Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy - Sąd Pracy w B. Wydział IV Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący : Sędzia SR Beata Grabiszewska

Ławnicy: H. W., M. K.

Protokolant: Wiesława Rudzka

po rozpoznaniu w dniu 09 lutego 2017 roku w Bełchatowie na rozprawie

sprawy z powództwa E. H. (1)

przeciwko Zespołowi Szkół (...). L. C. w B.

o przywrócenie poprzednich warunków pracy i przywrócenie do pracy

1.  przywraca powódkę E. H. (1) do pracy w pozwanym Zespole Szkół (...). L. C. w B.
na warunkach obowiązujących przed przeniesieniem w stan nieczynny - istniejących w dniu 31 sierpnia 2015 roku, tj. na stanowisku nauczyciela
w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony;

2.  umarza postępowanie w zakresie objętym powództwem z dnia 05 lutego 2016 roku;

3.  zasądza od pozwanego Zespołu Szkół (...). L. C. w B. na rzecz powódki E. H. (1) kwotę 360,00 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

`Sygn. akt IV P 13/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 lutego 2016 roku, skierowanym przeciwko Zespołowi Szkół (...). L. C.
w B., powódka E. H. (1) wniosła o przywrócenie do pracy
w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony na podstawie art. 20 ust. 7 ustawy z dnia 26.01.1982 roku Karta Nauczyciela oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. Sprawa została zarejestrowana za numerem
IV P 13/16.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż w pozwanym Zespole Szkół (...) pracowała od 2008 roku, od 1.09.2009 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Jest nauczycielem kontraktowym, posiada wykształcenie magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym w zakresie filologii polskiej, a w 2010 roku ukończyła studia podyplomowe w zakresie dydaktyki nauczania przedmiotu wiedza o kulturze z edukacją muzyczną i plastyczną. Pracowała jako nauczyciel języka polskiego i wiedzy o kulturze w pełnym wymiarze godzin.

W dniu 8 maja 2015 roku pozwany pracodawca wypowiedział powódce stosunek pracy wskazując jako przyczynę zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów, liczby grup oraz wprowadzenie nowej podstawy programowej.

W maju 2015 roku powódka E. H. (1) złożyła wniosek
o przeniesienie w stan nieczynny i w dniu 27 maja 2015 roku otrzymała decyzję dyrektora pozwanego w tym zakresie. Następnie od 1 września 2015 roku zawarła z pozwanym umowę o pracę na czas określony do 29 lutego 2016 roku w niepełnym wymiarze – 10,47/18 godzin tygodniowo. Pozostałe polonistki otrzymały pełne etaty oraz dodatkowo każda po kilka godzin nadliczbowych. Od 1 listopada 2015 roku na roczny urlop zdrowotny poszła jedna z polonistek. Jej godziny zostały podzielone pomiędzy pozostałe polonistki, poza powódką, a dodatkowo zatrudniono nauczyciela z innej szkoły – M. T., której pozwany przydzielił 9 godzin języka polskiego.

W dniu 2 grudnia 2015 roku powódka złożyła do dyrektora pozwanego pismo o przywrócenie jej do pracy w charakterze nauczyciela języka polskiego w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Otrzymała odpowiedź, że nie istnieją możliwości przywrócenia jej do pracy w pełnym wymiarze.

W ocenie powódki w trakcie trwania stanu nieczynnego u pozwanego zaistniały możliwości jej zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Dyrektor pozwanego odmówił wykonania obowiązku wynikającego z przepisu art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela.

W odpowiedzi na pozew z dnia 14 lutego 2016 roku pozwany Zespół Szkół (...) w B. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu swojego stanowiska podniósł, że szkoła nie ma możliwości zatrudnienia powódki na czas nieokreślony, gdyż nie dysponuje taką liczbą godzin dla nauczycieli języka polskiego, aby zapewnić pozostałym nauczycielom tego przedmiotu
i powódce pracę w pełnym wymiarze na czas nieokreślony. Dodatkowe godziny języka polskiego i wiedzy o kulturze, które zostały rozdysponowane pomiędzy nauczycieli, wynikały z powierzenia A. M. stanowiska wicedyrektora oraz absencji jednej polonistek, która ma charakter okresowy.

