Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 listopada 2015 roku – (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16 października 2015 roku odmówił S. Ś. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca nie udokumentował wymaganego 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku ZUS przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 roku okresy: 26 lata, 8 miesięcy i 9 dni ogólnego stażu pracy (w tym 10 miesięcy i 10 dni okresów nieskładkowych) oraz 13 lat, 10 miesięcy i 19 dni stażu w szczególnych warunkach.

/ decyzja – k. 78 akt ZUS/

S. Ś. wniósł odwołanie od ww. decyzji podnosząc, że nie zgadza się
z ustaleniami organu rentowego. Wnioskodawca wniósł o jej zmianę poprzez ustalenie prawa do emerytury i uwzględnienie okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach
w Przedsiębiorstwie (...) w K. od dnia 23 lutego 1974 roku do 31 sierpnia 1982 roku, w tym okresu pełnienia służby wojskowej.

/ odwołanie – k. 2 – 2 verte/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 14 grudnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia
w Przedsiębiorstwie (...) w K. od dnia 23 lutego 1974 roku do 31 sierpnia 1982 roku, ponieważ złożone dokumenty nie spełniają przesłanek określonych w odpowiednich przepisach Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zm.). ZUS podniósł również, że nie ma podstaw prawnych do zaliczenia wnioskodawcy okresu odbywania służby wojskowej do okresu pracy w szczególnych warunkach.

/ odpowiedź na odwołanie – k. 3 – 4 w związku z pismem – k. 17/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

/ stanowiska stron – e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:01:03 – 00:01:17; 00:38:31 -00:38:53 – płyta – k. 60/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. Ś. urodził się w dniu (...).

/ okoliczności bezsporne, a nadto: wniosek – k. 1 akt ZUS/

S. Ś. złożył wniosek o emeryturę w dniu 16 października 2015 roku. Wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek – k. 1-4 akt ZUS/

Wnioskodawca ma wykształcenie zawodowe. Uzyskał tytuł mistrza w zawodzie zbrojarza.

/okoliczność bezsporna, a nadto: zeznania wnioskodawcy – e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:36:30 – 00:38:09 w związku z 00:01:17 – 00:13:58 – płyta – k. 60, dyplom – k. 42 akt ZUS/

W okresie od dnia 23 lutego 1974 roku do dnia 31 sierpnia 1982 roku wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku zbrojarza w Przedsiębiorstwie (...) w K..

/ świadectwo pracy – k. 36, k. 39 akt ZUS, zaświadczenie – k. 23 akt ZUS, dokument przyjęcia
– k. 24 akt ZUS, akta osobowe - koperta – k. 35, zeznania wnioskodawcy – e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:36:30 – 00:38:09 w związku z 00:01:17 – 00:13:58 – płyta
– k. 60, zeznanie świadka P. B. - e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:16:58 – 00:25:29 – płyta – k. 60, zeznanie świadka T. N. - e-protokół z dnia
19 września 2016 roku – 00:25:29 – 00:34:37 – płyta – k. 60/

Podczas pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K. wnioskodawca pracował przy budowie Elektrociepłowni nr (...) w Ł.. Zajmował się cięciem stali, prostowaniem stali, jej wyginaniem i odniesieniem na składowisko oraz montażem zbrojeń. Pracował w kilkuosobowej brygadzie zbrojarzy od godziny 7.00 do 15.00. Praca odbywała się na powietrzu. Jego przełożonym był brygadzista T. N.. Wnioskodawca wykonywał tylko czynności zbrojarza, podobnie jak pozostali zbrojarze w brygadzie. Budowa EC-4 trwała nieprzerwanie przez cały okres zatrudnienia wnioskodawcy w przedsiębiorstwie, niezależnie od warunków atmosferycznych. Nie było przestojów w pracy. Pracownicy otrzymywali mleko, posiłki regeneracyjne oraz ciepłą odzież na mroźne dni.

/zeznania wnioskodawcy – e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:36:30 – 00:38:09
w związku z 00:01:17 – 00:13:58 – płyta – k. 60, zeznania świadka P. B. - e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:16:58 – 00:25:29 – płyta – k. 60, zeznanie świadka T. N. - e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:25:29 – 00:34:37 – płyta
– k. 60/

W okresie od 27 stycznia 1976 roku do 20 grudnia 1977 roku wnioskodawca odbywał służbę wojskową. Po jej zakończeniu w dniu 12 stycznia 1978 roku został ponownie przyjęty do pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K..

