Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 125/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: aplikant aplikacji sędziowskiej P. K.

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko Miastu Ł.

o zapłatę

1.  zasądza od Miasta Ł. na rzecz M. S. kwotę 5.347,60 zł (pięć tysięcy trzysta czterdzieści siedem złotych 60/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od M. S. na rzecz Miasta Ł. kwotę 633,71 zł (sześćset trzydzieści trzy złote 71/100) tytułem kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych kwoty :

a)  1.334,80 zł (jeden tysiąc trzysta trzydzieści cztery złote 80/100) od M. S.;

b)  783,93 zł (siedemset osiemdziesiąt trzy złote 93/100) od Miasta Ł..

Sygn. akt I C 125/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 stycznia 2017 roku M. S. wystąpił przeciwko Miastu Ł. o zapłatę kwoty 12.833 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego osobom zajmującym lokal mieszkalny numer (...), położony w Ł. przy ulicy (...) w okresie od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia 5 lutego 2015 roku, a także przyznanie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Jak wskazano w uzasadnieniu pozwu, wysokość dochodzonego roszczenia stanowiła kwota czynszu najmu, jaki powód mógłby uzyskać, gdyby miał możliwość dysponowania lokalem będącym przedmiotem jego własności.

(pozew k.3 – 7)

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zwolnił M. S. od kosztów sądowych w całości.

(postanowienie z dnia 24 stycznia 2017 roku k.25)

Nakazem zapłaty z dnia 31 stycznia 2017 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty k.27)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 15 lutego 2017 roku Miasto Ł. wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany, nie kwestionując zasady swojej odpowiedzialności, podniósł zarzut przedawnienia roszczenia za okres od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia 3 stycznia 2014 roku. Wskazał także, iż jego odpowiedzialność odszkodowawcza ustała wraz z przedstawieniem lokatorom spornego lokalu oferty najmu lokalu socjalnego w dniu 3 listopada 2014 roku, w związku z czym roszczenie za okres od dnia 4 listopada 2014 roku do dnia 5 lutego 2015 roku nie jest uzasadnione. W pozostałym zakresie pozwany zakwestionował wysokość żądanego przez powoda odszkodowania.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k.30 – 31)

W toku rozprawy z dnia 9 maja 2017 roku M. S. wskazał, że żądanie pozwu dotyczy jedynie szkody z tytułu braku możliwości najmu spornego lokalu na wolnym rynku (czynsz możliwy do uzyskania), nie obejmuje natomiast zwrotu opłat eksploatacyjnych, które powód ponosił w okresie objętym żądaniem pozwu.

(protokół rozprawy z dnia 9 maja 2017 roku k.56)

Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi cofnął zwolnienie od kosztów sądowych udzielone M. S. postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 24 stycznia 2017 roku.

(postanowienie z dnia 1 sierpnia 2017 roku k.70)

Pismem procesowym z dnia 27 marca 2018 roku powód dokonał przedmiotowej modyfikacji powództwa, wnosząc o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 14.492,29 złotych stanowiącej odszkodowanie zarówno z tytułu możliwego do uzyskania czynszu najmu, jak również opłat eksploatacyjnych ponoszonych przez powoda w okresie objętym żądaniem pozwu.

(pismo procesowe z dnia 27 marca 2018 roku k.107, protokół rozprawy z dnia 27 marca 2018 roku k.108)

W toku rozprawy z dnia 27 marca 2018 roku pozwany podniósł zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia w zakresie dochodzonego zwrotu opłat eksploatacyjnych.

(protokół rozprawy z dnia 27 marca 2018 roku k.109)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

Postanowieniem z dnia 9 lutego 2011 roku, prawomocnym od dnia 29 sierpnia 2011 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie o sygn. akt II Co 2679/07 przysądził na rzecz M. S. własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), o powierzchni 28,58 m 2, dla którego nie była prowadzona księga wieczysta.

(postanowienie z dnia 9 lutego 2011 roku k.15 – 16)

M. S. zamierzał sprzedać uzyskane prawo na rzecz kolejnego nabywcy.

(dowód z przesłuchania M. S. protokół rozprawy z dnia 1 sierpnia 2017 roku 00:15:12-00:16:04, k.67)

W chwili nabycia przedmiotowego lokalu przez M. S. zamieszkiwali w nim D. B., M. B. i J. B..

(okoliczności bezsporne)

Wyrokiem z dnia 27 września 2012 roku, sygn. akt II C 733/12, prawomocnym od dnia 25 lipca 2013 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi nakazał D. B., M. B. oraz J. B. opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) wraz z należącymi do nich rzeczami. Jednocześnie Sąd orzekł o uprawnieniu pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez Miasto Ł. D. B., M. B. oraz J. B. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Miasto Ł. w powyższej sprawie występowało w charakterze interwenienta ubocznego.

(wyrok z dnia 27 września 2012 roku k.20, wyrok z dnia 25 lipca 2013 roku k.21-22)

M. S. co najmniej kilkukrotnie wzywał Miasto Ł. (podczas osobistych wizyt w Urzędzie Miasta lub rozmów telefonicznych) do zapewnienia lokatorom lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł. lokalu socjalnego.

(dowód z przesłuchania M. S. protokół rozprawy z dnia 1 sierpnia 2017 roku 00:15:12-00:16:04, k.67)

Pismem z dnia 3 listopada 2014 roku, doręczonym w dniu 20 listopada 2014 roku, Miasto Ł. wezwało D. B., M. B. i J. B. do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego nr (...) położonego przy ul. (...) w Ł., w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

(pismo z dnia 3 listopada 2014 roku wraz z dowodem doręczenia k.36)

W dniu 5 lutego 2015 roku D. B., M. B. i J. B. opróżnili lokal stanowiący własność M. S., przenosząc się do zaoferowanego przez gminę lokalu socjalnego.

(dowód z przesłuchania M. S. protokół rozprawy z dnia 1 sierpnia 2017 roku 00:17:23-00:17:42, k.67)

W okresie od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia 5 lutego 2015 roku D. B., M. B. i J. B. nie uiszczali żadnych kwot tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) bądź też opłat eksploatacyjnych z nim związanych ani na rzecz M. S., ani na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł..

(okoliczności bezsporne)

Wysokość opłat związanych z eksploatacją lokalu mieszkalnego numer (...), które właściciel winien regulować na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł. wynosiła miesięcznie odpowiednio: 345,23 złotych (lipiec 2013 roku), 337,61 złotych (sierpień – listopad 2013 roku), 341,33 złotych (grudzień 2013 roku), 339,74 złotych (styczeń – marzec 2014), 340,14 złotych (kwiecień – czerwiec 2014 roku), 343,57 złotych (lipiec – grudzień 2014 roku) oraz 349,15 złotych (styczeń – luty 2015 roku).

(zestawienie opłat k.39 – 40)

W dniu 21 kwietnia 2015 roku M. S., na mocy umowy w formie aktu notarialnego Rep A nr 2147/2015, sprzedał na rzecz B. i L. I. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ulicy (...). W treści umowy wskazano, że przedmiot umowy wymaga generalnego remontu, a nadto w miejsce zapłaty części ceny w kwocie 38.971,63 złotych kupujący przejęli dług sprzedającego wobec Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł. wynikający z tytułu zadłużenia w opłatach eksploatacyjnych we wskazanej kwocie.

(akt notarialny k.51 – 53)

W dniu 23 kwietnia 2015 roku B. I. uiścił na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł. kwotę 38.971,63 złotych tytułem zaległych opłat za eksploatację lokalu numer (...) przy ul. (...) w Ł..

(pismo spółdzielni k.38)

Pismem z dnia 4 stycznia 2017 roku, doręczonym w dniu 10 stycznia 2017 roku, M. S. wezwał Miasto Ł. do zapłaty odszkodowania w kwocie 12.833 złotych za brak dostarczenia lokalu socjalnego D. B., M. B. oraz J. B. w okresie od 25 lipca 2013 roku do dnia 5 lutego 2015 roku w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania.

(wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania k.23 – 24, (...)

Lokal mieszkalny numer (...) znajduje się w czterokondygnacyjnym, wielolokalowym budynku z tzw. „wielkiej płyty” przy ulicy (...) w Ł., wybudowanym w 1968 roku. Budynek wyposażony jest w instalację elektryczną, wodno-kanalizacyjną, gazową i centralnego ogrzewania. Elewacja budynku jest odnowiona, klatka schodowa czysta, zaś teren wokół niego zadbany z zielenią osiedlową.

