Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 lipca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania E. E. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Powyższe uczynił w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej z dnia 08.04.2011 r.

Od tak wydanej decyzji ubezpieczona złożyła odwołanie, w którym domagała się uznania jej niezdolności do pracy. Stopień naruszenia sprawności organizmu jest tak duży, że nie pozwala jej na wykonywanie pracy.

Organ rentowy podtrzymał stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje :

Do 31.05.2009 roku ubezpieczona uprawniona była do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Od decyzji odmawiającej prawa do renty na dalszy okres złożyła odwołanie, które zostało oddalone. Oddalono również apelację odwołującej.

Ponownie ubezpieczona nie zgodziła się z decyzją organu rentowego z dnia 12.04.2011 r. odmawiającą prawa do renty na wniosek z dnia 26.07.2010 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 27.02.2012 r. uchylił w/wym decyzję i przekazał sprawę do rozpoznania organowi rentowemu. Powołany w tym postępowaniu jeden z dwóch zespołów biegłych sądowych na podstawie przeprowadzonych badań sądowo - lekarskich i po zapoznaniu się z dokumentacją uznano u ubezpieczonej częściową okresową niezdolność do pracy od 15.11.2011 r. do 14.11.2012 r. Opinia ta wynikała z nowych faktów zaistniałych od czasu wcześniejszych badań odwołującej. Pojawiły się istotne odchylenia w badaniu neurologicznym , stwierdzono także znaczny obrzęk kończyny dolnej prawej po przebytej świeżo zakrzepicy podudzia prawego.

W wyniku ponownego rozpoznania sprawy komisja lekarska w dniu 20.07.2012 r. uznała, że ubezpieczona jest zdolna do pracy.

Stanowiska powyższego nie podzielili biegli sądowi. Badana jest nadal okresowo częściowo niezdolna do pracy do 12.2014 r. Biegli uznali za zasadne wnioski opinii z 08.11.2011 r. ( ze sprawy VI U 1307/11 ) co do orzeczonej niezdolności do pracy a stan zdrowia ubezpieczonej od tego czasu nie uległ istotnej poprawie. Niezdolność do pracy spowodowana jest przede wszystkim schorzeniami układu kostno-stawowego z objawami neurologicznymi oraz chorobami współistniejącymi. Dolegliwości w przebiegu istniejących schorzeń występują w większym nasileniu niż uznali to lekarze orzecznicy organu rentowego.

Wnioski tożsame wysnuł także kolejny zespół biegłych sądowych. Ubezpieczona była częściowo niezdolna do pracy do 14.12.2012 r. Od tego czasu w stanie zdrowia badanej nie nastąpiła poprawa i jest ona nadal częściowo niezdolna do pracy do 31.12.2014r.

Datę końcową ubezpieczenia odwołującej można ustalić na dzień 27.11.2010 r.- pobieranie zasiłku dla bezrobotnych.

Dowód : dokumentacja w aktach ZUS, dokumentacja medyczna k 15-24, 76-79, opinie biegłych k.25-26, 43, 60,90-91, zaświadczenie k. 32033, opinia biegłych z 08.11.2011 r. w aktach VI U 1307/11.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów, uznając je za wzajemne spójne i w związku z tym wiarygodne.

Biegli, którzy wydawali w sprawie opinię są doświadczonymi specjalistami z tych dziedzin medycyny, które odpowiadają schorzeniom ubezpieczonej. Opinię wydali po zapoznaniu się z dokumentami leczenia i po przeprowadzeniu stosownego wywiadu. Orzeczenia biegłych zostały prawidłowo uzasadnione, a wnioski w nich zawarte nie nasuwają wątpliwości co do ich trafności.

Sąd uznał zatem opinie biegłych sądowych za miarodajne dla oceny zdolności powódki do pracy i oparł na nich swoje rozstrzygnięcie. W ocenie Sądu Okręgowego zastrzeżenia wniesione przez organ rentowy nie wpłynęły na konieczność dalszej weryfikacji oceny stanu zdrowia odwołującej, gdyż wszystkie zgłaszane kontrargumenty mogące mieć wpływ na ocenę stanu zdrowia odwołującej zostały omówione w opiniach. W ocenie Sądu, stanowiły one jedynie polemikę z ustaleniami biegłych.

