Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 marca 2013 r. (data prezentaty Sądu Rejonowego w Częstochowie) (k. 2 i nast.) powodowie M. B. i S. R. prowadzący działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej (...) wystąpili przeciwko pozwanemu (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W. z roszczeniem o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kwoty 25.000,00 zł, wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 29 września 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2.400,00 zł.

Uzasadniając swoje stanowisko powodowie wskazali, iż na podstawie umowy nr (...) z dnia 6 grudnia 2010 r. zawartej z ,,Budowlano- (...) w K. byli podwykonawcą w zakresie wykonawstwa robót elektrycznych w zadaniu ,,P. dworca kolejowego M.’’, którego inwestorem był pozwany. Powodowie zostali zgłoszeni jako podwykonawcy i realizując swe zadania wynikające z zawartej umowy, po dokonywanych kolejnych odbiorach, wystawiali wykonawcy faktury VAT. Z faktury VAT Nr (...) wykonawca uregulował jedynie kwotę 25.000,00 zł, zaś pozostała kwota 25.000,00 zł nie została zapłacona powodom ani przez wykonawcę, ani przez pozwanego inwestora, pomimo zgłoszenia pozwanemu braku zapłaty ze strony wykonawcy i wniosku o dokonanie bezpośredniej płatności, oraz dostarczenia dokumentacji żądanej przez pozwanego. Powodowie podnieśli, iż pozwany inwestor został wskazany jako jedyny pozwany z uwagi na ogłoszenie upadłości likwidacyjnej wykonawcy.

Nakazem zapłaty z dnia 22 kwietnia 2013 r., sygn. akt VIII GNc 1161/13, wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w Częstochowie nakazał pozwanemu, aby zapłacił na rzecz powodów dochodzoną kwotę wraz z odsetkami i kosztami procesu (k. 57).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym w dniu 14 maja 2013 r. (data nadania w urzędzie pocztowym) (k. 63 i nast.) pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej sądu, wnosząc o odrzucenie pozwu z uwagi na brak zdolności sądowej wskazanej jako powód spółki cywilnej, a w przypadku braku odrzucenia pozwu o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swą rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, iż w wyniku braku przedstawienia pozwanemu umowy zawartej pomiędzy powodami a wykonawcą, nie doszło do powstania odpowiedzialności solidarnej pozwanego razem z wykonawcą wobec powodów. Zdaniem pozwanego nie została mu przedstawiona załączona do pozwu umowa nr (...), ani harmonogram rzeczowo-finansowy, ponadto na podstawie umowy nr (...) nie sposób sprecyzować, jakie roboty powodowie faktycznie wykonywali, zaś z faktury VAT nie wynika, za jakie roboty powodowie żądają zapłaty. Tym samym powodowie nie zostali zgłoszeni jako podwykonawca, zaś pozwany nie wyraził zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą.

W replice na odpowiedź na pozew (k. 98 i nast.) powodowie podtrzymali swe stanowisko, wskazując m.in., iż: pozwany już na etapie zawierania umowy z wykonawcą znał podwykonawców oraz zakres wykonywanych przez nich robót, na jego żądanie powodowie jako podwykonawcy składali oświadczenia w przedmiocie uregulowania na ich rzecz należności przez wykonawcę, wymieniali z pozwanym korespondencję jako podwykonawcy, ponadto jako podwykonawcy zostali wskazani w protokołach odbioru instalacji elektrycznej.

Postanowieniem z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt VIII GC 455/13, Sąd Rejonowy w Częstochowie stwierdził swą niewłaściwość miejscową i przekazał niniejszą sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi (k. 148).

Tutejszy Sąd, a następnie rozpoznający zażalenie pozwanego Sąd Okręgowy w Warszawie, nie stwierdził podstaw do odrzucenia pozwu (postanowienie SR – k. 191 i 197-198, zażalenie – k. 312 i nast., postanowienie SO – k. 342-344).

W kolejnych pismach procesowych strony podtrzymały swe dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 listopada 2010 r. zamawiający (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. (dalej również: (...)) zawarł z wykonawcą ,,Budowlano- (...) z siedzibą w K. umowę Nr (...) (poświadczona za zgodność kserokopia umowy – k. 20-30; kserokopie: specyfikacji istotnych warunków zamówienia – k. 237-274v., oferty – k. 213-236v.).

Przedmiotem umowy było wykonanie przebudowy dworca kolejowego M. wraz z wykonaniem dworca tymczasowego zapewniającego ciągłość funkcjonowania dworca (§ 1 umowy – k. 21).

Wykonawca był uprawniony powierzyć podwykonawcom część robót, które zostały wskazane w wypełnionym przez wykonawcę załączniku nr 4 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (§ 2 ust. 16 umowy – k. 23, wypełniony załącznik nr 4 do SIWZ – k. 235v.).

Zamawiający miał prawo żądać od wykonawcy oświadczenia podwykonawcy, że wszelkie wzajemne zobowiązania finansowe związane z wykonywanymi robotami przez podwykonawców, dotyczącymi danej inwestycji zostały przez wykonawcę uregulowane, zaś do czasu otrzymania zaświadczeń zamawiający mógł wstrzymać płatność faktur (§ 4 ust. 9 umowy – k. 25).

W dniu 6 grudnia 2010 r. ,,Budowlano- (...) z siedzibą w K. zawarła z M. B. i S. R., prowadzącymi działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej (...) (dalej również: (...)), umowę podwykonawczą Nr 114 (poświadczona za zgodność kserokopia umowy wraz z aneksem nr (...) – k. 12-19).

Przedmiotem umowy było wykonanie robót instalacji elektrycznych w zadaniu inwestycyjnym ,,P. dworca kolejowego M.’’ wraz z wykonaniem wszystkich przyłączy i instalacji elektrycznych dworca tymczasowego (§ 1 ust. 1 umowy – k. 12). Strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 720.182,54 zł brutto (§ 3 ust. 1 umowy – k. 14). Podstawę do wystawienia faktur stanowił protokół odbioru wykonanych robót (§ 4 ust. 1 umowy – k. 14).

Od momentu rozpoczęcia robót inspektor nadzoru robót elektrycznych z ramienia inwestora – J. W. (1) – wiedział, że (...) wykonywał prace jako podwykonawca (zeznania świadka J. W. (1) – k. 143v.; przesłuchanie powoda S. R. – k. 382).

Pismem z dnia 8 sierpnia 2012 r., nr (...), likwidator wykonawcy zgłosił inwestorowi podwykonawcę (...), załączając zawartą z podwykonawcą umowę, zaś inwestor, mając wiedzę iż (...) jest podwykonawcą, nie zgłosił wobec powyższego sprzeciwu lub zastrzeżeń, ani nie kwestionował obecności podwykonawcy na placu budowy (poświadczone za zgodność kserokopie: pisma wraz z potwierdzeniem nadania – k. 396-398, wydruku wiadomości e-mail – k. 113; zeznania świadków: J. W. (1) – k. 143v., R. J. – k. 144v-146; przesłuchanie powodów: S. R. – k. 382-385 i M. B. – k. 386-388).

W toku wykonywanych robót inwestor wielokrotnie zwracał się do wykonawcy o dostarczenie oświadczeń podwykonawców w przedmiocie uregulowania przez wykonawcę zobowiązań finansowych za wykonane przez podwykonawców roboty. W pismach z dnia 31 maja 2012 r. oraz z dnia 31 lipca 2012 r. S. R. i M. B. wskazali inwestorowi, że są podwykonawcą robót. W swoich pismach, (...) traktował (...) jako podwykonawcę (poświadczone za zgodność kserokopie: pism – k. 107-112, wydruku wiadomości e-mail – k. 113 przesłuchanie powodów: S. R. – k. 383 i M. B. – k. 386).

W toku wykonywanych robót podwykonawca (...) korzystał z własnego podwykonawcy J. C. prowadzącego działalność pod firmą (...), wypłacając swemu podwykonawcy należne wynagrodzenie za wykonane prace (wydruk ze strony www – k. 377-379, wydruk z (...) k. 380; zeznania świadka J. W. (2) – k. 147 przesłuchanie powoda S. R. – k. 385).

