Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2016 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Elżbieta Sawko

Protokolant: Tomasz Bajek

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2016 roku

na rozprawie

sprawy z powództwa K. C.

przeciwko Skarbowi Państwa – Prokuratorowi Okręgowemu w Słupsku

o zapłatę kwoty 8.523 złotych

1.  Oddala powództwo w części co do kwoty 6.423,00 złotych.

2.  W pozostałym zakresie postępowanie umarza.

3.  Zasądza od powódki K. C. na rzecz pozwanego Skarbu Państwa – Prokuratora Okręgowego w Słupsku kwotę 1.200 złotych (tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IX C 658/15

UZASADNIENIE

Powódka K. C. domagała się zasądzenia od Skarbu Państwa – Prokuratora Okręgowego w Słupsku kwoty 8.523 złotych tytułem odszkodowania.

Uzasadniając żądanie wskazała, że w dniu 17 stycznia 2015 roku Policja w C. dokonała odebrania powódce pozostającego w leasingu ciągnika siodłowego marki M. u numerze rejestracyjnym (...), który to ciągnik jest źródłem dochodów i utrzymania rodziny powódki. Ciągnik został powódce zwrócony po wykonaniu czynności wyjaśniających po dziesięciu dniach. Dochodzone przez powódkę odszkodowanie zostało wyliczone jako 1/3 średnich z miesiąca dochodów następnych 8 miesięcy po zatrzymaniu ciągnika siodłowego – przychód, jaki uzyskał M. z podsumowania księgi przychodów.

Pismem procesowym z dnia 02 maja 2016 roku powódka K. C. ograniczyła żądanie do kwoty 6.423 złotych.

(pismo powódki –k. 63)

Pozwany Skarb Państwa – Prokurator Okręgowy w Słupsku wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Pozwany wywodził, że iż z treści pozwu można wnioskować, że podstawę prawną zgłoszonego przez powódkę roszczenia stanowi art. 417 kc. W ocenie strony pozwanej odpowiedzialność odszkodowawczą za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, determinują łącznie spełnione trzy przesłanki: bezprawność działania lub zaniechania funkcjonariusza, szkoda oraz związek przyczynowy między bezprawnym działaniem a szkodą. tymczasem pozwany w związku z wykonaniem orzeczenia państwa obcego o zatrzymaniu pojazdu marki M. o numerze rejestracyjnym (...), działał zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zatrzymanie przedmiotowego pojazdu było konieczne dla zapewnienia prawidłowego toku czynności postępowania, gdyż pojazd ten stanowił dowód w sprawie związanej z nielegalnym przewozem środków odurzających, a nadto potwierdziły się informacje uzyskane od Prokuratury w R. na okoliczność istnienia w pojeździe skrytki, służącej do przechowywania środków odurzających. Zdaniem strony pozwanej powódka nie wykazała istnienia żadnej z przesłanek ewentualnej odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.

Jednocześnie pozwany powołując się na treść art. 6 kc w zw. z art. 232 kpc zarzucił, że to na stronie powodowej spoczywa ciężar udowodnienia faktu, iż w wyniku działań pozwanego poniosła szkodę, zaś powódka tych okoliczności nie udowodniła.

Sąd ustalił :

Powódka K. C. pod firmą (...) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego towarów z siedzibą w C..

(dowód: wypis z (...) k.39)

W posiadaniu powódki znajduje się na podstawie Umowy Leasingu Operacyjnego nr (...) z dnia 27 lutego 2014 roku zawartej pomiędzy powódką i (...) S.A. z siedzibą we W. pojazd marki M. (...).440 rok produkcji 2008.

(dowód: Umowa Leasingu Operacyjnego nr (...) z dnia 27 lutego 2014 roku –k. 38)

W dniu 17 stycznia 2015 roku Policja w C. odebrała powódce przedmiotowy pojazd, a postanowieniem z dnia 22 stycznia 2015 roku w sprawie ko 13/15 prokurator Prokuratury Rejonowej w Chojnicach zatwierdził zatrzymanie tegoż ciągnika siodłowego na podstawie art. 217 § 4 i 5 kpk, art. 228 kpk, art. 588 § 4 kpk i art. 585 kpk oraz przedmioty zatrzymane w toku przeszukania zatrzymał do sprawy Ko 13/15 i postanowiono przechowywać je na parkingu strzeżonym PPUH (...), ul. (...), do momentu przekazania stronie niemieckiej. Pismem z dnia 27 stycznia 2015 roku Prokuratura Rejonowa w Chojnicach powiadomiła powódkę o możliwości odbioru pojazdu z przedmiotowego parkingu.

(bezsporne)

Sąd zważył :

Na tle zgłoszonego przez powódkę żądania, w tym wskazanej podstawy faktycznej dochodzonego roszczenia, Sąd uznał, że oceny prawnej i zasadności żądania należy dokonać w oparciu o przepis art. 417 § 1 regulujący odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa.

