Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 59/14
POSTANOWIENIE
Dnia 12 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie ze skargi pełnomocnika pozwanego
adwokata E. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego
w J. z dnia 10 października 2013 r.
w zakresie punktu IV
w sprawie z powództwa L. G.
przeciwko J. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 12 czerwca 2015 r.,
odrzuca skargę.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 10 października 2013 r. Sąd Okręgowy w J. zmienił wyrok
Sądu Rejonowego w J. z dnia 21 czerwca 2013 r., w ten sposób, że zasądzoną
na rzecz powódki kwotę 10 000 zł podwyższył do kwoty 70 000 zł, orzekł
o kosztach procesu oraz przyznał pełnomocnikowi pozwanego ustanowionemu
z urzędu – adwokatowi E. W. - od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w J. kwotę
738 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w postępowaniu
apelacyjnym.
Pełnomocnik pozwanego w skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem
wyroku Sądu Okręgowego w J. w zakresie przyznającym temu pełnomocnikowi od
Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w J. kwoty 738 zł tytułem kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. Jej celem jest uzyskanie prejudykatu,
umożliwiającego dochodzenie roszczeń odszkodowawczych od Skarbu Państwa,
za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej,
polegające na wydaniu prawomocnego orzeczenia, które narusza prawo (art. 4171
§ 2 k.c.). Uzyskanie zatem prejudykatu stwierdzającego niezgodność orzeczenia
z prawem dotyczy, co do zasady, tylko tych orzeczeń, które wskazane zostały
w art. 4241
§ 1 k.p.c. i art. 5192
§ 1 k.p.c., czyli prawomocnego wyroku sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie i prawomocnego postanowienia co
do istoty sprawy sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie,
a także orzeczeń wskazanych w art. 11481
§ 3, art. 11511
§ 3 i art. 1215 § 3 k.p.c.
Chodzi zatem o orzeczenia kończące merytorycznie sprawę co do istoty. Od innych
prawomocnych orzeczeń skarga nie przysługuje, w szczególności od postanowień
formalnych, czy wpadkowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
2 sierpnia 2011 r. II BU 6/11, niepubl. oraz postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 14 października 2010 r. III CNP 32/10, niepubl.). Dotyczy to zatem orzeczeń
rozstrzygających kwestie incydentalne, tj. takie, które pozostają w związku
z postępowaniem zmierzającym do rozpoznania żądania, których byt jest
samodzielny w tym znaczeniu, że zamykają określony uboczny wątek sprawy
3
(por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP
4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16). Do tej kategorii orzeczeń należy zaliczyć
rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów. Odrębność tego rozstrzygnięcia
w stosunku do orzeczenia kończącego sprawę w instancji wyraźnie wynika z art.
108 § 1 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2013 r.,
II CNP 34/13; z dnia 21 listopada 2013 r., V CNP 5/13, niepubl.).
Przedmiotem skargi jest postanowienie Sądu drugiej instancji dotyczące
rozstrzygnięcia o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu
w postępowaniu apelacyjnym przez adwokata ustanowionego z urzędu.
Kwestionowane orzeczenie nie należy do kategorii orzeczeń rozstrzygających
o istocie sprawy. Dla dopuszczalności złożenia od niego skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem nie ma znaczenia, że zostało zamieszczone w wyroku
Sądu drugiej instancji, skoro stanowi orzeczenie samodzielne, kończące kwestię
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronie z urzędu. Nie ma zatem
podstaw do uznania, że kończy postępowanie w sprawie w sposób merytoryczny
i spełnia wymaganie objęte art. 4241
§ 1 k.p.c.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy odrzucił skargę jako
niedopuszczalną na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.