składek, ale także objęcia obowiązkiem
ubezpieczenia społecznego.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sprawa, w której wniesiono skargę kasacyjną, nie należy do spraw
wymienionych w art. 3982
§ 1 zdanie drugie k.p.c. (o objęcie obowiązkiem
ubezpieczenia społecznego). Zapoczątkowana została odwołaniem od decyzji
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczącej ustalenia wysokości podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne zainteresowanej P.K. W
szczególności, w miejsce kwot zadeklarowanych, ustalono podstawę wymiaru
składek określoną w decyzji. Stwierdzono, że w podstawie wymiaru składek nie
uwzględniono przychodu uzyskiwanego poza wynagrodzeniem przez osobę
będącą pracownikiem płatnika i wykonującą pracę na jego rzecz na podstawie
dodatkowych umów cywilnych, zawartych z H. spółkę z o.o.
Przedmiot sporu wynika z przyjętej w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13
października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( jednolity tekst: Dz.U. z
2015 r., poz. 121 ze zm.) konstrukcji uznania osoby wykonującej pracę na
podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz własnego pracodawcy za jego
pracownika, która wykładana jest w dotychczasowym orzecznictwie Sądu
Najwyższego ze względu na cel zapewnienia opłacania składek na ubezpieczenie
społeczne. Uznaje się, że w tym przepisie pojęcie pracownika jest rozszerzone na
jego dalszą aktywność w ramach umowy cywilnoprawnej, jeżeli w jej ramach
świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy. Także więc w zakresie tej sfery
aktywności uznawany jest - na potrzeby ubezpieczeń społecznych - za pracownika
tego właśnie pracodawcy i płatnikiem składek z tego tytułu jest pracodawca - art. 4
pkt 2 lit. a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a przychód z tytułu umowy
cywilnoprawnej jedynie uwzględnia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe tego pracownika - art. 18 ust. 1a ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 2 września
2009 r., II UZP 6/09, OSNP 2010 nr 3-4, poz. 46 oraz wyroki z dnia 22 lutego
2010 r., I UK 259/09, niepubl.; z dnia 11 maja 2012 r., I UK 5/12, OSNP 2013 nr
9-10, poz. 117; z dnia 18 października 2011 r., III UK 22/11, OSNP 2012 nr 21-22,
poz. 266; z dnia 18 marca 2014 r., II UK 449/13, niepubl. i z dnia 3 kwietnia 2014 r.,
akt II UK 399/13, niepubl.).
3
Osoba wykonującą pracę na rzecz swego pracodawcy na podstawie umów
cywilnych podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik i na
tym kwestia jej ubezpieczenia się wyczerpuje (por. wyroki Sądu Najwyższego z
dnia 13 marca 1997 r., I PKN 43/97, OSNAPiUS 1997 nr 24, poz. 494; z dnia 3
kwietnia 2014 r., II UK 399/13, niepubl. i z dnia 6 lutego 2014 r., II UK 279/13,
niepubl.). Ugruntowany jest w związku tym pogląd, że sprawa o opłacenie przez
pracodawcę składki w wysokości wynikającej z przychodu uzyskanego przez
pracownika na podstawie umowy o pracę i zlecenia wykonywanego na rzecz tego
pracodawcy dotyczy składki, gdyż przedmiotem postępowania jest jedynie ustalenie
właściwej kwoty jej podstawy wymiaru (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z
dnia 21 kwietnia 2015 r., II UZ 8/15, niepubl., z dnia 19 sierpnia 2015 r., II UZ
14/15, niepubl.).
Uwzględniając, że w sprawie objętej zażaleniem wartość przedmiotu
zaskarżenia jest niższa od 10.000 zł, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na
podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc