Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Małgorzata Wąchała

po rozpoznaniu w dniu 31.03.2017 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy W. – (...) we W.

przeciwko A. S. i A. L.

o zapłatę 112 107, 69 zł

I. oddala powództwo;

II. zasądza od powoda na rzecz pozwanego A. S. 3 617 zł kosztów procesu;

III. zasądza od powoda na rzecz radcy prawnego K. K. 4 428 zł kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej A. L. z urzędu.

I C 1585 / 16

UZASADNIENIE

Powód Gmina W. – (...) we W. wniósł o zasądzenie od pozwanych solidarnie A. S., W. S., P. S., M. L., A. L. i O. L. 112 107, 69 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi:

- od kwoty 71 179, 99 zł od dnia 01.08.2014 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 40 927, 70 zł od dnia wytoczenia powództwa (12.11.2014 r.) do dnia zapłaty,

a także o zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów procesu.

Powód podał, że pozwani zajmują bez tytułu prawnego lokal mieszkalny położony przy ul. (...) we W., który wchodzi w skład zasobu mieszkaniowego Gminy W.. Zgodnie z art. 18 ust. 1 uopl zobowiązani są do zapłaty na rzecz powoda odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z lokalu w wysokości czynszu, jaki można było uzyskać z tytułu najmu lokalu. Dodatkowo zobowiązani są do uiszczania opłat z tytułu mediów dostarczanych do lokalu, których dostawę zapewnia powód. Powód dokonywał naliczeń należnego odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Pozwani nie wypełnili swojego zobowiązania i nie uregulowali należności z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, które na dzień 31;07.2014 r. wynosi 71 179, 99 zł. Ponadto naliczył odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie ww. należności, które na dzień 31.07.2014 r. wynoszą 40 927, 70 zł. Powód wzywał pozwanych do uregulowania należności, jednakże bezskutecznie.

Nakazem zapłaty z dnia 20.11.2014 r., I Nc 1148/14, Sąd Okręgowy uwzględnił żądanie pozwu.

W dniu 21.12.2015 r. pozwana A. L. złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 20.11.2014 r., zaskarżając ten nakaz w całości.

Pozwana zarzuciła, że nie zamieszkuje w lokalu przy ul. (...) od 31.01.2011 r. Co do pozostałej części roszczenia podniosła zarzut przedawnienia.

Pozwana podała, że nie otrzymała nakazu zapłaty, o jego wydaniu dowiedziała się z racji zajęcia rachunku bankowego w toku egzekucji w dniu 27.11.2015 r.

W dniu 23.12.2015 r. pozwany A. S. wniósł zażalenie na postanowienie z dnia 26.10.2015 r. o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 20.11.2014 r.

Podniósł, że o wydaniu nakazu zapłaty dowiedział się w dniu 18.12.2015 r. z zawiadomienia o wszczęciu egzekucji.

Podał, że wskazany przez powoda adres był adresem służbowym pozwanego do lat 60-tych XX wieku. Od dnia 26.11.(...) r. pozwany zamieszkuje w W. przy ul. (...).

W dniu 28.01.2016 r. A. S. złożył sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 20.11.2014 r., I Nc 1148/14.

Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Pozwany podniósł, że wskazany przez powoda adres był jego adresem zamieszkania do lat 60-tych XX wieku. Od kilkudziesięciu lat pozwany zamieszkuje w W. przy ul. (...).

Postanowieniem z dnia 11.05.2016 r. Sąd Okręgowy ustanowił dla pozwanej A. L. pełnomocnika z urzędu.

Odpis nakazu zapłaty z dnia 20.11.2014 r., I Nc 1148/14, został doręczony pełnomocnikowi pozwanej r.pr. K. K. dnia 02.08.2016 r. (k. 125).

Odpis nakazu zapłaty z dnia 20.11.2014 r., I Nc 1148/14, został doręczony pozwanemu A. S. dnia 28.07.2016 r. (k. 126).

W piśmie z dnia 16.08.2016 r. (k. 130-131) pozwany A. S. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Pozwany podał, że lokal przy ul. (...) po rozwodzie latem (...) r. jako najemca jego była żona E. S., która mieszkała tam do śmierci z dziećmi i przysposobioną córką M. L. i jej dziećmi. Pozwany od (...) r. nie był w tym mieszkaniu ani razu. W tym samym roku otrzymał przydział na mieszkanie służbowe w W., w którym mieszka do dziś. W 1995 r. powód podpisał aneks do umowy najmu wyłącznie z byłą żoną pozwanego, co tylko potwierdza stanowisko pozwanego.