/ książeczka wojskowa – k. 11 – 14, karta obiegowa – k. 27 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy
– e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:36:30 – 00:38:09 w związku z 00:01:17
– 00:13:58/

W Przedsiębiorstwie (...) w K. pracownicy zatrudnieni na stanowisku zbrojarza mieli wystawiane świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych. W aktach osobowych S. Ś. brak jest świadectwa pracy w szczególnych warunkach. W świadectwie pracy za okres od 23 lutego 1974 roku do 31 sierpnia 1982 roku widnieje, że S. Ś. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku zbrojarza.

/ zaświadczenie – k. 23 akt ZUS, świadectwo pracy – k. 36, k. 39 akt ZUS, zeznanie świadka P. B. - e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:16:58 – 00:25:29 – płyta – k. 60/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okres zatrudnienia obejmujący 13 lat, 10 miesięcy i 19 dni. Nie wliczył do tego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. od 23 lutego 1974 roku do 31 sierpnia 1982 roku.

/ decyzja – k. 78 akt ZUS /

Wnioskodawca udokumentował na dzień 1 stycznia 1999 roku ogólny staż pracy
w wymiarze w wymiarze w wymiarze 26 lat, 8 miesięcy i 9 dni.

/okoliczność bezsporna , a nadto decyzja k. 78 akt ZUS, akta osobowe – k. 17 – 75/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentacji osobowej wnioskodawcy, zeznań wnioskodawcy oraz zeznań świadków: P. B. i T. N., pracujących razem ze S. Ś. w okresie od
23 lutego 1974 roku do 31 sierpnia 1982 roku w Przedsiębiorstwie (...)
i (...) w K., również na stanowisku zbrojarza i posiadających w związku z tym wiedzę na temat charakteru pracy wykonywanej przez wnioskodawcę
w spornym okresie.

Zgromadzone dokumenty, zeznania wnioskodawcy oraz zeznania świadków nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności, znajdują potwierdzenie w załączonej dokumentacji osobowej, uzupełniają się wzajemnie i stanowią tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku ( vide art. 196 ustawy) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (wynoszący 20 lat dla kobiet
i 25 lat dla mężczyzn).

Jak dalej stanowi ust. 2 powołanego przepisu, emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z § 3 i 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 wskazanego rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...)
i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok.
i Prawo (...) ).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W rozpoznawanej sprawie nie było wątpliwości, że wnioskodawca spełnia ustawowe przesłanki co do wieku, ponieważ ukończył 60 lat w dniu 16 listopada 2015 roku. Nie jest również członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz ma wymagany na dzień 1 stycznia 1999 roku okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 26 lata, 8 miesięcy i 9 dniu.

Organ rentowy zakwestionował jednak wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Jak ustalił Sąd, stanowisko to nie znajduje oparcia w obowiązujących w tym zakresie przepisach ani w stanie faktycznym sprawy.

Regulacja § 2 rozporządzenia, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca
w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed Sądem. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia
w szczególnych warunkach Sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej
przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków, zeznania wnioskodawcy oraz przeprowadził dowód z dokumentacji zatrudnienia wnioskodawcy, w szczególności ze spornego okresu od dnia 23 lutego 1974 roku do
31 sierpnia 1982 roku.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawca
w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku zbrojarza.

Przyczyną nieuwzględnienia przez organ rentowy tego okresu do stażu pracy
w warunkach szczególnych był brak świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych. Wspomniany zakład pracy wystawił bowiem świadectwo pracy bez tego doprecyzowania.

Jak jednak wynika z zaświadczenia wystawionego przez (...) sp. z o.o. (...) Archiwum w K. pracownicy zatrudnieni na stanowisku zbrojarza w Przedsiębiorstwie (...) w K. mieli wystawiane świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych.

Wprawdzie wnioskodawca nie otrzymał takiego świadectwa, ale zeznania świadków oraz samego wnioskodawcy potwierdziły, że S. Ś. był w spornym okresie zatrudniony na stanowisku zbrojarza i pracę tę wykonywał stale oraz w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Powołani świadkowie również pracowali jako zbrojarze w tym samym okresie, mając taki sam zakres obowiązków oraz czas pracy. Wnioskodawca wykonywał zbrojenia przy budowie Elektrociepłowni w Ł.. Zajmował się cięciem stali, prostowaniem stali, jej wyginaniem i odniesieniem na składowisko oraz montażem zbrojeń. Zeznania świadków potwierdziły, że nie był oddelegowany do innych pracy. Prace trwały nieprzerwanie, bez względu na warunki atmosferyczne.

W ocenie Sądu wnioskodawca w okresie od dnia 23 lutego 1974 roku do 31 sierpnia 1982 roku (z przerwą wynikającą z pełnienia służby wojskowej) wykonywał zatem prace wymienione w wykazie A dział V pkt 4, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zm.), czyli „prace zbrojarskie”.

Pomocniczo w tym zakresie odnieść się należy do wykazu zawartego w załączniku nr 1 do Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia
1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty ( Dz. U. MB z dnia 6 grudnia 1983 roku). Stanowisko zbrojarza zostało wymienione w dziale V pod pozycją 4 pkt 1 jako praca wykonywana w szczególnych warunkach uprawniająca do wcześniejszego przejścia na emeryturę.

Zdaniem Sądu w rozpoznawanej sprawie wnioskodawca wykazał, że pracując
w Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku zbrojarza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach przyczyniających się do szybszego obniżenia wydolności jego organizmu.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r. I UK 393/10).

Podkreślić należy w tym miejscu, że organ rentowy zaliczył do okresu pracy
w szczególnych warunkach okresy zatrudnienia wnioskodawcy w innych zakładach pracy, na takim samym stanowisku i z analogicznym zakresem obowiązków.

Ponadto Sąd analizując okres zatrudnienia S. Ś. uznał, że istnieją podstawy do zaliczenia, jako okresu pracy w szczególnych warunkach, również okresu odbywania przez niego zasadniczej służby wojskowej.

S. Ś. w czasie zatrudnia w Przedsiębiorstwie (...) w K. został powołany do odbycia służby wojskowej, którą pełnił od 27 stycznia 1976 roku do 20 grudnia 1977 roku, po czym został ponownie zatrudniony w tym samym zakładzie pracy w dniu 12 stycznia 1978 roku

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że okres zasadniczej służby wojskowej, odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2006 r., sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 – 8/ M.P.Pr. (...) ).

Sąd Najwyższy słusznie wskazał, że przerwę w wykonywaniu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wywołaną odbywaniem zasadniczej służby wojskowej uznaje się za zawieszenie realizacji nadal trwającego stosunku pracy z tego względu, że w okresie odbywania tej służby nie są wykonywane zobowiązania stron stosunku pracy, ponieważ pracownik doznaje przeszkód w świadczeniu pracy z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej, co prowadzi do zawieszenia świadczeń pracodawcy, które na ogół są ekwiwalentami za pracę wykonaną.

Równocześnie trzeba podkreślić, że jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w powołanym wyroku, obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona ojczyzny, a zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa (art. 85 ust. 1 i 2 Konstytucji RP). Ponadto konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2), zasada równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji), wymuszają na gruncie Konstytucji, będącej najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 Konstytucji RP), ustanawianie takich regulacji ustawowych lub dokonywanie wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które wykluczają jakiekolwiek pokrzywdzenie obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony ojczyzny. W konsekwencji na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne są zawsze okresami składkowymi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach
i rentach), bez potrzeby wypełnienia jakichkolwiek dalszych warunków, a w szczególności bez względu na to, czy okresy odbytej służby były poprzedzone stosunkiem pracy lub innym stosunkiem prawnym kreującym tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Oznacza to, że okres czynnej służby wojskowej jest składkowym okresem ubezpieczenia dla każdego ubezpieczonego, który odbył taką służbę.

Zgodnie z art. 124 ust. 1 nieobowiązującej już ustawy z dnia 30 stycznia 1959 roku
o powszechnym obowiązku wojskowym ( Dz. U. z 1963 r. Nr 20, poz. 108), zakład pracy, który zatrudniał pracownika w chwili powołania do czynnej służby wojskowej, obowiązany był go zatrudnić na poprzednio zajmowanym stanowisku lub stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz nie niżej opłacanym, jeżeli pracownik najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej zgłosił swój powrót do pracy. Dopiero niezachowanie tego terminu powodowało rozwiązanie stosunku pracy z mocy prawa, chyba że nastąpiło z przyczyn od pracownika niezależnych (ust. 2).

Zgodnie z wyraźnym brzmieniem art. 125 tej ustawy, pracownikowi, który zgłosił się do pracy w terminie określonym w art. 124 ust. 1 zalicza się okres odbytej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy albo od ciągłości pracy w danym zawodzie lub służbie, bądź w szczególnych warunkach, od których zależy nabycie tych uprawnień.