W pozwie z dnia 8 marca 2016 roku, skierowanym przeciwko Zespołowi Szkół (...). L. C.
w B., powódka E. H. (1) wniosła o przywrócenie do pracy
w charakterze nauczyciela języka polskiego pełnym wymiarze zajęć na czas nie określony, na warunkach istniejących w dniu 31 sierpnia 2015 roku oraz o zasądzenie kosztów procesu. Sprawa została zarejestrowana za numerem IV P 34/16.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż w pozwanym Zespole Szkół (...) pracowała od 2008 roku, od 1.09.2009 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Jest nauczycielem kontraktowym, posiada wykształcenie magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym w zakresie filologii polskiej, a w 2010 roku ukończyła studia podyplomowe w zakresie dydaktyki nauczania przedmiotu wiedza o kulturze z edukacją muzyczną i plastyczną. Pracowała jako nauczyciel języka polskiego i wiedzy o kulturze w pełnym wymiarze godzin.

W dniu 8 maja 2015 roku pozwany pracodawca wypowiedział powódce stosunek pracy wskazując jako przyczynę zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów, liczby grup oraz wprowadzenie nowej podstawy programowej.

W maju 2015 roku powódka E. H. (1) złożyła wniosek
o przeniesienie w stan nieczynny i w dniu 27 maja 2015 roku otrzymała decyzję dyrektora pozwanego w tym zakresie. Następnie od 1 września 2015 roku zawarła z pozwanym umowę o pracę na czas określony do 29 lutego 2016 roku w niepełnym wymiarze – 10,47/18 godzin tygodniowo. Pozostałe polonistki otrzymały pełne etaty oraz dodatkowo każda po kilka godzin nadliczbowych. Od 1 listopada 2015 roku na roczny urlop zdrowotny poszła jedna z polonistek. Jej godziny zostały podzielone pomiędzy pozostałe polonistki, poza powódką, a dodatkowo zatrudniono nauczyciela z innej szkoły – M. T., której pozwany przydzielił 9 godzin języka polskiego.

W dniu 2 grudnia 2015 roku powódka złożyła do dyrektora pozwanego pismo o przywrócenie jej do pracy w charakterze nauczyciela języka polskiego w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Otrzymała odpowiedź, że nie istnieją możliwości przywrócenia jej do pracy w pełnym wymiarze.

W ocenie powódki w trakcie trwania stanu nieczynnego u pozwanego zaistniały możliwości jej zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Dyrektor pozwanego odmówił wykonania obowiązku wynikającego z przepisu art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela. Z tego względu złożyła pozew o przywrócenie do pracy w trakcie trwania stanu nieczynnego.

W dniu 29 lutego 2016 roku otrzymała od pozwanego Zespołu świadectwo pracy z którego wynika, że łączący ją z pozwanym stosunek pracy wygasł.

Zdaniem powódki nie ma podstaw do uznania, że stosunek pracy wygasł z uwagi na konieczność przywrócenia jej do pracy jeszcze w trakcie trwania stanu nieczynnego. Dodatkowo w dniu 29 lutego 2016 roku dyrekcja pozwanego zawarła z nią kolejną umowę o pracę w charakterze nauczyciela języka polskiego w pełnym wymiarze godzin.

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 czerwca 2016 roku pozwany Zespół Szkół (...) w B. wniósł o odrzucenie pozwu
i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu podnosił, że sprawa
o tożsame roszczenie powódki zawisła już przed sądem pod sygn. akt IV P 13/16.

Postanowieniem z dnia 27 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy
w B. odrzucił pozew w sprawie IV P 34/16 wniesiony w dniu
8 marca 2016 roku.

Na skutek zażalenia powódki E. H. (1) Sąd Okręgowy wP. T. (1). V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z dnia 18 października 2016 roku uchylił zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego wB. (...).

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2016 roku Sąd Rejonowy
w B. połączył do wspólnego rozpoznania obie sprawy z powództw E. H. (1) przeciwko pozwanemu Zespołowi Szkół (...)
Nr 3 w B. w celu łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia i prowadził je dalej pod wspólną sygnaturą akt IV P 13/16.

W toku procesu pełnomocnik powódki popierał oba powództwa, pełnomocnik pozwanego wnosił o ich oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. H. (1) została zatrudniona w pozwanym Zespole Szkół (...) w B. od dnia 1 września 2008 roku
w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony do dnia 31 sierpnia 2009 roku. Powódka pracowała w wymiarze 14,89/18 godzin, jako nauczyciel stażysta, a powierzono jej nauczanie języka polskiego. W sierpniu 2009 roku nadano powódce stopień awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego. Od 1 września 2009 roku E. H. (1) została zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w wymiarze 11,6/18 godzin tygodniowo na stanowisku nauczyciela języka polskiego.

(dowód: umowy o pracę – akta osobowe powódki, część B, k.1, 11; akt nadania stopnia awansu zawodowego- akta osobowe powódki, część B, k.9)

Powódka posiada wykształcenie wyższe magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym. W 2003 roku ukończyła studia na Akademii (...) w K. na kierunku filologia polska,
a następnie w 2010 roku ukończyła studia podyplomowe w Wyższej Szkole (...) w Ł. w zakresie dydaktyki nauczania przedmiotu wiedza
o kulturze z edukacją muzyczną i plastyczną. W dniu 29 grudnia 2015 roku otrzymała stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

(dowód: dyplom, zaświadczenie – akta osobowe powódki, część A, k.1, 2: , świadectwo ukończenia studiów podyplomowych, akt nadania stopnia awansu zawodowego - akta osobowe powódki, część B, k.19, 57)

Począwszy od roku szkolnego 2009/2010 E. H. (1) pracowała
w pełnym wymiarze godzin. Powierzono jej nauczanie języka polskiego
i wiedzy o kulturze. W roku szkolnym 2014/2015 pracowała w wymiarze 20,68/18 godzin tygodniowo, tj. w wymiarze 1,17 etatu.

(dowód: zeznania powódki E. H. (1) – k. 55-57 w zw. z k. 190; arkusz organizacyjny na rok szkolny 2014/2015 – k. 46)

Na zebraniu Rady Pedagogicznej pozwanego Zespołu Szkół w dniu 23 marca 2015 roku dyrektor P. M. poinformował o założeniach
do projektu arkusza organizacyjnego na następny rok szkolny w zakresie ilości klas pierwszych oraz o konieczności ograniczenia wymiaru zatrudnienia niektórym nauczycielom lub zwolnienia ich z pracy, jeśli nie będzie wystarczającej ilości etatów. Przedstawił kryteria, jakimi posłuży się
w przypadku redukcji zatrudniania.

(dowód: protokół z zebrania Rady Pedagogicznej – k. 31-32)

Pismem z dnia 8 maja 2015 roku dyrekcja pozwanego Zespołu na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela z dniem 1 czerwca 2015 roku wypowiedziała powódce stosunek pracy nawiązany w dniu 1 września 2009 roku, z zachowaniem
3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 sierpnia 2015 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów, liczby grup oraz wprowadzenie nowej podstawy programowej.

(dowód: wypowiedzenie – akta osobowe powódki, część C , k. 1)

Powódka nie kwestionowała dokonanego wypowiedzenia i nie odwołała się do sądu pracy, lecz pismem z dnia 25 maja 2016 roku zwróciła się do pozwanego pracodawcy z wnioskiem o przeniesienie w stan nieczynny
z dniem 1 września 2015 roku. Dyrektor pozwanego Zespołu decyzją z dnia 27 maja 2015 roku przeniósł E. H. (1) w stan nieczynny od dnia
1 września 2015 roku do 28 lutego 2016 roku.

(dowód: pismo powódki z dnia 25.05.2015 roku, decyzja pozwanego z dnia 27.05.2015 roku – w aktach osobowych powódki, cześć C, k. 2,3)

W roku szkolnym 2015/2016 było 95,33 godzin języka polskiego, 17,92 godzin języka polskiego rozszerzonego oraz 6 godzin wiedzy o kulturze, łącznie 119,25, co stanowiło łącznie 6,63 etatu. Od 1 września 2015 roku godziny te zostały przydzielone w następujący sposób: E. B. otrzymała 21,74 godzin, tj. 1,21 etatu, M. F. - 20,49 godzin - 1,14 etatu, N. G. – 20,68 godzin, tj. 1,15 etatu, I. K. – 20,72 godzin- 1,15 etatu, A. M. – 22,68 godzin, co stanowi 1,26 etatu, M. R. – 20,68 godzin – 1,15 etatu. A. M., która od kilku lat pełniła funkcję wicedyrektora Zespołu, przysługiwało obniżenie godzin obowiązkowego wymiaru zajęć o 11 godzin tygodniowo.

(dowód: arkusz organizacyjny szkoły – k. 46, informacje o ilości i przydziale godzin – k. 42, 43,45; zeznania pozwanego P. M. – k. 191-194)

Na podstawie umowy o pracę na czas określony do 29 lutego 2016 roku pozwany pracodawca zatrudnił E. H. (1) od 1 września 2015 roku
w wymiarze 10,47/18 godzin tygodniowo na stanowisku nauczyciela języka polskiego.

(dowód: umowa o pracę– w aktach osobowych powódki, część B, k. 50)

W okresie od 1 listopada 2015 roku do 30 czerwca 2016 roku pozwany udzielił nauczycielowi języka polskiego – N. G. płatnego urlopu dla poratowania zdrowia.

(dowód: pismo pozwanego – k. 101)

Godziny języka polskiego przydzielone N. G. pozwany pracodawca podzielił pomiędzy pozostałych polonistów, za wyjątkiem powódki E. H. (1). Wzrósł średni wymiar zatrudnienia poszczególnych nauczycieli języka polskiego. Po podziale godzin E. B. była zatrudniona w wymiarze 1,33 etatu, M. F. w wymiarze 1,27 etatu, I. K. otrzymała 1,29 etatu, A. M. - 1,37 etatu,
a M. R. 1,29 etatu. Równocześnie na podstawie umowy o pracę na czas określony od 2 listopada 2015 roku do 29 lutego 2016 roku zatrudnił nauczyciela - M. T., której powierzył nauczanie języka polskiego
w wymiarze 9/18 etatu. Nauczycielka ta była zatrudniona w Zespole Szkół (...) w B. w okresie od 12.10.2015 roku do 13.12.2015 roku w wymiarze 17 godzin, w okresie od 14.12.2015 roku do 29.04.2016 roku w wymiarze 25 godzin.

(dowód: aneks nr (...) do arkusza organizacyjnego – k. 77; umowa o pracę – k. 97; pismo (...) Nr 4 – k. 65)

Porozumieniem z dnia 9 listopada 2015 roku wymiar zatrudnienia powódki w okresie do dnia 22 stycznia 2016 roku został ustalony na 11,97/18 godzin tygodniowo.

(dowód: porozumienie – w aktach osobowych powódki, część B, k. 54)

Pismem z dnia 2 grudnia 2015 roku E. H. (1) zwróciła się do dyrektora pozwanego Zespołu o przywrócenie jej do pracy w charakterze nauczyciela języka polskiego w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony na podstawie art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela. Pismem z dnia 18 grudnia 2015 roku pozwany pracodawca poinformował powódkę, że nie istnieją możliwości przywrócenia jej do pracy w charakterze nauczyciela języka polskiego w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony.

(dowód: pismo powódki - k. 14; pismo pozwanego – k. 15)

W trakcie roku szkolnego 2015/2016 pojawiły się również godziny nauczania indywidualnego z języka polskiego, które zostały przydzielone nauczycielom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy i stanowiły dla nich godziny ponadwymiarowe. Godziny nauczania indywidualnego otrzymały M. F., M. R., I. K. i E. B..

(dowód: aneksy do arkusza organizacyjnego – k. 69-96)

W dniu 29 lutego 2016 pozwany pracodawca wydał powódce świadectwo pracy za okres zatrudnia, w którym wskazał, że stosunek pracy wygasł z mocy prawa z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania
w stanie nieczynnym. Jednocześnie tego samego dnia pozwany zawarł
z E. H. (1) umowę o pracę na czas określony od 1 marca 2016 roku do 29 kwietnia 2016 roku, powierzając jej nauczanie języka polskiego w wymiarze 18 godzin tygodniowo, w tym 9 godzin zastępstwa za N. G.. Następnie zawarł z powódką kolejną umowę do 24 czerwca 2016 roku, przedłużoną aneksem do 31 sierpnia 2016 roku.

(dowód: świadectwo pracy – k. 142-143, umowa o pracę – k. 148, zeznania powódki E. H. (1) – k. 190-191)

Od nowego roku szkolnego (...) powódka E. H. (1) nie została zatrudniona w pozwanym Zespole Szkół (...)
w B..

(okoliczność bezsporna)

W roku szkolnym 2016/2017 poloniści zatrudnieni w pozwanym Zespole Szkół pracują w godzinach ponadwymiarowych. W tym roku powstało więcej pierwszych oddziałów niż w poprzednim roku szkolnym.

(dowód: plany lekcji – k. 113-122, zeznania pozwanego P. M. – k. 191-194)

Ustalając stan faktyczny przedmiotowej sprawy Sąd oparł się głównie na dowodach z dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach osobowych powódki, które nie były kwestionowane przez strony, a także na podstawie zeznań powódki E. H. (1) i pozwanego P. M..

W zakresie dokumentów załączonych do akt sprawy, a stanowiących podstawę dokonanych ustaleń faktycznych, Sąd oparł się w szczególności na dokumentach dotyczących przebiegu zatrudnienia powódki w postaci umów o pracę i porozumienia zmieniającego, dokumentów potwierdzających wykształcenie i kwalifikacje powódki oraz stopień awansu zawodowego, arkuszach organizacyjnych pozwanego Zespołu wraz z aneksami, informacji dot. podziału godzin i planach zajęć. Sąd uwzględnił zestawienia dotyczące realizacji nauczania przedmiotów, których także nauczała powódka.

Podstawę do ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie stanowiły wymienione dokumenty. Zeznania stron miały charakter uzupełniający i ich treść znajduje potwierdzenie w treści dokumentów.

Zeznania P. M., przesłuchanego w charakterze strony pozwanej, w przeważającym zakresie mają walor wiarygodności
i korespondują z ocenianymi dokumentami.

Niewiarygodne są, w ocenie Sądu, twierdzenia pozwanego, że nie było możliwości przywrócenia powódki do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Twierdzenia te pozostają w sprzeczności z ustaleniami dokonanymi na podstawie dokumentów (arkuszy organizacyjnych, aneksów do arkuszy i przydziału godzin), z których wynika, że taka możliwość istniała.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie dyrekcja pozwanego Zespołu na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela wypowiedziała powódce E. H. (1) stosunek pracy z dniem 1 czerwca 2015 roku z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał
w dniu 31 sierpnia 2015 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów, liczby grup oraz wprowadzenie nowej podstawy programowej.

Powódka nie kwestionowała dokonanego wypowiedzenia i nie odwołała się do sądu pracy, lecz pismem z dnia 25 maja 2016 roku zwróciła się do pozwanego pracodawcy z wnioskiem o przeniesienie w stan nieczynny z dniem 1 września 2015 roku. Dyrektor pozwanego Zespołu decyzją z dnia 27 maja 2015 roku przeniósł E. H. (1) w stan nieczynny od dnia 1 września 2015 roku do 28 lutego 2016 roku.

Następnie powódka wytoczyła dwa powództwa. W pierwszym pozwie
z dnia 5 lutego 2016 roku, wniosła o przywrócenie do pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony na podstawie art. 20 ust. 7 ustawy
z dnia 26.01.1982 roku Karta Nauczyciela.

W kolejnym pozwie z dnia 8 marca 2016 roku E. H. (1) wniosła
o przywrócenie do pracy w charakterze nauczyciela języka polskiego
w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, na warunkach istniejących
w dniu 31 sierpnia 2015 roku.

Wskazać należy, iż nauczyciel składający wniosek o przeniesienie
w stan nieczynny dokonuje wyboru swego statusu w ewentualnym procesie
o przywrócenie do pracy, w rezultacie rezygnując z możliwości kwestionowania dokonanego wypowiedzenia, które staje się z mocy prawa bezskuteczne. Złożenie wniosku o przejście w stan nieczynny powoduje wprawdzie rezygnację z dochodzenia roszczenia o przywrócenie do pracy lub uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, jednak z drugiej strony stan nieczynny powoduje odsunięcie terminu ustania stosunku pracy, jak
i nabycie uprawnienia przewidzianego w art. 20 ust. 7 ustawy Karty Nauczyciela (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.12.2009 roku, I PK 118/09, OSNAPiUS 2011 nr 13-14, poz. 171).

W wyroku z dnia 20 czerwca 2001 roku w sprawie I PKN 476/00 Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że nauczycielowi przeniesionemu w stan nieczynny przysługuje roszczenie o przywrócenie dotychczasowych warunków pracy, a jeżeli stosunek pracy wygasł ze względu na upływ okresu stanu nieczynnego - o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach (OSNAPiUS 2003 nr 10, poz. 240). Sąd wskazał, że są to roszczenia oparte na innej podstawie faktycznej i prawnej niż roszczenie z art. 20 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. Jednocześnie Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że bez względu na sformułowanie powództwa sąd pracy powinien do czasu trwania stosunku pracy w stanie nieczynnym orzekać
o przywróceniu dotychczasowych warunków pracy, a po wygaśnięciu tego stosunku pracy o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach.

Roszczenie o przywrócenie dotychczasowych warunków pracy nauczyciela przeniesionego w stan nieczynny polega w zasadzie na przywróceniu go do czynnego wykonywania pracy i może się zaktualizować jedynie w czasie trwania stanu nieczynnego. Po wygaśnięciu stosunku pracy na skutek upływu sześciomiesięcznego terminu pozostawania w stanie nieczynnym, z powodu niewykonania przez dyrektora obowiązku przywrócenia do pracy nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym,
w razie powstania możliwości podjęcia przez niego pracy w pełnym wymiarze zajęć, nauczyciel może się domagać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach na podstawie art. 56 § 1 k.p. w związku z art. 91c Karty Nauczyciela. Wykładnia pojęcia „przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach” musi uwzględniać zmiany wynikające z prawidłowego przeniesienia w stan nieczynny i następującego później zaniechania przez dyrektora szkoły wykonania obowiązku z art. 20 ust. 7. Z tego względu przez poprzednie warunki pracy należy rozumieć, stosownie do okoliczności,
to samo lub inne stanowisko, na którym dyrektor powinien był zatrudnić nauczyciela, gdyby należycie wykonał wynikający z tego przepisu obowiązek (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.12.2009 roku, I PK 118/09, OSNAPiUS 2011 nr 13-14, poz. 171).

Powódka E. H. (1) nie tylko nie odwołała się od dokonanego wypowiedzenia stosunku pracy, ale też nie kwestionowała przesłanek przeniesienia jej w stan nieczynny, określonych w art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela. Decyzję o przeniesieniu jej w stan nieczynny, mogła kwestionować tak długo, jak długo stan nieczynny trwał (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., III PK 54/04, OSNAPiUS 2005 nr 13, poz. 192). Powódka podnosiła natomiast, że zaistniały okoliczności do przywrócenia jej do pracy na podstawie art. 20 ust. 7 ustawy z dnia z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1379). Przepis ten stanowi, że dyrektor szkoły ma obowiązek przywrócenia do pracy w pierwszej kolejności nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym
w razie powstania możliwości podjęcia przez nauczyciela pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony lub na okres, na który została zawarta umowa, w tej samej szkole, na tym samym lub innym stanowisku, pod warunkiem posiadania przez nauczyciela wymaganych kwalifikacji. Odmowa podjęcia pracy przez nauczyciela powoduje wygaśnięcie stosunku pracy z dniem odmowy.

Z brzmienia powołanego przepisu wynika, że dyrektor szkoły, w razie zaistnienia przesłanek wskazanych w przepisie ma obowiązek przywrócić nauczyciela do czynnego wykonywania pracy ”z urzędu”, a nie na żądanie pracownika.

Bezspornym w sprawie jest to, że E. H. (2) była jedną z siedmiu polonistek zatrudnionych w pozwanym Zespole, pracowała na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze godzin, w czasie wypowiedzenia stosunku pracy była nauczycielem kontraktowym (od grudnia 2015 roku – nauczycielem mianowanym), posiadała kwalifikacje do nauczania języka polskiego i wiedzy o kulturze. Bezspornym jest również to, że spośród polonistów tylko powódce pracodawca wypowiedział stosunek pracy z powodu zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów, liczby grup oraz z powodu wprowadzenia nowej podstawy programowej oraz, że z dniem 1 września 2015 roku została przeniesiona
w stan nieczynny, który trwał do 29 lutego 2016 roku.

W ocenie Sądu w czasie trwania stanu nieczynnego powstały możliwości podjęcia przez powódkę pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony na tym samym stanowisku.

Wskazać bowiem należy, iż w roku szkolnym 2015/2016 było 95,33 godzin z języka polskiego, 17,92 godzin języka polskiego rozszerzonego oraz
6 godzin wiedzy o kulturze, co stanowiło łącznie 119,25 godzin tygodniowo,
a w przeliczeniu na etaty - 6,63 etatu. Nauczyciele języka polskiego mieli przydzielone pełne etaty i pracowali w godzinach ponadwymiarowych.
Od 1 września 2015 roku E. B. otrzymała 21,74 godzin, tj. 1,21 etatu, M. F. - 20,49 godzin - 1,14 etatu, N. G. – 20,68 godzin, tj. 1,15 etatu, I. K. – 20,72 godzin- 1,15 etatu, A. M. – 22,68 godzin, co stanowi 1,26 etatu, M. R. – 20,68 godzin – 1,15 etatu. A. M. pełniła funkcję wicedyrektora Zespołu
i przysługiwało jej obniżenie godzin obowiązkowego wymiaru zajęć o 11 godzin tygodniowo. Łączna liczba godzin języka polskiego i wiedzy o kulturze wraz z 11 godzinami wicedyrektorskimi daje liczbę 130,25 godzin, co stanowi 7,23 etatu tygodniowo. Umożliwiało to zatrudnienie w pełnym wymiarze wszystkich siedmiu polonistek. Tymczasem dyrektor pozwanego Zespołu godziny te przydzielił sześciu nauczycielom, poza powódką. Natomiast
z E. H. (1) zawarł nową umowę na czas określony do 29 lutego 2016 roku, na podstawie której zatrudnił ją w wymiarze 10,47/18.

Od 1 listopada 2015 roku do podziału pozostały godziny przydzielone N. G., której pracodawca do 30 czerwca 2016 roku udzielił płatnego urlopu dla poratowania zdrowia. Godziny te pozwany pracodawca podzielił pomiędzy pozostałych polonistów, za wyjątkiem powódki E. H. (1). W związku z tym wzrósł średni wymiar zatrudnienia poszczególnych nauczycieli języka polskiego. Dla E. B. wymiar zatrudnienia wzrósł do 1,33 etatu, dla M. F. do 1,27 etatu, I. K. do 1,29 etatu, A. M. - 1,37 etatu, a dla M. R. wymiar wzrósł do 1,29 etatu. Równocześnie na podstawie umowy o pracę na czas określony od 2 listopada 2015 roku do 29 lutego 2016 roku pozwany zatrudnił nauczyciela - M. T., której powierzył nauczanie języka polskiego w wymiarze 9/18 etatu. Nauczyciel ten był zatrudniony w Zespole Szkół (...)
w B.. Przy tym wymiar zatrudnienia powódki od 9 listopada 2015 roku do dnia 22 stycznia 2016 roku wzrósł jedynie do 11,97 godzin tygodniowo.

Podkreślić trzeba, że w trakcie roku szkolnego 2015/2016 pojawiły się również godziny nauczania indywidualnego z języka polskiego, które zostały przydzielone nauczycielom zatrudnionym dotychczas w pełnym wymiarze czasu pracy. Godziny te stanowiły dla nich godziny ponadwymiarowe. Nauczanie indywidualne przydzielono M. F., M. R., I. K. i E. B..

W ocenie Sądu, w pozwanym Zespole była dostateczna liczba godzin
z przedmiotów, których nauczała powódka, by zapewnić jej zatrudnienie
w pełnym wymiarze.

W wyroku z dnia 13 maja 2014 r., I PK 260/13 (opubl. L.) Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że „skoro po rozwiązaniu stosunku pracy
z nauczycielem pozostali nauczyciele mają przydzieloną taką liczbę godzin ponadwymiarowych, że w ich ramach możliwe było dalsze zatrudnianie zwolnionego nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, to znaczy, że nie zostały spełnione przesłanki do zastosowania art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.). Wynika z tego, że dyrektor szkoły ma prawny obowiązek uwzględnić roszczenie nauczyciela z uwzględnieniem zasady proporcjonalności, np. dokonując zmian organizacyjnych i zmieniając (zmniejszając) obciążenie dydaktyczne pozostałych nauczycieli, którzy uczą tych przedmiotów, których może również (ze względu na swoje kwalifikacje) uczyć nauczyciel pozostający w stanie nieczynnym, z zapewnieniem tym pozostałym nauczycielom pracy
w pełnym wymiarze zajęć i przy zachowaniu ich etatów, ale jednocześnie umożliwiając powrót do pracy nauczycielowi, którego wskutek zmian organizacyjnych przeniesiono w stan nieczynny.

Pomimo, że powstały możliwości podjęcia przez E. H. (1) pracy
w pełnym wymiarze zajęć, wbrew obowiązkowi wskazanemu w art. 20 ust. 7 KN, pozwany pracodawca nie przywrócił jej do czynnego wykonywania pracy. Dyrektor pozwanego Zespołu nie wykazał dobrej woli, by godziny języka polskiego, wiedzy o kulturze i nauczania indywidualnego przydzielić
w sposób zapewniający także powódce zatrudnienie w pełnym wymiarze.

W piśmie procesowym z dnia 14.10.2015 roku (k. 106-110) E. H. (1) dokonała analizy podziału godzin i wskazała możliwości racjonalnego ich przydzielenia.

Działania pozwanego zmierzały do tego, aby uchylić się od obowiązku wskazanego w art. 20 ust.7 KN, bowiem dopiero po wygaśnięciu stosunku pracy przydzielił powódce godziny nauczania języka polskiego, które wcześniej otrzymała M. T. i na podstawie terminowej umowy zatrudnił E. H. (1) w pełnym wymiarze godzin. Zdaniem Sądu, działanie pozwanego było celowe, bowiem powierzenie powódce tych godzin w czasie trwania stanu nieczynnego ewidentnie wskazywałoby na powstanie możliwości podjęcia przez nią pracy w pełnym wymiarze na czas nieokreślony.

Podnieść także należy, iż w kolejnym roku szkolnym 2016/2017 poloniści zatrudnieni w pozwanym Zespole Szkół pracują w godzinach ponadwymiarowych. W tym roku zwiększeniu uległa liczba pierwszych oddziałów. Okoliczność ta potwierdza, że było możliwe zatrudnienie powódki w pełnym wymiarze na czas nieokreślony, czyli co najmniej na okres jednego roku. Nie oznacza to jednak, że w przyszłości sytuacja ta nie może ulec zmianie. Stan zatrudnienia w każdej szkole, nie tylko u pozwanego, jest zmienny w czasie i w dużej mierze uzależniony od liczby uczniów, czego nie sposób przewidzieć i ustalić na przyszłość.

W wyroku z dnia 27 maja 1999 r., I PKN 77/99 (OSNAPiUS 2000 Nr 18, poz. 681), Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że wykładni art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela, w szczególności występującego w nim zwrotu (przesłanki obowiązku przywrócenia do pracy)"w razie powstania możliwości ponownego podjęcia przez nauczyciela pracy w pełnym wymiarze zajęć", należy dokonywać, mając na względzie sens normatywny (ratio legis) obowiązku przywrócenia do pracy nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym. Zwrot ten powinien być pojmowany w sposób odpowiednio szeroki, jeżeli na uwadze mieć cele i założenia konstrukcyjne stanu nieczynnego. W każdym zaś razie nie upoważnia on do wprowadzania dowolnych, nieopartych na jednoznacznych kryteriach organizacyjnych i dydaktycznych, dodatkowych elementów oceny "możliwości ponownego podjęcia przez nauczyciela zajęć". Możliwość ta powinna być przy tym wyjaśniona przy uwzględnieniu tego,
co wynika z art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela, gdyż przepis ten określa podstawy przeniesienia nauczyciela w stan nieczynny, co prowadzi do wniosku, że "możliwość ponownego podjęcia przez nauczyciela pracy" powinna być ujmowana zasadniczo jako ustanie okoliczności, które uniemożliwiały jego dalsze zatrudnienie w rozumieniu art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela. Przy wyjaśnianiu "możliwości ponownego podjęcia zajęć" przez nauczyciela należy kierować się tym, czy utrzymują się zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmiany planu nauczania, uniemożliwiające dalsze zatrudnienie nauczyciela. Istnienie "możliwości ponownego podjęcia zajęć" ma miejsce także wtedy, gdy realizacja prawa przywrócenia do pracy przewidziana w tym przepisie łączy się z koniecznością dokonania przez pracodawcę pewnych posunięć natury organizacyjnej, czy też z innego rodzaju utrudnieniami w bieżącym funkcjonowaniu placówki.

Reasumując, w ocenie Sądu, zarówno w trakcie trwania stanu nieczynnego, jak i po wygaśnięciu stosunku pracy powódki, a także
w kolejnym roku szkolnym istniały możliwości zatrudnienia powódki w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Dyrektor miał obowiązek dokonać zmian organizacyjnych i zmienić obciążenie dydaktyczne pozostałych nauczycieli, którzy nauczają tych przedmiotów, których może uczyć powódka, tak by zapewnić tym nauczycielom pracę w pełnym wymiarze zajęć i jednocześnie umożliwić pracę w pełnym wymiarze powódce.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 56 § 1 kp w zw.
z art. 91c Karty Nauczyciela przywrócił powódkę E. H. (1) do pracy
w pozwanym Zespole Szkół (...) w B. na warunkach obowiązujących przed przeniesieniem w stan nieczynny –istniejących w dniu 31 sierpnia 2015 roku, na stanowisku nauczyciela
w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony, tj. na stanowisku, na którym dyrektor powinien był zatrudnić powódkę, gdyby należycie wykonał obowiązek wynikający z art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela.

Uwzględnienie powództwa o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach, czyni bezprzedmiotowym postępowanie w przedmiocie przywrócenia dotychczasowych warunków (przywrócenia do czynnego wykonywania pracy), o które powódka wnosiła w pozwie z dnia 5 lutego 2016 roku, tym bardziej, że roszczenie to pozostaje aktualne do czasu trwania stosunku pracy w stanie nieczynnym.

Dlatego też Sąd na podstawie art. 355 § 1 kpc umorzył postępowanie
w tym zakresie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie przepisu art. 98 kpc, wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Wysokość kosztów Sąd ustalił na podstawie przepisów § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.).