Pozwany zgłosił zarzut przedawnienia roszczenia powoda obejmującego okres do dnia 12.11.2011 r.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny.

Dnia (...) (...) r. A. S. otrzymał od (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. przydział na lokal mieszkalny przy ul. (...) w W., kategorii M-3, składający się z trzech izb o łącznej powierzchni użytkowej 38, 3 m ^{( 2)}, z prawem zamieszkania wraz z synami P. S. i T. S..

Od dnia (...) r. A. S. zameldowany jest na pobyt stały przy ul. (...)

(...)w W.(P. (...)).

/ dowód: zaświadczenie Urzędu (...)z dnia 23.12.2015 r. – k. 77; przydział lokalu

mieszkalnego z dnia (...) r. – k. 137 /

Dnia 01.03.1995 r. Gmina W. – (...) W. oraz E. S. zawarli aneks do umowy najmu lokalu mieszkalnego.

Przedmiotem najmu był lokal mieszkalny przy ul. (...), składający się z trzech pokoi, kuchni, łazienki i przedpokoju o łącznej powierzchni użytkowej 61, 50 m ².

/ dowód: aneks do umowy najmu – k. 133-136 /

W lokalu przy ul. (...) zamieszkiwała M. L. z dziećmi A. L. i O. L.. Wcześniej mieszkał tam również brat M. L. P. S..

A. L. wyprowadziła się z tego lokalu po ukończeniu 18 lat, tj. (...)r. Mieszkała w różnych miejscach w Polsce, m.in. we W. na T., w W., w G., w wakacje jeździła po Polsce, np. na festiwale.

W okresie 10.2013 r. – 07.2014 r. A. L. najmowała pokój od T. W., zam. w K..

Od lipca 2014 r. do stycznia 2015 r. pozwana zamieszkiwała w C. przy ul. (...) u T. G..

Dnia (...) r. w W. A. L. urodziła córkę Z. G., której ojcem jest A. G..

Dnia (...) r. A. L. wymeldowała się z pobytu stałego w lokalu przy ul. (...) we W..

Od dnia (...) r. A. L. wraz z córką Z. G. przebywała w Schronisku (...)przy ul. (...) we W..

/ dowód: zaświadczenie UM W. z dnia 28.07.2015 r. – k. 61; oświadczenie O. L.

z dnia 12.12.2015 r. – k. 62; oświadczenie M. L. z dnia 12.12.2015 r. – k. 63;

zaświadczenie z dnia 16.12.2015 r. – k. 64; odpis aktu urodzenia nr (...)z dnia

(...) r. – k. 65; oświadczenie L. G. z dnia 16.12.2015 r. – k. 66;

potwierdzenia przelewu – k. 67-73; wydruki korespondencji – k. 162-171; potwierdzenia

przelewu – k. 172-174; zeznania pozwanej A. L. – e-protokół z dnia

31.03.2017 r. 00.05.39-00.08.02 /

Powód naliczył odszkodowanie za korzystanie z lokalu przy ul. (...) za okres od

30.06.2007 r. do dnia 31.07.2014 r. w kwocie 71 179, 99 zł należności głównej i 40 927, 70 zł skapitalizowanych odsetek za opóźnienie.

Naliczenie wynosiło kolejno:

- 906, 12 zł,

- 981, 28 zł – od 01.2008 r.,

- 1 008, 34 zł – od 05.2008 r.,

- 652, 08 zł – od 01.2009 r.,

- 657, 98 zł – od 03.2009 r.,

- 683, 20 zł – od 08.2009 r.,

- 696, 98 zł – od 03.2010 r.,

- 747, 73 zł – od 10.2010 r.,

- 748, 51 zł – od 01.2011 r.,

- 762, 68 zł – od 03.2011 r.,

- 783, 53 zł – od 06.2011 r.,

- 832, 73 zł – od 10.2011 r.,

- 854, 91 zł – od 03.2012 r.,

- 856, 91 zł – od 06.2012 r.,

- 904, 26 zł – od 10.2012 r.,

- 940, 31 zł – od 02.2013 r.,

- 948, 89 zł – od 03.2013 r.,

- 917, 02 zł – od 07.2013 r.,

- 920, 53 zł – od 03.2014 r.

Ostatnia wpłata została odnotowana dnia 27.06.2008 r.

