Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2062/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 czerwca 2015 roku – znak (...) – Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 3 czerwca 2015 roku odmówił Z. F. przyznania emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca nie udokumentował wymaganego 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy. Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku, ZUS przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 roku okresy: 28 lat, 10 miesięcy i 2 dni ogólnego stażu pracy, w tym 1 miesiąc i 22 dni okresów nieskładkowych oraz 28 lat,
8 miesięcy i 10 dni okresów składkowych. Organ rentowy wskazał, że do okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie został zaliczony okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) od 15 września 1971 roku do 13 maja 1988 roku, ponieważ nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a z przedłożonej dokumentacji, tj. kart wynagrodzeń, nie wynika jednoznacznie, że wykonywał prace zaliczanego do pierwszej kategorii zatrudnienia.

/ decyzja – k. 11 akt ZUS/

Z. F. wniósł odwołanie od ww. decyzji podnosząc, że nie zgadza się
z ustaleniami organu rentowego. Wnioskodawca wniósł o zmianę decyzji poprzez przyznanie mu prawa do emerytury i uwzględnienie okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach
w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) na stanowisku montera konstrukcji żelbetowych. Podniósł, że była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy, również w nadgodzinach, wykonywana na wysokościach, bez względu na warunki atmosferyczne.

/ odwołanie – k. 2 – 3 verte/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 sierpnia 2015 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie – k. 4 – 4 verte/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

/ stanowiska stron – protokół z dnia 12 października 2016 roku – 00:19:03 – 00:20:22 – płyta – k. 60/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca Z. F. urodził się w dniu (...).

/ okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek – k. 1 akt ZUS/

Nie należy do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek – k. 2 akt ZUS/

Z. F. złożył wniosek o emeryturę w dniu 3 czerwca 2015 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek – k. 1 akt ZUS /

W okresie od 15 września 1971 roku do 13 maja 1988 roku wnioskodawca pracował
w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) na stanowisku montera konstrukcji żelbetowych. Wnioskodawca ukończył zasadniczą szkolę budowlaną w zawodzie montera konstrukcji żelbetowych. Wnioskodawca wykonywał pracę montera konstrukcji żelbetowych na wysokości m. in. w W., T., Z., S., a także na terenie ZSRR na budowie eksportowej. Na stałe mieszkał wówczas w B.. Należał do brygady kompleksowej, w skład której wchodzili: cieśla, zbrojarz, montażyści i spawacze. Brygada pracowała codziennie po 8 godzin, często dłużej do 12 godzin. Głównie zajmowała się stawianiem hal przemysłowych. Od 1980 roku wnioskodawca był brygadzistą pracującym. Prowadził ewidencję czasu pracy podległych mu pracowników i koordynował ich pracę, a jednocześnie pracował przy stawianiu konstrukcji. (...) były mieszane – żelbetowe i stalowe. Prace często wykonywane były na wysokości do 17 metrów. Hale przemysłowe były montowane od podstaw, od wykopu. Wnioskodawca wykonywał tylko czynności montera, z przerwą na odbycie służby wojskowej. Prace były wykonywane również podczas przymrozków i w deszczu. Nie było okresów przestoju. Wnioskodawca montował żelbety, czyli elementy betonowe. Wnioskodawca nie otrzymał świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

/ zeznania wnioskodawcy – e-protokół z dnia 12 października 2016 roku – 00:03:22
– 00:19:03 w zw. z e-protokół z dnia 8 lutego 2016 roku – 00:02:59 – 00:13:51; akta osobowe – koperta – k. 28 – w tym świadectwo pracy; zeznania świadka J. P.
– e-protokół z dnia 18 maja 2016 roku – 00:04:14 – 00:11:46; zeznania świadka I. S. – e-protokół z dnia 18 maja 2016 roku – 00:11:46 – 00:17:39/

Wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie od 25 października 1972 roku do 16 października 1974 roku. Po jej zakończeniu stawił się w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w dniu 17 października 1974 roku.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania wnioskodawcy – e-protokół z dnia 12 października 2016 roku – 00:03:22 – 00:16:44 w zw. z e-protokół z dnia 8 lutego 2016 roku – 00:02:59 – 00:13:51; akta osobowe – koperta – k. 28/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił wnioskodawcy żadnego okresu zatrudnienia do pracy w szczególnych warunkach.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja – k. 11 akt ZUS/

