Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 121/12

UZASADNIENIE

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. przy ul. (...), utworzona na podstawie umowy z dnia 19 listopada 2003 r. zawartej między Z. S. i B. W., została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 22 grudnia 2003 r. pod numerem (...). W umowie spółki określono kapitał zakładowy w wysokości 50.000 złotych podzielony na 100 udziałów o wartości nominalnej 50 złotych każdy, objętych po połowie przez wspólników Z. S. i B. W.. Władzami spółki zgodnie z treścią umowy spółki były zgromadzenie wspólników, rada nadzorcza i zarząd. Rada nadzorcza składała się z 1-3 członków, w jej skład weszli na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników z dnia 19 listopada 2003 Z. S., B. W. i J. S. (1). Zarząd powoływany przez radę nadzorczą składał się z 1-3 osób, na podstawie uchwały rady nadzorczej z dnia 19 listopada 2003 r. powołano jednoosobowy zarząd w osobie prezesa zarządu D. S. (1). W dniu 20 kwietnia 2006 r. zarząd spółki (...) został poszerzony o wiceprezesa R. W.. Do reprezentacji spółki uprawniony był zarząd, każdy z jego członków mógł samodzielnie składać oświadczenia w imieniu spółki. Z dniem 2 sierpnia 2007 roku nastąpiła zmiana w składzie Rady Nadzorczej, J. S. (1) zastąpił S. W. (1). Organem nadzoru była rada nadzorcza. W dniu 16 stycznia 2009 r. zmianie uległa siedziba firmy, która od tej pory mieściła się przy ul. (...) w L..

Dowód: dane osobopoznawcze (k. 4387, 4388, 4389); umowa spółki z o.o. (...) (k. 921-923); odpis aktualny z KRS dot. (...) (k. 44-49); odpis pełny z KRS dot. (...) (k. 636-640, 4018-4020);

Biuro spółki znajdowało się w L. przy ulicy (...) w pomieszczeniach wynajmowanych od spółki (...). Na stanowisku księgowej w spółce były zatrudnione w różnych okresach czasu A. S. (1), A. G. I. S. i jako pomoc księgowa A. K. (1). Sprawami kadrowymi spółki zajmowała się M. T. (1) (konkubina D. S. (1)), a B. W. (żona R. W.) prowadziła dokumenty kasowe, ewidencje środków trwałych, rozliczenia zaliczek. D. S. (1) zajmował się sprawami finansowymi spółki a R. W. sprawami technicznymi. Według pracowników sytuacja finansowa spółki była dobra, w 2006 i 2007 roku były regulowane zobowiązania, pracownikom wypłacano regularnie, a problemy zaczęły się w 2008 roku, tuż przed rozpoczęciem inwestycji w G. Mazowieckiem, gdyż spółka miała problemy z wyegzekwowaniem swoich należności, a inwestycja w G. miała polepszyć jej sytuację. Na początku jesieni 2008 roku spółka (...) była na skraju upadku. W 2009 roku nie miała funduszy na następne budowy.

Dowód: zeznania świadka A. G. (k. 2023-2024, 3285, 5155-5156); zeznania świadka I. S. (k. 2028-2029, 5156-5157) ; zeznania świadka A. S. (1) (k. 2532-2533, 5194); częściowo wyjaśnienia S. W. (1) (k. 3920-3922);

Spółka (...) rok 2004 zakończyła zyskiem netto w wysokości 28.892,06 zł, który w całości został przeznaczony na kapitał zapasowy spółki. Rok 2005 zamknięty został zyskiem netto w wysokości 66.311,54 zł i w całości przeznaczony na kapitał zapasowy spółki. W roku 2006 zysk netto wyniósł 6.523,96 zł i został w całości przeznaczony na kapitał zapasowy spółki. Tak samo zysk netto z 2007 roku w wysokości 450.239,55 zł został przeznaczony w całości na kapitał zapasowy spółki. W 2008 roku spółka zanotowała stratę w wysokości 2.674.986,21 zł, na pokrycie części której przeznaczono kapitał zapasowy spółki w wysokości 551.967,11 zł. Na pokrycie reszty straty za rok 2008 ze środków własnych wspólnicy nie wyrazili zgody.

W 2007 roku spółka (...) miała trudności z płatnością swoich zobowiązań, m. in. nie płaciła regularnie faktur wystawianych od września 2007 roku przez firmę (...) s.c. T. W. (1), M. W. (1). Spółka (...) wystawiła spółce (...) ostateczne wezwanie do zapłaty w dniu 16 lipca 2008 roku na kwotę 226 795,93 złotych. Od początku 2008 roku spółka (...) miała także trudności z terminowym realizowaniem zobowiązań wynikających z umowy ze spółką (...) Sp. z o.o., która wystawiła wezwanie do zapłaty w dniu 18 września 2008 roku, wobec braku płatności uzyskano nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności i skierowano sprawę do komornika. W dniu 3 grudnia 2008 roku D. S. (1) w imieniu spółki (...) złożył oświadczenie o uznaniu długu w kwocie 536 604, 19 złotych wraz z ustawowymi odsetkami wobec spółki (...) Sp. z o.o. od której zakupił pręty zbrojeniowe, żebrowane na podstawie umowy z dnia 8 sierpnia 2008 roku i w związku z tym poddał spółkę (...) egzekucji do kwoty 700 000 złotych na rzecz spółki (...).

Dowód: sprawozdanie finansowe za 2004 r. wraz z załącznikami (k. 954-972); sprawozdanie finansowe za 2005 r. wraz z załącznikami (k.1009-1028); sprawozdanie finansowe za 2006 r. wraz z załącznikami (k. 1046-1068, 1073-1080); sprawozdanie z działalności za 2007 r. (k. 1104-1105); sprawozdanie finansowe za 2007 r. wraz z załącznikami (k. 1106-1113); sprawozdanie finansowe za 2008 r. wraz załącznikami (k. 1142-1175); zeznania T. W. (1) (k. 1226-1227, 5044) ; wezwanie do zapłaty (...) (k. 1230); zeznania K. B. (k. 1251-1252, 5044) ; poddanie się egzekucji (...) (k. 756-759);

W dniu 24 czerwca 2008 roku w G. (...) Spółka (...) (Wykonawca) reprezentowana przez D. S. (1) i R. W. zawarła umowę (nr (...)) ze spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. (w skrócie - (...)) – Zamawiający, reprezentowaną przez S. W. (2) i K. W. o wykonanie robót budowlanych – wybudowanie zgodnie z projektem technicznym budynków mieszkalnych wielorodzinnych z garażem podziemnym na działkach położonych przy ulicy (...) w G.. Strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 55 990 000 (pięćdziesiąt pięć milionów dziewięćset dziewięćdziesiąt tysięcy złotych) netto, płatne w terminie 14 dni od złożenia faktur przejściowych i 30 dni od złożenia faktury końcowej. Zgodnie z postanowieniami tej umowy w przypadku odstąpienia od umowy przez wykonawcę z przyczyn zależnych od zamawiającego, zamawiający zapłaci karę umowną w wysokości 15% wartości robót, które jeszcze nie zostały zrealizowane.

Spółka (...) przystąpiła do wykonania umowy. Faktury na łączną kwotę 4.851.450 zł zostały wystawione przez spółkę (...):

: 31 lipca 2008 na kwotę 1 638 200 zł (k.3137);
: 29 sierpnia 2008 na kwotę 1 051 850 zł (k.3138);
: 22 września 2008 na kwotę 1 177 000 zł (k.3140);
: 1 października 2008 na kwotę 984 400 zł (k.3139)

Z powodu nieuregulowania faktury z dnia 31 lipca 2008 roku, której termin płatności upłynął 30 sierpnia 2008 roku (k.3161), spółka (...) odstąpiła od umowy z winy zamawiającego w dniu 14 października 2008 roku. Nota księgowa o obciążeniu karą umowną (k. 680) została wystawiona z datą 21 października 2008 roku na kwotę 7 725 750 zł.

W dniu 1 lipca 2008 r. spółka (...) zawarła ze spółką (...) – (...) Sp. jawna z siedzibą w M. umowę o wykonanie robót ziemnych i rozbiórkowych pod budynki mieszkalne w G. przy ulicy (...). Zapłata miała następować w oparciu o faktury VAT wystawiane po wykonaniu robót raz w miesiącu. Na podstawie zawartej umowy zostały wystawione cztery faktury na łączną kwotę 795 769,70 zł. Wobec braku płatności w terminie spółka (...) skierowała w dniu 10 lipca 2009 roku pozew o zapłatę kwoty 140 910,44 złotych wynikającej z faktury VAT nr (...). W dniu 14 lipca 2009 roku Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty, w którym orzekł, że pozwany (...) Sp. z o.o. powinien zapłacić powodowi (...) Sp. jawna kwotę 140 910,44 zł (wynikającą z faktur VAT wystawionej dnia 31 grudnia 2008 roku). W dniu 6 sierpnia 2009 roku Spółka (...) zgłosiła zarzuty od nakazu zapłaty, jednakże zostały one odrzucone, a nakaz zapłaty stał się prawomocny. Klauzulę wykonalności wydano w dniu 25 stycznia 2010 roku.

W dniu 2 października 2008 roku spółka (...) w związku z brakiem płatności wstrzymała wykonywanie robót budowlanych w G. przy ulicy (...), a następnie dnia 14 października 2008 roku odstąpiła od umowy ze spółką (...) ze skutkiem natychmiastowym z winy zamawiającego. W dniu 21 października 2008 roku spółka (...) wystawiła wezwanie do zapłaty przez spółkę (...) kwoty 7 725 750 złotych. W dniu 27 października 2008 roku został sporządzony projekt porozumienia, zgodnie z którym spółka (...) miała uznać jako bezsporne i wymagalne swoje zobowiązanie wobec (...) wynikające z umowy nr (...) z dnia 24 czerwca 2008 roku w łącznej kwocie 12 309 200 złotych (należność z wystawionych faktur łącznie z karą umowną) wraz z należnymi odsetkami, a nadto spółka (...) miała przekazać pod wskazanymi warunkami prawo własności do realizowanej inwestycji pod nazwą „Osiedle (...)” w G.. W następstwie braku płatności spółka (...) w dniu 9 stycznia 2009 roku skierowała do komornika sądowego M. B. (1) wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, w którym wniosła o wyegzekwowanie od (...) kwoty 12 309 200 złotych z odsetkami ustawowymi i 50 zł za klauzulę wykonalności. Egzekucja skierowana była w pierwszej kolejności do nieruchomości dłużnika na której prowadzona była inwestycja, a także do rachunku bankowego dłużnika. Do licytacji gruntu ostatecznie nie doszło, nowy nabywca spółki (...) zaspokoił roszczenia wierzycieli spółki (...) (spółka ta odkupiła przedmiotową wierzytelność od spółki (...)).

Dowód: umowa (k. 4-6); umowa (k. 3147-3160); wypowiedzenie umowy (k. 673); wezwanie do zapłaty (k. 672); wniosek egzekucyjny (k. 685-686); zeznania W. B. (1) (k. 1414-1415, k. 4339-4341, 5032-5039); zeznania S. W. (2) (k. 1213-1214, 5042-5043); porozumienie (k. 670); faktury VAT z protokołami odbioru wykonanych robót (k. 7-14); nakaz zapłaty (k. 15, 55, 70); lista wierzytelności (k. 16); pozew w postępowaniu nakazowym (...) (k. 34-36); postanowienie o odrzuceniu zarzutów (k. 69); odpis zupełny KRS dot. (...) (k. 37-43); wezwanie do zapłaty od (...) (k. 54); zarzuty od nakazu zapłaty (k. 56-62); zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa (k. 2-3); zeznania Z. C. ( k. 28-31, 1682-1683, 5040-5041);

Spółka (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. z kapitałem zakładowym w wysokości 5 000 złotych powstała na mocy umowy z dnia 5 marca 2009 roku zawartej pomiędzy J. K. (1) i S. W. (1). Udziały w wysokości 60 po 50 złotych każdy zostały objęte przez J. K. (1), a udziały w wysokości 40 po 50 złotych każdy zostały objęte przez S. W. (1). W przypadku powołania zarządu wieloosobowego spółka miała być reprezentowana przez dwóch członków zarządu łącznie. Do pierwszego zarządu zostali powołani na stanowisko prezesa J. K. (1) i R. D. na stanowisko wiceprezesa (był zatrudniony w spółce (...) na stanowisku kierownika budowy osiedla (...)). J. K. (1) z dniem 18 stycznia 2010 roku zastąpił A. Z.. Spółka (...) została wpisana do rejestru przedsiębiorców w dniu 22 czerwca 2009 roku pod numerem KRS (...).

Tego samego dnia 5 marca 2009 roku spółka (...) reprezentowana przez D. S. (1) i R. W. zawarła ze spółką (...) Sp. z o.o. w organizacji z siedzibą w G. reprezentowaną przez J. K. (1) i R. D. umowę sprzedaży wierzytelności przysługującej (...) w stosunku do (...) zgodnie z którą (...) Sp. z o.o. miała obowiązek zapłacić kwotę należności głównej w wysokości 12 500 000 złotych oraz koszty postępowania w kwocie 50 złotych. Nabywca spółka (...) zobowiązała się do zapłaty kwoty 1 000 000 złotych płatnej w 10 ratach po 100 000 złotych, ustalono dwumiesięczne okresy płatności każdej z rat, a ostatnia rata płatna była do dnia 30 listopada 2010 roku. Zbywca zobowiązał się powiadomić o sprzedaży dłużnika – (...) w terminie 14 dni od zawarcia umowy. Spółka (...) uiściła pierwszą ratę w kwocie 100 000 złotych. Na poczet kolejnych rat uiściła kwotę 5 000 zł oraz 25 000 zł (ta kwota została uiszczona na rzecz syndyka masy upadłości już po ogłoszeniu upadłości spółki (...)). Pozostałe łączne zadłużenie nabywcy wierzytelności wobec spółki (...) wynosiło 870 000 zł. Spółka (...) nie przekazała tej kwoty spółce (...). Spółka (...) nabyła od spółki (...) wierzytelność przysługującą temu podmiotowi w stosunku do spółki (...) w kwocie 665 410,70 zł. Wskutek potrącenia wierzytelności zobowiązanie spółki (...) wobec R. zmniejszyło się do kwoty 204 298,30 zł. W. ono w związku z nabyciem przedsiębiorstwa upadłej spółki przez spółkę (...).

Dowód: umowa spółki z o.o. (...) (k. 766-768); odpis KRS dot. (...) (k. 1486-1489); wniosek o rejestrację w (...) sp z o.o. (k. 2852-2856, 2867-2871); umowa spółki z o.o. (...) (k. 2857-2860); członkowie zarządu (...) (K. 2861); zmiana umowy spółki (k. 2873-2875); postanowienie o wpisie do KRS (k. 2880-2884); wniosek o zmianę danych (...) (k. 2890-2894); umowa sprzedaży wierzytelności (k. 194-197, 763-764); wezwanie do zapłaty (k. 3163); zeznania S. W. (2) (k. 1213-1214, 5042-5043), opinia (k.3874);

D. S. (1) i R. W. co najmniej od 12 lutego 2009 roku przygotowywali się do zawarcia umowy nowej spółki i przeniesienia na nią wierzytelności przysługującej spółce (...) w stosunku do spółki (...). W tym celu opracowywali projekty m.in. umowy spółki, sprzedaży wierzytelności oraz cesji niektórych umów jakie zawarła spółka (...). W realizacji przedmiotowego planu współdziałali z nimi J. K. (1), S. W. (1) i R. D..

Dowód: e-mail pkalbarczyk-dsulenta wraz z proj. umowy spółki 4.03.2009 (k. 3210-3215; e-mail pkalbarczyk-dsulenta wraz z proj. umowy spółki i przelewu wierzytelności (...).02.2009 (k. 3215-3220); e-mail wwitecki-rwrona wraz z proj. umowy przelewu wierzytelności 20.02.2009 (k. 3221-3224); e-mail pkalbarczyk-roderlub 19.02.2009 (k. 3225); e-mail pkalbarczyk-rwrona 19.02.2009 (k. 3226); e-mail pkalbarczyk-rwrona wraz z proj. umowy przelewu wierzytelności 12.02.2009 (k.3327-3229); częściowo wyjaśnienia S. W. (1) (k. 3920-3922); opinia z zakresu badania nośników informatycznych (k. 3203-3208);

W okresie poprzedzającym zawarcie umowy pomiędzy (...) a (...), sprawami spółki (...) w zakresie marketingu zajął się T. Ś. (1), który miał za zadanie znalezienie generalnego wykonawcy dla inwestycji (...) przy ulicy (...) w G.. W dniu 24 czerwca 2008 roku została podpisana umowa o wykonanie przedmiotowej inwestycji ze spółką (...). W marcu 2008 roku spółka (...) wystąpiła z wnioskiem do Banku (...) o zaciągniecie kredytu inwestycyjnego w kwocie 50 000 000 zł. Od sierpnia 2008 r. prokurentem spółki został ustanowiony T. Ś. (1). We wrześniu 2008 r. spółka otrzymała od Banku odmowę uzyskania kredytu. W dniu 3 grudnia 2008 roku T. Ś. (2) poddał się egzekucji uznając z ramienia spółki (...) wierzytelność 12 500 000 złotych za wykonane prace budowlane wraz z karą umowna w stosunku do spółki. (...). W dniu 5 grudnia wygasła prokura T. Ś. (1). Z uwagi na brak oczekiwanego kredytu i związaną z tym niemożność kontynuowania inwestycji udziałowcy spółki zdecydowali się na sprzedaż swoich udziałów. Na podstawie umowy z dnia 4 listopada 2010 roku, zawartej przy udziale S. W. (2) (prezesa zarządu), K. W. (wiceprezes zarządu) i M. R. (1), będące w tym czasie jedynymi (...) spółki (...), sprzedały udziały A. S. (2) za łączną kwotę 1 700 000 złotych. W umowie tej znalazły się również zapisy odnośnie zobowiązań względem spółki (...), mianowicie w ramach umowy pomiędzy spółkami (...) a (...) z dnia 24 czerwca 2008 roku, spółka (...) wykonała prace odebrane protokołami robót podpisanymi przez (...), a następnie wystawiła faktury VAT nr (...) na łączną kwotę 4.637.490 PLN brutto. W związku z niepozyskaniem finansowania zewnętrznego w postaci kredytu (...) spółka (...) nie była w stanie zapłacić wierzytelności przysługujących spółce (...) z tytułu wystawionych faktur. W dniu 14 października 2008 roku spółka (...) złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, naliczając – zgodnie z jej postanowieniami – karę umowną w wysokości 7.725.750 złotych. W dniu 9 września 2009 roku ogłoszona została upadłość spółki (...), w dniu 23 lutego 2010 roku spółka (...) Sp. z o.o. nabyła od syndyka masy upadłości spółki (...) w upadłości likwidacyjnej przedsiębiorstwo (...). W dalszej części umowy, stwierdzono, że w wyniku opisanych czynności spółce (...) przysługuje w chwili zawarcia niniejszej Umowy wierzytelność wobec spółki (...) w łącznej kwocie 12.500.000,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi do dnia podpisania umowy. Nadto, że na dzień podpisania umowy wobec spółki (...) toczy się postępowanie egzekucyjne o egzekucję wierzytelności przysługującej (...). Dla nieruchomości położonej w G. przy ulicy (...), na której prowadzona jest „Inwestycja Osiedle (...)”, której jedynym właścicielem jest spółka (...), prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), w której w dziale IV wpisana jest hipoteka przymusowa kaucyjna do kwoty 12 500 000, 00 zł na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G..