Podwykonawcy wykonali roboty objęte umową zawartą z wykonawcą. Nie zostały wykonane prace związane z montażem zegarów, co nie było możliwe z uwagi na stan terenu wokół budynku, oraz drobne prace związane z podłączeniem wentylatorów i hydroforu oraz montażem kurtyn powietrznych, z tym że część prac związanych z przyłączami wykonywał inny podmiot, tj. (...), zaś część prac została wykonana przez podwykonawców dodatkowo na prośbę inwestora (poświadczona za zgodność kserokopia protokołu – k. 52-53; zeznania świadków: E. D. – k. 142v., J. W. (1) – k. 144v., R. J. – k. 145v., J. W. (2) – k. 146v. przesłuchanie powodów: S. R. – k. 384-385 i M. B. – k. 386).

W dniu 29 sierpnia 2012 r., na podstawie protokołu odbioru wykonanych robót w okresie od dnia 9 sierpnia 2011 r. do dnia 29 sierpnia 2012 r., podwykonawcy wystawili wykonawcy fakturę VAT Nr (...) na kwotę 50.000,00 zł brutto, z 30-dniowym terminem płatności (poświadczone za zgodność kserokopie: faktury – k. 31, protokołu – k. 32; zeznania świadka R. J. – k. 145).

Z uwagi na zapłatę przez wykonawcę jedynie połowy kwoty wskazanej na fakturze VAT Nr (...), pismem nadanym w dniu 22 października 2012 r. i doręczonym (...) w dniu 25 października 2012 r. podwykonawcy wystąpili do (...), jako inwestora zobowiązanego solidarnie wraz z wykonawcą do zapłaty wynagrodzenia za roboty wykonane przez podwykonawcę, o zapłatę pozostałej kwoty 25.000,00 zł w terminie 7 dni (poświadczona za zgodność kserokopia fragmentu pisma wraz z potwierdzeniami nadania i odbioru – k. 33-35; zeznania świadka R. J. – k. 145; przesłuchanie powoda M. B. – k. 387).

W odpowiedzi z dnia 9 listopada 2012 r. (...) oświadczył, iż z posiadanej przez niego dokumentacji wynikało, że do dnia 29.06.2012 r. została zafakturowana kwota 254.094,96 zł netto za wykonanie robót elektrycznych w obiekcie, zaś podwykonawca (...) s.c. oświadczył pismem doręczonym w dniu 05.09.2012, że ta kwota została uregulowana przez wykonawcę zadania (poświadczona za zgodność kserokopia pisma wraz z kopertą – k. 36-37).

W odpowiedzi na pismo z dnia 9 listopada 2012 r. podwykonawcy przedłożyli inwestorowi komplet dokumentów rozliczeniowych, tj. fakturę VAT Nr (...), protokół odbioru robót i potwierdzenie przelewu kwoty 25.000,00 zł, wskazując ponadto, iż oświadczenie powołane przez (...) w piśmie z dnia 9 listopada 2012 r. odnosi się do faktur wystawionych przed datą 29 czerwca 2012 r., a więc nie obejmuje przedmiotowej faktury (poświadczona za zgodność kserokopia pisma wraz z potwierdzeniami nadania i odbioru – k. 38-39).

Postanowieniem z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. akt VIII GU 66/12, Sąd Rejonowy w Częstochowie ogłosił (...) ,,Budowlano- (...) z siedzibą w K. (poświadczony za zgodność wydruk informacji z internetowego (...) k. 46).

Pismem z dnia 23 listopada 2012 r. (...) wystąpił do wykonawcy o wskazanie, w jaki sposób rozliczył się z ,,Podwykonawcą firmą (...) sc.’’. W odpowiedzi syndyk masy upadłości wykonawcy potwierdził, iż wykonawca nie uregulował połowy należności z faktury VAT Nr (...), czyli kwoty 25.000,00 zł (poświadczone za zgodność kserokopie pism – k. 40-41).

W dniu 28 września 2012 r. został podpisany protokół odbioru instalacji elektrycznej. Protokół z dnia 28 września 2012 r. podpisał S. R. jako kierownik robót elektrycznych, zaś protokół przekazania obiektu z dnia 27 lutego 2013 r. podpisał S. R. jako przedstawiciel podwykonawcy robót elektrycznych. Listę obecności na spotkaniu w dniu 17 maja 2012 r. S. R. podpisał jako przedstawiciel wykonawcy. S. R. był zarówno podwykonawcą, jak i kierownikiem robót elektrycznych wskazanym w umowie nr (...) (poświadczone za zgodność kserokopie: protokołów – k. 47-54, listy obecności – k. 375-376; umowy nr (...) – k. 12-19, zeznania świadka R. J. – k. 145v. J. W. (2) – k. 146v.; przesłuchanie powodów: S. R. – k. 382-383 i M. B. – k. 386).

Pismem z dnia 18 grudnia 2012 r. syndyk masy upadłości ,,Budowlano- (...) z siedzibą w K. oświadczył (...), że odstępuje od umowy Nr (...), zaś ewentualnych roszczeń z tego tytułu można dochodzić zgłaszając wierzytelność na ręce Sędziego komisarza (poświadczona za zgodność kserokopia pisma – k. 74).

Z uwagi na upadłość wykonawcy inwestor wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na dokończenie robót – przebudowy dworca kolejowego M. (kserokopie: specyfikacji istotnych warunków zamówienia – k. 275 -301v., pism i wydruków wiadomości e-mail – k. 302-310).

Wezwaniami do zapłaty z dnia 15 lutego 2013 r. i z dnia 28 lutego 2013 r. podwykonawcy wystąpili do (...) o zapłatę niewypłaconego im przez wykonawcę wynagrodzenia, w tym kwoty 25.000,00 zł, stanowiącej niezapłaconą część należności wskazanej na fakturze VAT Nr (...) (poświadczone za zgodność kserokopie wezwań wraz z potwierdzeniami nadania – k. 42-45).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie złożonych w sprawie wydruków, kserokopii oraz poświadczonych za zgodność z oryginałami kserokopii dokumentów i wydruków, którym dał wiarę w pełni wobec braku podstaw do zakwestionowania ich prawdziwości przez Sąd z urzędu, oraz nie kwestionowania ich prawdziwości przez strony.

Sąd dopuścił dowód ze złożonego przez powodów pisma wykonawcy do pozwanego inwestora wraz z potwierdzeniem nadania (k. 396-398), w którym wykonawca dokonał zgłoszenia powodów jako podwykonawców i przedstawił pozwanemu umowę zawartą z powodami, uznając na podstawie art. 207 § 6 k.p.c. w zw. z art. 217 § 2 k.p.c., iż powodowie uprawdopodobnili, że nie złożyli przedmiotowego pisma na wcześniejszym etapie postępowania bez własnej winy, oświadczeniem iż pismo zostało odnalezione 2 dni przed terminem rozprawy (k. 388). Mając na uwadze ogłoszenie upadłości i likwidację wykonawcy, prawdopodobnym było, że dostęp do dokumentacji znajdującej się w posiadaniu wykonawcy mógł być utrudniony, zaś powód wskazywał istnienie przedmiotowego pisma już na początkowym etapie postępowania. Ponadto, przedmiotowe pismo z uwagi na brak potwierdzenia odbioru, stanowiło jedynie pośrednie i dodatkowe potwierdzenie faktu zgłoszenia powodów pozwanemu jako podwykonawców, gdyż w ocenie Sądu fakt ten został bezpośrednio wykazany za pomocą dowodów z dokumentów, zeznań świadków i przesłuchania powodów, z których jednoznacznie wynikało, że pozwany nie tylko akceptował obecność powodów na placu budowy, ale jednoznacznie traktował ich jako zgłoszonych i zaakceptowanych podwykonawców.

Sąd dopuścił dowód z zeznań świadków: E. D. (k. 141-143v.), J. W. (1) (k. 143v.-144v.), R. J. (k. 146) i J. W. (2) (k. 146-147), oraz dowód z przesłuchania stron ograniczony do przesłuchania powodów (k. 382-388), którym to zeznaniom dał wiarę jako logicznym, spójnym, i znajdującym potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie, za wyjątkiem twierdzeń świadka E. D., iż powodowie nie zostali zgłoszeni inwestorowi jako podwykonawcy. Zeznania wymienionego świadka w tym zakresie są sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie i uznanym przez Sąd za wiarygodny, w szczególności z zeznaniami świadka J. W. (1), zeznaniami powodów, oraz z treścią pism pozwanego, który w toku wykonywanych robót zwracał się do powodów jako podwykonawców, uzależniając wypłatę wynagrodzenia głównemu wykonawcy od rozliczenia należności powodów. Nadto Sąd uznał za niewiarygodne twierdzenia świadka J. W. (1), iż powodowie byli jedynym podwykonawcą w branży elektrycznej, gdyż z przesłuchania powodów wynikało, iż funkcjonował również dalszy podwykonawca, lecz nie był on podwykonawcą zgłoszonym pozwanemu. Powyższa nieścisłość nie wpływa jednak na ocenę zeznań tegoż świadka w pozostałym zakresie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo powodów M. B. i S. R. przeciwko pozwanemu (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W. było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości w zakresie roszczenia głównego i w części w zakresie roszczenia o odsetki, podlegając oddaleniu jedynie w części roszczenia odsetkowego.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego, obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Bezspornym było, iż pozwany jako inwestor zawarł z wykonawcą umowę o roboty budowlane (art. 647 k.c. i nast.) dotyczącą wykonania przebudowy dworca kolejowego w M., a wykonawca zawarł następnie z powodami jako podwykonawcami umowę w przedmiocie wykonania instalacji elektrycznej w w/w inwestycji.

Niniejsze postępowanie dotyczyło kwestii odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie niewypłacone powodom przez wykonawcę, zaś okolicznością sporną było, czy powodowie zostali zgłoszeni pozwanemu jako podwykonawcy i pozwany wyraził zgodę na zawarcie przez wykonawcę umowy z powodami, a tym samym, czy pozwany odpowiadał solidarnie z wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia powodom.

Zgodnie z art. 647 ¹ § 2 i 5 k.c. do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy (§ 2). Zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę (§ 5).

Z art. 647 ¹ § 2 zdanie drugie k.c. wynika, że wyrażenie przez inwestora zgody w sposób bierny objawia się brakiem zgłoszenia na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie. Do przyjęcia, że zgoda inwestora nastąpiła przez „przemilczenie” niezbędne jest zatem przedstawienie mu umowy z podwykonawcą lub jej projektu wraz z odpowiednią częścią dokumentacji. Przedłożenie inwestorowi do akceptacji umowy (jej projektu) musi mieć charakter „kierunkowy”, tzn. nastąpić „w celu” wyrażenia zgody na jej zawarcie. Najistotniejszym warunkiem skuteczności tak wyrażonej zgody inwestora jest znajomość treści umowy zawartej między wykonawcą a podwykonawcą. Natomiast wyrażenie zgody przez inwestora w sposób czynny nie jest objęte procedurą z art. 647 § 2 zdanie drugie k.c. i może nastąpić w sposób wyraźny pisemnie bądź ustnie, albo poprzez inne zachowanie, które w sposób dostateczny ujawnia wolę inwestora (art. 60 k.c.). Może zatem nastąpić to poprzez czynności faktyczne, w sposób dorozumiany, na przykład przez tolerowanie obecności podwykonawcy na placu budowy, dokonywanie wpisów w jego dzienniku budowy, odbieranie wykonanych przez niego robót, oraz dokonywanie podobnych czynności. Przyjmuje się przy tym, że „czynna” zgoda inwestora, wyrażona również konkludentnie, na zawarcie umowy z podwykonawcą, będzie mogła być uznana za skuteczną tylko wówczas, jeżeli ma on wiedzę o istotnych elementach tej umowy, tzn. o przedmiocie prac, jakie ma wykonać podwykonawca oraz o przysługującym mu wynagrodzeniu, bowiem te elementy kreują zakres jego solidarnej odpowiedzialności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. akt I ACa 604/14, LEX nr 1602872).

Zgoda inwestora, wymagana przez art. 647 ¹ § 2 i 3 k.c., może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia je w sposób dostateczny (art. 60 k.c.), niezależnie od tego zgodę uważa się za wyrażoną w razie ziszczenia się przesłanek określonych w art. 647 ¹ § 2 zdanie drugie k.c. Oznacza to, że przyjmowane są, dla uznania działań inwestora za zgodę, trzy sposoby jej wyrażenia przez: oświadczenie woli inwestora wprost wyrażające zgodę, dorozumiane czynności, obejmujące aktywne zachowania, przejawiające dostatecznie wolę w postaci zgody oraz interpretację biernego zachowania się inwestora jako zgody, jeżeli nie doszło do zgłoszenia sprzeciwu lub zastrzeżeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2014 r., sygn. akt IV CSK 733/13, LEX nr 1541191). Przy zgodzie biernej wystarczy, jeśli inwestor mógł się zapoznać z dokumentacją, w oparciu o którą roboty wykonuje podwykonawca i ma lub powinien posiadać wiedzę o zakresie robót i wynagrodzeniu uzgodnionym w umowie z podwykonawcą’’ (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 listopada 2014 r., sygn. akt I ACa 1136/14, LEX nr 1630574).