W oparciu o powyższe należy stwierdzić, że okres odbytej czynnej (zasadniczej) służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach pracy, który po zakończeniu tej służby zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo jak wykonywanie takiej pracy. Skoro zaś okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy
w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym ( art. 124 i 125 ustawy z dnia
30 stycznia 1959 roku o powszechnym obowiązku wojskowym, w zw. z art. 32 ustawy
o emeryturach i rentach). Jak wskazał Sąd Najwyższy taką wykładnię językową zdecydowanie wzmacniają powołane dyrektywy (zasady) konstytucyjne, uzasadniające i usprawiedliwiające traktowanie okresu zasadniczej służby wojskowej przypadającego
w okresie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia jako składkowego okresu pracy w szczególnych warunkach dla celów emerytalnych.

Ponadto, zdaniem Sądu Najwyższego, za przyjętą wykładnią przemawiają także regulacje szczególne dotyczące przesłanek nabycia prawa do szczególnych rodzajów emerytur: górniczej (art. 34, 35 i 38 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) lub emerytury kolejowej (art. 40, 41 i 45 tej ustawy) przez pracowników urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 roku, zważywszy że powołane unormowanie expressis verbis okresy służby wojskowej uznają za okresy zaliczane do okresów rodzajów zatrudnienia wykonywanego w szczególnych warunkach (pracy górniczej lub zatrudnienia na kolei), wymaganych do nabycia emerytury w niższym od powszechnego wieku emerytalnym.

Wnioskodawca odbywał służbę wojskową w okresie obowiązywania ustawy z dnia
21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz. U. z 1967 roku, nr 44, poz. 220).

Zgodnie z art. 108 ust. 1 powołanej ustawy okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zaliczał się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby albo w tej samej gałęzi pracy.

Przepis art. 106 ust. 1 tej ustawy wskazywał, na obowiązek pracodawcy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej służby wojskowej, do zatrudnienia go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego, jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia.

W świetle powyższego nie ma w ocenie Sądu wątpliwości, że okres odbytej zasadniczej służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach, który po zakończeniu służby zgłosi w ustawowym terminie swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo, jak wykonywanie takiej pracy. Skoro zatem okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Stanowisko takie znalazło potwierdzenie również w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku w sprawie II UZP 6/13, zgodnie z którą czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku) zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu – do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Biul. SN 2013/10/24, M.P.Pr. (...)-101, zob. też. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 roku, II UK 217/13, LEX nr 1408683)/

Podkreślić należy, że w ocenie Sądu nie ma znaczenia okoliczność, że Sąd Najwyższy w powołanej uchwale odnosił się do stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 1974 roku, tj. do dnia wejścia w życie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ regulacje mające znaczenie dla oceny zasadności zaliczania okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie związanych z nim uprawnień, uległy zmianie dopiero od chwili wejścia w życie rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 1979 roku w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia ( Dz. U nr 13, poz. 86 ze zm.) tj. od dnia 1 stycznia 1980 roku.

Jak słusznie wskazuje Sąd Najwyższy w ww. uchwale nie można mieć wątpliwości, że zarówno ustawa z dnia 30 stycznia 1959 r. o powszechnym obowiązku wojskowym i ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej regulowały zasadniczą służbę wojskową, a jej przepisy gwarancyjne (odpowiednio art. 125 tej pierwszej oraz art. 108 ust. 1 tej drugiej) miały znaczenie dla uprawnień pracowniczych, zaliczając okres służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy albo od ciągłości pracy w danym zawodzie lub służbie bądź w szczególnych warunkach, od których zależy nabycie tych uprawnień (art. 125 ustawy z 1959 r.) oraz w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby (art. 108 ustawy z 1967 r.), niemniej jednak nie może budzić wątpliwości, że znajdą one zastosowanie także w zakresie kwalifikowania takiej służby do okresów ubezpieczenia społecznego.

Podkreślić należy, że wnioskodawca został powołany do zasadniczej służby wojskowej w czasie trwania zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)
i (...) z siedzibą w K. i po jej zakończeniu w dniu 20 grudnia 1977 roku podjął pracę na uprzednio zajmowanym stanowisku zbrojarza w dniu 12 stycznia 1978 roku. Zachowany został zatem wymagany 30 - dniowy termin zgłoszenia powrotu do pracy po odbyciu służby wojskowej.

Podsumowują Sąd przyjął, że wnioskodawca posiada okres zatrudnienia w warunkach szczególnych w wymiarze przekraczającym 15 lat oraz spełnia pozostałe przesłanki do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 16 października 2015 roku, a wiek 60 lat ukończył w dniu 16 listopada 2015 roku. Prawo do emerytury należało zatem przyznać wnioskodawcy od dnia 16 listopada 2015 roku, tj. od dnia ukończenia wieku emerytalnego.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak sentencji wyroku.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. organowi rentowemu oraz wypożyczyć akta ZUS zgodnie z wnioskiem.

24.10.2016r.