Dowód: zeznania S. W. (2) (k. 1213-1214, 5042-5043); zeznania K. W. (k. 1215-1216, 5043) ; umowa sprzedaży udziałów w (...) (k. 1421-1429); wypowiedzenie umowy (k. 673); umowa sprzedaży przedsiębiorstwa (...) (k. 366-372);

W dniu 3 sierpnia 2009 roku D. S. (1) prezes zarządu spółki (...) złożył do Sądu Rejonowego w Lublinie XVIII Wydział Gospodarczy wniosek o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku spółki. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą XVIII GU 106/09. W dniu 4 sierpnia 2009 roku zostało wydane zarządzenie o zwrocie wniosku, z uwagi na fakt iż nie odpowiada on wymaganiom określonym w ustawie, spis wierzycieli nie zawierał listy zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli wraz z datami ich ustanowienia. W dniu 1 września 2009 roku D. S. (1) wniósł pismo wraz z listą zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli, które zostało potraktowane jako nowy wniosek o ogłoszenie upadłości i zarejestrowane pod sygnaturą XVIII GU 113/09 z datą wpływu 1 września 2009 r. Na dzień składania wniosku o upadłość na spółce (...) ciążyło 6 304 000,00 zł tytułem wymagalnych zobowiązań, wobec 170 podmiotów, w tym zostało już wydanych 45 prawomocnych orzeczeń sądowych nakazujących zapłatę – pierwsze zostało wydane 12 maja 2008 roku, toczyło się 27 postępowań egzekucyjnych, a nadto od 29 maja 2009 roku toczyły się 22 postępowania egzekucyjne z wniosku ZUS o/L., 9 spraw sądowych przeciwko spółce, a także w stosunku do 2 wierzycieli złożono oświadczenia o poddaniu się egzekucji w imieniu spółki (...). Postanowieniem z dnia 3 września 2009 r. dokonano zabezpieczenia majątku dłużnika spółki (...) poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego w osobie M. B. (2), który w swoim sprawozdaniu z dnia 23 września 2009 roku wskazał, że w ubiegłych latach spółka zatrudniała ok. 100 pracowników, w 2008 roku średnioroczne zatrudnienie wyniosło 60-70 osób, a w I półroczu 2009 roku – 10 osób. W chwili sporządzania sprawozdania zatrudnionych było 3 osoby: prezes zarządu, wiceprezes i B. W.. We wnioskach końcowych sprawozdania nadzorca tymczasowy stwierdził ponadto, że spieniężony majątek oraz odzyskane należności powinny pokryć koszty postępowania upadłościowego w całości, jak również pozwolić na częściową spłatę wierzytelności. Prawomocnym postanowieniem z dnia 29 września 2009 roku ogłoszono upadłość (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obejmującą likwidację majątku dłużnika. Syndykiem ustanowiony został dotychczasowy tymczasowy nadzorca sądowy. Na dzień ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwo spółki (...) przedstawiało wartość 481 720,70 złotych.

W odpowiedzi na ogłoszenie o sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego jako całości wpłynęła jedna oferta Spółki (...) za cenę 625.000,00 zł, w związku z tym w dniu 23 lutego 2010 r. Syndyk masy upadłości podpisał umowę z firmą (...) Sp. z o.o. w G. zbycia przedsiębiorstwa spółki (...) w całości wraz z wierzytelnościami, za kwotę 625 000 zł. W imieniu spółki (...) umowę podpisali A. Z. (prezes) i R. D. (wiceprezes).

W dniu 4 listopada 2010 roku spółka (...), reprezentowana przez A. Z. i R. D. zawarła ze spółką (...), reprezentowaną przez Ł. S. (1) i A. S. (2) ugodę, zgodnie z którą dotychczasowe zobowiązanie spółki (...) wobec spółki (...) uległo zmniejszeniu z kwoty 12 500 000, 00 zł do kwoty 7 500 000, 00 zł i miało zostać uregulowane w terminie 16 miesięcy od daty zawarcia ugody. Strony wskazały w ugodzie, że kwota zafakturowana z tytułu robót budowlanych wykonanych przez spółkę (...) na rzecz (...) nie odpowiada wartości faktycznie wykonanych prac budowlanych, a także że odstąpienie przez spółkę (...) od umowy o roboty budowlane w związku z niezapłaceniem faktur, które zdaniem dłużnika były wystawione na znacząco przewyższającą wartość wykonanych prac, było bezzasadne i jako takie nieskuteczne, co winno skutkować brakiem obowiązku świadczenia w postaci kary umownej określonej w umowie o roboty budowlane. W związku z czym w celu uniknięcia sporu sądowego strony ustaliły, że kwota 7 500 000, 00 zł zaspokoi w całości roszczenia spółki (...) w stosunku do dłużnika.

W toku postępowania upadłościowego uznano wierzytelności 109 podmiotów na ogólną kwotę 6 675 929, 56 zł, podczas gdy zgłoszenia opiewały na kwotę 7 228 982, 32 zł. W dalszej kolejności został sporządzony projekt podziału funduszów masy, w którym należności zostały podzielone na 5 kategorii, wynika z niego, że w całości zostały zaspokojone wierzytelności z kategorii I, II i III. Wierzytelności z kategorii IV zostały zaspokojone w 5,71 %. W podziale nie uczestniczyły w ogóle wierzytelności z kategorii V. W pierwszej kategorii uznane zostały wierzytelności 3 podmiotów, w kategorii drugiej 18 podmiotów, w trzeciej 2 podmioty, a w czwartej 89 podmiotów. W trakcie postępowania upadłościowego (...) uzyskał środki finansowe w wysokości 765.161,73 zł. Kwota podlegająca podziałowi (ostateczny stan środków masy) wyniosła 664.178,42 zł. Postanowieniem z dnia 18 lipca 2011 r. zostało zakończone postępowanie upadłościowe (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L., a z dniem 26 stycznia 2012 roku podmiot ten został wykreślony z Krajowego Rejestru Sądowego.

Dowód: zeznania A. S. (2) (k. 4013, 5495-5497) i Ł. S. (1) (k. 4014, 5497-5498); zarządzenie (k. 74); wniosek o ogłoszenie upadłości (k. 75-76); wykaz środków trwałych wg. 30 czerwca 2009 r. (k. 83-84, 100-101); aktywa spółki wg. 30.06.2009 (k. 85-86); rachunek zysków i strat (k. 87-99); zarządzenie o zwrocie wniosku o ogłoszenie upadłości (k. 162); pismo uzupełniające braki (k. 166); wykaz zabezpieczeń (k. 167); zarządzenie (k. 168); postanowienie o ustanowieniu nadzorcy (k. 169-170); sprawozdanie nadzorcy sądowego 178-188); postanowienie o ogłoszeniu upadłości (k. 208-209); postanowienie o zakończeniu upadłości (...) (k. 4030); postanowienie o wykreśleniu z (...) (k. 4032); ostateczne sprawozdanie syndyka (k. 4033-4041); umowa sprzedaży przedsiębiorstwa (...) (k. 366-372); ugoda (...) (k. 3141-3143); spis wierzycieli (k. 102-140); wykaz prawomocnych orzeczeń wg. 28 lipca 2009 r. (k. 151-152); wykaz oświadczeń o poddaniu się egzekucji wg. 28 lipca 2009 r. (k. 153); wykaz postępowań egzekucyjnych wg. 28 lipca 2009 r. (k. 154-155); wykaz toczących się spraw cywilnych wg. 28 lipca 2009 r. (k. 156); wykaz list wierzytelności (k. 379-500); plan podziału masy upadłości – projekt (k. 520-549); spis należności wg. 28 lipca 2009 r. (k. 157-158);

W dniu 11 czerwca 2010 r. pełnomocnik spółki (...)-L. Sp. j. złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, wskazując że członkowie zarządu spółki (...) nie złożyli w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem oraz zbyli wierzytelność zagrożoną zajęciem.

Dowód: zawiadomienie o przestępstwie (k. 2-3); umowa o roboty budowlane (k. 4-6); faktury z protokołami odbioru robót (k. 7-14); nakaz zapłaty (k. 15,55,70); lista wierzytelności (k. 16); pełnomocnictwo (k. 19);

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przytoczone wyżej dowody. Kolejne w miarę potrzeby przywołane zostaną w dalszej części uzasadnienia.

D. S. (1) przesłuchany w postępowaniu przygotowawczym (k. 3924-3925) nie przyznał się do dokonania zarzucanych mu czynów i wyjaśnił, że podjęli się jako spółka (...) budowy dla spółki (...) osiedla (...) w G.. Kontrahent nie wywiązał się z zobowiązań. Jako zarząd wspólnie z R. W. podjęli działania zmierzające do odzyskania należności bądź jej zabezpieczenia. Prokurent spółki (...) chcąc kontynuować współpracę, dobrowolnie poddał się egzekucji. Zainteresował się tym J. K. (1), który oświadczył, że byłby w stanie wejść w tą budowę, jednakże żeby zabezpieczyć swoje należności postawił warunek, że (...) musi poddać się egzekucji. Wniosek o upadłość złożyli dopiero 3 sierpnia 2009 roku ponieważ według niego wcześniej były przesłanki do złożenia wniosku o upadłość z układem naprawczym. Nie wyrządził spółce (...) żadnej szkody. Spółki (...) nie zakładał i nie miał udziału w tworzeniu i zarządzaniu tą spółką, służył jedynie głosem doradczym. Był przekonany, że J. K. (1) i S. W. (1) są w stanie zapłacić w terminie raty za wierzytelność jaka spółce (...) przysługiwała od spółki (...). Wiedział jaki kapitał zakładowy ma spółka (...), było to 5000 zł, najmniejszy z możliwych. Według niego celem spółki (...) było kontynuowanie budowy osiedla (...). Prędzej J. K. (1) poszukiwał kogoś związanego z tą inwestycją niż on namawiał S. W. (1) na wejście w tą spółkę. Wierzytelność spółce (...) sprzedał w dobrej wierze. Nie wyprowadził majątku ze spółki (...).

D. S. (1) przesłuchany na posiedzeniu w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania (k. 3979) w dalszym ciągu nie przyznał się do dokonania zarzucanych mu czynów i wyjaśnił, że złożył wniosek o upadłość o czasie, przy czym przygotowywał go na przełomie marca i kwietnia 2009 roku. Mając należność od spółki (...), mając możliwość uruchomienia inwestycji w G. i negocjując od 2009 roku ze spółką (...) budowę nowej inwestycji, która miała ruszyć na przełomie maja i czerwca 2009 roku w P. i dodatkowo licząc na udział w wykonawstwie spółki (...), liczył że pozwoli to uratować ich spółkę. Opóźniały się płatności ze strony spółki (...) i stwierdzili, że czas się poddać. Pierwsze raty mieli dostać w maju a dostali w lipcu lub czerwcu.

Oskarżony D. S. (1) przesłuchany w postępowaniu sądowym (k. 4875-4876) konsekwentnie nie przyznał się do dokonania zarzucanych mu czynów, skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień i jednocześnie potwierdził swoje wyjaśnienia złożone w toku postępowania przygotowawczego.

R. W. przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego (k. 3929-3933) nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, stwierdził że co prawda fakty opisane w zarzucie się zgadzają ale nie czuje się winny popełnienia przestępstwa przez zbycie wierzytelności. Wyjaśnił, że spółka (...) funkcjonowała nieźle przez kilka lat. W pewnym momencie podpisali kontrakt ze spółką (...) na budowę mieszkań w G.. Przystąpili do realizacji umowy. W momencie gdy miała nastąpić pierwsza płatność inwestor nie dostał kredytu i nie zapłacił im za prace budowlane. W sytuacji gdy nie dostali zapłaty robili wszystko żeby przekonać inwestora do zabezpieczenia zapłaty podwykonawcom spółki (...). Zarząd spółki (...) na nic się nie zgadzał, poza jednym członkiem zarządu T. Ś. (1), który był prokurentem tej spółki i podpisał im dokument uznający dług, poddał się egzekucji z aktu notarialnego. Nie udało się uzyskać nowych kontrahentów i musieli zgłosić upadłość. Nie było ich celem oszukanie dostawców ani wierzycieli. Sprzedając wierzytelność spółce (...) chcieli ratować spółkę. Nie wie jak doszło do założenia spółki (...), ale wie że założył ją J. K. (1) i S. W. (1), którzy zaproponowali im kupno tej wierzytelności. J. K. (1) wiedział o tym, bo z jedną z jego spółek robili interesy w G., a S. W. (1) był u nich pracownikiem i był w spółce (...) członkiem rady nadzorczej. Zawiązanie spółki miało miejsce w tym samym czasie i miejscu co przelew wierzytelności. Nie było ich celem oszukanie nikogo. Nie namawiał S. W. (1) do utworzenia nowej spółki, on sam wiedział sporo o interesach (...), wiedział że zakup takiej wierzytelności to lukratywny interes. Pieniądze ze sprzedaży wierzytelności miały im wpływać w ratach i nie wie czy coś wpłynęło, może jedna rata. Nic nie wie na temat kompensaty ze spółką (...) o nazwie (...), była ona dostawcą stali na budowę w G.. Wiedział jaką wierzytelność ma spółka (...) w stosunku do spółki (...). Na tym interesie stracił całą firmę i dorobek całego życia. Nie miał pojęcia co się działo z tą inwestycją, czy wierzytelność od (...) była spłacana.

Oskarżony R. W. przesłuchany w toku postępowania sądowego (k. 4876) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień i potwierdził wcześniej złożone wyjaśnienia w postępowaniu przygotowawczym.

S. W. (1) przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego (k. 3920-3922) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że R. W. z D. S. (1) prowadzący firmę budowlaną (...) spółka z o.o., byli jej prezesami. Istniał pomiędzy nimi podział obowiązków, R. W. pilnował spraw technicznych bo się na tym znał, a D. S. (1) odpowiadał za finanse spółki. Po jakimś czasie zaproponowali mu by został członkiem rady nadzorczej spółki, bo chcieli kogoś komu mogliby ufać. Miał się generalnie niczym nie interesować i nie wtrącać, a jedynie od czasu do czasu podpisywać dokumenty. Nie pamięta jednak który z nich dał mu jasno do zrozumienia, że ma być figurantem, chyba obaj. D. mu pracę więc się zgodził, traktował to jako formę wdzięczności. Przeważnie nie czytał tego co dawali mu do podpisu. On sam był w tej firmie jedynie robotnikiem budowlanym, robił to co mu kazano i nie podejmował żadnych decyzji. W firmie zaczęło się gorzej dziać tuż przed rozpoczęciem inwestycji w G., gdyż spółka miała problemy z wyegzekwowaniem swoich należności. Na początku jesieni 2008 roku widać było, że (...) tonie, mało było pracowników, niewiele się działo na budowie. W tym czasie R. W. jeździł T. (...) a D. M. (1) 6, które wzięli w leasing na firmę. W G. pracował chyba do września 2008 roku bo nie było roboty, potem wrócił na swoje do domu. Zaproponowali mu, żeby kupił samochody od spółki (...), p owiedzieli przy tym, że syndyk wszystko zabierze i trzeba coś uratować. Za oba samochody zapłacił 4000 zł, ale na fakturach były wskazane mniejsze kwoty bo prezesi powiedzieli, że tak trzeba. Nie dopytywał się zapłacił pieniądze i wziął samochody. Kupił też V. (...), ale dużo wcześniej, był on rozbity, wziął go na części za tyle ile był warty. Mówili, że ze spółki (...) nic już nie będzie, że długi są za duże i nie da rady wyprowadzić jej na prostą. D. S. (1) i R. W. zgłaszali się do niego jak trzeba było coś podpisać. W 2009 r. R. W. i D. S. (1) zaproponowali żeby założył spółkę z o.o., powiedzieli, że drugim wspólnikiem będzie J. K. (1). Znał już wtedy tego człowieka, bo w G. (...) brał od niego materiały zbrojeniowe, nie wie dlaczego to on miał w tym uczestniczyć, ale miał on rzekomo mieć pieniądze. Domyślił się że chodzi o ratowanie majątku spółki (...), że chodzi o jakiś przekręt, kiedy jednak pytał o szczegóły powiedzieli żeby się nie martwił, że będzie dobrze, powiedzieli także że jak się uda to jeszcze na tym zarobią. Obaj prezesi byli w to jednakowo zaangażowani, obiecali mu pieniądze ale bez podania konkretnej kwoty. Zgodził się wiec powiedzieli żeby czekał na telefon. Pojechali do L. do notariusza. Prezesi nie mówili, że będzie w tym uczestniczył R. D.. Na miejscu R. W. albo D. S. (1) powiedzieli, że R. D. będzie prezesem w jego spółce, on sam miał być udziałowcem tak jak J. K. (1), przy czym K. i D. mieli być w zarządzie nowej spółki. Wszystko było gotowe u notariusza, on tylko podpisał gdzie mu kazali, nawet nic nie wpłacał na tą spółkę, nie pamięta jaką ilość udziałów objął i za jaką kwotę. Wiedział, że to wszystko nie było zgodne z prawem, zgodził się na to bo miał za to dostać pieniądze, ale szczegółów nie chciał mu nikt powiedzieć. Wiedział, że D. S. (1), R. W., R. D. i J. K. (1) mieli przenieść na tą nową spółkę majątek spółki (...) . Nie wie co się dalej działo, tylko od czasu do czasu przyjeżdżał do niego D. S. (1) z dokumentami z nowej spółki do podpisu, zdziwił się, że to właśnie on przywozi dokumenty spółki (...), bo nie był ani jej udziałowcem ani prezesem. Nie czytał wszystkich dokumentów, ale były wśród nich protokoły i uchwały walnego zgromadzenia wspólników. Tą nową spółką zajmowali się głównie D. S. (1) i R. W.. Nie wie czy J. K. (1) i R. D. coś robili, bo poza spotkaniem u notariusza to się nie widywali. Nie wie także czym zajmowała się nowa spółka. Wiedział co robi i był tego w pełni świadomy, ale teraz tego żałuje. Ostatecznie nic z tego przekrętu nie otrzymał, a jedynie ma problemy. Złożył wniosek o dobrowolne podanie się karze i wydanie wobec niego wyroku w trybie art. 335 k.p.k.

Przesłuchany podczas konfrontacji na okoliczność powstania spółki (...) i zawarcia przez nią transakcji ze spółką (...) (k. 4336-4338), wyjaśnił że całość jego dotychczas złożonych wyjaśnień nie polegała na prawdzie, to była jego linia obrony i ich nie potwierdza, jednocześnie cofnął wniosek o wydanie wyroku w trybie art. 335 k.p.k. i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień.

Przesłuchany w postępowaniu sądowym (k. 4877-4878) nie przyznał się do dokonania zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia, jednakże zaznaczył że będzie odpowiadał jedynie na pytania swojego obrońcy. W firmie (...) zajmował się pracami ślusarskimi, takimi jak balustrady, połączenia itp., a jednocześnie pełnił funkcję członka rady nadzorczej, z której zrezygnował razem z końcem zatrudnienia – 31 grudnia 2008 roku, ale formalne pismo do spółki (...) złożył 24 lutego 2009 roku. Zgodził się pełnić tę funkcję bo poprosił go o to R. W., który jest jego ciotecznym bratem. Pełnił tę funkcję tylko teoretycznie, ponieważ nie znał się na prowadzeniu spółki, a oni potrzebowali kogoś zaufanego, dyspozycyjnego, kto stawiałby się na posiedzenia rady nadzorczej. Ostatnia duża budowa, z która firma wiązała duże nadzieje miała miejsce w G. przy ulicy (...). Niestety po dobrym początku inwestor przestał płacić, co w efekcie zrujnowało budowę. On sam pracował tam przy ogrodzeniu placu budowy, stal brali od firmy (...), która znajdowała się po drugiej stronie ulicy, gdzie poznał J. K. (1), właściciela firmy. Zdążył go trochę poznać, przez co mógł stwierdzić, że jest to człowiek stanowczy i zamożny. Po zwolnieniu z firmy (...) został bez pracy i środków do życia. Pomyślał, ze gdyby udało się jakoś dokończyć tą budowę to można by było zarobić pieniądze i nadal miałby pracę. Pomyślał wtedy o K., poszedł do niego i zaproponował dokończenie budowy, powiedział że zna się na budowlance, zna kierowników budowy, fachowców którzy chętnie by się przyłączyli. Powiedział też że spółka (...) chce sprzedać należne im pieniądze, liczył na to, że jeśli nie dokończy z nim budowy to spółka (...) będzie miała z tego korzyść, gdyby kupił te pieniądze. J. K. (1) odpowiedział, że (...) ten temat, zlecił zbadanie tej sprawy W. B. (1) i wtedy jak wybada sprawę da odpowiedź. Na następnym spotkaniu przystał na propozycję i zaproponował mu spółkę do wykończenia budowy osiedla. Miało to wyglądać tak, że on dopilnowałby budowy a J. K. (1) zajmie się kapitałem spółki i sprawami formalnymi. Nic nie wiedział o rozliczeniach J. K. (1) ze spółką (...), o umowie kupna wierzytelności, nie miał żadnej wiedzy jaki jest stan majątku spółki (...), nic też nie wiedział o decyzjach spółki odnośnie upłynnienia jej majątku. Nie jest prawdą, że kupił samochody od spółki żeby uchronić je od egzekucji. Potrzebował po prostu samochodu dostawczego, a firma taki sprzedawała, długo szukali kupca, nie było chętnych więc się zgłosił. Wtedy mu sprzedali za sumę odpowiadającą jego stanowi technicznemu. Skorzystał z oferty i kupił samochód który był mu potrzebny. Wcześniej też kupił stary zużyty samochód, który chciał przeznaczyć na części, bo był po wypadku, po dachowaniu i też nikt nie chciał go kupić. Nie miał żadnej możliwości decydowania o czymkolwiek w firmie (...). Nie działał na szkodę wierzycieli firmy (...). Jako wspólnik (...) miał się zajmować dopilnowaniem budowy i był zainteresowany wyłącznie dokończeniem osiedla (...), żeby uzyskać z tego dochody. Nie był obecny przy podpisywaniu umowy pomiędzy J. K. (1) a zarządem spółki (...), ponieważ po podpisaniu umowy spółki (...) został poproszony o opuszczenie kancelarii notarialnej. Został tam tylko J. K. (1), R. D. i zarząd spółki (...). Nie wiedział po co zostali, bo nikt nie wprowadzał go w sprawy spółki (...), a J. K. (1) też mu nic nie mówił o swoich interesach. Nie działał wspólnie z R. W. i D. S. (1), aby wyrządzić szkodę spółce (...), aby udaremnić wykonanie orzeczeń sądowych i nie przeniósł wierzytelności w wysokości 12 500 000 zł na spółkę (...), bo nic o tym nie wiedział. Nikt z nim tego nie ustalał, a od dwóch tygodni nie był członkiem rady nadzorczej spółki (...) i nie miał prawa wglądu w żadne dokumenty spółki. Wiedział tylko, kiedy jeszcze tam pracował, że spółka (...) nie może odzyskać swoich pieniędzy od dłużników, ale nie wiedział ile.

Po odczytaniu mu wyjaśnień z postępowania przygotowawczego(k. 3920-3922) nie potwierdził ich stwierdzając, że nie polegają one na prawdzie (k. 4879), jako przyczynę podał niewłaściwy sposób przesłuchiwania go w postępowaniu przygotowawczym. Potwierdził natomiast wyjaśnienia złożone później podczas konfrontacji z J. K. (1) (k. 4336-4338).

R. D. przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego (k. 3939-3941) nie przyznał się do dokonania zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że nie interesowały go kwestie finansowe spółki, nie miał w nie wglądu, miał zapewnić ciągłość prac na budowie, tego wymagali od niego prezesi, a także inwestor - chyba nazywał się S. W. (2). Inwestor obiecywał płatność dla (...), ale z dnia na dzień wszystko padło. Dostawcy odmawiali przywożenia towaru, mieli je dostarczyć kiedy zostaną zapłacone zaległe faktury. D. S. (1) i R. W. zapewniali go, że jak przyjdą pieniądze od inwestora, tj. S. W. (2) to wszystko ruszy. To wszystko jednak padło. Dostał wymówienie i zaczął szukać nowej pracy. Mimo tego kręcił się wokół tej inwestycji i któregoś razu spotkał J. K. (1), który miał firmę (...) w G., dostarczającą stal na budowę i stąd go znał. J. K. (1) zaproponował żeby założyć nową spółkę do kontynuowania inwestycji, w której on miał robić to samo, czyli prowadzić roboty budowlane, kierować tą budową i być wiceprezesem tej spółki. Wspólnikami mieli być S. W. (1), który w (...) zajmował się ślusarstwem, a prywatnie był jakąś rodziną dla R. W. i J. K. (1), który miał być zarazem prezesem tej spółki. Nie ma pojęcia skąd miały pochodzić pieniądze na tą spółkę i skąd wzięła się jej nazwa (...). Siedziba nowej spółki była tam gdzie siedziba spółki (...), a S. i W. nie mieli z nią nic wspólnego, nigdy ich w siedzibie nie widział. K. go zapewniał, że od wiosny 2009 r. roboty budowlane będą wznowione. Pewnego dnia dostał od K. informację, że ma się stawić w kancelarii notarialnej w L.. Na miejscu zastał S. W. (3), J. K. (1), D. S. (2) i R. W.. Wiedział, ze spółkę mają zakładać K. i W., a on miał być w jej zarządzie. Nie zdziwił się, że byli obecni S. i W., bo wcześniej współpracowali z K. i spółką (...). Faktycznie S. W. (3) i J. K. (1) podpisali umowę spółki z o.o. (...). Zaraz potem J. K. (1) i on, jako zarząd spółki (...) kupili od spółki (...) wierzytelność wartą 12 500 000 złotych za kwotę 1 000 000 złotych. W imieniu spółki (...) podpisy złożyli R. W. i D. S. (1). Czytał umowę spółki wiec pewnie wiedział, że spółka ma 5 000 kapitału zakładowego. Nie umiał powiedzieć skąd spółka (...) miała mieć 1 000 000 zł na zapłacenie spółce (...) za wierzytelność. Nie umiał powiedzieć, dlaczego coś wartego 12 500 000 zł sprzedano za 1 000 000 zł. Nie zdziwiło go, że (...) który właśnie padał sprzedaje swoje aktywa nowej spółce. Miał świadomość, że (...) jest na skraju bankructwa. Teraz wie, że został wykorzystany przez J. K. (1) i S. W. (1). Był wówczas bezrobotny a J. K. (1) obiecał mu pracę, miał dalej prowadzić budowę. Spółka (...) nie zaczęła jednak żadnej działalności gospodarczej. Finansami spółki (...) zajmował się J. K. (1), a teraz prezesem jest Z., jak trzeba było coś podpisać w spółce (...) to dzwonił do niego K. i jechał do siedziby spółki (...). Nie pamięta czy podpisywał dokumenty dotyczące kupna przez (...) wierzytelności jaką (...) miało od (...), ale kojarzy że coś takiego było. Nie wie skąd (...) miał na to wszystko pieniądze. Wspólnikiem (...) był J. K. (1) który jest osobą bardzo majętną, być może on dał na to pieniądze. Nie wie czym teraz zajmuje się spółka (...) i czy ma jakieś aktywa. Na koniec swoich wyjaśnień dodał, że było tak jak jest opisane w zarzucie, złożył wniosek o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 k.p.k.

Przesłuchany podczas konfrontacji na okoliczność powstania spółki (...) i zawarcia przez nią transakcji ze spółką (...) (k. 4342-4344), rozpoznał J. K. (1) i dodał, że od K. otrzymał propozycję pracy w nowej spółce. W kancelarii notarialnej spotkał D. S. (1) i R. W. bo wiedział wcześniej że ma z nimi podpisać umowę kupna wierzytelności. Nie został wykorzystany przez J. K. (1) i S. W. (1), spółka (...) od momentu powstania nie wybudowała żadnego budynku. Znalazła jednak inwestora na realizację osiedla (...). W imieniu J. K. (1) sprawami spółki (...) zajmował się W. B. (1), z którym miał kontakt w sprawie spółki (...) i dokumentów. Nie wie jakim wynikiem (...) spółka (...) zakończyła rok 2009, 2010, 2011. Cofnął wniosek o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 k.p.k.

Przesłuchany w postępowaniu sądowym (k. 4879) potwierdził odczytane mu wyjaśnienia, skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień, dodał jedynie, że w wyjaśnieniach jest takie zdanie odnośnie wykorzystania go przez K. i W. to odnosiło się do tego, że licząc na zatrudnienie nie szukał innej pracy i został na jakiś czas bez pracy. Skorzystał z prawa do odmowy odpowiedzi na zadawane pytania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu przyjęta przez oskarżonych D. S. (1) i R. W. postawa procesowa polegająca na konsekwentnym nieprzyznawaniu się do dokonania zarzucanych im czynów stanowi przejaw przyjętej przez nich linii obrony. Przedstawiając wydarzenia w bardzo ograniczonym zakresie, starali się ukształtować rzeczywistość w jak najbardziej dla siebie korzystny sposób. Twierdzenia te wzbudziły wątpliwość Sądu, który biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w rezultacie w znacznej większości odmówił im wiary.

Odnośnie czynów z pkt I i II zarzucanych oskarżonym D. S. (1) i R. W. za wiarygodne Sąd uznał jedynie wyjaśnienia oskarżonych w zakresie okoliczności bezspornych, w których wskazali, że spółka (...) podpisała umowę ze spółką (...), na podstawie której podjęła się realizacji inwestycji osiedla mieszkaniowego (...) w G., a brak płatności przez kontrahenta spowodował podjęcie przez spółkę (...) kroków ukierunkowanych na wyegzekwowanie należności. Wskazali także na fakt poddania się egzekucji przez prokurenta spółki (...), a następnie sprzedaży wierzytelności przysługującej spółce (...) od spółki (...) na rzecz spółki (...). D. S. (1) podał także, iż wiedział jaki kapitał zakładowy ma spółka (...) – 5000 zł najniższy z możliwych. R. W. przyznał nadto, że fakty opisane w zarzucie się zgadzają, że zawiązanie spółki (...) miało miejsce w tym samym czasie i miejscu co przelew wierzytelności. Dodał, że ze spółką (...) robili interesy w G., nazywała się (...) i była dostawcą stali na budowę w G., a S. W. (1) był u nich pracownikiem i członkiem rady nadzorczej w spółce (...), stąd wiedział on dużo o interesach spółki (...). Pieniądze ze sprzedaży wierzytelności miały wpływać w ratach. Zdaniem Sądu wyjaśnienia oskarżonych w powyższym zakresie są zgodne z prawdą bowiem są spójne, logiczne i znajdują potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności na kartach: 194-197, 763-764, 766-768, (...)- (...), (...)-3160, 3920- (...), (...)- (...), (...)- (...) oraz w aktach egzekucyjnych 84/ 09.

Sąd nie obdarzył walorem wiarygodności wyjaśnień oskarżonych w pozostałym zakresie, w którym w szczególności nie przyznali się do dokonania zarzucanych im czynów, do wyrządzenia spółce (...) szkody i uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli poprzez sprzedaż wierzytelności oraz złożenia wniosku o upadłość spółki po terminie.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego R. W., iż nie wiedział jak doszło do założenia spółki (...) ani o kompensacie wierzytelności w stosunku do spółki (...). W tym zakresie Sąd nie dał również wiary wyjaśnieniom D. S. (1), który stwierdził że nie miał udziału w tworzeniu i (...) spółką (...), a jedynie służył głosem doradczym. O uczestnictwie w tworzeniu i (...) spółką (...) przez D. S. (1) świadczą przede wszystkim dokumenty zabezpieczone podczas przeszukania (protokół przeszukania wraz z załącznikami k. 653-833) domu zamieszkiwanego przez D. S. (1) przy ulicy (...) w L. i jednocześnie siedziby firmy (...) (k. 2348-2349, 2848-2849), w których znajdowały się m.in. protokoły nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników spółki (...), korespondencja z państwem W., projekt prywatnego aktu oskarżenia wobec państwa W.. Opinia z badań nośników danych, m.in. tego z którego korzystał D. S. (1) oraz zabezpieczonych u R. W. przy ulicy (...) w L. i A. Z. ul. (...), F., gm. M. (k. 837-839, 850-852) wskazała, że ujawniono korespondencję dotyczącą zbywania wierzytelności przez spółkę (...) spółce (...) (k. 3204-3239). Biegły z zakresu informatyki wskazał, że na podstawie całej korespondencji można wnioskować o istniejących powiązaniach między spółkami i osobami wymienionymi w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu. W załącznikach do przedmiotowej opinii stanowiących wydruki zabezpieczonej korespondencji, znalazły się m. in. projekt umowy sprzedaży wierzytelności pieniężnej przysługującej (...) w stosunku do (...), wypowiedzenie prokury T. Ś. (1) przez S. i K. W., sprawozdanie (...) spółki (...) za 2009 roku.

Na okoliczność celu zawiązania spółki (...) należy także wskazać obdarzone walorem wiarygodności przez Sąd zeznania świadka M. R. (2) (k. 3255-3256, 5374) która podała, że spółka (...) była zawiązana do ratowania spółki (...), świadek wskazała, że tam była upadłość. Podała także, że sporządzała na prośbę A. Z. sprawozdanie (...) spółki (...) za rok 2009, w którym głównie chodziło o wykupienie wierzytelności spółki (...) przez (...). Na podstawie otrzymanych dokumentów nie wiedziała jak opisać cel zawiązania spółki (...), a w korespondencji elektronicznej (z dnia 6 lipca 2010 r. zawierającej sprawozdanie z działalności zarządu 2009 k. 3237-3238) odnośnie tego sprawozdania zawarła stwierdzenie „czy opisywać prawdę czy oszukać, że dla wykonywania robót budowlanych”. Zeznania te korespondują ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, po przeanalizowaniu którego biegli stwierdzili, iż spółka (...) w roku 2009 nie prowadziła innej działalności, poza wykupieniem wierzytelności od spółki (...) (m.in. opinia k. 3841-3887).

O fakcie, iż prezesi spółki (...) dobrowolnie poddali się egzekucji ich zadłużenia w stosunku do spółki (...) J. K. (1) z aktu notarialnego świadczą zeznania W. B. (1) (k. 1414-1415, k. 4339-4341, 5032-5039), który podał nadto, że negocjacje w zakresie sprzedaży wierzytelności przysługującej (...) w stosunku do (...) prowadził z R. W. i D. S. (1), a zabezpieczenie ich roszczenia było jednym z warunków negocjacji. O tym iż są skłonni sprzedać wierzytelność J. K. (1) dowiedział się od S. W. (1), który podał mu informację, że wierzytelność opiewa na kwotę 12 500 000 zł. Po tym W. B. (1) kontaktował się z D. S. (1) i dowiedział się, że wierzytelność składa się z niezapłaconych faktur budowlanych na kwotę 4 800 000 zł i kary umownej w granicach 7 700 000 zł. Informacje te W. B. (1) przekazał J. K. (1), który zezwolił mu na prowadzenie rozmów co do zakupu tej wierzytelności za kwotę maksymalnie 1 000 000 zł. Ostatecznie, jak wskazał W. B. (1) zakupu wierzytelności miał dokonać nowy podmiot, a udziałowcem obok J. K. (1) miał być S. W. (1), R. D. miał zostać wiceprezesem. Na zlecenie J. K. (1) dokonał ustaleń przed zawiązaniem umowy spółki, pozyskał m.in. informacje: o stanie majątku (...) (tzn. że miała tylko nieruchomoś), jakie długi posiadała spółka (...) w związku z budową osiedla (...) – największe zadłużenie miała w stosunku do spółek (...) i B. oraz informację, że spółka (...) nie posiadała majątku z którego mogłaby zaspokoić wierzycieli. Po zakupie wierzytelności spółka (...) nie płaciła rat, bo chciała się dogadać ze spółką (...), pierwsza rata była zapłacona w lipcu 2009 roku. Kiedy Spółka (...) stała się właścicielem wierzytelności, dążyli do uzyskania klauzuli wykonalności, w efekcie uzyskali ją w marcu 2010 roku, a komornik przystąpił do egzekucji z nieruchomości. Przed datą licytacji spółka (...) podpisała ugodę ze spółką (...), którego udziałowcami byli już panowie S., a wierzytelność została określona na kwotę 7500 000 zł. Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne, bowiem korelują w tym zakresie z wyjaśnieniami J. K. (1) (częściowo k. 4107-4108, 4876-4877), który podał, że propozycję wykupienia wierzytelności przysługującej spółki (...) wobec (...) uzyskał od S. W. (1) w styczniu 2009 roku. Sprawami jego firmy ze spółką (...) zajmował się W. B. (1) i to jego prosił aby ocenił sytuację i ofertę. Po czym W. B. (1) podjął rozmowy o zobowiązaniach i propozycji S. W. (1). Z uwagi na to, że karę umowną ciężko wyegzekwować, W. B. (1) rozmawiał także ze spółką (...) żeby się dogadać. Dowiedział się od B., że (...) ma zobowiązania wobec innych wierzycieli, m.in. wobec ZUS. Zdecydował się kupić tą wierzytelność jednakże na inny, nowy podmiot o nazwie (...) (czyli J., D., R. od członków zarządu). Warunkiem kupna tej wierzytelności za cenę 1 000 000 zł było uczestnictwo S. W. (1) jako wspólnika. Wszedł w ten interes bo nie mógł wyegzekwować od (...) spłaty zadłużenia wobec (...). R. D. znał, gdyż z ramienia spółki (...) prowadził budowę osiedla (...), a wolą S. W. (1) było, żeby R. D. był w zarządzie spółki (...). On sam wpłacił kapitał zakładowy w wysokości 5000 zł. Miał w planie dokapitalizować ze swoich pieniędzy spółkę, o czym wiedział pan W.. Spółka (...) zapłaciła spółce (...) pierwszą ratę za wierzytelność, przy czym pan W. nie wniósł żadnych dopłat do spółki (...).

Wyjaśnieniom S. W. (1) złożonym w postępowaniu przygotowawczym (k. 3920-3922) Sąd dał wiarę przede wszystkim w takim zakresie w jakim przyznał się do dokonania zarzucanego mu czynu – stwierdził iż był wszystkiego świadom. Zdaniem Sądu wyjaśnienia te znajdują potwierdzenie w przywołanych powyżej zeznaniach W. B. (1) i częściowych wyjaśnieniach J. K. (1). Sąd dał ponadto wiarę wskazanym wyjaśnieniom w zakresie okoliczności bezspornych, mianowicie odnośnie pracy w firmie (...), osób zarządzających firmą i ich podziału obowiązków, podpisania umowy ze spółką (...), współpracy z firmą (...). W szczególności Sąd obdarzył wiarą wyjaśnienia S. W. (1) , że D. S. (1) i R. W. informowali go, że syndyk zabierze wszystko i że trzeba coś uratować, mówili, że długi spółki są za duże i nie da rady wyprowadzić jej na prostą. Miał wejść syndyk. Zaproponowali mu aby kupił samochody od firmy. Kupił dwa – jeden na siebie, drugi na żonę. Były to T. i F. (...). Na fakturach były podane kwoty niższe, niż w rzeczywistości zapłacił. S. i W. mówili, że tak trzeba. Wcześnie kupił rozbity samochód za tyle, ile faktycznie był wart – Sąd dał wiarę tym wyjaśnieniom, bowiem znajdują oparcie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, są spójne i logiczne. Jako wiarygodne Sąd ocenił także wyjaśnienia S. W. (1), że celem założenia spółki (...) było ratowanie resztek mająku spółki (...) przed syndykiem, że miał on świadomość tego, iż na spółkę (...) zostanie przeniesiony majątek spółki (...) oraz iż działania te są niezgodne z prawem.

W pozostałym zakresie Sąd odmówił wyjaśnieniom S. W. (1) złożonym w postępowaniu przygotowawczym waloru wiarygodności. Zdaniem Sądu stanowią one przyjętą przez oskarżonego linię obrony, starał się on przedstawić swój udział w sprawie w najkorzystniejszy dla siebie sposób.

Sąd nie dał przede wszystkim wiary wyjaśnieniom S. W. (1) w których podał, że nic nie wiedział o (...) spółką (...) o jej finansach i interesach. Dowodem potwierdzającym stanowisko Sądu są obdarzone w tym zakresie walorem wiarygodności wyjaśnienia R. W. (k. 3929-3933), który stwierdził że S. W. (1) wiedział sporo o interesach (...), wiedział że zakup takiej wierzytelności to lukratywny interes. Wskazać należy także na zeznania W. B. (1) i częściowo wyjaśnienia J. K. (1), którzy wskazali, że to S. W. (1) zaproponował im z ramienia spółki (...) odkupienie wierzytelności, a także że on wskazał R. D. jako członka zarządu (...). Zdaniem Sądu gdyby oskarżony nie miał nic do powiedzenia w firmie (...), nie uczestniczyłby w jej interesach. Oskarżony przesłuchany podczas konfrontacji z J. K. (1) (k. 4336-4338) stwierdził, że jego dotychczasowe wyjaśnienia nie polegały na prawdzie, to była jego linia obrony i ich nie potwierdza. Nadto fakt współpracy S. W. (1) i J. K. (1) w tworzeniu spółki (...) i zakupie wierzytelności potwierdził w swoich wyjaśnieniach R. D., który stwierdził, że było tak jak jest opisane w zarzucie (k. 3939-3941) Sąd w tym zakresie dał wiarę tym wyjaśnieniom.

Walorem wiarygodności Sąd nie obdarzył wyjaśnień S. W. (1) złożonych w postępowaniu sądowym (k. 4877-4878) w zakresie w jakim oskarżony nie przyznał się do dokonania zarzucanego mu czynu, a w szczególności w części w jakiej stwierdził, że nie wiedział o umowie kupna wierzytelności, że nie miał żadnej wiedzy jaki jest stan majątku spółki (...), nic też nie wiedział o decyzjach spółki odnośnie upłynnienia jej majątku, o rozliczeniach J. K. (1) ze spółką (...), nie działał na szkodę wierzycieli firmy (...), jako wspólnik (...) miał się zajmować dopilnowaniem budowy i był zainteresowany wyłącznie dokończeniem osiedla (...), żeby uzyskać z tego dochody. Wyjaśnienia te są bowiem sprzeczne z treścią przytoczonych wyżej wyjaśnień S. W. (1) z postępowania przygotowawczego. Tłumaczenie oskarżonego na rozprawie, iż prokurator w postępowaniu przygotowawczm wymusił na nim złożenie nieprawdziwych, obciążających go wyjaśnień jest całkowicie nieprawdopodobne i nie zasługuje na wiarę. Dowodami, które wykluczają prawdziwość wyjaśnień oskarżonego z rozprawy są ponadto zeznania W. B. (1) (k. 1414-1415, k. 4339-4341, 5032-5039), wyjaśnienia J. K. (1) (częściowo k. 4107-4108, 4876-4877), wyjaśnienia R. D. (częściowo k. 3939-3941) oraz wyjaśnienia R. W. (częściowo k. 3929-3933). Nadto wyjaśnienia oskarżonego są w tym zakresie wewnętrznie sprzeczne, bowiem w innym miejscu podał, że wiedział że spółka (...) nie może odzyskać swoich pieniędzy od dłużników, zatem sam przyznał że posiadał wiedzę o finansach spółki.

Na wiarę nie zasługują także wyjaśnienia S. W. (1) w części, w której wskazał, że mimo popisania umowy spółki (...) w dniu 5 marca 2009 roku, nie wiedział o sprzedaży wierzytelności tej spółce przez spółkę (...) chwilę później w tej samej kancelarii, bo nikt nie wprowadzał go w sprawy spółki (...), a J. K. (1) też mu nic nie mówił o swoich interesach. Nie działał wspólnie z R. W. i D. S. (1), aby wyrządzić szkodę spółce (...), aby udaremnić wykonanie orzeczeń sądowych i nie przeniósł wierzytelności w wysokości 12 500 000 zł na spółkę (...), bo nic o tym nie wiedział. Zdaniem Sądu wyjaśnienia te pozostają w sprzeczności z przytoczonymi powyżej dowodami w postaci zeznań W. B. (1), częściowych wyjaśnień J. K. (1), częściowych wyjaśnień R. D. i częściowych wyjaśnień R. W. i są jedynie przejawem przyjętej przez S. W. (1) linii obrony.

Wyjaśnienia R. D. (k. 3939-3941) Sąd obdarzył walorem wiarygodności w zakresie okoliczności bezspornych, że pracował w spółce (...) jako kierownik budowy, że z powodu braku płatności przez inwestora upadła budowa w G., z braku płatności ich dostawcy odmawiali dostarczania towarów, że znał J. K. (1), z racji współpracy miedzy jego firmą (...) a spółką (...), że S. W. (1) i J. K. (1) podpisali umowę spółki (...), a zaraz potem on i J. K. (1) jako zarząd spółki (...) kupili od spółki (...) wierzytelność wartą 12 500 000 złotych za kwotę 1 000 000 złotych, w imieniu spółki (...) podpisy złożyli R. W. i D. S. (1). Oskarżony wyjaśnił także, że czytał umowę spółki więc wiedział, że spółka ma 5 000 kapitału zakładowego, a także że miał świadomość, że (...) jest na skraju bankructwa.

Sąd obdarzył także walorem wiarygodności wyjaśnienia R. D. (k. 4342-4344), w których wskazał, że w kancelarii notarialnej spotkał D. S. (1) i R. W. bo wiedział wcześniej że ma z nimi podpisać umowę kupna wierzytelności. Nie został wykorzystany przez J. K. (1) i S. W. (1), spółka (...) od momentu powstania nie wybudowała żadnego budynku. W imieniu J. K. (1) sprawami spółki (...) zajmował się W. B. (1), z którym miał kontakt w sprawie spółki (...) i dokumentów. Wyjaśnienia te znajdują potwierdzenie w zgormadzonym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności na kartach: 194-197, 763-764, (...)- (...), (...)-2860, (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), częściowo 3920- (...),

W pozostałym zakresie Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego R. D., w szczególności w zakresie w jakim nie przyznał się do dokonania zarzuconego mu czynu. Nadto w zakresie w jakim podał, że D. S. (1) i R. W. nie mieli nic wspólnego ze spółką (...), że był to pomysł J. K. (1) i że nie miał pojęcia skąd miały pochodzić pieniądze na tą spółkę i skąd się wzięła jej nazwa. Sąd nie dał wiary tym wyjaśnieniom, przede wszystkim dlatego, że są sprzeczne wewnętrznie, nielogiczne, bowiem jako wiceprezes nowo utworzonej spółki musiał mieć świadomość jakim kapitałem zakładowym spółka dysponuje, w jakim celu ją założono i z kim i jakie transakcje zawiera, a przede wszystkim czy jest w stanie się wywiązać z zobowiązań. Przeciw uznaniu ich za wiarygodne świadczą przede wszystkim umowa sprzedaży wierzytelności (k. 194-197, 763-764), którą oskarżony podpisał w imieniu spółki (...), częściowe wyjaśnienia J. K. (1) (k. 4107-4108, 4876-4877), który podał, że z inicjatywą utworzenia nowej spółki przyszedł do niego S. W. (1), a jej nazwa pochodziła od jego imienia i imienia i nazwiska R. D., zeznania W. B. (1) (k. 1414-1415, k. 4339-4341, 5032-5039), zabezpieczona korespondencja zarządu firmy (...) odnośnie utworzenia nowej spółki i sprzedaży wierzytelności (k. 3210-3215). Zdaniem Sądu oskarżony w tym zakresie starał się przestawić rzeczywistość w jak najbardziej korzystny dla siebie sposób.

W związku z faktem, iż wyjaśnienia D. S. (1), R. W. nie przyczyniły się, a wyjaśnienia R. D. i S. W. (1) jedynie częściowo przyczyniły się do wyjaśnienia sprawy Sąd oparł swe przekonanie głównie na obszernie zgromadzonym w sprawie wiarygodnym materiale dowodnym.

Na okoliczność wyników przeprowadzonego postępowania upadłościowego i sprzedaży przedsiębiorstwa (...) spółce (...) zeznał syndyk masy upadłości M. B. (2) (k. 1675-1677, 5063-5065) który wskazał, że od prezesa D. S. (1) wyegzekwował kwotę 55 000 zł, od R. W. ok. 55 000 zł, a od R. D. kwotę ok. 4000 zł. Spółka (...) zapłaciła chyba w dwóch ratach kwotę ok. 100 000 zł. Następnie dokonał ogłoszenia o sprzedaży całej spółki zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, tj. po wcześniejszej wycenie spółki. W efekcie wpłynęła jedna oferta spółki (...). Spółka (...) została sprzedana za ok. 620 000 zł spółce (...). Pieniądze wpłynęły i została podpisana umowa notarialna, w imieniu spółki (...) podpisali ją R. D. i pan Z.. Następnie zrobił ostateczny projekt planu podziału funduszu masy upadłości. Dokonał obwieszczeń. Sąd uznał za wiarygodne powyższe zeznania bowiem są logiczne i spójne, oparte na dokumentacji i nie znalazł podstaw by je kwestionować.

Sąd obdarzył walorem wiarygodności zeznania świadków: W. B. (1) (k. 1414-1415, k. 4339-4341, 5032-5039); Z. C. (k. 28-31, 1682-1683, 5040-5041); S. W. (2) (k. 1213-1214, 5042-5043); K. W. (k. 1215-1216, 5043); T. W. (1) (k. 1226-1227, 5044), K. B. (k. 1251-1252, 5044); A. G. (k. 2023-2024, 3285, 5155-5156), I. S. (k. 2028-2029, 5156-5157), A. S. (1) (k. 2532-2533, 5194); A. S. (2) (k. 4013, 5495-5497) i Ł. S. (1) (k. 4014, 5497-5498), bowiem są spójne, logiczne, nie wykluczają sie wzajemnie i przyczyniły się do wyjaśnienia okoliczności sprawy.

Sąd dał wiarę zeznaniom niżej wskazanych świadków, którzy zeznali na okoliczność wierzytelności przysługujących względem spółki (...), bowiem korelują ze sobą i znajdują potwierdzenie w obszernie zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym: J. S. (2) (k. 3022-3023); M. W. (2) (k. 3177-3178); J. A. (k. 2821-2822, 6106-6107); M. F. (k. 1883-1885, 6107); L. K. (k. 3482-3483, 6107); J. Z. (k. 3520-3521, 6108); C. D. (k. 3187-3188, 6109); M. G. (1) (k. 3497-3498, 6109); U. B. (k. 3596-3597, 6109); J. S. (3) (k. 3681, 6110); M. K. (1) (k. 1379-1380, 5763); J. P. (1) (k. 1778-1780, 5764); M. M. (1) (k. 2353-2355, 5764-5765); N. W. (k. 2766-2767, 5765); K. K. (1) (k. 3261-3262, 5766); A. P. (k. 3286, 5766-5767); W. C. (k. 3478, 5767); R. P. (k. 3641, 5768); P. K. (1) (k. 3502, 5768); S. J. (1) (k. 3674, 5769); W. B. (2) (k. 1490-1491, 5626); S. W. (4) (k. 1564, 5627); S. M. (1) (k. 3096-3097, 5628); J. K. (2) (k. 1759, 5555-5556); A. B. (1) (k. 1255-1256, 5556); G. L. (k. 1526-1527, 5557); K. S. (1) (k. 1760-1761, 5558); K. D. (k. 2564-2565, 5558-5559); W. G. (1) (k. 2464-2465, 5559); Ł. K. (k. 3506-3507v, 5493); M. J. (k. 3511-3512, 5493); Z. Ż. (k. 3284, 6791); J. W. (1) (k. 3040-3040v, 5371); A. B. (2) (k. 3120-3121, 5371-5372); M. M. (2) (k. 3103-3104, 5372-5373); R. C. (1) (k. 3257-3258, 5373-5374); D. W. (k. 3301, 5376); M. D. (1) (k. 3472, 5376-5377); B. Z. (k. 3475, 5377); K. K. (2) (k. 2678-2679, 5199); S. K. (k. 2769-2770, 5200-5201); E. S. (1) (k. 2969-2971, 5202); D. B. (k. 3002-3003, 5202); B. L. (1) (k. 3092-3093, 5203); M. K. (2) (k. 1375-1376, 5188-5189); M. W. (3) (k. 2228-2229, 5189); R. K. (k. 2237-2238, 5189); S. M. (2) (k. 2231, 5190); V. M. (k. 2277-2278, 5191); T. Z. (k. 2337, 5191); Ł. S. (2) (k. 2371-2373, 5192); B. L. (2) (k. 2535-2536, 5193); M. S. (1) (k. 2588-2589, 5193-5194); J. K. (3) (k. 1355-1356, 5152); M. B. (3) (k. 1867-1868, 5152-5153); J. P. (2) (k. 1802-1803, 5153); R. T. (k. 2050-2051, 5154); D. K. (1) (k. 1837-1838, 5154-5155); K. C. (k. 2153, 5158); M. S. (2) (k. 2165-2167, 5158); I. B. (k. 2179-2180, 5159); K. U. (k. 2079-2080, 5159); W. G. (2) (k. 1444-1445, 5059); T. N. (k. 1481, 5060); M. A. (k. 1717-1718, 5061-5062); T. P. (k. 1577-1578, 5062); A. D. (k. 1653-1654, 5062-5063); M. T. (2) (k. 1631-1632, 5065-5066); W. O. (k. 1749-1750, 5066-5067); J. L. (k. 1740-1740v, 5067); M. T. (1) (k. 5041); M. R. (3) (k. 1268-1269, 5045-5046); U. Z. (k. 1297-1299, 5046); J. K. (4) (k. 1326-1327, 5046); R. C. (2) (k. 2947, 6900-6902); T. W. (2) (k. 2959-2960, 6767-6769); R. S. (k. 2260-2261, 6698-6698v); G. R. (k. 3013-3014, 6554-6557); D. Ł. (k. 2195-2196, 6530-6531); J. W. (2) (k. 2704, 6396-6398); A. K. (2) (k. 2667, 6355-6356); M. L. (k. 3113v-3114, 6306-6307); W. P. (1) (k. 6177, 6253-6255); T. S. (k. 1792, 6251-6252); J. K. (5) (k. 2549, 6082-6084); W. Ś. (k. 2837-2838, 6039-6040); D. K. (2) (k. 1604-1607, 5998-5999v); M. R. (4) (k. 2809-2810, 5946-5947); J. B. (k. 2755v, 5868-5869).

Sąd podzielił wydane w sprawie opinie biegłych z zakresu badań nośników danych (k. 3203-3208) i z zakresu rachunkowości ( (...)- (...)), bowiem zostały sporządzone przez osoby o fachowej wiedzy i doświadczeniu, a nadto nie znalazł okoliczności na podstawie których, można by je zakwestionować.

W zakresie sytuacji finansowej spółki (...) biegli z zakresu księgowości śledczej w opinii z dnia 16 grudnia 2011 roku (k. 3841-3887) podali, że:

-: na dzień 30 czerwca 2008 roku wartość zobowiązań wyniosła 5 677 000 zł, a wartość aktywów 5 079 000 zł, a więc zobowiązania przewyższyły aktywa (k.3858);
-: zagrożenie niewypłacalnością wystąpiło już w 2004 roku, gdyż spółka nie regulowała na bieżąco swoich zobowiązań za kwiecień oraz za okres sierpień-grudzień. Zagrożenie istniało nadal w 2005 roku. Spółka miała zachwianą płynność finansową, o czym świadczą odsetki w kwocie 691,69 zł naliczone z tytułu nieterminowej zapłaty zobowiązań budżetowych oraz w kwocie 3.248,83 zł naliczone z tytułu nieterminowej zapłaty przez dostawców towarów i usług. Na dzień 31 grudnia 2005 roku istniało zagrożenie niewypłacalnością, pomimo że dźwignia finansowa była dodatnia i wartość zobowiązań była niższa od wartości aktywów o kwotę 148.124,65 zł;
-: przesłanki do złożenia wniosku o upadłość wynikające z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (w brzmieniu obowiązującym w momencie wydania opinii) zachodziły od dnia 16 lutego 2006 roku i utrzymywały się w ciągu 2007 i 2008 roku, a nie później niż od dnia 30 czerwca 2008 roku wystąpiły również przesłanki wynikające z art. 11 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Pomimo braku płynności finansowej w latach 2007-2009 spółka zaciągała kolejne zobowiązania, z których się nie wywiązywała;
-: w roku 2008 dokonano sprzedaży 9 składników majątku trwałego spółki w postaci samochodów osobowych i ciężarowych za kwotę łączną 5.420,00 zł. Sprzedaż ta przyniosła spółce stratę w kwocie 8.634,56 zł. Nabywcą 1 samochodu ciężarowego i 1 samochodu osobowego był członek Rady Nadzorczej spółki (...) i późniejszy udziałowiec spółki (...), nabywcą 1 samochodu osobowego J. W. (3), nabywcą 1 samochodu osobowego był M. T. (3), zamieszkały pod tym samym adresem co M. T. (1), zatrudniona w spółce (...) od dnia 1 maja 2006 roku do dnia 31 maja 2009 roku, na stanowisku kierownika kadr i płac, a prywatnie konkubina D. S. (1) i matka jego 2 synów. Sprzedaży dokonywano w sytuacji, gdy z powództwa wierzycieli były orzeczone nakazy zapłaty oraz wszczęte egzekucje komornicze. W okresie od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 lipca 2009 roku wartość sprzedaży 10 składników majątku trwałego spółki (...) wyniosła 207.132,04 zł. Sprzedaż ta przyniosła zysk w kwocie 66.065,19 zł – jednocześnie biegli stwierdzili, iż brak jest danych umożliwiających stwierdzenie, czy ceny sprzedaży poszczególnych środków trwałych odbiegały od ich wartości rynkowej oraz czy zarząd spółki (...) dołożył należytej staranności dokonując przedmiotowych transakcji;
-: w dniu 5 marca 2009 r. dokonano sprzedaży składnika majątku obrotowego w postaci należności spółki (...) od spółki (...) w kwocie 12,5 mln zł na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. w organizacji za kwotę 1 mln zł z zapłatą w 10 ratach po 100 tys. zł każda. Umowa sporządzona w formie aktu notarialnego zawierała zapisy niezgodne z postanowieniami art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a zarząd spółki (...) poświadczył w umowie nieprawdę co do sytuacji finansowej spółki. Sytuacja finansowa spółki (...) w dniu zawarcia umowy nie uzasadniała ani ceny sprzedaży ani warunków płatności uzgodnionych z (...). Ponieważ sprzedaży dokonano na rzecz podmiotu w organizacji, który powstał w dniu zawarcia umowy i który w 2009 roku nie uzyskał żadnych przychodów z działalności gospodarczej oraz uwzględniając, ze spółki (...) były podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że miał miejsce oszukańczy transfer majątku;

Opiniując na rozprawie w dniu 22 lutego 2016 r. (k. 6829-6837) biegli podtrzymali opinię, że najpóźniej na koniec czerwca 2008 roku (a więc przed wystawieniem przez spółkę faktur z tytułu robót wykonanych na rzecz spółki (...)) zobowiązania spółki (...) przekroczyły wartość jej majątku. Na dzień 31 grudnia 2008 roku, majątek spółki ogółem osiągnął wysokość 5.379.740, 98 zł, zobowiązania którtkoterminowe na ten dzień wyniosły 7.365.476,42 zł. Były też zobowiązania długoterminowe. Według bilansu majątek obrotowy wynosił 5.131.955,36 zł, z czego należności krótkoterminowe wynosiły 5.083.216,64 zł, a należności długoterminowych w bilansie nie wykazano. Biegli wnioskowali, że w takim razie faktury wystawione przez spółkę (...) dla spółki (...) nie zostały uwzględnione w bilansie, nie wiadomo czy w ogóle czy tylko w części. Kary umowne nie są fakturowane, ujmuje się je w księgowości na podstawie noty księgowej. Kwota 12 500 000 zł powinna zostać zaksięgowana, przy czym rodziłoby to zobowiązania podatkowe. Przy założeniu, że w księgach rachunkowych wierzytelność w stosunku do (...) nie została ujęta w całości ani w części, majątek obrotowy spółki byłby faktycznie wyższy niż wykazany w bilansie o kwotę netto z faktury plus kwota kary umownej, ponieważ w księgach rachunkowych ujmuje się wartość netto bez podatku VAT. Biegli nie byli w stanie stwierdzić, czy wierzytelność została w części ujęta w sprawozdaniu na 31 grudnia 2008 roku. Być może sytuacja taka wynikała stąd, że spółka obawiała się, ze dłużnik nie zapłaci, a spółka i tak będzie musiała odprowadzić podatki. Nie ma technicznej możliwości ustalenia, czy na dzień poszczególnych transakcji ujętych w tabeli nr 6 występowała nadwyżka aktywów nad zobowiązaniami.

Odnosząc się do zaisnienia przesłanki do złożenia wniosku o upadłość wynikające z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (w brzmieniu obowiązującym w momencie wydania opinii) a dniem 16 lutego 2006 roku biegli podali, że faktem jest iż w dacie 16 lutego 2006 roku były przesłanki do upadłości, dla przykładu w maju ZUS wysyłał upomnienia do zapłaty składek za marzec 2006 r. (dokumentacja ZUS k. 3302-3444). Jednakże biegli nie mogli wykluczyć, że w międzyczasie spółka (...) spłaciła zobowiązania i stąd uzyskała zaświadczenie z ZUS o niezaleganiu w opłacaniu składek. Bez wątpienia w 2005 roku spółka (...) miała przejściowe problemy z płynnością finansową, z powodu nie uiszczania w terminie składek do ZUS. W przypadku tej spółki nie było realizowane więcej niż jedno zobowiązanie, co potwierdza sprawozdanie zarządu z działalności spółki. W dniach 27 czerwca 2008 roku i 16 lipca 2008 roku zostały wydane nakazy zapłaty, odpowiednio na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. (k. 2519-2520, 2524-2525) i na rzecz firmy (...) (k. 1843-1844). W związku z faktem, iż należności do ZUS zostały uregulowane, można przyjąć że sytuacja się poprawiła przez pewien czas, jednakże równocześnie w 2006 roku były zaległe wierzytelności w stosunku do dwóch kontrahentów, zostało to wykazane przez zarząd we wniosku o ogłoszenie upadłości (zobowiązanie wobec firmy (...) było wymagane od 12 września 2006 roku, a wobec K. S. (2) od 7 grudnia 2006 roku). W 2006 roku kontrahenci naliczyli spółce odsetki za nieterminowe płatności, które nie zostały przez spółkę w całości uregulowane – sprawozdanie finansowe spółki za rok 2006.

Odnosząc się do kwestii szkody wynikającej ze sprzedaży składników majątku ruchomego w 2008 i 2009 roku biegli wskazali, że nie jest możliwe ustalenie wartości rynkowej sprzedanych przez spółkę przedmiotów, a z ich opinii nie wynika że zostały sprzedane poniżej wartości rynkowej, nie jest też możliwe ustalenie na co przeznaczono środki uzyskane ze sprzedaży tych składników (ujętych w tabeli nr 6) w szczególności czy przeznaczono je na spłatę jakichś zobowiązań spółki zaległych bądź bieżących – co jest konsekwencją braku dokumentacji.

Na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2016 roku (k. 6955-6959) biegli podtrzymali wcześniejsze opinie oraz uzupełniająco podali, że na dzień 30 czerwca 2008 roku spółka miała przeterminowane zobowiązania nie tylko z 2008 roku.

Na rozprawie w dniu 24 lutego 2017 roku (k. 7183-7185) biegli nadto podali, że biorąc pod uwagę dane bilansowe spółki (...), w wyniku porównania sytuacji na dzień 31 grudnia 2007 roku i na dzień 31 grudnia 2008 roku, można stwierdzić że pojawiła się pozycja bilansowa w aktywach obrotowych: półprodukty i produkty wynikająca z wykonywanych robót przez spółkę (...). Wartość bilansowa tej pozycji na dzień 31 grudnia 2008 roku to 4.690.752,66 zł. Z dodatkowych informacji wynika, że spółka nie dysponowała gruntami użytkowanymi wieczyście. Reasumując spółka dysponowała własnym gruntem, na którym były roboty budowlane. Z pozostałych danych bilansowych wynika, iż nastąpił wzrost zobowiązań na koniec roku 2008 roku o kwotę ponad 5.200.000 zł (zobowiązania ogółem). Nie dokonując szczegółowej analizy widać, że spółka (...) nie była w stanie z tych zobowiązań się wywiązać. Zakładając, że byłby prowadzony proces upadłości przez syndyka, to wskazane w bilansie składniki miałyby znaczenie tylko wtedy, gdyby syndyk mógł sprzedać roboty w toku komuś kto byłby w stanie te roboty dokończyć, czyli miałby środki finansowe i rzeczowe do dokończenia budowy. Jeżeli spółka (...) dokonała transakcji zbycia wierzytelności na rzecz spółki (...) to tak naprawdę do dopóki nie zjawił się inwestor w spółce (...), to realna wartość a nie wartość księgowa była zerowa. Nikt nie kupi budowy w toku o ile nie jest inwestorem, deweloperem, bo nie ma to żadnego racjonalnego uzasadnienie ekonomicznego. Gdyby spółka (...) zbyła wierzytelność na rzecz podmiotu, który dokończyłyby budowę w krótkim czasie, to cenę zbycia otrzymałaby w okresie umownym. Tutaj natomiast mamy sytuację, że zbyto wierzytelność spółce (...) w organizacji, która w tamtym czasie nie dysponowała środkami finansowymi pozwalającymi wywiązać się z umowy. Później terminy zapłaty poszczególnych rat nie były dotrzymywane. Z kolei sytuacja spółki (...) w roku 2009 była analogiczna (kopie sprawozdań finansowych za lata 2008-2010 k. 7022-7053; sprawozdanie finansowe za 2010 r. k. 7060-7086). Aktualnie obowiązują zmienione przesłanki ogłoszenia upadłości. Nadwyżka zobowiązań nad aktywami musi trwać 24 miesiące, a wiec wniosek o ogłoszenie upadłości powinien być zgłoszony po upływie 24 miesięcy od chwili, gdy wystąpiła przesłanka. Oceniając przesłanki do ogłoszenia upadłości należy brać pod uwagę nie wartość księgową aktywów a wartość rynkową. Z kolei ocena wartości rynkowej musi uwzględniać krąg podmiotów zainteresowanych, tzn. czy dla deweloperów miała jakąś wartość rynkową a dla osób spoza kręgu miała wartość zerową. Wartość rynkowa robót w toku dla dewelopera miała wartość zbliżoną do wartości księgowej. To osiedle powstało, a ile zapłaciłby deweloper to jest kwestia negocjacji. Pewne jest, że spółka (...) nie była w tamtym czasie deweloperem.

Analiza opinii biegłych z zakresu księgowości prowadzi zatem do konkluzji, że stan charakteryzujący się nadwyżką zobowiązń nad aktywami zaistniał dwukrotnie: na koniec czerwca 2008 roku i po sprzedaży wierzytelności w stosunku do (...) w kwocie 12 000 000 zł. Nadwyżka zobowiązań nad aktywami zaistniała na koniec czerwca 2008 roku była przejściowa. W związku z powstaniem się w okresie od 31 lipca 2008 roku (pierwsza faktura wystwina przez R.) do 21 października 2008 roku (wystawienie noty księgowej obciążającej karą umowną) wierzytelności w łącznej kwocie 12 000 000 zł, (...) spółki (...) przewyższały jej zobowiązania.

Stan nadwyżki zobowiązań nad aktywami spółki trwał zatem niespełna 4 miesiące.

Kwota 12 000 000 zł to wartość nominalna wierzytelności przysługującej spółce (...) wobec spółki (...). Mając jednak na uwadze, że spółka (...) nie regulowała zobowiazań z uwagi na trudności ekonomiczne, zdaniem Sądu faktyczna wartość wierzytelności przysługującej (...) wobec (...) C. wyznaczona była przez wartość majątku (...) C., do którego można było skierować egzekucję. Wierzytelność przysługująca (...) była warta tyle, ile można było uzyskać w toku egzekucji. Jedynym składnikiem majątku, z którego można było prowadzić egzekucję przeciwko (...) C., była nieruchomość w G., objęta KW (...). Aby odpowiedzieć na pytanie o faktyczną wartość wierzytelności spółki (...), trzeba ustalić, jaka była rynkowa wartość tej nieruchomości i jaką kwotę (...) mógłby uzyskać w przypadku prowadzenia egzekucji z tej nieruchomości (a więc uwzględniając wierzycieli z pierwszeństwem zaspokojenia). Spółka (...) złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego 9 stycznia 2009 roku ( akta postępowania egzekucyjnego Km 84/09). Wniosek dotyczył kwoty 12 309 200 zł. Spółka (...) wnioskowała o skierowanie egzekucji do nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) oraz rachunków bankowych, przy czym wniosek podpisali R. W. i D. S. (1). W dniu 16 stycznia 2009 roku R. W. złożył do komornika sądowego wniosek o opis i oszacowanie tej nieruchomości. Wierzytelność została zbyta w dniu 5 marca 2009 roku, a w toku dalszego postępowania egzekucyjnego występowała już spółka (...), jako nabywca wierzytelności. Spółka (...) dnia 4 listopada 2010 roku złożyła wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego, z uwagi na zawarcie ugody z dłużnikiem – (...) C., mocą której zmniejszono należność z 12 500 000 zł do kwoty 7 500 000 zł, określając 16 miesięczny termin do spłaty tego zadłużenia. Zgodnie z operatem szacunkowym z dnia 9 marca 2009 roku, wartość przedmiotowej nieruchomości wynosiła na ten dzień 8 890 000 zł. Zaś wg aktualizacji na dzień 30 września 2009 roku – 8 223 250 zł (w tym wartość rynkowa nieruchomości wynikająca z wartości rynkowej gruntu i kosztów likwidacji części składowych gruntu – 4 052 425 zł (akta Km 84/09 k. 93-94, 149); a wartość rynkowa nakładów poniesionych na roboty ziemne i budowlane wykonane na nieruchomości w okresie lipiec-listopad 2008 r. – 4 170 825 zł).

Postępowanie egzekucyjne z wniosku spółki (...) ( akta postępowania egzekucyjnego Km 6992/09) toczyło się od 23 lipca 2009 roku. Wniosek dotyczył kwoty 395 721,59 zł. Wierzyciel domagał się skierowania egzekucji do przedmiotowej nieruchomości. Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego złożono 8 listopada 2010 roku, w związku z całkowitym zaspokojeniem wierzyciela. Drugie postępowanie egzekucyjne z wniosku spółki (...) (akta postępowania egzekucyjnego Km 8724/09) toczyło się od 1 października 2009 roku i dotyczyło wierzytelności w łącznej kwocie 133 126,62 zł. Wierzyciel domagał się skierowania egzekucji do przedmiotowej nieruchomości. Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego złożono 5 listopada 2010 roku, w związku z całkowitym zaspokojeniem wierzyciela. Łącznie B. domagał się więc egzekucji należności w kwocie 528 848,21 zł (kwota ta zostałaby jeszcze powiększona o koszty egzekucji).

Z treści księgi wieczystej KW (...) wynika, że:

-: B. uzyskał wpis dwóch hipotek przymusowych kaucyjnych na kwoty: 126 132,62 zł i 380 092,59 zł. Wpis nastąpił 10 i 11 lutego 2009 roku. Wykreślono je 21 stycznia 2011 roku. Łącznie hipoteki przymusowe B. opiewały na kwotę 506 225,21 zł;
-: dopiero spółka (...) uzyskała wpis hipoteki przymusowej kaucyjnej na kwotę 12 500 000 zł. Wpisanie tej hipoteki nastąpiło 21 kwietnia 2010 roku, a wykreślona 2 grudnia 2010 roku.

Wpisane były również hipoteki na rzecz:

-

Skarbu Państwa z tytułu podatków – wykreślona została 5 września 2006;

-

ZUS – wykreślona została 28 lipca 2008;

-

historyczne:

50 000 zł – wykreślona 24.11.2009;
15 000 zł – wykreślona 8.08.2008;
1000 zł – wykreślona 24.11.2009.

W związku z powyższym gdy została wpisana hipoteka spółki (...), z pierwszeństwa hipotecznego korzystały wierzytelności w kwocie łącznej: 572 225,21 zł (B. i historyczne).

Przyjmując zaktualizowaną wartość nieruchomości (wg stanu na wrzesień 2009) 8 223 250 zł, wnioskować należy – że z egzekucji (uwzględniając wierzytelności korzystające z pierwszeństwa hipotecznego), spółka (...) lub syndyk mógłby uzyskać 7 651 024,79 zł. Gdyby (...) wpisał hipotekę, tak jak zrobił to (...) po nabyciu wierzytelności, miałby pierwszeństwo zaspokojenia przed ewentualnymi pozostałymi wierzycielami (w tym B., w takim zakresie, w jakim wierzytelność B. przekraczała kwotę hipotek).

W konsekwencji Sąd przyjął, że realna wartość wierzytelności o nominalnej wartości 12 milionów złotych to 7 651 024,79 zł.

Nie zmienia to konkluzji, iż zaistniały pod koniec czerwca stan nadwyżki zobowiązań spółki (...) nad jej aktywami trwał niespełna 4 miesiące.

Powyższe prowadzi do wniosku, że – uwzględniając brzemienie przepisu art. 11 ust.2 ustawy Prawo upadłościowe obowiązujące od dnia 1 stycznia 2016 roku – w przypadku spółki (...) nie zaistniała przesłanka zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, określona w tym przepisie. Obecnie przepis ten stanowi bowiem, że dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

Podzielając opinię biegłych z zakresu księgowości co do zaistnienia od 16 lutego 2006 roku przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości o jakiej mowa w art. 11 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe w brzeminiu obowiązującym przed denim 1 stycznia 2016 roku, należy mieć na uwadze, że przesłanka ta obowiązującym obecnie przepisie art. 11 ust.1 ustawy Prawo upadłościowe jest obecnie określona w sposób istotnie odmienny. Badać należy, czy podmiot utracił zdolność wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a domniemanie wynikające z faktu nieregulowania zobowiązań ponad 3 miesiące można obalić, wykazując że mimo trwającego ponad 3 miesiące opóźnienia w spłacie zobowiązań pieniężnych jest on wypłacalny. Jeżeli opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych przez dłużnika przekracza 3 miesiące, to wskazanie tej okoliczności wystarczy do uznania dłużnika za niewypłacalnego. Nie będą miały znaczenia ani wysokość niezapłaconych długów, ani tego przyczyna. Dopiero dłużnik będzie musiał wykazywać, że mimo wstrzymania się z wykonywaniem zobowiązań pieniężnych jest wypłacalny. Natomiast w okresie pierwszych 3 miesięcy od zaprzestania przez dłużnika płacenia długów to wierzyciel musi udowodnić, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich zobowiązań i to jest przyczyną wstrzymania się przez dłużnika z wykonywaniem zobowiązań, a nie jakaś chwilowa przeszkoda. In casu, dłużnikowi łatwiej będzie obalić domniemanie niewypłacalności w przypadku zobowiązań pieniężnych o wartości relatywnie niewielkiej w porównaniu z jego majątkiem lub pozostałymi zobowiązaniami, które spłaca on regularnie. Obalenie tego domniemania może nastąpić przez (przynajmniej częściową) ich spłatę lub wskazanie środków finansowych, którymi dłużnik już dysponuje lub które uzyska w niedługim czasie (np. w rezultacie zaspokojenia roszczenia, jakie dłużnik ma względem swoich dłużników) (por. K. Osajda, Uwagi o pojęciu niewypłacalności w świetle nowelizacji prawa upadłościowego, artykuł PPH 2016/1/11-16).

„Przewidziane w art. 11 ust. 1a p.u.n. domniemanie niewypłacalności dłużnika znajdzie zastosowanie w przypadku, gdy 3-miesięczne opóźnienie dotyczy co najmniej dwóch zobowiązań pieniężnych dłużnika wobec dwóch różnych wierzycieli (niezależnie od ich prywatnoprawnego lub publicznoprawnego charakteru [...]. Jeżeli więc dłużnik stwierdzi, że popadł w opóźnienie w spłacie zobowiązań pieniężnych wobec dwóch różnych wierzycieli, a opóźnienie to w przypadku każdego z tych zobowiązań jest dłuższe niż 3 miesiące, ma on jeszcze maksymalnie 30 dni, licząc od końca upływu 3-miesięcznego okresu opóźnienia zobowiązania, które stało się wymagalne później, na przywrócenie zdolności płatniczej, ewentualne zainicjowanie jednego z postępowań restrukturyzacyjnych przewidzianych w [ustawie z 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne] albo zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości” (por. K. Oplustil, Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz odpowiedzialność za jego niezłożenie w świetle znowelizowanego prawa upadłościowego, artykuł PPH 2016/2/5-11).

Aby dokonać oceny, czy w sprawie zaisniała sytuacja opisana w przepisie art. 11 ust. 1 , w jego aktualnym brzmieniu, należało zatem ustalić czy i kiedy pojawiła się taka sytuacja, że spółka (...) popadła w opóźnienie w spłacie zobowiązań pieniężnych wobec dwóch różnych wierzycieli, a opóźnienie to w przypadku każdego z tych zobowiązań było dłuższe niż 3 miesiące oraz czy od tego momentu sytuacja ta trwała cały czas, aż do złożenia wniosku o upadłość; ewentualnie w jakich okresach miała miejsce taka sytuacja.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz treść opinii z zakresu księgowości należy stwierdzić, że w 2006 roku przesłanka z art. 11 ust.1 powołanej ustawy nie zaistniała , gdyż zobowiązanie wobec ZUS zostało uregulowane, chociaż nie wiadomo kiedy, natomiast zobowiązania wobec dwóch podmiotów nie zostały wprawdzie uregulowane, ale ich wysokość była symboliczna biorąc pod uwagę stosunek do całości zobowiązań i majątku spółki. Pierwsze większe (spośród tych, które nie zostały uregulowane do czasu ogłoszenia upadłości) przeterminowane zadłużenie pojawia się 6 października 2007 roku – kwota 25 388 zł, biorąc pod uwagę, że wcześniej było kilka przeterminowanych mniejszych kwot. Można zatem przyjąć, że od 6 października 2007 roku spółka (...) miała 3 miesiące na odzyskanie płynności (tj. do 6 stycznia 2008 roku). Spółka nie odzyskała płynności o czym świadczy narastanie znaczących zadłuzeń w listopadzie i grudniu 2007 roku. W dniu 7 stycznia 2008 roku opóźnienie przekroczyło już 3 miesiące. Pierwszy dzień, w którym wniosek o ogłoszenie upadłości z uwagi na zaistenieni przesłanki z art. 11 ust.1 ustawy Prawo upadłościowe powinien być złożony to 8 stycznia 2008 roku. Trzydziesty – ostatni – dzień na złożenie wniosku to 6 lutego 2008 roku.

Najpóźniej w dniu 31 marca 2008 roku, podpisując sprawozdanie finansowe za poprzedni rok, R. W. i D. S. (1) dowiedzieli się, o zaisteniniu przesłanki do złożenia w terminie 30 dni – tj. do 30 kwietnia 2008 roku – wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (...). Z całą pewnością od tego dnia dysponowali bowiem danymi, które dawały podstawę do prawidłowej oceny skali przeterminowanych zobowiązań i trwałości utraty płynności – w szczególności, że spółka regulowała odsetki za nieterminowe spłacanie zobowiązań. Daje to podstawę do ustalenia, że czynu zarzuconego w pkt. II oskarżeni ci dopuścili się począwszy od 1 maja 2008 roku.

Sąd podzielił także wnioski zawarte w projekcie podziału funduszów masy spółki (...) (k.520 – 549) z którego wynika, że w całości zostały zaspokojone wierzytelności z kategorii I, II i III. Wierzytelności z kategorii IV zostały zaspokojone w 5,71 %. W konsekwencji można przyjąć, że jedynie ci wierzyciele, których wierzytelności zostały uznane w IV kategorii są pokrzywdzeni przestępstwem. Nie ma natomiast podstaw do przyjęcia, że nastąpiło uszczuplenie zaspokojenia wierzytelności z kategorii I, II i III. W podziale nie uczestniczyły w ogóle wierzytelności z kategorii V.

⚫

W podziale uczestniczą wierzytelności uznane w kategorii pierwszej, a mianowicie:

-: S. D., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 87 (ZU); kwota: 7.363,64 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 11 zł (k.387);
-: W. B. (3), adres: (...)-(...) S., Ż. (...), poz. na liście 101(ZU); kwota: 4.965,70 zł;
-: W. R., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 102 (ZU); kwota: 7.363,64 zł.

⚫: W podziale uczestniczą wierzytelności uznane w kategorii drugiej, a mianowicie:

1. C. W. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 13 (ZU); kwota: 8.500,00 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 606 zł (k.380);

2. C. R. , adres: (...)-(...) K., (...), poz. na liście 16 (ZU); kwota: 1.300,00 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 158,16 zł (k.380);

3. D. M. (2) , adres: (...)-(...) P., B. 16, poz. na liście 17 (ZU); kwota: 5.590,91 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 434 zł (k.380);

4. Biuro Terenowe Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, adres:(...)-(...) L., al. (...), poz. na liście 25 (ZU) ; kwota: 50.263,83 zł;

5. G. A. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 26 (ZU); kwota 1.416,72 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 174,01 zł (k.381);

6. J. M. (1) , adres: (...)-(...) P., ul. (...). L., poz. na liście 39 (ZU); kwota: 1.588,40 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 147 zł (k.383);

7. K. Ł. , adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 48 (ZU); kwota: 6.500,00 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 463 zł (k.383);

8. K. Z. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 49 (ZU); kwota: 5.990,48 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 446 zł (k. 384);

9. P. A. , adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 74 (ZU); kwota: 896,22 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 110,35 zł (k.386);

10. S. D. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 87 (ZU); kwota: 3.436,36 zł;

11. S. M. (3) , adres: (...)-(...) P., ul. (...), poz. na liście 89 (ZU); kwota: 6.259,09 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 488 zł (k.387);

12. T. M. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 95 (ZU); kwota: 8.328,48 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 526 zł (k.388);

13. W. P. (2) , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 100 (ZU); kwota: 3.793,64 ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 307 (k. 388);

14. W. B. (3) , adres: (...)-(...) S., Ż. (...), poz. na liście 101 (ZU); kwota: 11.262,92 ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 248 zł (k. 388);

15. W. R. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 102 (ZU); kwota: 3.436,36 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 11 zł (k.388);

16. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 105 (ZW 101); kwota: 102.604,63 zł;

17. Z. B. , adres: (...)-(...) O., (...), poz. na liście 107 (ZU); kwota: 6.800,00 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 521 zł (k. 389);

18. Ż. Z. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 109 (ZU); kwota: 7.827,60 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 638 zł (k. 389)

⚫: W podziale uczestniczą wierzytelności uznane w kategorii trzeciej, a mianowicie:

1) Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, kwota 22 771,90 zł;

2) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 105 (ZW 101); kwota: 45.482,97 zł (słownie: czterdzieści pięć tysięcy czterysta osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt siedem groszy).

⚫: W czwartej kategorii uznano wierzytelności na łączną kwotę 6 225 425,42 zł. Na wypłaty w tej kategorii przeznaczono łącznie 335 555 złotych. W podziale uczestniczą wierzytelności uznane w kategorii czwartej, a mianowicie:

1. 3W (...) Budowlane Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 1 (ZW 72); kwota: 11.081,18 - do wypłaty 632,88 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 507,60 zł (k.379);

2. Armat, adres: (...)-(...) K., W. (...) C, poz. na liście 2 (ZW 87); kwota: 1.731,16 zł; do wypłaty 98,87 zł;

3. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) S., ul. (...) - Tetmajera 1, poz. na liście 3 (ZW 1); kwota: 38.430,37 zł ; do wypłaty 2 194,89; ponadto uznano w kategorii V kwotę 395,80 zł (k.379);

4. A. - SERWIS (...) , adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 4 (ZW 50) ; kwota: 957,70 zł; do wypłaty 54,70 zł;

5. (...)-ka Sp. J., adres: (...)-(...) B., ul. (...), poz. na liście 5 (ZW 63); kwota: 1.817,74 zł ; do wypłaty kwota 103,82 zł;

6. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 6
(ZW 46); kwota: 99.822,92 zł ; do wypłaty 5 701.22 zł;

7. Biuro (...). j. W. K., E. S. , adres: (...)-(...) P., ul. (...) II 24/6, poz. na liście 7 (ZW 67); kwota: 12.895,98 zł do wypłaty kwota 736,53 zł;

8. (...) Krajowy (...) , adres: (...)-(...) P., ul. (...), poz. na liście 8 (ZW 125); kwota: 91 396,32 zł; do wypłaty kwota 5 219,95 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 8 845,40 zł (k.380);

9. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) G., ul. (...), poz. na liście 9 ( (...)) kwota: 584.489,71 zł; do wypłaty kwota 33 382,17 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 71,20 zł (k.380);

10. (...) S.c. E. C., A. B. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 10 (ZW 13); kwota: 16.747,75 zł ; do wypłaty kwota 956,52 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 963,31 zł (k.380);

11. (...) S.c. E. C., A. B. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 11 (ZW 121); kwota: 0,00 zł (słownie: zero złotych); do wypłaty 0 zł;

12. (...) Sp. z o.o., ul. (...), (...)-(...) W., poz. na liście 12 (ZW 116); kwota: 28.306,60 zł ; do wypłaty kwota 1 616,69 zł;

13. (...) Podesty ruchome Sp. z o.o., adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 14 (ZW 100); kwota: 14.857,90 zł ; do wypłaty kwota 848,58 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 517,50 zł (k.380);

14. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 15 (ZW 126); kwota: 55.042,83 zł ; do wypłaty kwota 3 143,68 zł;

15. H. H. - Hurt - (...) , adres: (...)-(...) W., ul. (...) Wojska Polskiego 173, poz. na liście 18 (ZW 123); kwota: 6.435,62 zł ; do wypłaty kwota 367,56 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 200,96 (k.380);

16. Przedsiębiorstwo (...) i M. R. (3) Sp.j., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 19 (ZW 27); kwota: 2.034,46 zł ; do wypłaty kwota 116,19 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 3, 27 zł (k.381);

17. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) B., ul. (...),
poz. na liście 20 (ZW 18); kwota: 57.739,10 zł ; do wypłaty kwota 3 297,67 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 80,67 zł (k.381);

18. (...) M. W. (3) , adres: (...)-(...) M., ul. (...), poz. na
liście 21 (ZW 82); kwota: 15.781,00 zł ; do wypłaty kwota 901,31 zł;

19. Towarzystwo (...) S.A., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 22 (ZW 54); kwota: 80.455,17 zł ; do wypłaty kwota 4 595,07 zł;

20. (...) , adres: (...)-(...) P., ul. (...), J., poz. na liście 23 (ZW 108); kwota: 34.842,82 zł ; do wypłaty kwota 1 989,99 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 3 897,66 zł (k.381);

21. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 24 (ZW 3); kwota; 20.122,98 zł ; do wypłaty kwota 1 149,29 zł;

22. (...) Sp. j. Rześki, P., O. , adres: (...)-(...) G., ul. (...), poz. na liście 27 (ZW 38); kwota: 545,45 zł ; do wypłaty kwota 31, 15 zł;

23. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) K., ul. (...),
poz. na liście 28 (ZW 42); kwota: 953,63 zł ; do wypłaty kwota 54,47 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 3,70 zł (k.381);

24. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 29 (ZW 109); kwota: 1.367,77 ; do wypłaty kwota 78,12 zł;

25. Gryf I. Ł. S. (2) , adres: (...)-(...) S., ul. (...), poz. na liście 30 (ZW 97); kwota: 19.217,76 zł ; do wypłaty kwota 1097,59 zł;

26. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L., ul. (...),
poz. na liście 31 (ZW 107); kwota: 12.418,59 zł ; do wypłaty kwota 709, 27 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 840,20 zł (k.382);

27. (...) Sp. z o.o. (dawniej H. Polska), adres: (...)-(...) B., ul. (...), poz. na liście 32 (ZW 40); kwota: 22.837,21 zł; do wypłaty kwota 1 304,31 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 863,40 zł (k.382);

28. Hurtownia (...) , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 33 (ZW 89); kwota: 6.578,96 zł; do wypłaty kwota 375,75 zł;

29. H. Sp. j. R. K. i J. K. (6) , adres: (...)-(...) G., ul. (...), poz. na liście 34 (ZW 39); kwota 35.023,59 zł ; do wypłaty kwota 2 000,32 zł;

30. (...) Sp. z o.o. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 35 (ZW 90); kwota: 217.363,33 zł ; do wypłaty kwota 12 414,35 zł;

31. Hurtownia (...) , adres: (...)-(...) O., ul. (...), poz. na liście 36 (ZW 81); kwota: 37.847,79 zł ; do wypłaty kwota 2 161,61 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 382,12 zł (k. 382);

32. (...), adres: (...)-(...) G., ul. (...), poz. na liście 37 (ZW 113); kwota: 21.021,65 zł ; do wypłaty kwota 1 200,62 zł;

33. Agencja Ochrony (...).j. K. M.B., K. R., M. J., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 40 (ZW 61); kwota: 17.850,19 zł ; do wypłaty kwota 1 019, 48 zł;

34. (...) L. K. , adres: (...)-(...) N., ul. (...), poz. na liście 41 (ZW 112); kwota: 16.319,80 zł ; do wypłaty kwota 932,08 zł;

35. (...) L. K. , (...)-(...) N., ul. (...), poz. na liście 42 (ZW 114); kwota: 30.947,25 zł ; do wypłaty kwota 1 767,50 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 2 406,30 zł (k.383);

36. (...) L. K. , (...)-(...) N., ul. (...), poz. na liście 43 (ZW 115); kwota: 18.259,20 zł ; do wypłaty kwota 1 042,84 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 956,15 zł (k. 383);

37. (...) S.c. A. K. (3), M. G. (2), T. N. , adres: 21-040 J$ Ś., ul. (...), poz. na liście 44 (ZW 106); kwota: 7.785,69 zł; do wypłaty kwota 444, 67 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 344,70 zł (k. 383);

38. (...) M. K. (2) , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 45 (ZW 47); kwota: 33.252,36 zł ; do wypłaty kwota 1 899,15 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 2 281,80 zł (k. 383);

39. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 46 (ZW 60); kwota: 43.693,35 zł ; do wypłaty kwota 2 495,47 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 1 867,60 zł (k. 383);

40. Przedsiębiorstwo Budowlane (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 47 (ZW 44); kwota: 18.944,07 zł ; do wypłaty kwota 1 081,96 zł;

41. Przedsiębiorstwo (...) , adres: (...)-(...) C., (...), poz. na liście 50 (ZW 64); kwota: 26.338,54 zł ; do wypłaty kwota 1 504,28 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 1 800,40 zł (k.384);

42. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) K., al. (...), poz. na liście 51 (ZW 15); kwota: 3.177,26 zł ; do wypłaty kwota 181,46 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 0.55 (k.384);

43. L. M. , (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 52 (ZW 74); kwota: 7.200,00 zł (do wypłaty kwota 411,22 zł;

44. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) I., ul. (...), poz. na liście 53 (ZW 76); kwota: 29.547,44 zł ; do wypłaty kwota 1 687,55 zł;

45. Logo Lift S. G. , adres: (...)-(...) L., al. (...), poz. na liście 54 (ZW 41); kwota: 34.231,75 zł ; do wypłaty kwota 1 955,09 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 1 583,70 zł (k.384);

46. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 55 (ZW 21); kwota: 483,44 zł ; do wypłaty kwota 27,61 zł;

47. (...) S.A., adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 56 (ZW 36); kwota: 350,36 zł ; do wypłaty kwota 20,01 zł;

48. (...) S.C. J. S. (4), J. W. (1) , adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. kwota: 7.555,98 zł; do wypłaty kwota 431,55 zł;

49. (...) J. W. (1) , adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 58 (ZW 98); kwota: 27.364,81 zł; do wypłaty kwota 1 562,90 zł;

50. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., al. (...), poz. na liście 59 (ZW 71); kwota: 1.570.608,86 zł ; do wypłaty kwota 89 702,76 zł;

51. M. A. D. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 60 (ZW 103); kwota: 13.132,10 zł ; do wypłaty kwota 750,02 zł;

52. (...) M. D. (2), A. D. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 61 (ZW 122); kwota: 1.055,83 zł ; do wypłaty kwota 60,30 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 66,55 zł (k.384);

53. M. Usługi (...) , adres: (...)-(...) M.,
ul. (...), poz. na liście 62 (ZW 52); kwota: 35.793,28 zł ; do wypłaty kwota 2 044,27 zł;

54. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 63 (ZW 5); kwota 94.349,93 zł ; do wypłaty kwota 5 388,64 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 1 008,13 zł (k.385);

55. NOE-PL (...). z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 64 (ZW 91); kwota: 35.255,67 zł ; do wypłaty kwota 2 013,57 zł;

56. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) L.,
ul. (...), poz. na liście 65 (ZW 88); kwota: 18.492,56 zł ; do wypłaty kwota 1 056,17 zł;

57. Transport Samochodowy (...) , adres: 01-618
W., ul. (...) ll/34,poz. na liście 66 (ZW 75); kwota: 52.806,12 zł; do wypłaty kwota 3015,94 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 4 136,90 zł (k.385);

58. (...) S.A., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 67 (ZW 68); kwota: 7.794,68 zł ; do wypłaty kwota 445,18 zł;

59. PPHU (...) S.C. P. B. i K. U. , adres: (...)-(...) L., ul. (...), poz. na liście 69 (ZW 69); kwota: 71.848,10 zł ; do wypłaty kwota 4 103,49 zł;

60. (...) S.C. T. W., E. P. - W. , adres: (...)-(...) M., K. 158 A, poz. na liście 70 (ZW 105); kwota: 278.936,73 zł ; do wypłaty kwota 15 931,02 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 19 732,30 zł (k.385);

61. P. J. , adres: (...)-(...) J., ul. (...), poz. na liście 71(ZW 6); kwota: 51.415,00 zł ; do wypłaty kwota 2 936,48 zł;

62. (...) W. P. (1) , adres: (...)-(...) O., ul. (...), poz. na liście 72(ZW 23); kwota: 7.560,64 zł ; do wypłaty kwota 431,81 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 12,30 zł (k.386);

63. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. Na liście 73 (ZW 120); kwota: 586,69 zł ; do wypłaty kwota 33,51 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 2,10 zł (k.386);

64. PPHU (...) , adres: (...)-(...) W., ul. (...),poz. na liście 75 (ZW 62); kwota: 25.019,14 zł ; do wypłaty kwota 1 428,93 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 254,60 zł (k.386);

65. (...) S.A., adres: (...)-(...) W.,al. (...), poz. na liście 76 (ZW 94); kwota: 9.657,11 zł ; do wypłaty kwota 551,55 zł;

66. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., al. (...), poz. Na liście 77 (ZW 29); kwota: 2.789,80 zł ; do wypłaty kwota 159,33 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 9,58 zł (k.386);

67. (...) M. F. , adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 78 (ZW 110); kwota: 308.802,52 zł ; do wypłaty kwota 17 636,75 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 35 137,72 zł (k.386);

68. (...) Sp. z o.o. ( (...) Sp. z o.o. Grupa S.), adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 79 (ZW 83); kwota: 149.287,49 zł ; do wypłaty kwota 8 526,31 zł;

69. Roboty R. M. B. , adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 80 (ZW 86); kwota: 27.477,50 zł ; do wypłaty kwota 1 569,33 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 299,50 zł (k.386);

70. (...), (...), Kanalizacyjne, (...) i Handlowe C. D., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 81 (ZW 96); kwota: 126.697,89 zł ; do wypłaty kwota 7 236,14 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 7 879,53 zł (k.386);

71. (...) S. J. i S. W. , adres: (...)-(...) W., al. (...), poz. na liście 82 (ZW 10); kwota: 2.035,26 zł ; do wypłaty kwota 116,24 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 10,24 zł (k.387);

72. PHU (...) , adres: (...)-(...) O., ul. (...), poz. na liście 83 (ZW 49); kwota: 1.379,94 zł ; do wypłaty kwota 78,81 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 60,60 zł (k.387);

73. T. S. , adres: (...)-(...) O., ul. (...), poz. na liście 84 (ZW 31); kwota: 433,00 zł ; do wypłaty kwota 24,73 zł;

74. (...) S.A., adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 85 (ZW 99); kwota: 13.963,90 zł; do wypłaty kwota 797,53 zł ; ponadto uznano w kategorii V kwotę 2 595,73 zł (k. 387);

75. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na
liście 86 (ZW 102); 54.598.75 zł ; do wypłaty kwota 3 118,32 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 397,20 zł (k.387);

76. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) G., ul. (...), poz. na liście 88 (ZW 118); kwota: 17.125,91 zł ; do wypłaty kwota 978,12 zł;

77. (...) J. K. (7), M. D. (3) Sp. j., adres: (...)-(...) L.,ul. (...), poz. na liście 90 (ZW 48); kwota: 1.216,86 zi ; do wypłaty kwota 69,50 zł;

78. Firma Handlowo - Usługowa (...)-ka Sp. j., adres:
(...)-(...) R., ul. (...), poz. na liście 91 (ZW 17); kwota: 174.128,97 zł ; do wypłaty kwota 9 945,09 zł;

79. (...) Sp. z o.o. , adres; (...)-(...) P., ul. (...), poz. na liście 92 (ZW 56); kwota: 21.839,69 zł ; do wypłaty kwota 1 247,34 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 1 605 zł (k.387);

80. (...) Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 93 (ZW 57); kwota: 9.870,89 zł ; do wypłaty kwota 563,76 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 96,55 zł (k.387);

81. (...), L. Sp. j., adres: (...)-(...) M., ul. (...), poz. na liście 94 (ZW 80); kwota: 883.708,20 zł ; do wypłaty kwota 50 471,55 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 20 233,48 (k.387);

82. (...) S.A., adres: (...)-(...) K., ul. (...), poz. na liście 96 (ZW 117); kwota: 14.279,42 zł ; do wypłaty kwota 815,55 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 104,97 zł (k.388);

83. Urząd Dozoru Technicznego, adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 97 (ZW 51); kwota: 1.017,78 zł ; do wypłaty kwota 58,13 zł;

84. Przedsiębiorstwo (...). Sp. z o.o., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 98 (ZW 84); kwota: 256.723,95 zł ; do wypłaty kwota 14 662,39 zł;

85. Towarzystwo (...) S.A., adres: (...)-(...) W., ul. (...), poz. na liście 99 (ZW 2); kwota: 4.335,07 zł ; kwota do wypłaty 247,59 zł;

86. (...) Sp. z o.o. Oddział w N., adres: (...)-(...) N., ul. (...), poz. na liście 103 (ZW 9); kwota: 3.208,50 zł ; do wypłaty kwota 183,25 zł;

87. Zakład (...) (...)-(...) G. ul.(...); kwota 887,36 zł; do wypłaty kwota 50,68 zł; Zakład (...) sp. z o.o. (...)-(...) G. , ul.(...) ; kwota 765,84 zł; do wypłaty kwota 43,74 zł;

88. PPHU (...) (...)-(...) L., W. 71; kwota 1 071,96 zł; do wypłaty kwota 61,22 zł; ponadto uznano w kategorii V kwotę 15,16 zł (k. 389).

