Sygn. akt III K 71/17
Dnia 9 listopada 2017 r.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w Wydziale III Karnym w składzie:
Przewodniczący Sędzia SO Tomasz Olszewski
Protokolant stażysta Katarzyna Pietrowska
przy udziale Prokuratora Katarzyny Tomczyk
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 listopada 2017 r.
sprawy A. P. z domu D., córki R. i J. z domu Ł. urodzonej (...) w Ł.
skazanej prawomocnymi wyrokami:
I. Sądu Okręgowego w P. z dnia 24 stycznia 2017r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyny popełnione w dniu 30 marca 2016r. i w okresie od 30 marca 2016r. do 8 czerwca 2016r. na karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności;
II. Sądu Rejonowego w S. z dnia 8 lipca 2016r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyn popełniony w 18 maja 2015r. na karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych i wysokości jednej stawki na kwotę 10 zł;
III. Sądu Rejonowego w S. z dnia 1 kwietnia 2016r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyn popełniony w dniu 10 czerwca 2014r. na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat oraz na podstawie art.33 § 2 kk - karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych;
IV. Sądu Rejonowego w S. IX Zamiejscowy Wydział Karny w R. z dnia 4 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyny popełnione w dniach: 13 grudnia 2013r., 18 grudnia 2013r., 21 stycznia 2014r., 27 stycznia 2014r., 21 stycznia 2014r., 22 stycznia 2014r., 23 stycznia 2014r., 27 stycznia 2014r. na karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat; postanowieniem Sądu Rejonowego w R. M. z dnia 21 marca 2017r. zarządzono skazanej wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.
V. Sądu Rejonowego w R. z dnia 27 kwietnia 2017r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyny popełnione w dniach: 26 kwietnia 2016r., 20 maja 2016r., 26 kwietnia 2016r. na karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności;
VI. Sądu Rejonowego w R.z dnia 30 czerwca 2016r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyn popełniony w okresie czasu od 29 kwietnia 2015r. do 5 lipca 2015r. na karę 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym; kara ta została następnie – na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w T. M. z dnia 22 lutego 2017r. wydanego w sprawie (...), (...) zamieniona na 180 dni zastępczej kary pozbawienia wolności, która została wprowadzona do wykonania w dniu 26 lipca 2017r.
VII. Sądu Rejonowego w R.z dnia 24 sierpnia 2017r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyny popełnione w dniach 9 września 2016r., 26 września 2016r., 10 października 2016r. na łączną karę 9 miesięcy pozbawienia wolności
orzeka
1. na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1, 2 i 4 kk oraz art.87 § 1 kk oraz art.89 § 1b kk karę pozbawienia wolności orzeczoną w wyroku opisanym w punkcie III., kary łączne pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach opisanych w punktach: I., IV. i V. i VII. oraz karę ograniczenia wolności orzeczoną w wyroku opisanym w punkcie VI. niniejszego wyroku łączy i wymierza A. P. karę łączną 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;
2. na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 i 2 kk kary grzywny wymierzone za przestępstwa w wyrokach opisanych w punktach II. i III. niniejszego wyroku łączy i wymierza A. P. karę łączną grzywny w wymiarze 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wartość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych;
3. ustala, że w pozostałym zakresie wyroki opisane w punktach od I. do VII. podlegają odrębnemu wykonaniu;
4. na podstawie art.577 kpk zalicza na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres pozbawienia wolności A. P. od dnia 26 lipca 2017r. do dnia 19 października 2017r.;
5. ustala, że koszty postępowania związane z wydaniem wyroku łącznego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt III K 71/17
A. P. została skazana wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 24 stycznia 2017r. w sprawie o sygn. akt II K 108/16 za czyny popełnione w dniach 30 marca 2016r. i w okresie od marca do 8 czerwca 2016r. na karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności.
\ odpis wyroku k. 4-5\
A. P. skazano również wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 8 lipca 2016r. w sprawie o sygn. akt (...)za czyn popełniony w dniu 118 maja 2015r. na karę grzywny.