/ dowód: zestawienie – k. 9-11 /

Pismami z dnia 15.09.2014 r. powód skierował do pozwanych wezwania do zapłaty 82 550, 52 zł zaległych należności z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego przy ul. (...) we W. naliczonych na dzień 01.08.2014 r.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 15.09.2014 r. – k. 12-17 /

Dnia 17.12.2015 r. A. L. stawiła się w Kancelarii Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków G. M.. Oświadczyła, że nie zamieszkuje pod adresem (...) we W. od stycznia 2011 r. Otrzymała z akt KM 4808/15 nieodebraną korespondencję z dnia 17.11.2015 r.

/ dowód: protokół z dnia 17.12.2015 r., KM 4808/15 – k. 110 /

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo skierowane przeciwko A. S. i A. L. nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód dochodzi od pozwanych zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego przy ul. (...) we W.. Powołał się na przepis art. 18 ustawy z dnia 23.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów. Zgodnie z art. 18 ust. 1 uopl osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Z kolei zgodnie z art. 18 ust. 2 uopl odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu.

Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Normie tej w warstwie procesowej odpowiadają art. 3 kpc, wedle którego strony zobowiązane są przedstawiać dowody, oraz art. 232 kpc stanowiący, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Powód powinien był zatem wykazać, że osoby, od których domaga się odszkodowania, faktycznie zajmują lokal mieszkalny przy ul. (...), a także wykazać wysokość żądanego świadczenia jako odpowiadającego wysokości czynszu. Powód nie wywiązał się jednakże ze spoczywającego na nim obowiązku dowodowego. Przebieg procesu oraz treść zgromadzonego materiału dowodowego nie tylko nie potwierdzają zasadności zgłoszonego przez powoda roszczenia, ale wręcz poważnie to roszczenie podważają.

Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę, że sąd dysponował materiałem dowodowym przedłożonym w przeważającej mierze przez pozwanych. Powód przedstawił jedynie kartotekę finansową zawierającą naliczenia od 2007 r. oraz wezwania do zapłaty. Żadnej dalszej inicjatywy dowodowej nie wykazał.

Pozwani zaprzeczyli faktowi zamieszkiwania w spornym lokalu w okresie objętym żądaniem pozwu, przy czym A. S. twierdził, że w ogóle nie mieszkał w tym lokalu w okresie objętym żądaniem pozwu, natomiast A. L. twierdziła, że nie mieszkała tam w okresie biegnącym od dnia 30.01.2011 r.

Stanowiska procesowe obojga pozwanych znalazły potwierdzenie, a co najmniej uprawdopodobnienie w wysokim, graniczącym wręcz z pewnością stopniu, w zgromadzonym materiale dowodowym.

Pozwany A. S. wykazał przedstawiając przydział lokalu mieszkalnego oraz zaświadczenie o zameldowaniu, iż co najmniej od listopada (...) r. stale zamieszkuje w W. przy ul. (...). Trafnie też podniósł, że już w 1995 r., kiedy to powód zawarł

z E. S. aneks do umowy najmu mającej za przedmiot lokal przy ul. (...)

(...), pozwany nie był z tym lokalem związany. Trzeba zwrócić uwagę, że A. S. ani nie był stroną umowy najmu z dnia 01.03.1995 r. ani też nie został w niej wskazany jako współzamieszkujący z najemczynią lub współuprawniony do zamieszkiwania. Można też zauważyć, że w kartotece finansowej dołączonej do pozwu powód nawet nie wskazał nru pesel tego pozwanego, co może sugerować, iż w 1992 r., kiedy to nry pesel zaczęły być powszechnie stosowane i wpisywane do dokumentów tożsamości wydawanych przez organy gmin, A. S. nie był mieszkańcem W. i nr pesel uzyskał w innym urzędzie.

Z kolei pozwana A. L. wykazała przedkładając różnego rodzaju dokumenty, iż nie przebywała na stałe w spornym lokalu od 30.01.2011 r. Pozwana zeznała, co wynika także z oświadczeń złożonych przez jej matkę i brata, że wyprowadziła się z chwilą uzyskania pełnoletniości (co nastąpiło właśnie dnia 30.01.2011 r.), a następnie mieszkała w różnych miejscach w Polsce. Potwierdzają to również przedłożone przez pozwaną dokumenty, z których wynika, że opłacała czynsz za pokój na rzecz wynajmującego zamieszkującego poza W., otrzymywała świadczenia z funduszu alimentacyjnego na córkę Z. jako zamieszkała w W., jej córka Z. urodziła się w W., także znajomi pozwanej byli przez nią na bieżąco informowani o konflikcie domowym i zmianie miejsca pobytu.