Uznano ogółem wierzytelności na kwotę 6 675 929,56 zł w tym:

- I kategorii – 19 692,98 zł

- II kategorii – 235 795,64 zł

- III kategorii – 68 254,87 zł

- IV kategorii- 6 225 425,42 zł

- V kategorii – 126 760,65 zł

Ogółem w IV i V kategorii uznano wierzytelności na kwotę 6 352 186,07 złotych, z tej kwoty wierzyciele otrzymali 335 555 złotych.

Łączna szkoda wyniosła zatem (6 352 186,07 złotych - 335 555 złotych) = 6 016 631,07 złotych.

Możliwa do uzyskania w postępowaniu egzekucyjnym przeciwko spółce (...) kwota 7 651 024,79 zł (gdyby nie nastąpiła sprzedaż wierzytelności na kwotę 12 000 000 zł przez spółkę (...)) pozwoliłaby na zaspokojenie w całości wierzycieli z IV i V kategorii z listy wierzycieli, sporządzonej w postępowaniu upadłościowym. W konsekwencji przyjąć należy, że szkoda, jaką poszczególni wierzyciele ponieśli to różnica między kwotą wierzytelności ujętej na liście wierzytelności, a kwotą wypłaconą przez syndyka.

Odnośnie zarzutu działania na szkodę spółki to zdaniem Sądu należy przyjąć, że szkodę poniesioną przez spółkę (...) wskutek zaniżenia ceny przy sprzedaży wierzytelności na kwotę 12 000 000 zł, wyraża różnica między relaną wartością wierzytelności (kwota 7 651 024,79 zł) a ceną sprzedaży wierzytelności (1 mln zł). W konsekwencji szkoda z tego tytułu wyniosła 6 651 024,79 zł.

Dowody nieosobowe przyjęte za podstawę poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, nie budzą wątpliwości Sądu co do ich autentyczności. Sąd nie znalazł żadnych podstaw, aby kwestionować ich wiarygodność i dlatego też w całości dał im wiarę.

Ustalenia poczynione w oparciu o wskazane wyżej dowody pozwoliły przypisać oskarżonym zarzucony im czyny. Dokonując oceny prawnej zachowania ich zachowania, Sąd miał na uwadze co następuje .

W zakresie czynu opisanego w pkt I wyroku Sąd zważył, iż D. S. (1) i R. W. wyczerpali znamiona występku z art. 296 § 1,2 i 3 k.k. w zb. z art. 300 § 2 k.k. i w zb. z art. 301 § 1 k.k. w zw. z art. 308 k.k. oraz w zw. z art. 11 § 2 k.k., zaś S. W. (1) i R. D. wyczerpali znamiona występku z art. 296 § 1,2 i 3 k.k. w zb. z art. 300 § 2 k.k. i w zb. z art. 301 § 1 k.k. w zw. z art. 308 k.k., w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz w zw. z art. 21 § 2 k.k.

Zgodnie z treścią art. 296 § 1 k.k. odpowiedzialności karnej podlega ten kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową. W § 2 i § 3 powołanego przepisu zostały unormowane typy kwalifikowane przestępstwa wyrządzenia szkody w obrocie gospodarczym, w § 2 znamieniem kwalifikującym jest działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, natomiast w § 3 wysokość wyrządzonej szkody majątkowej (szkoda w wielkich rozmiarach), natomiast w § 4 unormowany został typ nieumyślny. Jak wskazuje P. K. (Komentarz do art. 296 Kodeksu Karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13) przyjęte w § 3 i 4 rozwiązania sprawiają, że w każdym przypadku kwalifikacji zachowania sprawcy przez wykorzystanie tych przepisów konieczne jest wskazanie w podstawie kwalifikacji prawnej przepisu art. 296 § 3 lub art. 296 § 4 oraz przepisu art. 296 § 2 lub art. 296 § 3, w zależności od tego, który z nich określa znamiona wypełnione przez sprawcę z punktu widzenia zawartości strony podmiotowej.

Należy wskazać za Sądem Najwyższym, iż „dla możliwości odpowiedzialności na podstawie któregokolwiek z przepisów art. 296 k.k., wyczerpanie znamion określonych w § 1 jest przecież nieodzowne”, podobnie jak w przypadku typu kwalifikowanego lub typu uprzywilejowanego możliwa jest – oprócz realizacji znamion określonych w § 1 –realizacja znamion kwalifikujących, charakteryzujących stronę podmiotową lub przedmiotową (wyrok SN z dnia 5 maja 2004 r., II KK 244/03, LEX nr 109482). Biorąc pod uwagę powyższe rozważania w niniejszej sprawie w zakresie czynu opisanego w pkt I wyroku należało przyjąć kwalifikację z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k.

Dobrem chronionym w art. 296 k.k. jest prawidłowość (pewność) obrotu gospodarczego w ogólności, zaś indywidualnym przedmiotem ochrony tego przepisu jest majątek (sprawy majątkowe) wymienionych w nim podmiotów gospodarczych i ich prawidłowa działalność na tym polu. Majątek jako przedmiot ochrony, należy rozumieć jako pewną całość obejmującą sumę praw majątkowych przysługujących danemu podmiotowi, w tym także jego interesy gospodarcze (zob. uchwała SN z dnia 30 marca 1971 r., VI KZP 76/10, OSNKW 1971, nr 7-8, poz. 104). Należy przyjąć za P. K., że przepis art. 296 k.k. chroni wszelkie interesy majątkowe, a więc zarówno te związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak i wszelkie inne transakcje i działania dotyczące majątku mocodawcy, choćby dokonywane jednorazowo, takie jak np. sprzedaż, zakup, załatwianie sporów majątkowych, zastępstwo w sprawach majątkowych itp. (Komentarz do art. 296 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13). W efekcie czego ma zapobiec powstaniu szkody majątkowej, w tym uszczerbkowi w majątku podmiotu gospodarczego. Zamach sprawcy jest obrócony przeciwko temu majątkowi, a warunkiem odpowiedzialności za dokonanie przestępstwa – w szczególności powstanie takiego uszczerbku (zob. wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., II KK 214/10, LEX nr 786412). Tak rozumiane sprawy majątkowe w pewnej części pokrywają się z drugim dobrem prawnym wymienionym w omawianym przepisie, tj. z działalnością gospodarczą. Użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” między tymi dwoma chronionymi dobrami oznacza, że są to pojęcia o przynajmniej częściowo odmiennym zakresie, należy zatem przyjąć że przepis ten chroni nie tylko interesy majątkowe związane z działalnością gospodarczą, lecz także prawidłowość prowadzenia w cudzym imieniu działalności gospodarczej (zob. P. Kardas, Komentarz do art. 296 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13).

Przestępstwo określone w art. 296 k.k. może popełnić jedynie sprawca mający określone kwalifikacje, który został określony przez podanie treści obowiązków i uprawnień przysługujących sprawcy, tj. zajmowanie się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą. Przy czym to charakterystyczne dla nadużycia zaufania „zajmowanie się” musi cechować się odpowiednią dozą samodzielności decyzyjnej wynikającej z charakteru posiadanych przez sprawcę uprawnień oraz ciążących na nim obowiązków. „Zajmowanie się” charakteryzujące podmiot sprawczy przestępstwa nadużycia zaufania, może polegać na: rozstrzyganiu w tych sprawach, współdziałaniu w nich lub wpływaniu na rozstrzygnięcia, a więc na rozporządzaniu mieniem, dokonywaniu czynności prawnych, dotyczących mienia lub spraw majątkowych wreszcie, na udzielaniu rady, jeśli jest się do tego z jakiegokolwiek tytułu zobowiązanym. „Zajmowania się” nie można rozumieć zbyt wąsko, jedynie jako samodzielnego podejmowania decyzji lub samodzielnego dbania, w sensie decydowania o zamierzonych działaniach, o wzrost majątku lub zapobieganie stratom, dla zajmowania się konieczne jest jednak dysponowanie przez sprawcę określoną sferą kompetencji władczych, umożliwiających mu – co najmniej w pewnym zakresie – kształtowanie władczo, a wiec w sposób wiążący i wynikający z decyzji podejmowanych przez sprawcę – sfery praw i obowiązków podmiotu, w imieniu i na rzecz którego działa w ramach posiadanych uprawnień i obowiązków (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2013 r., II KK 81/13, OSNKW 2014/3/25). Przez sprawy majątkowe należy rozumieć wszystko, co związane jest z majątkiem i sytuacją majątkową danego podmiotu. W konsekwencji za zajmowanie się sprawami majątkowymi należy uznać podejmowanie czynności polegających na: zarządzanie mieniem (np. przedsiębiorstwa, firmy, spółki), zawieranie umów, w wyniku których następuje przeniesienie własności, obciążenie majątku, zniesienie obowiązków lub przyjęcie zobowiązań obciążających majątek mocodawcy, zawieranie ugody sądowej, ochronie interesów mocodawcy (zob. postanowienie SN z dnia 3 listopada 2004 r., IV KK 173/04). Z kolei pojęcie działalności gospodarczej w najogólniejszym ujęciu oznacza każdą działalność mającą cel zarobkowy, wykonywaną w sposób zawodowy i ciągły w formie zorganizowanej. Artykuł 296 § 1 k.k. jednoznacznie przesądza, iż źródło obowiązku zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą, może wynikać z przepisu ustawy, decyzji właściwego organu, czy umowy. Do osób, których obowiązek zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą wynika bezpośrednio z przepisu ustawy zaliczyć należy między innymi członka zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością – art. 208 k.s.h., czy też członka rady nadzorczej w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w odniesieniu do spraw, które w kodeksie spółek handlowych lub w umowie spółki określone zostały jako czynności wymagające uzyskania zezwolenia rady nadzorczej – art. 220 k.s.h. (zob. P. Kardas, Komentarz do art. 296 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13).

Zachowanie się sprawcy przestępstwa określonego w art. 296 § 1 może przybierać dwie formy wyliczone w tym przepisie i polegać na wyrządzeniu znacznej szkody majątkowej w majątku mocodawcy przez nadużycie udzielonych uprawnień lub przez niedopełnienie ciążącego na sprawcy obowiązku. Przez nadużycie uprawnień należy rozumieć wszelkie działania lub zaniechania polegające na przekroczeniu przyznanych sprawcy kompetencji. Przy czym pojęcie nadużycia różni się znacząco od pojęcia przekroczenia uprawnień, bowiem w przypadku przekroczenia konieczne jest ustalenie, że zachowanie sprawcy nie mieści się w granicach przyznanych mu kompetencji, natomiast nadużycie może polegać zarówno na zachowaniu się przekraczającym formalnie przyznane sprawcy kompetencje, jak i na zachowaniu mieszczącym się formalnie w ramach posiadanych przez sprawcę uprawnień, lecz stanowiącym niezgodne lub wręcz przeciwne celowi tych kompetencji posługiwanie się nimi. Nadużycie uprawnień może oznaczać szczególnie wadliwy z punktu widzenia racjonalnego gospodarza wybór celów, środków lub sposobów zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą. Niedopełnienie obowiązków z kolei należy rozumieć jako niewypełnienie całkowicie lub częściowo czynności, do których dokonania sprawca był zobowiązany (zob. P. Kardas, Komentarz do art. 296 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13).

W każdym przypadku rozważenie odpowiedzialności karnej za popełnienie omawianego przestępstwa konieczne jest ustalenie wysokości wyrządzonej przez sprawcę szkody. Wartość szkody stanowi bowiem z jednej strony podstawę rozgraniczenia zachowań spełniających znamiona występku określonego w art. 296 § 1, jeżeli wyrządzona szkoda przekracza próg znaczności, z drugiej, stanowi podstawę rozgraniczenia typu podstawowego nadużycia zaufania przewidzianego w art. 296 § 1 od typu kwalifikowanego przez wielkość szkody, określonego w art. 296 § 3 (zob. wyrok SN z dnia 3 lutego 2005 r., III KK 339/04; wyrok SN z dnia 5 maja 2004 r., II KK 244/03). Zgodnie z art. 115 § 7 k.k. do określenia znacznej szkody oraz szkody w wielkich rozmiarach stosuje się odpowiednio przepis art. 115 § 5 i § 6 k.k. Kodeks karny w aktualnym brzmieniu w art. 115 § 5 wskazuje, iż mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w chwili czynu przekracza 200.000 złotych, zaś mieniem wielkiej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 1.000.000 złotych (art. 115 § 6 k.k.).

Typ czynu zabronionego, o którym mowa w art. 296 § 1 k.k., ma charakter umyślny, przy czym umyślność może wystąpić zarówno w formie zamiaru bezpośredniego, jak i wynikowego. Zakłada to świadomość sprawcy wszystkich znamion tego typu oraz chęć jego realizacji lub co najmniej świadomość możliwości wypełnienia znamion oraz godzenie się na to, iż zachowanie sprawcy stanowić może realizację znamion tego przestępstwa. W przypadku zachowania podejmowanego z zamiarem bezpośrednim na płaszczyźnie intelektualnej sprawca musi obejmować świadomością to, że jest podmiotem uprawnionym i zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą innej osoby, że swoim zachowaniem nadużywa uprawnień lub nie dopełnia obowiązków, a także to, że w wyniku nadużycia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków wyrządza tej osobie szkodę majątkową, zaś na płaszczyźnie woluntatywnej – chcieć takiego zachowania. W przypadku działania z zamiarem wynikowym na płaszczyźnie intelektualnej sprawca musi obejmować świadomością to, że jest podmiotem uprawnionym i zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą innej osoby, że swoim zachowaniem nadużywa tych uprawnień lub nie dopełnia obowiązków, a także, że w wyniku tego wyrządza tej osobie szkodę majątkową, zaś na płaszczyźnie woluntatywnej – godzić się na takie zachowanie (zob. P. Kardas, Komentarz do art. 296 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13).

Konstrukcja art. 296 stwarza możliwość powstania zbiegu tego przepisu z innymi przepisami zawartymi w kodeksie karnym oraz w ustawach szczególnych (zob. P. Kardas, Komentarz do art. 296 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13). W niniejszej sprawie niewątpliwie zachodzi zbieg z art. 300 § 2 k.k. statuującym jeden z trzech typów przestępstwa na szkodę wierzycieli (art. 300 § 1-3). W § 2 penalizowana czynność sprawcza polega na udaremnieniu lub uszczupleniu zaspokojenia wierzyciela przez dłużnika, który działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego – usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia. W przepisie tym w szczególności chodzi o zapewnienie realizacji roszczeń wierzycieli, usankcjonowanych przez orzeczenia organów państwowych, w normalnym czasie i trybie, a więc o zabezpieczenie zgodnego z właściwymi przepisami przebiegu postępowań egzekucyjnych. Czynność sprawcza określona w tym przepisie może polegać między innymi na zbyciu składnika majątku przez które należy rozumieć każdą zdziałaną odpłatnie czynność rozporządzającą dłużnika. Przy czym przedmiotem oddziaływania sprawcy przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k. nie może być każdy składnik jego majątku, ale jedynie składnik „zajęty lub zagrożony zajęciem”. Przez zajęcie należy rozumieć każdy akt procesowy właściwego organu odbierający jakiemuś podmiotowi swobodę w rozporządzaniu określonym prawem majątkowym, które mu przysługuje, niekiedy odebranie tej swobody następuje z mocy samego prawa (zob. wyrok SN z dnia 15 czerwca 2004 r., II KK 38/03). Składniki majątku dłużnika są zagrożone zajęciem, jeżeli istnieje konkretne, realne niebezpieczeństwo ich zajęcia, a więc takie niebezpieczeństwo z którym należy się liczyć, np. w sytuacji kiedy wszczęto już postępowanie egzekucyjne w celu wykonania orzeczenia organu państwowego, albo wprawdzie egzekucji jeszcze nie wszczęto ale wierzyciel uzyskał już tytuł egzekucyjny. Nadto artykuł 308 k.k. poszerza krąg możliwych sprawców przestępstw określonych w art. 300 § 1-3 k.k. na osoby, które na podstawie przepisu prawnego, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmują się sprawami majątkowymi dłużnika (J. Majewski, Komentarz do art. 300 Kodeksu karnego, LEX stan prawny na 2016.02.13). Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 31 maja 2012 r. (II AKa 148/12, LEX nr 1220205) wskazał, iż: „Skutek przestępczy czynu zabronionego z art. 300 § 2 k.k. może nastąpić bądź jako udaremnienie, bądź jako uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela, przy czym jako udaremnienie należy rozumieć całkowite wyłączenie zaspokojenia roszczenia, a przez uszczuplenie należy rozumieć uniemożliwienie zaspokojenia roszczenia w jakiejkolwiek części, przy czym okoliczność, że dłużnik tylko nieznacznie uszczuplił zaspokojenie swojego wierzyciela nie ma znaczenia w płaszczyźnie jego znamion, natomiast będzie miała istotny wpływ na ocenę karygodności zachowania sprawcy".