Sporny lokal położony jest na III kondygnacji budynku w skrajnej klatce schodowej. Posiada wszystkie media doprowadzone do budynku. Lokal mieszkalny numer (...) składa się z jednego pokoju, kuchni, przedpokoju i węzła sanitarnego (łazienka z wc) o łącznej powierzchni 28,58 m 2. W marcu 2015 roku lokal ten znajdował się w dostatecznym stanie technicznym nadającym się do natychmiastowego użytku i zamieszkania.

Wysokość miesięcznego czynszu wolnorynkowego możliwego do uzyskania z tytułu najmu lokalu nr (...), położonego w Ł. przy ulicy (...) przy uwzględnieniu takich czynników jak powierzchnia lokalu, ilość pomieszczeń, wyposażenie w media, stan techniczny, koszty ogrzewania, lokalizacja budynku, usytuowanie w nieruchomości (kondygnacja), stan techniczny budynku i jego wygląd, dostępność miejsc parkingowych i terenu zielonego w okresie od 25 sierpnia 2013 roku do 5 lutego 2015 roku, przy założeniu 100 % efektywności najmu, wynosiła 550 złotych plus opłaty, do których uiszczania właściciel zobowiązany był wobec Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł..

Realna efektywność najmu lokali na rynku (...), przy rozsądnych stawkach czynszu, wynosi 90%, co oznacza, iż lokal po rocznym okresie wynajmu przeciętnie przez co najmniej 5 tygodni oczekuje na ponowny wynajem. Tym samym wysokość miesięcznego czynszu wolnorynkowego możliwego do uzyskania z tytułu najmu spornego lokalu we wskazanym okresie, przy uwzględnieniu realnej 90% efektywności najmu, wynosiła 495 złotych plus opłaty, do których uiszczania właściciel zobowiązany jest wobec Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł..

(opinia pisemna i uzupełniająca pisemna opina biegłego z zakresu czynszów k.76 – 91, 100-102)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowód z przesłuchania powoda M. S., a także złożone w toku postępowania dokumenty, których treści nie kwestionowała żadna ze stron, jak również opinię biegłego z zakresu czynszów.

Złożona w niniejszym postępowaniu ekspertyza była pełna, spójna i odpowiadała na zakreśloną tezę dowodową. Ostatecznie nie była również negowana przez żadną ze stron w zakresie przedstawionych konkluzji. W ramach uzupełniającej ustnej opinii biegły odniósł się przy tym do zastrzeżeń strony pozwanej w szczególności związanych ze stanem technicznym spornego lokalu. Uwzględniając treść ekspertyzy, spektrum czynników wpływających na indywidualizację lokalu, przyjętą metodologię i jej uzasadnienie, a także wiedzę biegłego z dziedziny czynszów, długoletnie pełnienie funkcji i sporządzenie licznych opracowań w postępowaniach o zbliżonej tematyce, Sąd nie znalazł żadnych okoliczności, które deprecjonowałyby jej wartość dowodową dla potrzeb niniejszego procesu.

Ostatecznie niekwestionowana przez strony opinia biegłego była także podstawą do ustalenia, mającego wpływ na możliwą do uzyskania stawkę czynszu najmu, stanu technicznego przedmiotowego lokalu. Co do zasady jej treść we wskazanym wyżej zakresie zbieżna była z depozycjami powoda, który był obecny w lokalu w dniu 5 lutego 2015 roku, kiedy D. B., M. B. i J. B. go opróżniali. Biegły wskazał jednak, iż lokal ten znajdował się w dostatecznym stanie technicznym nadającym się do natychmiastowego użytku i zamieszkania, podczas gdy w ocenie powoda lokal wymagał odnowienia poprzez pomalowanie przed jego ewentualnym wynajęciem. Wskazana rozbieżności nie stanowiła jednak sprzeczności pomiędzy zeznaniami powoda a opinią biegłego co do faktów, lecz jedynie ich oceny. W powyższym zakresie Sąd odmówił zatem mocy dowodowej zeznaniom powoda, mając na względzie to, iż opinia biegłego w materii stanu technicznego lokalu w kontekście jego przyszłego wynajmu, z racji pełnionej przez eksperta funkcji, a także posiadanej fachowej wiedzy, jest bardziej miarodajną. Sąd odmówił także mocy dowodowej zawartemu w akcie notarialnym z dnia 21 kwietnia 2015 roku oświadczeniu powoda, iż sporny lokal znajduje się w stanie do generalnego remontu. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż powyższy dokument, stosownie do treści art. 245 k.p.c. stanowi jedynie dowód tego, że M. S. złożył oświadczenie tej treści. Powyższa okoliczność w żaden sposób nie świadczy jednak, iż sporny lokal w istocie znajdował się w stanie do kapitalnego remontu. Podkreślić należy, że sam M. S. w toku rozprawy przyznał, że oświadczenie to zostało zawarte w akcie notarialnym na życzenie kupujących w celu zaniżenia wartości lokalu – nie było ono natomiast zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy. Zasady doświadczenia życiowego potwierdzają przy tym, iż wskazana przez M. S. praktyka istotnie ma miejsce przy zawieraniu umów sprzedaży nieruchomości. Ponadto, jak wynika z uzupełniającej pisemnej opinii biegłego, zadowalający stan techniczny spornego lokalu stwierdzony został przez eksperta w marcu 2015 roku w trakcie oględzin wykonywanych na potrzeby innego postępowania sądowego (k.102). Mając zatem na względzie wzajemnie potwierdzające się wnioski wynikające z treści opinii biegłego oraz zeznań powoda co do stanu lokalu, sprzeczne z nimi oświadczenie powoda zawarte w akcie notarialnym z dnia 21 kwietnia 2015 roku nie mogło stanowić podstawy ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie – tym bardziej, iż sam powód, w sposób przekonujący i wyczerpujący wyjaśnił jego genezę oraz niezgodny z rzeczywistością charakter.

Datę doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty z dnia 4 stycznia 2017 roku Sąd ustalił na podstawie znajdującego się na potwierdzeniu nadania numeru przesyłki oraz ogólnodostępnej strony internetowej Poczty Polskiej – (...) pozwalającej na określenie daty doręczenia przesyłek poleconych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Przechodząc do merytorycznej oceny zgłoszonego żądania należy wskazać, że jego podstawą materialno prawną jest art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. 2014, poz. 150, dalej: u.o.p.l.) w związku z art. 417 k.c. Przesłanką odpowiedzialności gminy jest niedostarczenie lokalu socjalnego osobie uprawnionej do jego otrzymania na mocy prawomocnego orzeczenia sądu, powstanie po stronie właściciela szkody, a także związek przyczynowy pomiędzy tymi dwiema okolicznościami.

Odpowiedzialność gminy na podstawie art. 18 ust. 5 u.o.p.l. w zw. z art. 417 k.c. obejmuje całą szkodę pozostającą w normalnym związku przyczynowym z jej zaniechaniem wypełnienia obowiązku dostarczenia lokalu socjalnego osobie do tego uprawnionej. Gmina ponosi odpowiedzialność nie tylko za szkodę spowodowaną niemożnością dysponowania lokalem przez właściciela i pobierania pożytków, ale i za straty jakie poniósł właściciel związku z tym, że uprawniony do lokalu socjalnego nie uiszcza opłat za zajmowany lokal (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2008 roku, V CSK 31/08, Biul.SN 2008/10/12). Konieczność ponoszenia przez właściciela lokalu kosztów związanych z korzystaniem z mieszkania przez lokatorów, którzy nie wnoszą tych opłat, jest co do zasady normalnym następstwem niewykonania przez gminę obowiązku dostarczenia im lokalu socjalnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2012 roku, III CZP 12/12, OSNC 2012/12/138).

Wskazać przy tym należy, iż obowiązek gminy, o jakim mowa w art. 18 ust. 5 u.o.p.l. polega na złożeniu oferty wynajęcia lokalu socjalnego spełniającego wymagania określone w art. 2 ust. 1 pkt 5 tej ustawy osobie, której służy uprawnienie będące korelatem tego obowiązku. Przewidziany w art. 18 ust. 5 powołanej ustawy obowiązek gminy dostarczenia lokalu socjalnego uprawnionej osobie gaśnie z upływem terminu związania gminy skutecznie złożoną ofertą zawarcia z uprawnionym umowy najmu lokalu socjalnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2012 r. I CSK 292/12, LEX nr 1274945). Wraz z wygaśnięciem powyższego obowiązku ustaje również odpowiedzialność odszkodowawcza gminy, niezależnie od tego, czy lokatorzy ze złożonej oferty najmu lokalu socjalnego skorzystali i w jakim terminie. Przestaje bowiem istnieć zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej stanowiące podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej.

Ponadto podkreślenia wymaga, iż odpowiedzialność jednostki samorządu terytorialnego statuowana w art. 18 ust. 5 u.o.p.l. ma charakter odpowiedzialności deliktowej (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2007 r., III CZP 121/07, OSNC 2008/12/137). W związku z powyższym termin przedawnienia wynikających z niej roszczeń określa treść art. 442 1 k.c. Ulegają one przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności należy odnieść się do zgłoszonych przez stronę pozwaną zarzutów przedawnienia jako zasadnych i wpływających na zakres dalszych rozważań. Powód niewątpliwie wiedział o powstającej w jego majątku szkodzie. Miał bowiem świadomość, że jego lokal zajmowany jest przez osoby, co do których sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania wyroku eksmisyjnego do czasu złożenia przez gminę oferty najmu lokalu socjalnego – był bowiem stroną również w sprawie o opróżnienie lokalu. Wiedział on także, na terenie jakiej gminy znajduje się należący do niego lokal, a tym samym jaki podmiot odpowiedzialny jest za szkodę związaną z nieterminową realizacją obowiązku zapewnienia lokatorom lokalu socjalnego. Pomimo powyższego, po uprawomocnieniu wyroku eksmisyjnego, nie podejmował on żadnych czynności w rozumieniu art. 123 k.c. w celu dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od gminy do czasu wystąpienia z powództwem w niniejszej sprawie. Uwzględniając zatem trzyletni termin przedawnienia wynikający z art. 442 1 k.c., roszczenie dotyczące utraconego czynszu najmu za okres dawniejszy niż 3 lata przed wniesieniem pozwu (tj. do dnia 3 stycznia 2014 roku) uległo przedawnieniu.

W zakresie zaś szkody w postaci nieuiszczonych przez lokatorów opłat eksploatacyjnych za okres od dnia 25 sierpnia 2013 roku do dnia 5 lutego 2015 roku roszczenie uległo przedawnieniu w całości – bowiem zgłoszone zostało dopiero w piśmie procesowym w z dnia 27 marca 2018 roku, a zatem po upływie 3 lat od opuszczenia przez lokatorów spornego lokalu, a zatem od dowiedzenia się przez powoda o całkowitym rozmiarze szkody i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jedynie na marginesie warto odnotować, że biegły z zakresu wyceny czynszów nie był zobligowany tezą dowodową (k.68) do określenia ewentualnej wysokość opłat eksploatacyjnych, jakie powód zobowiązany był uiszczać na rzecz zarządcy tj. Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł.. To zaś w kontekście uprzednio zajmowanego przez M. S. stanowiska procesowego (uzasadnienie pozwu k.6), w tym sprecyzowania dochodzonego żądania (protokół rozprawy z dnia 9 maja 2017 roku k.56) prowadziło do konkluzji, że zgłoszone w tej mierze po raz pierwszy w dniu 27 marca 2018 roku żądanie nie mogło zostać uwzględnione z uwagi na zasadnie podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia.