W niniejszej sprawie powodowie ponad wszelką wątpliwość wykazali, iż pozwany wyraził zgodę na zawarcie umowy pomiędzy wykonawcą a powodami jako podwykonawcą, oraz akceptował fakt wykonywania przez powodów robót w zakresie instalacji elektrycznej.

Powodowie przedstawili na powyższą okoliczność szereg dowodów, w tym dowód z zeznań świadków oraz przesłuchania stron, oraz dowód z dokumentów, w szczególności:

- pisma powodów z dnia 31 maja 2012 r. i z dnia 31 lipca 2012 r. (k. 109, 110), w których powodowie oświadczyli pozwanemu, iż są podwykonawcą robót elektrycznych;

- pisma z dnia 9 sierpnia 2012 r. (k. 108), w którym pozwany wystąpił do wykonawcy o dostarczenie oświadczeń podwykonawców w przedmiocie uregulowania przez wykonawcę zobowiązań finansowych za wykonane przez podwykonawców roboty;

- pisma pozwanego z dnia 9 listopada 2012 r. (k. 36), w którym pozwany potwierdza, iż posiada dokumentację dotyczącą wcześniejszych rozliczeń wykonawcy z powodowym podwykonawcą;

- pisma z dnia 23 listopada 2012 r. (k. 40), w którym pozwany zwraca się do wykonawcy o udzielenie informacji w przedmiocie rozliczeń wykonawcy z powodowym podwykonawcą;

- pism powodów do pozwanego z żądaniem zapłaty wynagrodzenia niewypłaconego powodom przez wykonawcę (k. 33-35, 38-39, 111-112).

Pozwany nie przedstawił jakiegokolwiek dokumentu, w którym kwestionowałby swą wiedzę i zgodę, że powodowie byli zgłoszonymi podwykonawcami, oraz swą odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia powodom, co jednoznacznie pozwalało przyjąć, iż pozwany otrzymał i zaakceptował umowę zawartą przez wykonawcę z powodami, oraz znał i akceptował zakres robót wykonywanych przez powodów i wysokość należnego im z tego tytułu wynagrodzenia, co wynikało z treści załącznika nr 4 do SIWZ (k. 235v.) oraz treści umowy Nr (...) (k. 12 i nast.).

W ocenie Sądu doświadczenie życiowe i zasady logiki pozwalały przyjąć, iż w przypadku, gdyby powodowie nie zostali zgłoszeni pozwanemu jako podwykonawcy lub pozwany nie wyraziłby zgody na wykonywanie przez nich robót, względnie nie znałby zakresu i wartości wykonywanych przez powodów robót, po pierwsze pozwany wyraziłby swój sprzeciw lub zażądał uzupełnienia dokumentacji, po drugie nie żądałby oświadczeń o rozliczaniu należności na linii wykonawca-podwykonawca, po trzecie zareagowałby odmownie na kierowane przez powodów pisma w przedmiocie niewypłaconego wynagrodzenia. Tymczasem pozwany nie zareagował sprzeciwem na fakt występowania powodów jako podwykonawców w kierowanej do niego korespondencji oraz na obecność pracowników i sprzętu powodów na placu budowy, a jedynie żądał składania oświadczeń w celu zabezpieczenia swych interesów jako podmiotu odpowiadającego solidarnie z wykonawcą za wynagrodzenie podwykonawców. Pozwany nie kwestionował skierowanego do niego przez powodów żądania zapłaty wynagrodzenia, zwracając się jedynie o uzupełnienie przez powodów dokumentacji dotyczącej wykonania robót objętych niezapłaconą przez wykonawcę fakturą i potwierdzenie braku wypłaty wynagrodzenia przez wykonawcę. Pozwany nie kwestionował faktu podpisania przez powoda jako podwykonawcę protokołu przekazania obiektu (k. 48), zaś inspektor nadzoru z ramienia inwestora i przedstawiciele inwestora traktowali pozwanych jako zgłoszonych i zaakceptowanych podwykonawców.

Powodowie wykazali też, że prace, za które dochodzą zapłaty wynagrodzenia, zostały przez nich wykonane, a wykonawca nie zapłacił powodom dochodzonej należności.

Reasumując powyższe, Sąd w punkcie I sentencji wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powodów jako wspólników spółki cywilnej dochodzoną kwotę 25.000,00 zł, tytułem niezapłaconej przez wykonawcę części wskazanego na fakturze VAT Nr (...) wynagrodzenia za wykonane roboty elektryczne przy przebudowie dworca kolejowego w M., wraz z odsetkami ustawowymi (art. 481 § 1 i 2 k.c.), liczonymi od dnia 3 listopada 2012 r. do dnia zapłaty.

Pismo powodów, stanowiące wezwanie do zapłaty przez pozwanego przedmiotowej należności w terminie 7 dni (k. 33), zostało doręczone pozwanemu w dniu 25 października 2012 r. (k. 35), tym samym wyznaczony termin do zapłaty upłynął z dniem 2 listopada 2012 r.

Toteż w punkcie II sentencji wyroku Sąd oddalił powództwo w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty roszczenia głównego za okres od dnia 29 września 2012 r., tj. od dnia wymagalności roszczenia wobec wykonawcy, do dnia 2 listopada 2012 r., tj. do dnia upływu terminu do zapłaty wyznaczonego pozwanemu.

Tutejszy Sąd w pełni podzielił stanowisko, iż inwestor nie odpowiada za opóźnienie w zapłacie wynagrodzenia podwykonawcy według terminów, w jakich powinno ono zostać zapłacone przez wykonawcę (np. określonego w fakturach lub umowie podwykonawczej), lecz za własne opóźnienie, dla którego decydujące jest ustalenie, w jakim terminie inwestor powinien zaspokoić skierowane w stosunku do niego roszczenie podwykonawcy o zapłatę wynagrodzenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 października 2014 r., sygn. akt I ACa 140/14, LEX nr 1554627). Inwestor może ponosić odpowiedzialność tylko za własne opóźnienie, a nie za opóźnienie generalnego wykonawcy. W przeciwnym razie mogłoby dojść do podwójnego naliczania odsetek, powstałych z przyczyn leżących po stronie wykonawcy i inwestora, prowadzącego do podwójnego przysporzenia na rzecz podwykonawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 maja 2014 r., sygn. akt I ACa 321/14, LEX nr 1548523). Zakres przedmiotowy odpowiedzialności inwestora ograniczony jest więc w art. 647 ¹ § 5 k.c. do wynagrodzenia należnego wykonawcy - należności głównej, nie obejmuje zaś odpowiedzialności za terminowe dokonanie zapłaty przez wykonawcę, odsetek za opóźnienie powstałych po stronie wykonawcy. Zobowiązanie inwestora wobec podwykonawcy do zapłaty wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę co do zasady ma charakter bezterminowy (art. 455 k.c.). Co za tym idzie termin jego spełnienia przez inwestora wyznacza skierowane do niego wezwanie do zapłaty (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 lutego 2014 r., sygn. akt V ACa 746/13, LEX nr 1448538).

Na podstawie wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. zasady odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu)’’, zaś zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Na niezbędne koszty procesu (art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.) poniesione przez powodów składały się: kwota 1.250,00 zł tytułem uiszczonej opłaty sądowej od pozwu; kwota 2.400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w wysokości wynagrodzenia radcy prawnego w stawce minimalnej za prowadzenie niniejszej sprawy, określonej na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. 2013, poz. 490) oraz kwota 34,00 zł tytułem uiszczonych opłat skarbowych od pełnomocnictw; tj. łącznie 3.684,00 zł.

Na podstawie wskazanych wyżej przepisów, Sąd w punkcie III sentencji wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 3.684,00 zł tytułem zwrotu całości kosztów procesu, gdyż powodowie uległ pozwanemu tylko co do nieznacznej części swego żądania, przegrywając niniejszą sprawę jedynie w zakresie części żądania odsetkowego, nie wliczanego do wartości przedmiotu sporu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Z/

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego r.rp. J. B..

W., dnia 29 kwietnia 2015 r.