Należy nadto wskazać, iż możliwy jest zbieg art. 300 § 2 oraz art. 301 § 1k.k. Oszukańczy transfer majątku może przecież dotyczyć również składników majątku dłużnika zagrożonych zajęciem. W wypadku takiego zbiegu właściwa będzie kumulatywna kwalifikacja (art. 11 § 2 k.k.). Wyłączenie art. 301 § 1 uniemożliwiłoby oddanie w kwalifikacji prawnej szczególnie karygodnego sposobu działania dłużnika, wyłączenie zaś art. 300 § 2 - okoliczności, że czyn sprawcy obrócony był również przeciwko powadze orzeczeń organów państwowych. Zachowanie się sprawcy przestępstwa określonego w art. 301 § 1 k.k. jest ściśle przez ten przepis określone i polega na tworzeniu na podstawie przepisów nowej jednostki gospodarczej i przenoszeniu na nią składników swojego majątku. Najczęściej chodzić tu będzie o przenoszenie wartości majątkowych z jednej kontrolowanej przez dłużnika jednostki gospodarczej, "starej", z której długami związane są roszczenia wierzycieli, na "nową", wolną od długów, również znajdującą się pod jego faktyczną kontrolą, niezależnie od formalnych stosunków własnościowych. Znaczna karygodność tego typu zjawisk jest pochodną przede wszystkim faktu, że w sposób szczególny godzą one w pewność obrotu gospodarczego, a tym samym w zaufanie obywateli do tego obrotu (J. Majewski, Komentarz do art. 301 Kodeksu karnego, lex stan prawny na 2016.02.13). W komentarzu do art. 301 k.k. J. M. podnosi, że art. 308 k.k. poszerza krąg możliwych sprawców przestępstw określonych w art. 301 § 1-3 na osoby, które na podstawie przepisu prawnego, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmują się sprawami majątkowymi dłużnika.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż oskarżeni D. S. (1) i R. W., wyczerpali wszystkie wskazane powyżej znamiona przestępstwa charakteryzujące czynność sprawczą z art. 291 § 1, 2 i 3 k.k. Po pierwsze posiadali oni kwalifikacje wymagane do przypisania popełnienia czynu z art. 296 § 1 k.k.., tj. zajmowali się sprawami majątkowymi spółki (...). D. S. (1) prezes zarządu spółki (...) Sp. z o.o. i R. W. – wiceprezes zarządu, na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych (Rozdział 3, Oddział 1, Zarząd) byli uprawnieni do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. Ich działalność była nacechowana wskazaną wyżej samodzielnością decyzyjną, przejawiającą się w rozstrzyganiu w sprawach spółki, współdziałaniu w nich lub wpływaniu na rozstrzygnięcia, a więc na rozporządzaniu mieniem, dokonywaniu czynności prawnych, dotyczących mienia lub spraw majątkowych. Nadużyli swoich uprawnień dopuszczając się zachowania przeciwnego celowi posiadanych kompetencji. W dniu 5 marca 2009 roku dokonali rozporządzenia mieniem spółki w postaci sprzedaży wierzytelności przysługującej (...) wobec (...). Nadużycie uprawnień wynikało w tym przypadku z faktu zaniżenia ceny sprzedaży. Działaniem tym wyrządzili szkodę spółce (...), której wysokość Sąd ustalił w następujący sposób: faktyczna wartość wierzytelności o nominalnej wartości 12 500 000 zł to 7 651 024,79 zł., a szkoda poniesiona przez spółkę (...) wskutek zaniżenia ceny, to różnica między tą kwotą a ceną sprzedaży wierzytelności (1 mln zł) – w konsekwencji szkoda z tytułu zaniżenia ceny sprzedaży to 6 651 024,79 zł, co zgodnie z art. 115 § 6 k.k. stanowiło szkodę w wielkich rozmiarach. W świetle wyjaśnień S. W. (1) (k. 3920-3922), zabezpieczonej korespondencji odnośnie przygotowania umowy spółki i umowy sprzedaży wierzytelności, świadczącej o tym, iż oskarżeni przygotowywali się do tego co najmniej od 12 lutego 2009 roku, opinii biegłych z zakresu badań nośników danych a także opinii biegłych z zakresu księgowości nie ulega wątpliwości, iż D. S. (1) i R. W. działali z zamiarem bezpośrednim wyrządzenia spółce (...) szkody majątkowej w wielkich rozmiarach oraz uszczuplenia w ten sposób, w znacznej części zaspokojenia wierzycieli spółki (...).

Oskarżeni S. W. (1) i R. D. nie należeli do kręgu podmiotów wymienionych w przepisie art. 296 § 1 k.k. i 308 k.k., co nie wyklucza możliwości przypisania im tych przestępstw z uwagi na unomowanie zawarte w przepisnie art. 21 § 2 k.k. Przepis ten stanowi, że jeżeli okoliczność osobista dotycząca sprawcy, wpływająca chociażby tylko na wyższą karalność, stanowi znamię czynu zabronionego, współdziałający podlega odpowiedzialności karnej przewidzianej za ten czyn zabroniony, gdy o tej okoliczności wiedział, chociażby go nie dotyczyła.

Oskarżeni S. W. (1) i R. D. mieli pełną świadomość, iż D. S. (1) i R. W., byli zobowiązani do zajmowania się sprawami majątkowymi spółki (...). Wiedzieli, że założenie spółki (...) służyć miało wytransferowaniu majątku ze spółki (...) z obawy przed grożącym postępowaniem upadłościowym oraz że zmniejszenie (...) spółki (...) wiąże się z uszczupleniem zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym czy postępowaniach egzekucyjnych.

W świetle wyjaśnień S. W. (1) (k. 3920-3922), za udowodnione uznać należy znamię z 300 § 2 kk – a mianowicie działanie oskarżonych w celu udaremnienia wykonania orzeczenia. Przytoczone przez W. wypowiedzi D. S. (1) i R. W. pozwalają przyjąć, że oskarżeni działali w celu udaremnienia orzeczenia o ogłoszeniu upadłości, jak i orzeczeń dotyczących poszczególnych wierzytelności. Można wnioskować, że skoro oskarżeni mieli świadomość zaistnienia przesłanki do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, obawiali się, że „do spółki wejdzie syndyk”, to całe mienie spółki było zagrożone zajęciem w rozumieniu tego przepisu. Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd stwierdził także, że w niniejszej sprawie zachodzi zbieg art. 300 § 2 k.k. z art. 301 § 1 k.k.. D. S. (1), R. W. i R. D. wyczerpali znamiona przestępstwa stypizowanego w typ przepisie podpisując umowę cesji wierzytelności w dniu 5 marca 2009 roku, a S. W. (1) uczestnicząc jako wspólnik w tworzeniu nowego podmiotu na który przeniesiono wierzytelność, miał świadomość, że na nową spółkę zostaną przeniesione składniki majątku spółki (...).

W ocenie Sądu brak podstaw do przyjęcia, że sprzedaż składników mienia ruchomego spowodowała szkodę w mieniu spółki.

Jest to konsekwencją stanowiska biegłych z zakresu księgowości, iż nie ma obiektywnych możliwości ustalenia, że sprzedaż nastąpiła po cenach niższych niż ceny rynkowe. Odnośnie sprzedaży w roku 2008 brak stosownej dokumentacji uniemożliwił biegłym porównanie ceny sprzedaży poszczególnych środków trwałych sprzedanych w 2008 roku z ich wartością księgową (k.3864). Co do części składników majątku trwałego w 2009 roku można było jedynie ustalić, że sprzedano je wg wartości księgowej lub powyżej wartości księgowej. Co do części brak dokumentacji aby można było porównać ceny sprzedaży z wartością księgową zbytego środka trwałego. Sprzedaż w tym roku wygenerowała zysk w ujęciu księgowym (k.3868 ). Na rozprawie konkluzja biegłych była taka, że nie mogą oni stwierdzić, czy ceny sprzedaży poszczególnych środków trwałych odbiegały od ich wartości rynkowej (k.3869).

W ocenie Sądu nie ma także podstaw do przyjęcia, że osoba sprzedająca mienie ruchome spółki dopuściła się przestępstwa z art. 300 § 1 kk.

O skutku w postaci uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli, o jakim mowa w tym przepisie, można by mówić tylko wówczas, gdyby uprawnione było wnioskowanie, że gdyby przed ogłoszeniem upadłości sprzedaż nie nastąpiła, to kwota uzyskana ze sprzedaży tych składników majątkowych przez syndyka w całości trafiłaby do tych wierzycieli, którzy uczestniczyli w podziale. W świetle opinii z zakresu księgowości nie ma przesłanek do takiego wnioskowania. Biegli zaopiniowali bowiem, że nia ma możliwości ustalenia w jaki sposób zostały spożytkowane środki uzyskane ze sprzedaży mienia ruchomego. Nie można zatem wykluczyć, że środki te zostały zużyte na zaspokojenie wierzycieli – w tym uprzywilejowanych – którzy w związku z tym nie uczestniczyli już w późniejszym podziale środków uzyskanych w toku postępowania upadłościowego.

Dodatkowo podnieść należy, że do znamieniem modalnym przestępstwa z art. 300 § 1 kk jest stan zagrożenia niewypłacalnością w rozumieniu cywilistycznym (nieco odmiennym od rozumienia tego terminu w przepisach dotyczących upadłości), tj. stanem, w którym majątek dłużnika – niezależnie od przyczyny – nie wystarcza na pokrycie długów. R. mieniem w sytuacji, gdy dłużnik jest już niewypłacalny, nie wyczerpuje znamion występku z art. 300 § 1 kk. Z świetle opinii księgowej spółka (...) była niewypłacalna w tym znaczeniu przez okres około 4 miesięcy począwszy od końca czerwca 2008 roku a następnie od 5 marca 2009 roku. Żadne rozporządzenie mieniem w tych okresach nie mogło wyczerpywać zatem znamion występku z art. 300 § 1 kk.

W ocenie Sądu brak podstaw do przypisania osakrżonym czynu z art. 302 § 1 kk. Objęte zarzutem zachowanie polegało na złożeniu w dniu 3 grudnia 2008 roku przez D. S. (1) w imieniu spółki (...) oświadczenia w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 5 kpc (k.756). Czynność ta nie może być utożsamiana z zabezpieczeniem, o jakim mowa w art. 302 § 1 kk. Przepis ten dotyczy bowiem czynności zmierzające do ustanowienia na rzecz faworyzowanego wierzyciela prawa zmniejszającego ryzyko niezaspokojenia w razie niewypłacalności dłużnika. Uznanie długu i poddanie się egzekucji z aktu notarialnego nie jest zabezpieczeniem w tym znaczeniu, gdyż nie wynikało z tego prawo spółki J. do zabezpieczenia się z jakichś składników majątkowych z pierwszeństwem w stosunku do innych wierzycieli, jak ma to miejsce w przypadku hipoteki, zastawu rejestrowego, przewłaszczenia rzeczy, cesji wierzytelności na zabezpieczenie.

W zakresie czynu opisanego w pkt II wyroku Sąd zważył, iż D. S. (1) i R. W. wyczerpali znamiona występku z art. 586 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (k.s.h.) (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1578) i jednocześnie przyjął, że oskarżeni dopuścili się go w okresie od 1 maja 2008 roku. Określając datę początkową tego okresu Sąd miał na uwadze, stosownie do dyrektywy wynikającej z art. 4 § 1 kk, zmianę z dniem 1 stycznia 2016 roku treści przepisu art. 11 ustawy Prawo upadłościowe, do którego odysła przepis art. 586 k.s.h.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 586 k.s.h. odpowiedzialności karnej podlega ten kto, będąc członkiem zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki. R. legis przepisu art. 586 k.s.h. wyraża się w tym, że jest on instrumentem mającym na celu zagwarantowanie wypełniania przez zobowiązane podmioty realizacji obowiązków określonych w prawie upadłościowym, których podstawowym celem jest zabezpieczenie interesów podmiotów trzecich związanych na różne sposoby ze spółką handlową, której sytuacja gospodarcza grozi niewywiązaniem się ze wszystkich ciążących na niej zobowiązań. Zdatność do popełnienia przestępstwa określonego w art. 586 k.s.h. wynikająca z pełnienia funkcji członka zarządu trwa przez cały okres pełnienia przez daną osobę tej funkcji. Przepis art. 586 k.s.h. kryminalizuje wyłącznie sam fakt zaniechania wypełnienia obowiązku złożenia wniosku o upadłość w przewidzianym w prawie upadłościowym terminie. Znamiona strony przedmiotowej analizowanego typu czynu zabronionego wypełnione zostają zarówno wówczas, gdy mimo wystąpienia obiektywnych przesłanek do złożenia wniosku o upadłość zobowiązane osoby w ogóle nie dopełnią tego obowiązku, jak i wówczas, gdy obowiązek ten zostanie zrealizowany po upływie trzydziestodniowego terminu określonego w art. 21 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe. Odnosząc to twierdzenie do znamion przestępstwa z art. 586 k.s.h., podkreślić należy, że okolicznościami, które muszą znaleźć odzwierciedlenie w świadomości sprawcy, są określone obecnie w art. 11 oraz w art. 21 ustawy Prawo upadłościowe (przesłanki złożenia wniosku o upadłość). Oznacza to, że niezbędne jest uświadomienie sobie przez sprawcę, że spółka znajduje się w stanie niewypłacalności lub też, że znajduje się w sytuacji, gdy jej zobowiązania przekroczyły wartość majątku (postanowienie SN z dnia 8 stycznia 2013 r., III KK 117/12, OSNKW 2013/3/25). Czas popełnienia przestępstwa z art. 586 k.s.h. rozpoczyna się pierwszego dnia po upływie trzydziestodniowego terminu od powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki, a kończy z chwilą złożenia przez zobowiązanego wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, ustania warunków uzasadniających upadłość spółki bądź utraty przez sprawcę statusu osoby zobowiązanej do zgłoszenia takiego wniosku (zob. postanowienie SN z dnia 25 marca 2010 r., IV KK 315/09, Biul. SN 2010, nr 7, s. 14). W przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej wspomniany obowiązek spoczywa na osobach, które mają prawo je reprezentować same lub łącznie z innymi osobami. Pod pojęciem "osób mających prawo reprezentacji" niewątpliwie podpadają członkowie organów zarządzających osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną. W tym ostatnim przypadku chodzić może zwłaszcza o członków zarządu spółki partnerskiej, o ile powołano w niej zarząd (art. 97 k.s.h.). Obowiązek zgłoszenia wniosku ciąży na każdym z reprezentantów indywidualnie, niezależnie od sposobu reprezentacji. (A. Jakubecki, Komentarz do art. 21 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, stan prawny na 2010.10.01).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że R. W. i D. S. (1) mając świadomość – co najmniej od 31 marca 2008 roku – iż zaistniała przesłanka do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (...), nie zgłosili tego wniosku w 30 – dniowym, ustawowym terminie, pomimo ciążącego na nich obowiązku. Zaniechaniem tym wyczerpali podmiotowe i przedmiotowe znamiona zarzuconego występku.

Wymierzając oskarżonym karę, Sąd miał na uwadze, aby jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonych oraz by uwzględniała zasady i dyrektywy wymiaru kary określone w przepisie art.53 § 1 i 2 kk.

Oceniając stopień zawinienia oskarżonych, Sąd miał na uwadze, że w sprawie nie zachodziły okoliczności ograniczające ich swobodę wyboru i realizacji zachowania zgodnego z prawem. W szczególności oskarżeni nie mieli ograniczonej możliwości rozpoznania faktycznego i społecznego znaczenia czynów; nie mieli ograniczonej możliwości podjęcia decyzji zgodnego z prawem zachowania, zważywszy na działanie oskarżonych w normalnej sytuacji motywacyjnej.

W ocenie Sądu stopień szkodliwości społecznej przestępstw przypisanych oskarżonym jest znaczny. Dokonując takiej oceny, Sąd miał na uwadze rodzaj i charakter naruszonych dóbr, powstanie szkody w wielkich rozmiarach, działanie w sposób zaplanowany, przemyślany, zorganizowany i rozciągnięte w czasie. Przy wymiarze kary Sąd uwzględnił ponadto, iż przed popełnieniem zarzuconych czynów oskarżeni D. S. (1), R. W., S. W. (1) i R. D. nie byli karani (k. 4098-4101).

Orzeczone wobec oskarżonych D. S. (1) i R. W. kary pozbawienia wolności, na podstawie art. 85 k.k. i 86 § 1 k.k. Sąd połączył kierując się zasadą pełnej absorpcji.

Nadto mając na uwadze zachowanie oskarżonych po popełnieniu przypisanego przestępstwa – nie popełnili oni kolejnych przestępstw, pomimo upływu stosunkowo długiego okresu – Sąd doszedł do przekonania, iż wymierzenie oskarżonym kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby – na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk (w brzmieniu kk obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015 r.) – jest wystarczające dla osiągnięcia celów kary wobec sprawców, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Kara pozbawienia wolności nie była dotychczas wobec oskarżonych wykonywana. Wydaje się zatem, że możliwość zarządzenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności będzie powstrzymywać oskarżonych od ponownego popełnienia przestępstwa.

Oskarżeni działali w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla spółki (...), celowe jest zatem wymierzenie oskarżonym kary grzywny na podstawie art.33 § 2 kk, w wysokości uwzględniającej przytoczone wyżej okoliczności oraz wysokość korzyści majątkowej, którą mieli bezprawnie osiągnąć. Określając wysokość stawki dziennej Sąd miał na uwadze sytuację majątkową oskarżonych, ich możliwości zarobkowe, sytuację rodzinną i warunki osobiste.

Mając na uwadze, iż działanie oskarżonych wyrządziło szkodę majątkową w wielkich rozmiarach Sąd orzekł obowiązek jej naprawienia na podstawie art. 46 § 1 k.k. biorąc jednocześnie pod uwagę wcześniejsze ustalenia w zakresie jej wysokości i podmiotów, którym została wyrządzona.

Orzekając o solidarnym obowiązku naprawienia szkody Sąd uwzględnił stanowisko pokrzywdzonych, którzy takie wnioski złożyli - J. P. (1), T. S., W. P. (1), Przedsiębiorstwa (...), (...) Centertel, firmy (...) w K., (...) Sp. z o.o. (...)-ka Sp. J. , Agencji Ochrony (...).j. K. M.B., K. R., M. J., (...) Sp. z o.o., (...) sp. z o.o. , (...), L. Sp. j. Hurtowni (...) w L. (przy czym ten ostatni podmiot domagał się orzeczenia obowiązku wyłącznie wobec R. W. i S. W. (1)). Odnośnie pozostałych pokrzywdzonych Sąd uwzględnił wniosek oskarżyciela publicznego i orzekłobowiązek naprawienia szkody w częściach, podzielając przy tym jego stanowisko, że z uwagi na rolę D. S. (1) i R. W. – jako członków zarządu spółki (...) – ich odpowiedzialność finansowa wobec wierzycieli spółki jest większa.

W ocenie Sądu celowym było również orzeczenie wobec oskarżonych na podstawie art. 41 § 1 k.k. środka karnego w postaci zakazu pełnienia funkcji w spółkach kapitałowych, bowiem ich działanie było nacechowane znacznym stopniem społecznej szkodliwości i skierowane przeciwko fundamentalnym zasadom obrotu gospodarczego.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet podlegającej wykonaniu kary grzywny Sąd Zaliczył oskarżonym okresy ich zatrzymania, przyjmując iż jeden dzień jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 626 § 1 kpk, mając na uwadze wynik postępowania.

IV K 121/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE