Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 sierpnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2017 roku w S.

sprawy z wniosku A. B. (1)

z udziałem E. B. (1)

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 10 grudnia 2015 roku, sygn. akt I Ns 261/11

1.  zmienia zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nadaje mu następujące brzmienie:

„I. ustala, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy A. B. (1) i uczestniczki postępowania E. B. (1) wchodzą:

a/ lokal mieszkalny położony w N., przy ul. (...) J. B. 34/3, stanowiący przedmiot odrębnej własności, dla którego Sąd Rejonowy w Goleniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) - o wartości (...) [stu dziewięćdziesięciu tysięcy ośmiuset] złotych;

b/ samochód osobowy T. (...), rocznik 2007 o numerze rejestracyjnym (...) o wartości (...) [trzydziestu tysięcy dwustu pięćdziesięciu] złotych;

c/ środki pieniężne w wysokości 126.352 [stu dwudziestu sześciu tysięcy trzystu pięćdziesięciu dwóch] złotych 42 [czterdziestu dwóch] groszy;

d/ kwota (...) [trzydziestu jeden tysięcy dwustu dziewięćdziesięciu czterech złotych] 60 [sześćdziesięciu] groszy tytułem równowartości wykupu papierów wartościowych zgromadzonych w (...) Banku (...);

e/ kwota 217 [dwustu siedemnastu] złotych 50 [pięćdziesięciu] groszy tytułem równowartości wykupionych jednostek funduszów inwestycyjnych prowadzanych przez (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych;

f/ 496,459 [czterysta dziewięćdziesiąt sześć (...)] jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku wnioskodawcy A. B. (1) w (...) Otwartym Funduszu Emerytalnym;

g/ składki zewidencjonowane na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, prowadzonym dla wnioskodawcy A. B. (1) w wysokości (...) [osiemnastu tysięcy sześciuset czterdziestu] złotych 66 [sześćdziesiąt sześć] groszy stanowiących równowartość 527,168 [pięciuset dwudziestu siedmiu (...)] jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku wnioskodawcy A. B. (1) w (...) Otwartym Funduszu Emerytalnym podlegających umorzeniu na podstawie art. 23 ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określaniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych – wraz ze środkami należnymi z tytułu waloryzacji tych składek za okres do dnia 29 sierpnia 2017 roku;

h/ 826, (...) [osiemset dwadzieścia sześć (...)] jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku uczestniczki postępowania E. B. (1) w (...) Otwartym Funduszu Emerytalnym;

i/ składki zewidencjonowane na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, prowadzonym dla uczestniczki postępowania E. B. (1) w wysokości (...) [trzydziestu jeden tysięcy osiemnastu] złotych 29 [dwudziestu dziewięciu] groszy stanowiących równowartość 877,214 [ośmiuset siedemdziesięciu siedmiu (...)] jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku uczestniczki postępowania E. B. (1) w (...) Otwartym Funduszu Emerytalnym podlegających umorzeniu na podstawie art. 23 ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określaniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych – wraz ze środkami należnymi z tytułu waloryzacji tych składek za okres do dnia 29 sierpnia 2017 roku;

II. ustala, że wnioskodawca A. B. (1) po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej poniósł wydatki na wspólną nieruchomość opisaną w punkcie I lit. a/ sentencji w wysokości (...) [sześciu tysięcy siedmiuset dwudziestu ośmiu] złotych 3 [trzech] groszy;

III. ustala, że wnioskodawca A. B. (1) po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej spłacił wspólne długi w wysokości 2600 [dwóch tysięcy sześciuset] złotych;

IV. dokonuje podziału majątku wspólnego wnioskodawcy A. B. (1) i uczestniczki postępowania E. B. (1) i znosi współwłasność przedmiotów majątkowych opisanych w punkcie I sentencji w ten sposób, że:

a/ wyłącznie na rzecz wnioskodawcy A. B. (1) przyznaje:

- lokal mieszkalny położony w N., przy ul. (...) J. B. 34/3, stanowiący przedmiot odrębnej własności, dla którego Sąd Rejonowy w Goleniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) - o wartości (...) [stu dziewięćdziesięciu tysięcy ośmiuset] złotych opisany w punkcie I lit. a sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] jednostek rozrachunkowych opisanych w punkcie I lit. f sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, opisanych w punkcie I lit. g sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] jednostek rozrachunkowych opisanych w punkcie I lit. h sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, opisanych w punkcie I lit. i sentencji;

b/ wyłącznie na rzecz uczestniczki postępowania E. B. (1) przyznaje:

- samochód osobowy T. (...), rocznik 2007 o numerze rejestracyjnym (...) o wartości (...) [trzydziestu tysięcy dwustu pięćdziesięciu] złotych opisany w punkcie I lit. b sentencji;

- środki pieniężne w wysokości 126.352 [stu dwudziestu sześciu tysięcy trzystu pięćdziesięciu dwóch] złotych 42 [czterdziestu dwóch] groszy opisane w punkcie I lit. c sentencji;

- kwotę (...) [trzydziestu jeden tysięcy dwustu dziewięćdziesięciu czterech złotych] 60 [sześćdziesięciu] groszy tytułem równowartości wykupu papierów wartościowych zgromadzonych w (...) Banku (...) opisana w punkcie I lit. d sentencji;;

- kwotę 217 [dwustu siedemnastu] złotych 50 [pięćdziesięciu] groszy tytułem równowartości wykupionych jednostek funduszów inwestycyjnych prowadzanych przez (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych opisaną w punkcie I lit. d sentencji

- 50 % [pięćdziesiąt procent] jednostek rozrachunkowych opisanych w punkcie I lit. f sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, opisanych w punkcie I lit. g sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] jednostek rozrachunkowych opisanych w punkcie I lit. h sentencji;

- 50 % [pięćdziesiąt procent] składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, opisanych w punkcie I lit. i sentencji;

V. zasądza od uczestniczki postępowania E. B. (1) na rzecz wnioskodawcy A. B. (1) kwotę (...) [trzech tysięcy trzystu dwudziestu jeden] złotych 27 [dwudziestu siedmiu] groszy tytułem rozliczenia podziału majątku wspólnego, płatną w terminie trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie opóźnienia płatności;

VI. oddala pozostałe wnioski uczestników postępowania;

VII. nakazuje pobrać od uczestniczki E. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Goleniowie kwotę 1166,92 zł [jednego tysiąca stu sześćdziesięciu sześciu] złotych 92 [dziewięćdziesięciu dwóch] groszy tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  ustala, że każdy z uczestników postępowania we własnym zakresie ponosi koszty postępowania apelacyjnego związane ze swoim udziałem w sprawie;

4.  nakazuje pobrać od wnioskodawcy A. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Szczecinie kwotę (...) [jednego tysiąca stu sześciu] złotych 68 [sześćdziesięciu ośmiu groszy] tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa w postępowaniu apelacyjnym;

5.  nakazuje pobrać od uczestniczki postępowania E. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Goleniowie kwotę 500 [pięciuset] złotych tytułem nieuiszczonej części opłaty od apelacji.

SSO Tomasz Szaj SSO Tomasz Sobieraj SSO Marzenna Ernest

Sygn. akt II Ca 736/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Goleniowie po rozpoznaniu sprawy z wniosku A. B. (1) z udziałem E. B. (1) o podział majątku wspólnego postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 roku:

I/ ustalił, że w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (1), zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa, wchodzi:

- lokal mieszkalny położony w N., przy ul. (...) J. B. 34/3, dla którego Sąd Rejonowy Goleniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 191 300 złotych (stu dziewięćdziesięciu jeden tysięcy trzystu złotych);

- samochód osobowy T. (...), rocznik 2007, nr rej. (...) o wartości 30 250 złotych (trzydziestu tysięcy dwustu pięćdziesięciu złotych);

- środki pieniężne w wysokości 32 352,42 złotych (trzydzieści dwa tysiące trzysta pięćdziesiąt dwa 42/100);

- - równowartość papierów wartościowych zgromadzonych w (...) Banku (...) w kwocie 31 294,60 złotych (trzydzieści jeden tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt cztery 60/100);

- środki zgromadzone przez A. B. (1) w trakcie trwania małżeństwa w Otwartym Funduszu Emerytalnym – w (...) OFE - (...),6270 jednostek rozrachunkowych (przed dokonaniem 01.02.2014 roku transakcji umorzenia na rzecz ZUS) oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.)