Następnie należy zwrócić uwagę na bierność procesową po stronie powoda. Po wniesieniu przez pozwanych sprzeciwów od nakazu zapłaty z dnia 20.11.2014 r. sprzeciwy oraz pozostałe pisma procesowe wraz z załącznikami zostały doręczone pełnomocnikowi powoda, który został jednocześnie zobowiązany do złożenia pisma przygotowawczego zawierającego ustosunkowanie się do obu sprzeciwów i zgłoszenie wszelkich twierdzeń i wniosków dowodowy w terminie 14 dni pod rygorem ich pominięcia w dalszym postępowaniu (k. 151). Zobowiązanie zostało doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 12.12.2016 r. (k. 154). Wyznaczony termin upłynął bezskutecznie. Powód nie zajął żadnego dalszego stanowiska w sprawie, nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych, nie zaprzeczył twierdzeniom i zarzutom pozwanych; pełnomocnik powoda nie stawił się na rozprawę dnia 31.03.2017 r. W takich okolicznościach twierdzenia pozwanych można uznać za przyznane przez powoda – art. 230 kpc. Zaniechanie należytej aktywności procesowej, w szczególności brak jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej zmierzającej do wykazania zasadności roszczenia, może skutkować wyłącznie negatywnie dla powoda.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące dowody z dokumentów przedstawionych przez strony oraz dowód z przesłuchania pozwanego A. L., która stawiła się na rozprawę. Wobec treści tego materiału i milczenia powoda sąd uznał za zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy i wyłącznie przedłużające postępowanie prowadzenie dowodu z zeznań świadków wskazanych przez pozwanych. Zeznania te w istocie jedynie potwierdziłyby te okoliczności, które już zostały przez strony wykazane. To samo dotyczy

przesłuchania pozwanego A. S..

Niezależnie od powyższego za uzasadnione należało uznać zarzuty pozwanych dotyczące częściowego przedawnienia roszczenia objętego pozwem. Powód wniósł pozew w dniu 20.11.2014 r., żądając odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu za okres od 30.06.2007 r. Roszczenie o odszkodowanie należne z mocy art. 18 ust. 1 uopl przedawnienia się w terminie trzech lat przewidzianym dla roszczeń o świadczenia okresowe (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 07.03.2014 r., IV CNP 33/13; z dnia 09.11.2012 r., IV CSK 303/12). Zatem do dnia wniesienia pozwu przedawnieniu uległy należności za okres do dnia 19.11.2011 r.

W stosunku do odszkodowania za dalszy, nieprzedawniony okres powód nie przedstawił w ogóle sposobu jego wyliczenia, w szczególności odniesienia do czynszu najmu lokalu przy ul. (...). Nie sposób wobec tego ocenić, czy dochodzone roszczenie odpowiada dyspozycji art. 18 ust. 2 zd. drugie uopl.

Biorąc pod uwagę wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego sąd uznał, że powództwo o zapłatę odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego przy ul. (...) skierowane przeciwko A. S. i A. L. nie znalazło usprawiedliwionych podstaw, co skutkuje jego oddaleniem.

Ponieważ pozwani wykazali, iż nie zamieszkują pod adresem (...), za skuteczne można uznać dopiero doręczenie im odpisów nakazu zapłaty, które nastąpiło już po wniesieniu sprzeciwów. Termin do wniesienia sprzeciwu nie biegnie przed doręczeniem odpisu nakazu zapłaty. Wobec tego złożone przez oboje pozwanych sprzeciwy należało uznać za wniesione skutecznie z zachowaniem ustawowego terminu.

Wobec oddalenia powództwa powoda jako przegrywającego sprawę obciąża na podstawie art. 98 kpc obowiązek pokrycia kosztów procesu przypadających pozwanym.

Koszty te w stosunku do pozwanego A. S. obejmują wynagrodzenie pełnomocnika ustalone – z uwagi na datę wniesienia pozwu – na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie – 3 600 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł.

Z kolei w stosunku do pozwanej A. L. koszty zastępstwa procesowego wykonanego z urzędu ustalone zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – 3 600 zł wraz z podatkiem VAT, tj. łącznie 4 428 zł, przypadają ustanowionemu z urzędu pełnomocnikowi pozwanej – r.pr. K. K..

Mając powyższe okoliczności na uwadze sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.