\odpis wyroku Sądu Rejonowego w S. k. 14\
Sąd Rejonowy w S. wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2016r. w sprawie o sygn. akt (...) skazał A. P. za czyn popełniony w dniu 10 czerwca 2014r. na karę 1 roku i 4 miesięcy i grzywnę w wysokości 150 stawek dziennych po 10 złotych każda. Wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono skazanej na okres próby 5 lat.
\ odpis wyroku Sądu Rejonowego w S. k. 15\
Nadto A. P. została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w S. IX Wydziału Zamiejscowego w R. z dnia 4 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt(...) za czyny popełnione w dniach: 13 grudnia 2013r., 18 grudnia 2013r., 21 stycznia 2014r., 27 stycznia 2014r., 21, 22, 23 stycznia 2014r. na karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat. Postanowieniem z dnia 21 marca 2017r. zarządzono skazanej wykonanie kary pozbawienia wolności.
\ odpis wyroku k. 17 - 19
opinia o skazanym, k. 50\
Poza tym A. P. została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w R.z dnia 27 kwietnia 2017r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyny popełnione w dniach: 26 kwietnia 2016r., 20 maja 2016r. na karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności.
\ odpis wyroku k. 20 – 21\
A. P. została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w R. z dnia 30 czerwca 2016r. w sprawie o sygn. akt (...) za czyn popełniony w okresie czasu od 29 kwietnia do 5 lipca 2015r. na karę 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym; kara ta została następnie zamieniona na 180 dni zastępczej kary pozbawienia wolności, która to kara została wprowadzona do wykonania z dniem 26 lipca 2017r.
\ odpis wyroku k. 22
postanowienie, .k
informacja o wykonywaniu kar pozbawienia wolności,
Nadto A. P. została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w R.z dnia 4 sierpnia 2017r. w sprawie o sygn. akt III K 105/17 za czyny popełnione w dniach: 9 i 26 września 2016r., 10 października 2016r. na karę łączną 9 miesięcy pozbawienia wolności.
\ odpis wyroku k. 58 - 59\
Postanowieniem Sądu Okręgowego wŁ. Wydziału Penitencjarnego i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych z dnia 19 października 2017r. udzielono A. P. przerwy w wykonaniu kar pozbawienia wolności na okres 6 miesięcy to jest od dnia 19 października 2017r.
\postanowienie, k. 45\
A. P. w warunkach izolacji penitencjarnej przebywała w okresie od 26 lipca 2017r. do 19 października 2017r.
Jej zachowanie w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności było poprawne i niczym się nie wyróżniało. Skazana wykazywała krytyczną postawę wobec popełnionych przestępstw, werbalnie deklarowała chęć poprawy.
\opinia o skazanej, k. 50v\
A. P. jest mężatką, matką (...)dzieci, z czego dwie córki (lat (...) i (...)) pozostają na jej utrzymaniu.
Mąż skazanej pracuje „na czarno” jako robotnik budowlany. Uzyskuje wynagrodzenie w wysokości około 2.000 zł miesięcznie. Od 2009r. jest pacjentem Poradni Chorób Płuc z rozpoznaniem przewlekłej zaporowej choroby płuc. Posiada skłonności do nadużywania alkoholu.
A. P. zamieszkuje wraz z mężem, córkami i teściową, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe.
\wywiad środowiskowy, k. 53 – 54\
A. P. posiada dobrą opinię w miejscu zamieszkania. Uznawana jest za osobę spokojną i bezkonfliktową. Uczestniczy aktywnie w procesach wychowawczych swoich dzieci. Prowadzi ustabilizowany tryb życia.
\wywiad środowiskowy, k. 53 – 54\
Żaden z dowodów przeprowadzonych na rozprawie głównej, w szczególności odpisy wyroków, postanowień, wywiadu środowiskowego nie był kwestionowany przez żadną ze stron. Sąd także nie miał żadnych wątpliwości co do ich rzetelności i wiarygodności.
Zgodnie z art. 569§1 kpk wyrok łączny wydaje się w przypadku spełnienia przesłanek do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec, której orzeczono karę łączną wyrokami różnych sądów.
Warunki orzeczenia kary łącznej zostały określone w art. 85 § 1 kk, zgodnie z którym orzeka się ją wówczas, gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu.
Analiza konfiguracji dat wydanych wyroków, którymi została skazana A. P. w połączeniu z faktem, iż nie zakończyła ona odbywania żadnej z nich potwierdziła spełnienie warunków określonych w art.85 § 1 kk, powodujących konieczność wydania wyroku łącznego wobec skazanego.
Dodać trzeba, że analizując podstawę prawną wydania wyroku łącznego w niniejszej sprawie przez pryzmat reguły intertemporalnej zawartej w art.19 ust. 1 ustawy nowelizującej z dnia 20 lutego 2015r. (Dz. U. poz. 396) i art.4 § 1 kk Sąd uznał, że względniejsze dla skazanej będzie zastosowanie zasad wymiaru kar łącznych, które obowiązują w dacie wydania niniejszego wyroku łącznego, a nie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 2015r., co teoretycznie było możliwe. Do konkluzji takiej Sąd doszedł po przeprowadzeniu porównania ilości i wysokości możliwych do orzeczenia kar pozbawienia wolności w sytuacji zastosowania jako podstawy art.85 kk w jego brzmieniu sprzed nowelizacji oraz obecnie obowiązującego art.85 § 1 kk. Okazało się bowiem, że w oparciu o „starą” regulację skazanej winno się wymierzyć trzy kary, w tym dwie łączne pozbawienia wolności w wysokości, odpowiednio:
- 2 lat pozbawienia wolności,
- w granicach od 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności do 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności, oraz
- w granicach od 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności do 7 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności.
Tymczasem, aktualnie obowiązująca regulacja pozwala orzec karę łączną obejmującą wszystkie skazania zawarte w przedstawionych wyżej wyrokach, zaś kara łączna pozbawienia wolności zawiera się w przedziale od 2 lat pozbawienia wolności do 6 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności.
Podkreślić należy, iż instytucja kary łącznej w żadnej mierze nie ma służyć premiowaniu skazanego przez ograniczenie jego odpowiedzialności karnej lecz musi rzeczywiście oddać zawartość kryminalną czynów, jakich się dopuścił. Orzeczona kara łączna musi stanowić całościową ocenę zachowań sprawcy przestępstw, będąc odpowiednią i celową z punktu widzenia prewencyjnego, reakcją na popełnione czyny, nie może być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, lecz jako instrument racjonalnej polityki karania w stosunku do sprawcy kilku przestępstw pozostających w zbiegu (tak: wyrok SA w Krakowie, II AKa 241/11, KZS 2012/2/34, wyrok SA w Gdańsku, II AKa 98/14, LEX nr 1473943)
Wymierzając A. P. karę łączną pozbawienia wolności Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim zastosował zasadę częściowej kumulacji.
W myśl zasady wyrażonej w art. 86 § 1 kk Sąd wymierzając karę łączną orzeka ją w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy. Stosownie natomiast do § 4 powołanego artykułu powyższe zasady wymiaru kary łącznej stosuje się także odpowiednio, jeżeli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna.
Wobec skazanej wyrokami opisanymi w pkt. I, III, IV, V. i VII. niniejszego wyroku łącznego orzeczono – odpowiednio – kary: łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, karę łączną 2 lat pozbawienia wolności, karę 8 miesięcy pozbawienia oraz karę 9 miesięcy pozbawienia wolności, zaś wyrokiem opisanym w punkcie VI. – karę 1 roku ograniczenia wolności, które to kary podlegały połączeniu przy odpowiednim zastosowaniu art.87 § 1 kk i art.89 § 1b kk.
Orzekając karę łączną Sąd miał na uwadze rodzaj i wysokość kar jednostkowych jak i kar łącznych orzeczonych za poszczególne przestępstwa, ilość i charakter popełnionych przez skazaną czynów, czasoookres ich popełnienia, a także postawę skazanej, jej wiek, warunki osobiste i dotychczasowy tryb życia, bacząc przy tym, by orzeczona kara łączna odpowiadała dyrektywom określonym w art. 85a tj., by spełniała cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć wobec skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.