Nie można przyjąć, zdaniem Sądu, że koniecznym było dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego zespołu biegłych, skoro praktycznie wszystkie złożone opinie była dla pozwanego niekorzystne. Przepis art. 278 § 1 k.p.c. stanowi, iż w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia opinii. Na jego podstawie dowód z opinii biegłego podlega ocenie sądu przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. Do utrwalonych poglądów należy to, że, potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1997 r., II UKN 23/97, OSNAPiUS 1997 nr 23, poz. 476; z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 108/97, OSNAPiUS 1998 nr 5, poz. 161; z dnia 21 maja 1997 r., II UKN 131/97, OSNAPiUS 1998 nr 3, poz. 100; z dnia 18 września 1997 r., II UKN 260/97, OSNAPiUS 1998 nr 13, poz. 408; z dnia 10 grudnia 1997 r., II UKN 391/97, OSNAPiUS 1998 nr 20, poz. 612; z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000 nr 22, poz. 807 oraz z dnia 10 września 1999 r., II UKN 96/99, OSNAPiUS 2000 nr 23, poz. 869).

Jak wyraził się w wyroku z dnia 25 czerwca 2009 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach - V ACa 139/09 (LEX nr 551993 ) opinia biegłego podlega ocenie Sądu z uwzględnieniem kryteriów oceny tego rodzaju dowodu, takich jak poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii sposób motywowania sformułowanego stanowiska, stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej.

2. O ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające w wątpliwość. W przeciwnym wypadku wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu, co winno skutkować jego pominięciem.

Samo niezadowolenie strony z oceny przedstawionej przez biegłych nie uzasadnia potrzeby dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii innych biegłych ( Wyrok z dnia 6 maja 2009 r. Sąd Najwyższy II CSK 642/08LEX nr 511998).

Powołując się na przytoczone poglądy prawne, Sąd doszedł do wniosku, że pomimo zastrzeżeń zgłaszanych przez organ rentowy przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie dało podstaw do uwzględnienia stanowiska ZUS. Sporządzone opinie biegłych były wiarygodne , kompleksowe i należycie uzasadnione a zastrzeżenia pozwanego nie prowadziły do konieczności ich dalszej weryfikacji. Argumentem przekonującym, w ocenie Sądu, jest podnoszone przez biegłych większe nasilenie dolegliwości niż ustalili to orzecznicy organu rentowego.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy; ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy; niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Natomiast jak wynika z art. 12. 1.w/wym ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

2. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

3. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Skoro ubezpieczona została uznana za osobę częściowo okresowo niezdolną do pracy konieczną była zmiana zaskarżonej decyzji i Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w zw. z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U nr 162, poz. 1118 ze zm.) przyznał powódce prawo do renty do dnia 31.12.2014 r. zgodnie z oceną obu zespołów biegłych. Natomiast za datę początkową uznał 15.11.2011 r. Jest to data wynikającą z opinii z dnia 08.11.2011 r., którą to opinię w całości podzielili biegli powołani w niniejszej sprawie uznając dalsze trwanie u ubezpieczonej niezdolności do pracy. W takiej sytuacji zachowany został również 18 miesięczny okres od ustania ubezpieczenia , tj. od dnia 27.11.2010 r.

Przedmiotem rozstrzygnięcia pozostawało także w niniejszej sprawie, czy organ rentowy w ramach swoich uprawnień i kompetencji poczynił wszystkie możliwe ustalenia faktyczne i wyjaśnił wszystkie okoliczności konieczne do wydania decyzji. W zakresie tym Sąd ustalił, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych na etapie postępowania orzeczniczego po przekazaniu mu do rozpoznania sprawy postanowieniem z dnia 27.02.2012 r. ( VI U 1307/11 ) dysponował odpowiednimi dowodami pozwalającymi na ustalenie, że występuje u badanego częściowa niezdolność do pracy. Wywiad zebrany od ubezpieczonej przez Lekarza Orzecznika ZUS i Komisję Lekarską ZUS odpowiada swą treścią danym zebranym przez biegłych lekarzy sądowych. Zespół specjalistów powołanych przez Sąd dysponował dokładnie tymi samymi dokumentami leczenia i wynikami badań, jakie stanowiły podstawę wadliwego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS. W niniejszej sprawie niewątpliwe jest, że zmiana decyzji w postępowaniu odwoławczym była uzasadniona ustaleniami faktycznymi, które powinny być i były znane organowi rentowemu. Opinia biegłych została wydana w oparciu o dokładnie takie same dokumenty diagnostyczne jakimi dysponował organ rentowy. Kliniczny stan ubezpieczonego również nie uległ zmianie albowiem dane z wywiadu i badanie fizykalne nie wskazują na to by powód w trakcie badania przez biegłych zgłaszał inne dolegliwości aniżeli te, które znane były lekarzom wchodzącym w skład Komisji Lekarskiej ZUS. Z uwagi na powyższe w punkcie 2 wyroku stwierdzono, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, zgodnie z art. 118 ust 1a ustawy emerytalnej.

SSO Joanna Siupka - Mróz