W myśl art. 417 § 1 kc za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Podstawową przesłanką odpowiedzialności podmiotów sprawujących władzę publiczną jest bezprawność ich działania lub zaniechania.

W niniejszej sprawie powódka wywodziła, że poniosła szkodę w związku z zatrzymaniem pojazdu będącego w leasingu i niemożnością wykonywania tym pojazdem działalności gospodarczej przez okres 10 dni.

W najnowszej judykaturze dominuje pogląd, że odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa za szkodę spowodowaną wydaniem przez organ władzy publicznej decyzji nie wymaga kwalifikowanej bezprawności w postaci „rażącego naruszenia prawa”, a ochrona Skarbu Państwa przed ewentualną odpowiedzialnością odszkodowawczą z tego tytułu możliwa jest w płaszczyźnie oceny występowania adekwatnego związku przyczynowego między zachowaniem organu a szkodą. Innymi słowy, bezprawność działania oznacza naruszenie przez władzę publiczną przepisów prawa, ale jedynie takie naruszenie, które stanowiło warunek konieczny do powstania szkody i którego normalnym następstwem w danych okolicznościach jest powstanie szkody.

(por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2012 roku w sprawie sygn. akt IV CSK 406/11 oraz przywołane w nim: uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 26 kwietnia 2006 r., III CZP 125/05, OSNC 2006/12/194; wyrok SN z dnia 11 marca 2008 r. II CSK 558/07, niepubl.; wyrok SN z dnia 20 sierpnia 2009 r., II CSK 68/09 niepubl.; wyrok SN z dnia 18 czerwca 2010 r., V CSK 422/09, niepubl.).

Niezależnie od powyższego, ażeby można było dochodzić odszkodowania od Skarbu Państwa, musi istnieć szkoda. Szkoda obejmuje straty oraz utracone korzyści, które poszkodowany mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 kc).

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego wyrażonymi w treści art. 232 k.p.c., 3 k.p.c. oraz 6 k.c. ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach. Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem ( vide: H. Dalka, "Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym", s. 51, 83, 118-119, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1998).

Treść art. 6 k.c. precyzyjnie określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, przy czym Sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy oraz nie jest zobowiązany do zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie ma również obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach procesu, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29.12.2003 r., sygn. akt I ACa 1457/03, OSA 2005/3/12; wyrok SN z dnia 17.12.1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/poz. 76 wraz z glosa aprobującą A. Zielińskiego, Palestra 1998/1-2/204).

Zgodnie z regułami rozkładu ciężaru dowodu, powódka w niniejszym procesie powinna udowodnić fakty pozytywne, które stanowią podstawę jej powództwa tj. okoliczności prawo tworzące, a pozwany, jeżeli faktów tych nie przyznaje, ma obowiązek udowodnienia okoliczności niweczących prawo powódki

( vide: wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 11 grudnia 2007 r., sygn. akt II CSK 332/07).

W ocenie Sądu, materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie dawał podstaw do uznania, ażeby powódka wykazała przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego Skarbu Państwa – Prokuratora Okręgowego w Słupsku.

W szczególności bowiem jednostka organizacyjna pozwanego – prokurator Prokuratury Rejonowej w Chojnicach poprzez zatwierdzenie zatrzymania przedmiotowego pojazdu postanowieniem z dnia 22 stycznia 2015 roku nie działała z naruszeniem przepisów prawa, a tym samym jej działaniu nie można przypisać cechy bezprawności.

W tym zakresie powódka nie zaprzeczyła twierdzeniom strony pozwanej, iż jej działanie znajdowało umocowanie w powołanych w postanowieniu z dnia 22 stycznia 2015 roku przepisach kodeksu postępowania karnego, a wynikało z wniosku Prokuratury w R. o udzielenie pomocy prawnej w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawie przeciwko wielu osobom, podejrzanym o nielegalny przewóz dużej ilości środków odurzających w ramach zorganizowanej grupy przestępczej.

Zdaniem Sądu brak jest jakichkolwiek podstaw do przypisania działaniu pozwanego cech bezprawności, albowiem mieściło się ono w ramach obowiązującego porządku prawnego i podejmowane było w wykonaniu wniosku o udzielenie pomocy prawnej Prokuratury w R., a po wykonaniu niezbędnych czynności procesowych pojazd został powódce niezwłocznie wydany.

W sprawie niniejszej nie wystąpiły zatem przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa, o których mowa w art. 417 § 1 kc.

Z powyższych względów powództwo – ograniczone do kwoty 6.423,00 złotych - jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

W pozostałym zakresie wobec cofnięcia przez powódkę pozwu ponad kwotę 6.423,00 złote Sąd postępowanie umorzył (art. 355 § 1 w zw. z art. 203 § 1 i 4 kpc).

O kosztach zastępstwa procesowego pozwanego orzeczono na podstawie art.108 § 1 kpc w zw. z art. 98 i 99 kpc oraz § 6 punkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych… ( tekst jednolity: Dz.U. z 2013 poz. 490 z późn. zm.).