A. P. została już prawomocnie skazana siedmioma wyrokami różnych sądów, za popełnienie w sumie osiemnastu przestępstw w okresie niespełna trzech lat tj. pomiędzy grudniem 2013r., a październikiem 2016r. Odnotować należy przy tym, iż były one popełniane w stosunkowo krótkich odstępach czasowych i godziły w zazwyczaj w tożsame dobra prawne.
Należy przy tym zauważyć, iż skazana krytycznie odnosi się do popełnionych przestępstw, wykazuje postawy społecznie pożądane, troszcząc się o dom rodzinny, wychowując swe córki, opiekując się teściową.
Mając na uwadze wszystkie okoliczności istotne dla ustalenia wymiaru kary łącznej Sąd Okręgowy uznał, że optymalną karą łączną, tj. taką, która najpełniej uwzględni dyrektywy jej wymiaru, będąc jednocześnie sprawiedliwą odpłatą za liczne naruszenia porządku prawnego, jakich dopuściła się A. P., a jednocześnie – nie stanowiąc rażąco surowej odpłaty, która wypaczyłaby wychowawcze cele kary, jest kara w wymiarze 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a więc kara zbliżona do arytmetycznej połowy górnej granicy kary, która może zostać wymierzona w zastanej konfiguracji skazań.
Jednocześnie Sąd w pełni podziela stanowisko prezentowane w orzecznictwie, iż zasadę pełnej absorbcji przy wymiarze kary łącznej winno się stosować wyjątkowo, gdy związek podmiotowo - przedmiotowy zbiegających się przestępstw jest tak ścisły, że upodabnia je do jednego przestępstwa ( tak: wyrok SA w Białymstoku z 27 sierpnia 2015r. II AKa 136/15, wyrok SA w Łodzi z 16 kwietnia 2015r., II AKa 42/15, wyrok SA w Gdańsku z 27 sierpnia 2014r., II AKa 244/14), z czym nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Podkreślić należy, iż obowiązujące przepisy prawa nie wprowadzają automatyzmu w zakresie kształtowania kary łącznej ani nie dają podstaw w każdej sytuacji do zastosowania zasady pełnej absorpcji, jak i pełnej kumulacji. Jej indywidualizacja w każdym konkretnym przypadku należy do sądu, który poza stosowaniem ogólnych dyrektyw i zasad wymiaru kary uwzględnia nadto całokształt czynów przestępnych oraz podmiotowo-przedmiotowe relacje między nimi zachodzące, zaś popełnienie więcej niż jednego przestępstwa jest okolicznością przemawiającą za odstępstwem od zasady pełnej absorpcji. Popełnienie większej ilości przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Wskazuje bowiem na daleko posunięty stopień demoralizacji skazanego, dla którego wejście w konflikt z prawem nie miało jednorazowego, przypadkowego charakteru, a było sposobem na życie. Prowadziłoby to do premiowania sprawcy popełniającego wiele przestępstw , praktycznie do bezkarności jego przestępczych działań. ( tak: wyrok SA w Poznaniu z 28 października 2014r., II AKa 191/14, wyrok SA w Gdańsku z 13 listopada 2014r., II AKa 388/14, wyrok SA w Poznaniu z dnia 28 października 2014r., II AKa 191/14). Jak podkreślono na wstępie niniejszych rozważań brak jest podstaw do przyjęcia, ze istota orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym ma być stworzenie sytuacji korzystnej dla skazanego. W odniesieniu do skazanej zastosowaniu zasady pełnej absorpcji sprzeciwia się ilość popełnionych czynów, a także trzyletni czasookres ich popełniania.
Jednocześnie na podstawie art. 577 kpk Sąd zaliczył skazanej na poczet orzeczonej kary łącznej okres od dnia 26 lipca 2017r. do dnia 19 października 2017r., kiedy to skazanej została udzielona przerwa w wykonywaniu kary.
Koszty postępowania związanego z wydaniem wyroku łącznego Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa mając na uwadze sytuację majątkową skazanego - fakt, iż nie pracuje zarobkowo, nie posiada majątku, pozostaje na utrzymaniu rodziców, a także wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności.
(...)
.