- środki zgromadzone przez E. B. (1) w Otwartym Funduszu Emerytalnym - (...) OFE – (...), (...) jednostek rozrachunkowych (przed dokonaniem transakcji 01.02.2014 roku umorzenia na rzecz ZUS) oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.);

II/ ustalił, że wnioskodawca A. B. (1) poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 6 728,03 złotych (sześć tysięcy siedemset dwadzieścia osiem złotych 03/100) z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej;

III/ ustalił, że wnioskodawca A. B. (1) poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 2 600 złotych (dwa tysiące sześćset złotych 00/100) z tytułu spłaty wspólnej pożyczki;

IV/ dokonał podziału opisanego w punkcie I majątku dorobkowego w ten sposób, że:

- wnioskodawcy A. B. (1) przyznał na wyłączną własność lokal mieszkalny położony w N., przy ul. (...) J. B. 34/3 o wartości, dla którego Sąd Rejonowy Goleniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 191 300 złotych (stu dziewięćdziesięciu jeden tysięcy trzystu złotych);

- uczestniczce E. B. (1) przyznał na wyłączną własność samochód osobowy T. (...), rocznik 2007, nr rej. (...) o wartości 30 250 złotych (trzydziestu tysięcy dwustu pięćdziesięciu złotych);;

- środki zgromadzone przez A. B. (1) w trakcie trwania małżeństwa (tj. 17.06.1995 roku do 25.11.2009 roku) w Otwartym Funduszu Emerytalnym w (...) OFE – 496,459 jednostek rozrachunkowych (po dokonaniem transakcji umorzenia na rzecz ZUS 01.02.2014 roku) oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.) przyznał po ½ części na rzecz każdej ze stron;

- środki zgromadzone przez E. B. (1) w trakcie trwania małżeństwa (tj. 17.06.1995 roku do 25.11.2009 roku) w Otwartym Funduszu Emerytalnym w (...) OFE – 833, (...) jednostek rozrachunkowych (po dokonaniu transakcji umorzenia na rzecz ZUS 01.02.2014 roku) oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.) przyznał po ½ części na rzecz każdej ze stron; V/ zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki spłatę w kwocie 43928,22 złotych (czterdziestu trzech tysięcy dziewięciuset dwudziestu ośmiu złotych 22/100) płatną w terminie trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z odsetkami w wysokości ustawowej w razie opóźnienia płatności;

VI/ oddalił pozostałe wnioski;

VII/ nakazał pobrać od uczestniczki kwotę 1166,92 złotych na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Goleniowie tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

E. B. (1) i A. B. (1) zawarli związek małżeński w dniu 17 czerwca 1995 roku. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 3 listopada 2009 roku małżeństwo to zostało rozwiązane przez rozwód. W czasie trwania małżeństwa strony rozszerzyły wspólność ustawową małżeńską na majątek nabyty przez któregokolwiek z nich przed zawarciem związku małżeńskiego, jak i po jego zawarciu, za wyjątkiem wypadków gdy darczyńca lub spadkodawca inaczej postanowili. 30 lipca 1996 roku E. B. (1) i A. B. (1), na podstawie umowy darowizny otrzymali na majątek wspólny lokal mieszkalny położony w N., przy ul. (...) J. B. 34/3, KW (...). Wartość lokalu mieszkalnego według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej i według cen na listopad 2011 roku wynosiła 191 300 złotych. 26 maja 2008 roku strony zakupiły na rynku wtórnym na terenie Niemiec samochód osobowy T. (...), rocznik 2007. Wartość samochodu według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej i według cen na listopad 2011 roku wynosiła 30250 złotych. Matka E. B. (1) podarowała małżonkom kwotę 22000 złotych na samochód. Dnia 06 kwietnia 2009 roku A. B. (1) zaciągnął pożyczkę w Pracowniczej Kasie Zapomogowo Pożyczkowej w kwocie 4000 złotych, pieniądze te zostały przeznaczone (15.04.2009 roku) na utworzenie lokaty w kwocie 8000 złotych. Następnie lokata ta została zerwana 13 lipca 2015 roku i pieniądze uczestniczka przelała na inne konto, a dalej na B. P. (1). Po orzeczeniu rozwodu wnioskodawca spłacił 2600 złotych z tej kwoty. 13 lipca 2009 roku E. B. (1) zerwała posiadane lokaty terminowe, dokonała wykupu obligacji za kwotę 2 793,20 złotych, wszystkie środki przelała na konto S. z kredytem odnawialnym w banku (...) SA nr rachunku (...). W wyniku tych operacji na dzień 13.07.2009 roku na tym koncie była kwota 113106,20 złotych. W tym samym dniu E. B. (1) kwotę 116000 złotych przelała na konto B. P. (1). Po tej operacji na koncie powstał debet w wysokości 2.893,80 złotych. Następnie z tego konta został zapłacony fundusz remontowy - 187,28 złotych, abonament za telewizje i inne opłaty, ponadto dokonywane były zakupy i ostatecznie na dzień 03 sierpnia 2015 roku na tym koncie był debet w wysokości 3012,92 złotych który w tym dniu został pokryty wpłatą w wysokości 5000 złotych. Pozostała kwota 1987,08 złotych została przelana na zasilenie innego konta. Również 03 sierpnia 2009 roku na rachunek S. z kredytem odnawialnym w banku (...) SA nr rachunku (...) wpłynęła kwota 1987,08 złotych. Rachunek (...) został zamknięty. E. B. (1) w dniu 3 sierpnia 2009 roku dokonała wykupu obligacji za kwotę 2256,20 złotych, kwota ta wpłynęła na konto S. z kredytem odnawialnym w banku (...) SA nr rachunku (...) i z tego konta w tym dniu przelała 5000 złotych zostało przelane na konto nr (...). W połowie października 2009 roku E. B. (1) poprosiła B. P. (1) o wypłacenie kwoty 116000 złotych wraz z odsetkami i jej zwrot. W tym czasie przed Sądem Okręgowym w Szczecinie zawisła już sprawa o rozwód, uczestniczce zależało, aby do rozwodu doszło jak najszybciej, namawiała więc małżonka, aby zgodził się na rozwód bez orzekania o winie. E. i A. B. (1) ustalili, że dokonają podziału gotówki i że rozwiodą się bez orzekania o winie. Do rozliczenia doszło w mieszkaniu stron, w dzień powszedni, przy obecności córki. E. B. (1) przekazała A. B. (1) 47000 złotych. E. B. (1) w dniu 31 sierpnia 2009 roku dokonała wykupu obligacji za kwotę 5373 złotych. 04 listopada 2009 roku zerwała lokatę I. na kwotę 1538,22 złotych - kwota taka, tego samego dnia wpłynęła na rachunek oszczędnościowo rozliczeniowy I.. Na tym rachunku znajdowała się wcześniej kwota 293,13 złotych, łącznie więc na dzień orzeczenia rozwodu strony posiadały z lokaty i na rachunku oszczędnościowo rozliczeniowym I. – 1831,35 złotych. E. B. (1) wyprowadziła się ze wspólnego mieszkania w maju 2010 roku i od czerwca 2010 roku koszty jego utrzymania ponosił wyłącznie wnioskodawca. Pismem z dnia 10.08.2010 roku Wspólnota Mieszkaniowa poinformowała A. i E. B. (1) o wysokości opłat od dnia 1 czerwca 2010 roku: opłata na fundusz remontowy wynosiła 1 złotych za m2 – 70,56 złotych, wywóz nieczystości 8 złotych za osobę, energia na klatce schodowej 1,61 złotych, koszty zarządu 17,11 złotych (w tym eksploatacja 0,20 złotych za m2 i 3 złotych opłata stała). Razem 97,28 złotych. Od dnia 1 lipca 2013 roku opłata na fundusz remontowy wynosiła 1 złotych za m2 – 70,56 złotych, wywóz nieczystości 24 złotych za gospodarstwo jednoosobowe, energia na klatce schodowej 1,67 złotych, koszty zarządu 17,11 złotych (w tym eksploatacja 0,20 złotych za m2 i 3 złotych opłata stała). Razem 113,28 złotych. Od 1 czerwca 2010 roku wnioskodawca ponosił miesięczne koszty opłaty abonamentowej w wysokości 8,56 złotych i opłaty stałej 15,25 złotych za gaz oraz opłatę stałą 3,32 złotych opłatę przejściową 1,74 złotych i opłaty abonamentowej 2,40 (razem 7,46 miesięczne) za energię elektryczną. Wnioskodawca uiszczał od III kwartału 2011 roku podatek od nieruchomości w wysokości 11 złotych za kwartał. Małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa gromadzili środki w Otwartych Funduszach Emerytalnych: A. B. (1) w (...) OFE na dzień ustania małżeństwa posiadał (...), (...) jednostek rozrachunkowych (przed dokonaniem 01 lutego 2014 roku transakcji umorzenia na rzecz ZUS) wartość jednostki 29,52 złotych. E. B. (1) w (...) OFE na dzień ustania małżeństwa posiadała (...), (...) jednostek rozrachunkowych, wartość jednostki 26,22 złotych (przed dokonaniem transakcji 01 lutego 2014 roku umorzenia na rzecz ZUS).

Sąd Rejonowy wskazał, iż roszczenie zostało oparte na treści art. 42, 43-45 k.r.io. oraz 212 k.c. i okazało się słuszne co do zasady. Podkreślił, iż kwestie majątkowe małżonków regulują przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, art. 31 § 1 k.r.io. , art. 33 k.r.io. Podkreślił, iż pomiędzy stronami bezspornym było, że w trakcie trwania małżeństwa otrzymały mieszkanie położone w N., przy ul. (...) J. B. 34/3, KW (...). Wartość lokalu mieszkalnego, została oszacowana przez biegłego sadowego i według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej i według cen na listopad 2011 roku wynosiła 191 300 złotych. Zdaniem sądu pierwszej instancji niespornym było również, że samochód T. (...) wchodzi w skład majątku wspólnego. Jego wartość na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej ustalono na podstawie opinii biegłego sądowego K. S. na kwotę 30250 złotych. Sąd Rejonowy wskazał, iż małżonkowie gromadzili środki w Otwartych Funduszach Emerytalnych - A. B. (1) w trakcie trwania małżeństwa w zgromadził w Otwartym Funduszu Emerytalnym - (...),6270 jednostek rozrachunkowych (przed dokonaniem 01.02.2014 roku transakcji umorzenia na rzecz ZUS). E. B. (1) zgromadziła – (...), (...) jednostek rozrachunkowych (przed dokonaniem transakcji 01.02.2014 roku umorzenia na rzecz ZUS). Dlatego też ustalił, iż przedstawione przez strony składniki– wymienione w pkt I postanowienia – stanowią majątek wspólny stron. Odnośnie zaś pozostałych ruchomości to Sąd Rejonowy wskazał, iż strony zgodnie ustaliły, że pozostają przy swoim stanie posiadania, co oznacza, że dokonano zgodnie podziału majątku ruchomego. Na podstawie art. 567 §1 i 2 k.p.c. w punkcie II postanowienia Sąd Rejonowy ustalił, że tytułem spłaty zobowiązania z tytułu pożyczki zaciągniętej w Pracowniczej Kasie Zapomogowo Pożyczkowej w kwocie 4000 złotych, wnioskodawca spłacił 2600 złotych już po ustaniu małżeństwa. Odnosząc się do wniosku uczestniczki o nieobejmowanie tej kwoty rozliczeniem, ponieważ uczestniczka nie wyrażała zgody na zaciągnięcie tej pożyczki, to Sąd Rejonowy wskazał, że pieniądze z pożyczki zostały 15 kwietnia 2009 roku przeznaczone na utworzenie lokaty w kwocie 8 000 złotych. Następnie lokata ta została zerwana 13 lipca 2009 roku i pieniądze uczestniczka przelała na inne konto, a następnie na konto B. P. (1). Skoro uczestniczka korzystała z tych pieniędzy, to Sąd Rejonowy uznał, że wiedziała o pożyczce i korzystała z tych pieniędzy. Podkreślił, iż po orzeczeniu rozwodu wnioskodawca spłacił z tej kwoty 2600 złotych, dlatego kwota ta podlegała rozliczeniu. Ponadto Sąd Rejonowy uznał, że wnioskodawca dokonał nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 6728,03 złotych z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej, przy czym zdaniem Sądu Rejonowego nie może mieć znaczenia okoliczność, że przedmiotową nieruchomością w tym okresie wyłącznie dysponował wnioskodawca

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, iż w sprawie nie było sporu co do tego, aby przyznać wnioskodawcy lokal mieszkalny, początkowo też strony zgodnie wnosiły o przyznanie samochodu T. na rzecz uczestniczki. W trakcie postępowania uczestniczka wniosła o sprzedaż samochodu w drodze licytacji. Sąd Rejonowy nie przychylił się do tego ostatniego wniosku, bowiem od ustania małżeństwa w 2009 roku to uczestniczka wyłącznie korzystała z tego auta. Jeśli chodzi o środki zgromadzone przez strony to w oparciu o ustawę z dnia 28 sierpnia 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2010 roku, nr 34, poz. 189) podziałowi podlegają wyłącznie te środki, które zostały zgromadzone podczas trwania wspólności majątkowej, w niniejszej sprawie podziałowi podlegają środki zgromadzone przez strony w okresie istnienia wspólności majątkowej małżeńskiej (tj. w okresie od 05 czerwca 1993 roku – 22 marca 2011 roku) w Otwartych Funduszach Emerytalnych stosownie do przypadających im udziałów po ½ części. Odnośnie wniosku o rozliczenie kwoty 116000 złotych to Sąd Rejonowy uznał, że kwota ta została w znacznej części rozliczona pomiędzy stronami. W tym zakresie Sąd Rejonowy oparł się przede wszystkim na zeznaniach córki stron A. B. (2), która była jedynym świadkiem tego zdarzenia. Podała, że do rozliczenia doszło w dzień powszedni po pracy rodziców, nie pamiętała szczegółowo daty, ani dnia tygodnia, co świadczy, że nie przygotowywała się specjalnie do złożenia zeznań, a raczej zeznawała to co pamiętała. Zdaniem Sądu Rejonowego - A. B. (2) w sposób spokojny i wyważony opowiedziała jak doszło do rozliczenia pomiędzy małżonkami. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż uczestniczka twierdziła, że rozliczenie gotówki było warunkiem wyrażenia przez wnioskodawcę zgody na orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie. Sąd Rejonowy nie dał wiary wnioskodawcy w zakresie, w jakim twierdził, że o tych środkach dowiedział się dopiero w trakcie trwania postępowania bowiem część zerwanych lokat i rachunek na który przelano pieniądze z tych lokat należał do wnioskodawcy. Zdaniem Sądu Rejonowego - niewątpliwie uczestniczka dokonała tych operacji i była upoważniona do rachunku małżonka, niemniej jednak nie sposób przyjąć, że wnioskodawca nie sprawdzał żadnych wyciągów bankowych i nie interesował się stanem wspólnych oszczędności, zwłaszcza w okresie małżeństwo stron nie układało się dobrze. Reasumując, Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że do rozliczenia gotówki doszło i wnioskodawca otrzymał 47000 złotych. Sąd pierwszej instancji uznał, że uczestniczka nie miała jednak podstaw do potrącenia kwoty 22000 złotych ponieważ jak wynikało z zeznań świadka W. B. (matka uczestniczki k. 222 v) darowizna uczyniona była na rzecz obojga małżonków. Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy rozliczył w niniejszym postępowaniu kwotę 22000 złotych, która nie została objęta podziałem i kwotę 1 159,99 złotych tytułem odsetek od kwoty 116 000 złotych. Odnośnie wniosku A. B. o rozliczenia kwot 1987,08 złotych (pozostałe na koncie wnioskodawcy), 1538,22 złotych (na koncie E. B.), 330,38 złotych (na koncie E. B.), 2256,20 złotych wykupu obligacji dokonanej w dniu 3 sierpnia 2009 roku (wydruk z konta k. 451), 5373,00 złotych wykupu obligacji dokonanej w dniu 31 sierpnia 2009 roku (wydruk z konta k. 451) to Sąd Rejonowy dokonał analizy przepływu środków pomiędzy rachunkami stron. Z analizy przedstawionych przez bank wyciągów z kont wynika, że po przelaniu, przez uczestniczkę, kwoty 116000 złotych na konto B. P. z rachunku nr (...) w banku (...) SA na tym koncie powstał debet w wysokości - 2893,80 złotych. Następnie z tego konta został zapłacony fundusz remontowy - 187,28 złotych, abonament za telewizje i inne opłaty, ponadto dokonywane były zakupy i ostatecznie na dzień 03.08.2015 roku na tym koncie był debet w wysokości 3 012,92 złotych. E. B. (1) w dniu 3 sierpnia 2009 roku dokonała wykupu obligacji za kwotę 2256,20 złotych, w tym samym dniu kwota taka wpłynęła na konto S. z kredytem odnawialnym w banku (...) SA nr rachunku (...) i z tego konta w tym dniu kwota 5000 złotych została przelana na rachunek nr (...) (o którym mowa była wyżej, rachunek z debetem w wysokości 3 012,92 złotych). Rachunek (...) miał zostać zamknięty, więc pozostała po pokryciu debetu kwota 1987,08 złotych z powrotem zasiliła rachunek uczestniczki - S. z kredytem odnawialnym w banku (...) SA nr rachunku (...). Podsumowując tą część rozważań, z kwoty 2 256,20 złotych wykupu obligacji została najwyżej kwota 1987,08 złotych i kwota ta podlegała rozliczeniu.

Sąd Rejonowy wskazał, że uczestniczka postępowania 04.11.2009 roku zerwała lokatę I. na kwotę 1 538,22 złotych - kwota taka tego samego dnia wpłynęła na rachunek oszczędnościowo rozliczeniowy I.. Na tym rachunku znajdowała się wcześniej kwota 293,13 złotych łącznie więc na dzień orzeczenia rozwodu strony posiadały z lokaty i na rachunku oszczędnościowo rozliczeniowym I. – 1 831,35 złotych.

Sąd Rejonowy wskazał, że E. B. (1) w dniu 31 sierpnia 2009 roku dokonała wykupu obligacji za kwotę 5373,00 złotych. Zdaniem Sądu Rejonowego uczestniczka nie wykazała, aby kwota ta została spożytkowana na potrzeby rodziny, zatem podlegała rozliczeniu w niniejszym postępowaniu. Sąd Rejonowy wskazał, iż rozliczeniu podlegała równowartość papierów wartościowych: 217,50 złotych warte były jednostki funduszy inwestycyjnych (...), a 31294,60 złotych papiery wartościowe (...). Sąd Rejonowy nie przychylił się do wniosku, aby rozliczyć powyższe kwoty wraz z odsetkami bowiem w tym celu należałoby wykazać, że uczestniczka uzyskała przychód z tytułu odsetek. Ponadto, przyjmując ten tok rozumowania i biorąc pod uwagę, że wyniku podziału majątku to wnioskodawca jest zobowiązany do spłaty byłoby to niesprawiedliwe (to wnioskodawca od ustania małżeństwa korzysta z majątku przedstawiającego większą wartość).

Biorąc pod uwagę, że wartość majątku stron wynosi 285413,52 złotych (191 300 złotych mieszkanie, 30 250 złotych samochód, 5 373,00 złotych z tytułu wykupu obligacji, 1987,08 złotych z wykupu obligacji, 1831,35 złotych na rachunku Interligo, 23 159,99 złotych oszczędności (nierozliczona część kwoty 116 000zł), równowartość papierów wartościowych 217,50 złotych jednostki funduszy inwestycyjnych (...) i 31 294,60 złotych papiery wartościowe (...)) Sąd Rejonowy stwierdził, iż każdemu powinien przypaść majątek warty 142 706,76 złotych.

Sąd Rejonowy wskazał, że wnioskodawca A. B. (1) poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 6 728,03 złotych z tytułu utrzymania nieruchomości i w kwocie 2600 złotych z tytułu spłaty wspólnego długu - nakłady razem wyniosły 9328,03 złotych. Wnioskodawca w wyniku podziału majątku otrzymał mieszkanie o wartości 191300 złotych, uczestniczka samochód o wartości 30250 złotych i zatrzymała pieniądze i papiery wartościowe o łącznej wartości 63863,52 złotych razem - 94.113,52 złotych. Tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym Sąd Rejonowy zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kwotę 43 929,22 złotych, płatną w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o przepis art. 520 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł wnioskodawca A. B. (1) zaskarżając powyższe postanowienie w pkt I tiret pierwszy, w części dotyczącej ustalenia, że w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (1), zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa wchodzi lokal mieszkalny położony w N., przy ul. (...) J. B. 34/3, dla którego Sąd Rejonowy w Goleniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości powyżej 165.000,00 złotych (stu sześćdziesięciu pięciu tysięcy złotych), tj. co do kwoty 26.300,0zł (dwadzieścia sześć tysięcy trzysta złotych),

2) w pkt. I tiret trzeci, w części dotyczącej ustalenia, że w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (4), zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa wchodzą środki pieniężne w wysokości 32.352,42 złotych (trzydzieści dwa tysiące trzysta pięćdziesiąt dwa złote czterdzieści dwa grosze) - poprzez nieustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą środki pieniężne o wartości 126.352,42 złotych (sto dwadzieścia sześć tysięcy trzysta pięćdziesiąt dwa złote czterdzieści dwa grosze), tj. co do kwoty 94.000,00 złotych (dziewięćdziesiąt cztery tysiące złotych),

3) w pkt. II tiret czwarty, w części dotyczącej ustalenia, że w skład majątku wspólnego wchodzi równowartość papierów wartościowych zgromadzonych w (...) Banku (...) w kwocie 31.352,42 złotych (trzydzieści jeden tysięcy trzysta pięćdziesiąt dwa złote czterdzieści dwa grosze) - poprzez pominięcie, że w skład majątku wspólnego wchodzi równowartość papierów wartościowych - jednostek funduszy inwestycyjnych (...) w kwocie 2 1 7,50 złotych, tj. co do kwoty 217,50 złotych,

4) w pkt. II w części dotyczącej ustalenia, że wnioskodawca A. B. (1) poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 6.728,03 złotych (sześć tysięcy siedemset dwadzieścia osiem złotych trzy grosze), podczas gdy w rzeczywistości wnioskodawca A. B. (1) poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie co najmniej 7.404,44 złotych (siedem tysięcy czterysta cztery złote czterdzieści cztery grosze) tj. co do kwoty 646,41 złotych (sześćset czterdzieści sześć złotych czterdzieści jeden groszy),

5) w pkt. V w części dotyczącej zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki spłaty w kwocie 43.928,22 złotych (czterdzieści trzy tysiące dziewięćset dwadzieścia osiem złotych dwadzieścia dwa grosze),

6) w pkt. VI w części dotyczącej oddalenia wniosku o zasądzenie od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kwoty 16.543,98 złotych (szesnaście tysięcy pięćset czterdzieści trzy złote dziewięćdziesiąt osiem groszy,

Skarżący zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1) błędne ustalenia w zakresie stanu faktycznego poprzez przyjęcie, iż w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (1) zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa wchodziły środki pieniężne o wartości jedynie 32.352,42 złotych, nadto poprzez ustalenie, że strony niniejszego postępowania ustaliły, że dokonają podziału środków pieniężnych w wysokości 1 16.000,00 złotych, a także że doszło do rozliczenia pomiędzy stronami w związku z czym E. B. (1) przekazała A. B. (1) kwotę 47.000,00 złotych,

2) błędne ustalenia w zakresie sianu faktycznego polegające na przyjęciu przez Sąd Rejonowy w Goleniowie, iż wartość lokalu mieszkalnego położonego w N. przy ul. (...). J. B. 34/3 wynosiła kwotę 191.300.00 złotych, w sytuacji gdy ceny rynkowe na obszarze N. kształtują cenę sprzedaży mieszkań o tożsamych parametrach na poziomie 165.000,00 złotych,

3) błędne ustalenia w zakresie stanu faktycznego polegające na przyjęciu przez Sąd orzekający, iż wnioskodawca poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 6.728,03 złotych z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej, podczas gdy wnioskodawca wykazał, iż wartość tychże nakładów w okresie od czerwca 2010 roku do czerwca 2015 roku wyniosła kwotę 7.404,44 złotych,

4) błędne ustalenia w zakresie stanu faktycznego polegające na przyjęciu, iż w skład majątku wspólnego wchodziła równowartość papierów wartościowych zgromadzonych jedynie w (...) Banku (...) S.A. w kwocie 31.294,60 złotych, tj. poprzez pominięcie jednostek funduszy inwestycyjnych (...) w kwocie 217,50 złotych,

5) naruszenie przepisów prawa procesowego, a w szczególności art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów co miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy polegające na: błędnej ocenie dokumentów oraz zeznań świadków które wskazywały, że wnioskodawca nic otrzymał od uczestniczki postępowania środków pieniężnych w wysokości 47.000 złotych, nadto iż wnioskodawca nie czynił jakichkolwiek rozliczeń z uczestniczką postępowania, a także nie stawiał jakichkolwiek warunków w przedmiocie ewentualnego postępowania o rozwód.

Wskazując na powyższe podstawy apelacji, wniósł o zmianę postanowienia Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 10 grudnia 2015 roku w zaskarżonej części poprzez ustalenie, że w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (1) zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa wchodzi lokal mieszkalny położony w N. przy ul. (...). B. 34/3, dla którego Sąd Rejonowy w Goleniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 165.000,00 złotych, ustalenie, że w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (1) zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa wchodzą środki pieniężne o wartości 126.352,42 złotych, ustalenie, że w skład majątku wspólnego E. B. (1) i A. B. (1) zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa wchodzi równowartość papierów wartościowych zgromadzonych w (...) Banku (...) S.A, w kwocie 31.294,60 zł (trzydzieści jeden tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt groszy) oraz jednostki funduszy inwestycyjnych (...) o wartości 217,30 złotych (dwieście siedemnaście złotych pięćdziesiąt groszy), ustalenie, że wnioskodawca A. B. (1) poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 7.404,44 złotych (siedem tysięcy czterysta cztery złote czterdzieści cztery grosze) z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej, zasądzenie od uczestniczki postępowania E. B. (1) na rzecz wnioskodawcy A. B. (5) spłaty w kwocie 16.543,98 złotych, płatną w terminie trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z odsetkami w wysokości ustawowej w razie opóźnienia płatności, a ewentualnie z ostrożności procesowej o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Zasądzenie od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kosztów procesu za obie instancje; ,w tymi kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie przed sądem drugiej instancji,

W uzasadnieniu apelacji skarżący rozwinął wyżej wymienione zarzuty.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik uczestniczki wniósł o oddalenie apelacji w całości; zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję według norm przepisanych.

W toku postępowania apelacyjnego wnioskodawca w piśmie procesowym z dnia 5 grudnia 2016 roku wniósł o rozliczenie nakładów poczynionych na wspólną nieruchomość za okres od 1 lipca 2015 roku do 30 listopada 2016 roku w łącznej kwocie 1866,56 złotych. Następnie na rozprawie w dniu 9 grudnia 2016 roku wnioskodawca cofnął powyższy wniosek w zakresie kwoty 556,82 złotych.

W piśmie procesowym z dnia 25 maja 2017 roku wnioskodawca wniósł o rozliczenie nakładów poczynionych na wspólną nieruchomość za okres od 1 stycznia 2017 roku do 30 maja 2017 roku w łącznej kwocie 362,11 złotych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie zaznaczyć trzeba, że w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd obowiązany jest z urzędu ustalić skład i wartość majątku wspólnego [vide art. 684 k.p.c. w związku z art. 46 k.r.o.]. Obowiązek ten ciąży także na sądzie odwoławczym, który w granicach zaskarżenia powinien – niezależnie od zarzutów apelacji – skontrolować prawidłowość postanowienia sądu pierwszej instancji w zakresie ustalonego przez niego składu i wartości majątku wspólnego stanowiącego przedmiotu podziału.

Z powyższych przyczyn sąd odwoławczy w ramach rozpoznawania apelacji obowiązany był zmodyfikować oczywiście wadliwe rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji dotyczące wchodzących w skład majątku wspólnego środków zgromadzonych na rachunkach otwartych funduszy emerytalnych i składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z przepisu art. 31 § 2 pkt. 3 i 4 kodeksu rodzinnego opiekuńczego wynika, że powyższe przedmioty majątkowe zgromadzone w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej wchodzą w skład majątku wspólnego. Zaznaczyć jednocześnie trzeba, że zgodnie z ogólnymi zasadami regulującymi podział majątku wspólnego o przynależności danego przedmiotu majątkowego decyduje stan istniejący w dacie ustania wspólności majątkowej małżeńskiej, z tym zastrzeżeniem, że sąd dokonując podziału majątku wspólnego uwzględnia zasadniczo te składniki majątku wspólnego, które istnieją w dacie orzekania. Innymi słowy, całość stosunków majątkowych podlega rozliczeniu według stanu na dzień ustania wspólności ustawowej, natomiast podziałowi podlega stan czynny masy majątkowej w chwili dokonywania podziału

W badanej sprawie z przedłożonych informacji wynika, że uczestnika E. B. (1) w dniu 25 listopada 2009 roku [to jest w dniu ustania wspólności majątkowej małżeńskiej] posiadała (...), (...) jednostek rozrachunkowych w Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) [vide karta 575 akt], zaś wnioskodawca A. B. (1) (...),6270 jednostek rozrachunkowych w Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) [vide karta 576 akt]. Zaznaczyć jednak trzeba, że przed podziałem majątku wspólnego w dniu 30 listopada 2010 roku doszło do transferu środków zgromadzonych na rachunku prowadzonym dla uczestniczki postępowania w Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) do Otwartego Funduszu Emerytalnego (...), przy czym w tej dacie uczestniczka postępowania posiadała już 1906, (...) jednostek rozrachunkowych [vide karta 956 akt] i łączna kwota środków przetransferowanych do Otwartego Funduszu Emerytalnego (...) wyniosła 54921,21 złotych, które zostały przeliczone na 1890, (...) jednostek rozrachunkowych tego otwartego funduszu emerytalnego [vide karta 615 akt]. Przy takim założeniu uznać trzeba, że ze środków przekazanych do Otwartego Funduszu Emerytalnego (...) składnikiem majątku wspólnego było 90,09 % stanowiące proporcję pomiędzy (...), (...) jednostkami zgromadzonymi do dnia 25 listopada 2009 roku i 1906, (...) ogólnej liczby jednostek na dzień przekazania do OFE (...). Stosując tę samą proporcję do liczby jednostek uzyskanych w dniu przekazania w OFE (...), uznać trzeba, że składnikiem majątku wspólnego było (...), (...) jednostek w OFE (...) [czyli 90,09 % z 1890, (...) jednostek]

Zaznaczyć jednak trzeba, że zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2013 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych OFE umorzyły 51,5 % jednostek rozrachunkowych zapisanych na dzień 31 stycznia 2014 roku na rachunku każdego członka OFE i przekazały do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych aktywa o wartości tym jednostkom. Środki przekazane w ten sposób również podlegają rozliczeniu w ramach podziału majątku wspólnego. Powyższe spowodowało konieczność odpowiedniego rozliczenia jednostek pozostałych na rachunku jak i przekazanych na subkonto prowadzone w ZUS.

Po pierwsze, skoro zostało umorzonych 51,5 % jednostek uczestnictwa, to na rachunku wnioskodawcy pozostała 48,5 % tych jednostek, co daje 496,459 jednostek, zaś na subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych została przekazana kwota odpowiadająca 51,5 % jednostek, czyli 527,168 jednostek. Biorąc pod uwagę, że na dzień przekazania wartość jednostki uczestnictwa w (...) OFE wynosiła 35,36 złotych, to na subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych prowadzone dla wnioskodawcy została przekazana z tytułu środków wchodzących w skład majątku wspólnego kwota 18640,66 złotych i to powyższa kwota wraz z należną waloryzacją powinna zostać objęta postanowieniem o podziale majątku wspólnego.

Po drugie, analogicznie odnieść się należało do jednostek uczestnictwa na otwartym funduszu emerytalnym prowadzonym dla uczestniczki postępowania. Skoro zostało umorzonych 51,5 % jednostek uczestnictwa, to na rachunku uczestniczki pozostała 48,5 % tych jednostek, co daje 826, (...) jednostek, zaś na subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych została przekazana kwota odpowiadająca 51,5 % jednostek, czyli 877,214 jednostek. Biorąc pod uwagę, że na dzień przekazania wartość jednostki uczestnictwa w (...) OFE wynosiła 35,36 złotych, to na subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych prowadzone dla uczestniczki postępowania została przekazana z tytułu środków wchodzących w skład majątku wspólnego kwota 31018,29 złotych i to powyższa kwota wraz z należną waloryzacją powinna zostać objęta postanowieniem o podziale majątku wspólnego.

Z powyższych przyczyn należało odpowiednio zmienić punkt pierwszy zaskarżonego postanowienia, albowiem z jednej strony sąd pierwszej instancji błędnie określił liczbę jednostek zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych podlegających podziałowi, zaś z drugiej strony nie skonkretyzował kwot składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, które podlegają podziałowi, co mogło prowadzić do uznania, że podziałowi podlegają wszystkie środki na tych subkontach, w tym także pochodzące z okresu po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, co byłoby oczywiście wadliwym rozstrzygnięciem. Podkreślić trzeba, że sąd odwoławczy z uwagi na sposób podziału jednostek rozrachunkowych polegający na przyznaniu każdemu z tych uczestników takiej samej liczby jednostek nie określał ich wartości, tym bardziej, że ma ona charakter zmienny i zależna jest od aktualnej ich wyceny.

Sąd odwoławczy doszedł również do wniosku, że zasadny okazał się zarzut apelacji odnoszący się do naruszenia przez art. 233 § 1 k.p.c. w zakresie, w jakim sąd pierwszej instancji ustalił i przyjął, iż strony rozliczyły się co do wspólnych oszczędności w wysokości 116000 złotych.

Przypomnieć należy, że zasada swobodnej oceny dowodów określona w art. 233 § 1 k.p.c. wyraża się w jej ocenie według własnego przekonania sądu, opartego na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Jej istotną cechą jest bezstronność, brak arbitralności i dowolności, przestrzeganie zasad logicznego rozumowania i zasad doświadczenia życiowego w wyciąganiu wniosków. Wszechstronne rozważenie zebranego materiału oznacza uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych środków dowodowych, a mających znaczenie dla ich mocy dowodowej i wiarygodności.

Analizując ten zarzut należy przywołać stanowisko Sądu Najwyższego z dnia 29 października 1996 roku (III CKN 8/86, OSNC 1997/3/30), iż norma powołanego przepisu zawiera jednoznaczny i nie doznający wyjątku nakaz, aby ocena wyrażona w aspekcie wiarygodności była dokonana na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału, po drugie nakazuje uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w sprawie, po trzecie wymaga skonkretyzowania okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych dowodów mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności, po czwarte w końcu wymaga przytoczenia jednoznacznego kryterium oraz merytorycznych i rzeczowych argumentów, mających w sposób przekonujący potwierdzić trafność dokonanej oceny w przedmiocie uznania dowodów za wiarygodne lub ich zdyskwalifikowania. Ustalenia faktyczne w oparciu o tak ocenione dowody nie mogą wykazywać błędów tak faktycznych (nie mogą być sprzeczne z treścią dowodów), jak i logicznych (błędności rozumowania i wnioskowania). Z kolei podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności przedstawionych w toku sprawy i istniejących w chwili zamknięcia rozprawy. Aby sąd II instancji mógł dokonać właściwej kontroli trafności rozumowania sądu I instancji, które doprowadziło ten sąd do określonych wniosków w zakresie zgłoszonego żądania, cały proces myślowy musi być przedstawiony w pisemnych motywach orzeczenia.

Sąd Okręgowy zaznacza jednocześnie, że gdy chodzi o zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c., to do jego naruszenia mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 grudnia 2005 roku, III (...), niepublikowanym, zamieszczonym w LEX nr 172176). Powyższą regułę, należy rozwinąć i rozumieć w ten sposób, że nawet, jeżeli na podstawie zebranego materiału dowodowego, można wywnioskować inną wersję wydarzeń, zgodną z twierdzeniami skarżącego, ale jednocześnie, wersji przyjętej przez sąd I instancji nie można zarzucić rażącego naruszenia szeroko pojętych reguł inferencyjnych, to stanowisko skarżącego stanowić będzie tylko i wyłącznie polemikę ze słusznymi i prawidłowymi ustaleniami sądu (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 lutego 2012 roku, V ACa 114/12).

Również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 czerwca 2003 roku, II CKN 275/01 stwierdził, że reguły budowy podstawy faktycznej zostałyby naruszone, gdyby w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego prawdopodobieństwo przyjętej wersji zdarzeń było nikłe lub nie wchodziło w rachubę. (…) Odmienne wnioski wyprowadzane w kasacji przez skarżącą zmierzające do zdyskredytowania twierdzeń powoda wskazują na niejasność stanu faktycznego powodującą konieczność wyboru jednej z dwóch sprzecznych wersji. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. rozwiązuje tę trudność w sposób optymalny - przez pozostawienie sądowi orzekającemu prawa swobodnej oceny materiału. Dokonanie jej nie ogranicza się do stanów przedstawianych jednoznacznie w sposób nie budzący żadnych wątpliwości; przeciwnie: w sprawach wymagających rozstrzygnięcia (…), swoboda sędziowskiej oceny umożliwia zakończenie procesu mimo utrzymywania się sprzecznych twierdzeń i dowodów. Przyznanie sądowi kompetencji do oceny mocy dowodów i ich wiarygodności powoduje bezskuteczność kasacji opartej na przekonywaniu, że z tego samego materiału należało wyprowadzić odmienne wnioski.

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy m.in. w oparciu o zeznania świadka A. B. (6) przyjął, iż do rozliczenia oszczędności doszło poprzez przekazanie wnioskodawcy przez uczestnika kwoty 47000 złotych. Ustalenia te uznać trzeba jednak za wadliwe.

Po pierwsze, Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska sądu pierwszej instancji, że zeznania świadka A. B. (6) są wiarygodne. Oceniając wiarygodność tego dowodu nie można pominąć faktu, iż A. B. (2) w chwili zdarzenia, o którego okolicznościach zeznawała, miała 13 lat. Wydaje się wątpliwe, że córka uczestników postępowania z uwagi na swój wiek i więź łączącą ją z rodzicami byłaby wtajemniczana w ich rozliczenia majątkowe związane z planowanym rozwodem i podziałem majątku wspólnego. Nie można także nie uwzględnić faktu, że świadek ten w chwili składania zeznań znajdował się w szczególności sytuacji, albowiem od wielu lat mieszka z uczestniczką i z nią jest związana emocjonalnie, natomiast z wnioskodawcą pozostaje w konflikcie. Z tego względu w sposób oczywisty jest zainteresowana uwzględnieniem przez sąd wersji lansowanej przez matkę. Te argumenty przemawiają za przyjęciem braku wiarygodności zeznań świadka A. B. (2).

Także inne dowody zawnioskowane przez uczestniczkę postępowania nie pozwalają uznać za wykazane, że doszło do przekazania przez uczestniczkę postępowania części środków pieniężnych wnioskodawcy. Jest oczywiste, że nie ma waloru obiektywnego źródła dowodowego sama uczestniczka postępowania. Oczywiście, samo posiadanie przymiotu uczestniczki postępowania nie dyskwalifikuje składanych przez nią zeznań, jednak nakazuje zachowanie szczególnej rozwagi przy ocenie wiarygodności jej wypowiedzi. W badanej sprawie istotne znaczenie ma okoliczność, że uczestniczka postępowanie nie przedstawiła żadnego dokumentu potwierdzającego przekazanie jakichkolwiek kwot pieniędzy wnioskodawcy.

Nie wydaje się natomiast w realiach badanej sprawy prawdopodobna sytuacja, że uczestniczka będąc skonfliktowana z wnioskodawcą i oczekując na rozprawę rozwodową, pieniądze trzymane na lokacie w tak znacznej kwocie podzieliła ze skłóconym mężem nie dokumentując tego faktu w żaden sposób, tj. nie żądając pokwitowania czy innego potwierdzenia otrzymania kwoty 47 000 złotych. Powyższe o tyle jest zastanawiające, że z akt sprawy wyraźnie wynika, iż wszystkie inne rozliczenia uczestnicy postępowania w tym okresie skrupulatnie dokumentowały, pozostawiając dla siebie wiadomości, listy, opisy na rachunkach. Na ujemną ocenę wersji wydarzeń przedstawionej przez uczestniczkę pośrednio rzutuje również okoliczność, iż nie potrafiła ona racjonalnie wyjaśnić przyczyn, dla których początkowo wspólne oszczędności przelała na rachunek koleżanki. W ocenie sądu odwoławczego takie działanie uczestniczki postępowania świadczy jednoznacznie o zamiarze ukrycia oszczędności przed mężem. Brak jest przy tym niepodważalnego dowodu, że uczestniczka zmieniła zdanie i powyższymi oszczędnościami podzieliła się z wnioskodawcą. Nie potwierdzają tego zwłaszcza zeznania świadka W. B., która wiedzę o tym czerpała wyłącznie z relacji uczestniczki, która była zainteresowana przedstawieniu korzystnej dla siebie wersji wydarzeń.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy przyjął, iż kwota oszczędności 116.000 złotych wchodząca skład majątku wspólnego, nie została rozliczona przez uczestniczkę i winna podlegać podziałowi w niniejszym postępowaniu. Z tego względu należało odpowiednio zmienić orzeczenie zawarte w punkcie pierwszym sentencji.

Za uzasadniony Sąd Okręgowy uznał także zarzut apelującego, iż sąd pierwszej instancji w swoim rozstrzygnięciu pominął kwotę 217,50 złotych z tytułu równowartości wykupionych jednostek funduszu inwestycyjnego prowadzonych przez (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. Niewątpliwe jednostki te wchodziły w skład majątku wspólnego uczestników postępowania i kwota uzyskana z tytułu ich wykupu przez uczestniczkę postępowania powinna zostać objęta podziałem w ramach niniejszego postępowania. Wynika to nawet z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia i z tego względu należy przyjąć, że pominięcie tego składnika majątku było jedynie wynikiem pomyłki sądu pierwszej instancji.

Odnosząc się do zarzutów wnioskodawcy co do ustalonej przez sąd pierwszej instancji wartości lokalu mieszkalnego położonego w N. przy ul. (...) J. B. 34/3, to należy wskazać, że Sąd Rejonowy czyniąc ustalenia w tym zakresie oparł się na dowodzie z opinii biegłej z zakresu wyceny nieruchomości, co do której wiarygodności wnioskodawca nie przedstawił żadnych racjonalnych argumentów. Sąd odwoławczy z uwagi jednak na upływ rocznego terminu od daty sporządzenia operatu szacunkowego obowiązany był przeprowadzić dowód z uzupełniającej opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości na okoliczność ustalenia aktualnej wartości lokalu, w wyniku czego ustalono, iż aktualna wartość to 190800 złotych, a więc w zasadzie zgodna z przyjętą w zaskarżonym postanowieniu. Taką też wartość należało zatem przyjąć w postanowieniu działowym, przy czym w ocenie sądu odwoławczego brak było podstaw do sporządzenia kolejnej opinii uzupełniającej, albowiem wnioskodawca w istocie powielił zarzuty składane do opinii biegłej w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, które zostały już na tym etapie postępowania wyjaśnione.

Kierując się powyższymi przesłankami należało odpowiednio zmienić zaskarżone postanowienie w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w jego punkcie I, przy czym z uwagi na zakres zmian sąd odwoławczy uznał za celowe nadanie powyższemu orzeczeniu nowego brzmienia w zakresie wszystkich jego elementów, w tym także tych, które nie były przedmiotem merytorycznej zmiany. Dotyczy to także rozstrzygnięć zawartych w pozostałych punktach.

Sąd odwoławczy uznał za bezzasadną apelację i wnioski składane przez apelującego w toku postępowania apelacyjnego w zakresie rozliczenia wydatków ponoszonych na wspólną nieruchomość.

W sprawie o podział majątku wspólnego może nastąpić także rozliczenie nakładów i wydatków dokonanych przez każde z małżonków w okresie od ustania wspólności do chwili podziału majątku wspólnego. Podstawę procesową dokonania takich rozliczeń stanowią art. 567 § 1 k.p.c. w zw. z art. 686 k.p.c. Materialnoprawną podstawę orzeczenia w tym zakresie nie stanowi już jednak art. 45 § 1 k.r.o., który nie dotyczy przesunięć majątkowych dokonanych po ustaniu wspólności, lecz od tej chwili rozliczenia z tytułu wydatków i nakładów regulują stosowane odpowiednio przepisy dotyczące współwłasności, a konkretnie art. 207 k.c., który obciąża współwłaścicieli obowiązkiem ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną w stosunku do wielkości ich udziałów w rzeczy wspólnej [vide postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 2 lipca 2009 roku V CSK 481/08, LEX nr 627260l; z dnia 7 stycznia 2009 roku, II CSK 390/08, LEX nr 490512; z dnia 18 marca 1999 roku, I CKN 928/97, Wokanda 1999/7/8].

Choć na gruncie art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. w przypadku dokonywania podziału majątku wspólnego, to rzeczą sądu jest ustalenie z urzędu co wchodzi w skład majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską, jak też jego wartość. To jednak roszczenie rozliczenia nakładów oraz wydatków, pomimo że zgłaszane w postępowaniu nieprocesowym, ma poza wszelką wątpliwością charakter ściśle procesowy i sąd nie ustala z urzędu faktu poczynienia ewentualnych nakładów czy wydatków oraz ich wartości, bowiem w tym zakresie inicjatywa dowodowa należy do stron (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 1997 roku, III CKN 395/97, LEX nr 50532).

Dla skutecznego zgłoszenia powyższych roszczeń niezbędne jest zatem wykazanie faktu poniesienia danego nakładu lub wydatku i jego wartości. Ciężar udowodnienia, iż taki nakład został poczyniony, jego wysokość oraz konieczność poniesienia, spoczywa stosownie do art. 6 k.c. na tej stronie, która z faktu poczynienia nakładu wywodzi korzystne dlań skutki prawne. Zaznaczyć trzeba, iż wszystkie okoliczności faktyczne doniosłe dla rozstrzygnięcia sprawy i składające się na podstawę faktyczną dochodzonego roszczenia z tytułu zwrotu nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny czy nakładów poczynionych na nieruchomość stanowiącą współwłasność małżonków muszą mieć oparcie w dowodach przeprowadzonych w toku postępowania, o ile nie są objęte zakresem faktów przyznanych przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości (art. 229 k.p.c.) oraz co do faktów niezaprzeczonych (art. 230 k.p.c.) [tak też Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 27 listopada 2014 roku, I ACa 677/14, LEX nr 1621085].

Dla skutecznego zgłoszenia powyższych roszczeń niezbędne jest zatem wykazanie faktu poniesienia danego nakładu lub wydatku i jego wartości. Ciężar udowodnienia, iż taki nakład został poczyniony, jego wysokość oraz konieczność poniesienia, spoczywa stosownie do dyspozycji art. 6 k.c. na tej stronie, która z faktu poczynienia nakładu wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne.

W istocie wnioskodawca w tym postępowaniu wykazał, że poniósł wydatki na utrzymanie wspólnej nieruchomości w żądanej przez niego wysokości. Tym niemniej sąd odwoławczy doszedł do przekonania, iż w realiach tej konkretnej sprawy, gdy wnioskodawca z wyłączeniem uczestniczki postępowania zamieszkiwała w spornej nieruchomości zabezpieczając w ten sposób swe potrzeby mieszkaniowe, brak było uzasadnionych podstaw, aby obciążać wnioskodawcę obowiązkiem zwrotu poniesionych przez byłą żonę kosztów utrzymania nieruchomości, w tym także co do takich wydatków, które byłyby związane z utrzymaniem samej substancji nieruchomości w stanie niepogorszonym lub też nakładów, które byłyby konieczne i zarazem podnoszące wartość nieruchomości, nie związane ze zwykłą eksploatacją rzeczy. Uczestniczka postępowania we wspólnym lokalu w okresie objętym żądaniem apelacji nie zamieszkiwała i w istocie z uwagi na konflikt z wnioskodawcą trudno byłoby wyobrazić sobie możliwość zgodnego współkorzystania z tej nieruchomości. W tych okolicznościach niezasadnym byłoby obciążanie jej tymi kosztami, skoro to wnioskodawca czerpał jako jedyny korzyści wynikające z możliwości posiadania przedmiotowego lokalu mieszkalnego.