Wnioskodawca udokumentował na dzień 1 stycznia 1999 roku ogólny staż pracy
w wymiarze 28 lat, 10 miesięcy i 2 dni ogólnego stażu pracy, w tym 1 miesiąc i 22 dni okresów nieskładkowych oraz 28 lat, 8 miesięcy i 10 dni okresów składkowych.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja – k. 11 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach ZUS,
w szczególności dokumentacji osobowej wnioskodawcy ze spornego okresu zatrudnienia,
a także na podstawie zeznań wnioskodawcy oraz zeznań świadków: J. P.
i I. S., pracujących razem z wnioskodawcą w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) i mających w związku z tym wiedzę na temat charakteru pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w okresie od
15 września 1971 roku do 13 maja 1988 roku.

Zgromadzone dokumenty, zeznania wnioskodawcy oraz zeznania świadków nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności, znajdują potwierdzenie w załączonej dokumentacji osobowej, uzupełniają się wzajemnie i stanowią tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku ( vide art. 196 ustawy) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (wynoszący 20 lat dla kobiet
i 25 lat dla mężczyzn).

Jak dalej stanowi ust. 2 powołanego przepisu, emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z § 3 i 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
( Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 wskazanego rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...)
i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok.
i Prawo (...)
).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W rozpoznawanej sprawie nie było wątpliwości, że wnioskodawca spełnia ustawowe przesłanki co do wieku, ponieważ ukończył 60 lat w dniu 25 lutego 2012 roku. Nie jest również członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz ma wymagany na dzień 1 stycznia 1999 roku okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 28 lat, 10 miesięcy i 2 dni.

Organ rentowy zakwestionował jednak wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Jak ustalił Sąd stanowisko to, nie znajduje oparcia w obowiązujących w tym zakresie przepisach ani w stanie faktycznym sprawy.

Regulacja § 2 Rozporządzenia, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca
w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed Sądem. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia
w szczególnych warunkach Sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej
przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków, zeznań wnioskodawcy oraz przeprowadził dowód z dokumentacji zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) od 15 września 1971 roku do 13 maja 1988 roku.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawca
w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera konstrukcji żelbetowych na wysokości, co znajduje swoje potwierdzenie w wystawionym świadectwie pracy za ten okres. Jednocześnie od 1980 roku wnioskodawca pełnił funkcję brygadzisty pracującego.

Przyczyną nieuwzględnienia przez organ rentowy tego okresu do stażu pracy
w warunkach szczególnych był brak świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych. Wspomniany zakład pracy wystawił bowiem świadectwo pracy bez tego doprecyzowania.

Zeznania świadków oraz samego wnioskodawcy potwierdziły jednak, że Z. F. był w spornym okresie zatrudniony na stanowisku montera konstrukcji żelbetowych i pracę tę wykonywał stale oraz w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Powołani świadkowie pracowali z wnioskodawcą w jednej brygadzie, w tym samym okresie. Zeznania te potwierdziły, że wnioskodawca nie był oddelegowany do innych pracy. Prace trwały nieprzerwanie, bez względu na warunki atmosferyczne. Wnioskodawca montował żelbety, czyli elementy betonowe. (...) były mieszane – żelbetowe i stalowe. Prace wykonywane były na wysokości do 17 m.

Wnioskodawca w okresie od 15 września 1971 roku do 13 maja 1988 roku (z przerwą wynikającą z pełnienia służby wojskowej) wykonywał zatem prace wymienione w wykazie A dział V pkt 5, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zm.), czyli „prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości”.

Pomocniczo w tym zakresie odnieść się należy do wykazu zawartego w załączniku nr 1 do Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia
1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty ( Dz. U. MB z dnia 6 grudnia 1983 roku). Stanowisko montera konstrukcji żelbetowych na wysokości zostało wymienione w dziale V pod pozycją 5 pkt 2 jako praca wykonywana w szczególnych warunkach uprawniająca do wcześniejszego przejścia na emeryturę.

Zdaniem Sądu w rozpoznawanej sprawie wnioskodawca wykazał, że pracując
w okresie od dnia 15 września 1971 roku do 13 maja 1988 roku w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) na stanowisku montera konstrukcji żelbetowych na wysokości stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach przyczyniających się do szybszego obniżenia wydolności jego organizmu.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r. I UK 393/10).