W szczególności brak było uzasadnionych podstaw ku temu, aby uwzględnić zgłoszone przez wnioskodawcę do rozliczenia naliczone po dniu wydania orzeczenia przez sąd pierwszej instancji wydatki na mieszkanie. Wszak na gruncie postanowienia Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 10 grudnia 2015 roku przedmiotowy lokal mieszkalny został przyznany na wyłączną własność wnioskodawcy. Orzeczenie w tym przedmiocie nie zostało zaskarżone. Niezasadnym przeto w takiej sytuacji byłoby zasądzanie od uczestniczki postępowania na rzecz apelującego jakichkolwiek kosztów utrzymania mieszkania za ten okres, zwłaszcza, że bezspornie uczestniczka postępowania w tym lokalu mieszkalnym nie zamieszkuje.

Reasumując sąd odwoławczy doszedł do wniosku, że w okolicznościach faktycznych rozpatrywanej sprawy brak było w istocie podstaw ku temu, aby obciążyć uczestniczkę postępowania obowiązkiem zwrotu na rzecz uczestniczki postępowania jakichkolwiek kosztów z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej i to nawet w zakresie, w jakim roszczenia te zostały uwzględnione przez sąd pierwszej instancji. Mając jednak na uwadze, że orzeczenie Sądu Rejonowego nie zostało zaskarżone przez uczestniczkę , uwzględniając wynikający z art. 384 k.p.c. w zw. z. art. 13 § 2 k.p.c. zakaz reformationis in peius, sąd odwoławczy uznał, że nie jest możliwe obecnie zmienienie rozstrzygnięcia w tym zakresie na niekorzyść wnoszącego apelację wnioskodawcy, wobec czego postanowienie w tej części – tj. co do ustalonej przez sąd pierwszej instancji wysokości podlegających rozliczeniu wydatków poniesionych przez wnioskodawcę na nieruchomość wspólną - musiało się ostać.

Mając zatem na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w tym zakresie apelacji nie uwzględnił, powielając w nowo nadanym brzmieniu zaskarżonego postanowienia zasadniczą treść punktu II zaskarżonego postanowienia – podobnie jak to uczynił w zakresie punktu III tegoż orzeczenia.

Z uwagi na to, że doszło do zmiany zaskarżonego postanowienia w zakresie ustalonych składników majątku wspólnego i ich wartości, konieczna stała się także odpowiednia zmiana zawartych w punktach IV i V rozstrzygnięć dotyczących sposobu podziału majątku wspólnego. Zaznaczyć trzeba, że na tym etapie postępowania nie było sporu co do samej zasady podziału majątku wspólnego, a więc co do tego, że na rzecz wnioskodawcy należało przyznać lokal mieszkalny, zaś na rzecz uczestniczki postępowania samochód osobowy. Ponadto jest oczywiste, że to uczestniczce postępowania należało przyznać równowartość pobranych przez nią oszczędności i papierów wartościowych, skoro ona faktycznie nimi rozporządziła. W zakresie wchodzących w skład majątku wspólnego środków zgromadzonych na rachunkach otwartych funduszy emerytalnych i składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych to należało je przyznać w częściach równych wnioskodawcy i uczestniczce postępowania. Zgodnie z art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, jeżeli małżeństwo członka otwartego funduszu uległo rozwiązaniu przez rozwód lub zostało unieważnione, środki zgromadzone na rachunku członka funduszu, przypadające byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, są przekazywane w ramach wypłaty transferowej na rachunek byłego współmałżonka w otwartym funduszu. Wypłata transferowa - jak stanowi art. 127 wyżej wymienionej ustawy - jest dokonywana przez otwarty fundusz w terminie, o którym mowa w art. 122, po przedstawieniu funduszowi dowodu, że środki zgromadzone na rachunku członka funduszu przypadły byłemu współmałżonkowi. Z kolei zgodnie z art. 128 tejże ustawy, jeżeli były współmałżonek uprawniony nie posiada rachunku w otwartym funduszu i, w terminie 2 miesięcy od dnia przedstawienia dowodu, o którym mowa w art. 127, nie wskaże rachunku w jakimkolwiek otwartym funduszu, otwarty fundusz, do którego należy drugi z byłych współmałżonków, niezwłocznie otworzy rachunek na nazwisko byłego współmałżonka uprawnionego i przekaże na ten rachunek, w ramach wypłaty transferowej, przypadające mu środki zgromadzone na rachunku jego byłego współmałżonka. Z chwilą otwarcia rachunku były współmałżonek uprawniony uzyskuje członkostwo w funduszu. Fundusz niezwłocznie potwierdza na piśmie warunki członkostwa uprawnionego współmałżonka. W świetle powyższych przepisów wydaje się jednoznaczne, że w ramach postępowania o podział majątku wspólnego podział jednostek zgromadzonych na otwartym funduszu emerytalnym powinien nastąpić poprzez przyznanie każdemu z małżonków liczby jednostek odpowiadającej ich udziałowi w majątku wspólnym, co uzasadniało odpowiednią zmianę zaskarżonego postanowienia w tym zakresie. Za takim stanowiskiem przemawia fakt, że wartość jednostek w otwartym funduszu emerytalnym ma charakter zmienny i tego względu celowe jest, aby w przypadku ustania wspólności majątkowej małżeńskiej przyznać byłym małżonkom taką samą liczbę jednostek uczestnictwa, a nie obciążać któregokolwiek z nich obowiązkiem spłaty lub dopłaty, która nie uwzględni realnej wartości tych jednostek podlegających spieniężeniu dopiero w momencie realizacji prawa do emerytury [vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2016 roku, V CSK 323/15]. Jednocześnie zaznaczyć trzeba, że takie rozstrzygnięcie w tym zakresie dotyczy także środków przekazanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Z tego względu sąd odwoławczy uznał za zasadny fizyczny podział jednostek zgromadzonych na otwartych funduszach emerytalnych oraz środków znajdujących się na subkontach w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

W konsekwencji należało także odpowiednio zmodyfikować rozstrzygnięcie ustające wysokość dopłaty pieniężnej. Wartość majątku wspólnego stanowiła kwota 378 914,52 złotych, a zatem na rzecz każdego z uczestników przypadała wartość 189 457,26 złotych. Wnioskodawcy przyznano składnik majątkowy w wysokości 190 800 złotych, o 1342,74 złotych przewyższające jego udział. Jednocześnie uczestnik poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 9328,03 złotych (6728,03 złotych + 2600 złotych), a zatem uczestniczka winna zwrócić mu ½ tej kwoty tj. 4664,01 złotych. Różnica pomiędzy (...),04 – 1342,74 złotych, daje wartość 3321,27 złotych, którą uczestniczka winna zwrócić wnioskodawcy tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym.

Mając zatem na uwadze powyższe rozważania na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. zmieniono orzeczono jak w punkcie 1 sentencji. W pozostałym zakresie apelację jako bezzasadną oddalono, o czym na mocy art. 385 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. rozstrzygnięto w punkcie 2 sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto w punkcie 2. postanowienia na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., w myśl którego, każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Przyjmując, iż tak wnioskodawca jak i uczestniczka postępowania w tym samym stopniu zainteresowani byli rozstrzygnięciem sporu związanego z podziałem majątku wspólnego, uznano, iż brak było podstaw do odstąpienia od wyrażonej w tym podstawowej reguły orzekania w przedmiocie kosztów postępowania. Tym bardziej, że w orzecznictwie w zasadzie zgodnie przyjmuje się, iż w tzw. sprawach działowych (tj. o dział spadku, podział majątku wspólnego, zniesienie współwłasności) z reguły nie występuje pomiędzy zainteresowanymi sprzeczność interesów, gdyż jego wynik prowadzi zgodnie z interesem uczestników do wyjścia ze wspólności składników majątkowych i uregulowaniem wzajemnych stosunków majątkowych [ vide: postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 3 lutego 2012 roku, I CZ 133/11; z dnia 6 czerwca 2012 roku, IV CZ 13/12; z dnia 9 maja 2013 roku, II CZ 28/13 oraz z dnia 23 października 2013 roku, IV CZ 74/13].

Rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 4 wydano w oparciu o treść art. 83 ust. 2 w związku z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przyjmując, iż to wnioskodawca winien ponieść wydatki związane z wynagrodzeniem biegłego wydającego opinię uzupełniającą w postępowaniu apelacyjnym, skoro czynność ta została podjęta na skutek wniesionego przez niego środka zaskarżenia.

SSO Tomasz Szaj SSO Tomasz Sobieraj SSO Marzenna Ernest