Oceny tej nie zmienia fakt, że wnioskodawca pełnił również funkcję brygadzisty i był odpowiedzialny za organizację pracy brygady oraz ewidencję czasu pracy podległych mu pracowników. Nie ma bowiem wątpliwości, co do tego, że wnioskodawca pracował jako monter konstrukcji żelbetowych na wysokościach przez co najmniej 8 godzin dziennie niezależnie od dodatkowych obowiązków ciążących na nim z tytułu pełnionej funkcji, które w jego przypadku ograniczały się jedynie do prowadzenia ewidencji czasu pracy pozostałych członków brygady i organizacją pracy brygady.

Ponadto Sąd analizując okres zatrudnienia Z. F. uznał, że istnieją podstawy do zaliczenia, jako okresu pracy w szczególnych warunkach, również okresu odbywania przez niego zasadniczej służby wojskowej.

Wnioskodawca w czasie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej, którą pełnił od 25 października 1972 roku – 16 października 1974 roku, po czym w dniu następnym wrócił do zakładu pracy i kontynuował zatrudnienie na tym samym stanowisku. Okoliczności te nie były kwestionowane przez organ rentowy, o czym świadczą dokonane przez ZUS ustalenia w zakresie okresów zatrudnienia wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że okres zasadniczej służby wojskowej, odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2006 r., sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 – 8/ M.P.Pr. (...) ).

Sąd Najwyższy słusznie wskazał, że przerwę w wykonywaniu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wywołaną odbywaniem zasadniczej służby wojskowej uznaje się za zawieszenie realizacji nadal trwającego stosunku pracy z tego względu, że w okresie odbywania tej służby nie są wykonywane zobowiązania stron stosunku pracy, ponieważ pracownik doznaje przeszkód w świadczeniu pracy z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej, co prowadzi do zawieszenia świadczeń pracodawcy, które na ogół są ekwiwalentami za pracę wykonaną.

Równocześnie trzeba podkreślić, że jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w powołanym wyroku, obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona ojczyzny, a zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa (art. 85 ust. 1 i 2 Konstytucji RP). Ponadto konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2), zasada równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji), wymuszają na gruncie Konstytucji, będącej najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 Konstytucji RP), ustanawianie takich regulacji ustawowych lub dokonywanie wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które wykluczają jakiekolwiek pokrzywdzenie obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony ojczyzny. W konsekwencji na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne są zawsze okresami składkowymi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach
i rentach), bez potrzeby wypełnienia jakichkolwiek dalszych warunków, a w szczególności bez względu na to, czy okresy odbytej służby były poprzedzone stosunkiem pracy lub innym stosunkiem prawnym kreującym tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Oznacza to, że okres czynnej służby wojskowej jest składkowym okresem ubezpieczenia dla każdego ubezpieczonego, który odbył taką służbę.

Zgodnie z art. 124 ust. 1 nieobowiązującej już ustawy z dnia 30 stycznia 1959 roku
o powszechnym obowiązku wojskowym
( Dz. U. z 1963 r. Nr 20, poz. 108), zakład pracy, który zatrudniał pracownika w chwili powołania do czynnej służby wojskowej, obowiązany był go zatrudnić na poprzednio zajmowanym stanowisku lub stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz nie niżej opłacanym, jeżeli pracownik najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej zgłosił swój powrót do pracy. Dopiero niezachowanie tego terminu powodowało rozwiązanie stosunku pracy z mocy prawa, chyba że nastąpiło z przyczyn od pracownika niezależnych (ust. 2).

Zgodnie z wyraźnym brzmieniem art. 125 tej ustawy, pracownikowi, który zgłosił się do pracy w terminie określonym w art. 124 ust. 1 zalicza się okres odbytej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy albo od ciągłości pracy w danym zawodzie lub służbie, bądź w szczególnych warunkach, od których zależy nabycie tych uprawnień.

W oparciu o powyższe należy stwierdzić, że okres odbytej czynnej (zasadniczej) służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach pracy, który po zakończeniu tej służby zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo jak wykonywanie takiej pracy. Skoro zaś okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy
w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym ( art. 124 i 125 ustawy z dnia 30 stycznia 1959 roku o powszechnym obowiązku wojskowym, w zw. z art. 32 ustawy
o emeryturach i rentach
). Jak wskazał Sąd Najwyższy taką wykładnię językową zdecydowanie wzmacniają powołane dyrektywy (zasady) konstytucyjne, uzasadniające
i usprawiedliwiające traktowanie okresu zasadniczej służby wojskowej przypadającego
w okresie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia jako składkowego okresu pracy w szczególnych warunkach dla celów emerytalnych.

Ponadto, zdaniem Sądu Najwyższego, za przyjętą wykładnią przemawiają także regulacje szczególne dotyczące przesłanek nabycia prawa do szczególnych rodzajów emerytur: górniczej (art. 34, 35 i 38 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) lub emerytury kolejowej (art. 40, 41 i 45 tej ustawy) przez pracowników urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 roku, zważywszy że powołane unormowanie expressis verbis okresy służby wojskowej uznają za okresy zaliczane do okresów rodzajów zatrudnienia wykonywanego
w szczególnych warunkach (pracy górniczej lub zatrudnienia na kolei), wymaganych do nabycia emerytury w niższym od powszechnego wieku emerytalnym.

Wnioskodawca odbywał służbę wojskową w okresie obowiązywania ustawy z dnia
21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
( Dz. U. z 1967 roku, nr 44, poz. 220).

Zgodnie z art. 108 ust. 1 powołanej ustawy okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zaliczał się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby albo w tej samej gałęzi pracy.

Przepis art. 106 ust. 1 tej ustawy wskazywał, na obowiązek pracodawcy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej służby wojskowej, do zatrudnienia go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego, jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia.

W świetle powyższego nie ma w ocenie Sądu wątpliwości, że okres odbytej zasadniczej służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach, który po zakończeniu służby zgłosi w ustawowym terminie swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo, jak wykonywanie takiej pracy. Skoro zatem okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Stanowisko takie znalazło potwierdzenie również w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku w sprawie II UZP 6/13, zgodnie z którą czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku) zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu – do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Biul. SN 2013/10/24, M.P.Pr. (...)-101, zob. też. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 roku, II UK 217/13, LEX nr 1408683)/

Podkreślić należy, że w ocenie Sądu nie ma znaczenia okoliczność, że Sąd Najwyższy w powołanej uchwale odnosił się do stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 1974 roku, tj. do dnia wejścia w życie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ regulacje mające znaczenie dla oceny zasadności zaliczania okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie związanych z nim uprawnień, uległy zmianie dopiero od chwili wejścia w życie rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 1979 roku w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia ( Dz. U nr 13, poz. 86 ze zm.) tj. od dnia 1 stycznia 1980 roku.

Jak słusznie wskazuje Sąd Najwyższy w ww. uchwale nie można mieć wątpliwości, że zarówno ustawa z dnia 30 stycznia 1959 r. o powszechnym obowiązku wojskowym i ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej regulowały zasadniczą służbę wojskową, a jej przepisy gwarancyjne (odpowiednio art. 125 tej pierwszej oraz art. 108 ust. 1 tej drugiej) miały znaczenie dla uprawnień pracowniczych, zaliczając okres służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy albo od ciągłości pracy w danym zawodzie lub służbie bądź w szczególnych warunkach, od których zależy nabycie tych uprawnień (art. 125 ustawy z 1959 r.) oraz w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby (art. 108 ustawy z 1967 r.), niemniej jednak nie może budzić wątpliwości, że znajdą one zastosowanie także w zakresie kwalifikowania takiej służby do okresów ubezpieczenia społecznego.

Podsumowując Sąd przyjął, że wnioskodawca posiada okres zatrudnienia
w warunkach szczególnych w wymiarze przekraczającym 15 lat oraz spełnia pozostałe przesłanki do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 3 czerwca 2015 roku, a wiek 60 lat ukończył w dniu 25 lutego 2012 roku. Prawo do emerytury należało zatem przyznać wnioskodawcy od dnia 1 czerwca 2015 roku, tj. od miesiąca, w którym złożył wniosek.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., orzekł jak sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego
wraz z aktami rentowymi

7 listopada 2016 roku

M.U.