W dalszej kolejności należy podkreślić, że czasowy zakres odpowiedzialności Miasta Ł. ulega stosownemu ograniczeniu nie tylko w związku ze skutecznym zarzutem przedawnienia (tj. do dnia 3 stycznia 2014 roku włącznie), ale również wobec złożenia przez pozwanego byłym lokatorom oferty zawarcia najmu lokalu socjalnego. Pismo w tym przedmiocie (z dnia 3 listopada 2014 roku – k.36) zostało doręczone D. B., M. B. i J. B. w dniu 20 listopada 2014 roku. Jednocześnie zakreślony 7 – dniowy termin na stawienie się celem zawarcia stosownej umowy upłynął w dniu 27 listopada 2014 roku. Oznacza to, że od dnia 28 listopada 2014 roku ustała odpowiedzialność gminy, która wypełniła ciążący na niej obowiązek dostarczenia lokalu socjalnego. Innymi słowy, po dniu 27 listopada 2014 roku nie można jej przypisać jakiegokolwiek zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej. Co więcej, po skutecznym złożeniu przez gminę oferty najmu lokalu socjalnego, powód miał możliwość przeprowadzenia egzekucji sądowej wydania spornego lokalu. Odpowiedzialnością za jego dalsze zajmowanie przez dotychczasowych lokatorów nie sposób natomiast obarczać gminy, która tego rodzaju środkami przymusu nie dysponowała, a tym samym nie mogła zmusić lokatorów do opuszczenia lokalu. W konsekwencji dalsze zajmowanie spornego lokalu od dnia 28 listopada 2014 roku do dnia 5 lutego 2015 roku (data faktycznego opuszczenia lokalu) może stanowić podstawę kierowania roszczeń przez powoda nie przeciwko Miastu Ł., ale względem byłych lokatorów.

Powyższe rozważania prowadzą do konkluzji, że czasowy okres odpowiedzialności pozwanego w realiach niniejszej sprawy mógł obejmować jedynie okres od dnia 4 stycznia 2014 roku do dnia 27 listopada 2014 roku, a przy tym jedynie w zakresie szkody rozumianej jako brak możliwości uzyskania czynszu z tytułu najmu spornego lokalu na wolnym rynku. Bezspornym pozostawał przy tym fakt, że we wskazanym wyżej okresie pozwany nie złożył osobom uprawnionym na mocy wyroku z dnia 27 września 2012 roku oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, a byli lokatorzy nie uiszczali zarówno na rzecz powoda, jak i Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. jakichkolwiek opłat z tytułu zajmowania lokalu. Zaktualizowała się zatem pierwsza z przesłanek odpowiedzialności Miasta Ł..

Na skutek powyższego zaniechania ze strony pozwanego, M. S. doznał szkody w postaci utraconych pożytków cywilnych z lokalu w postaci czynszu najmu. Ze względu na zajmowanie lokalu przez dotychczasowych lokatorów powód nie mógł bowiem go wynająć w obrocie rynkowym. Szkoda ta pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z zaniechaniem pozwanego, stanowiąc normalne następstwo niedostarczenia lokalu socjalnego lokatorom, co do których orzeczono obowiązek opróżnienia lokalu. Do czasu zajmowania go przez dotychczasowe osoby właściciel nie jest bowiem władny rozporządzić lokalem poprzez wynajęcie go innym osobom. Za spełnione uznać należy zatem także pozostałe przesłanki odpowiedzialności Miasta Ł..

Wskazać przy tym należy, iż zarówno dla istnienia, jak i wysokości roszczenia odszkodowawczego powoda nie może mieć znaczenia okoliczność, iż przedmiotowy lokal miał on zamiar sprzedać dalszym nabywcom, jak stwierdził w toku rozprawy dnia 1 sierpnia 2017 roku i co uczynił w niecałe trzy miesiące po opuszczeniu lokalu przez dotychczasowych lokatorów. Korzystanie z nieruchomości poprzez jej wynajęcie osobom trzecim stanowi bowiem powszechny i naturalny sposób pobierania pożytków cywilnych z rzeczy. Co więcej nie wyklucza on możliwości dalej idącego rozporządzenia rzeczą, w tym jej sprzedaży. W takim wypadku nabywca wstępuje jedynie w stosunek najmu na miejsce zbywcy (art. 678 k.c.). W związku z powyższym twierdzenie powoda, iż dążył on do sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie pozostaje w sprzeczności z zawartymi w pozwie twierdzeniami dotyczącymi utraconego czynszu najmu. Powód mógł bowiem jednocześnie wynajmować mieszkanie, jak również dążyć do jego sprzedaży. Brak jest zatem podstaw do wywodzenia ze słów powoda o zamiarze sprzedaży mieszkania wniosku, iż jego intencją było nieczerpanie żadnych pożytków z zakupionego lokalu w okresie od dnia 25 lipca 2013 roku do 21 kwietnia 2015 roku (kiedy to sprzedał lokal). Tego rodzaju zachowanie sprzeczne byłoby nie tylko z zasadami doświadczenia życiowego, ale także z rzeczywistymi intencjami powoda, odzwierciedlonymi w zgłoszonym w niniejszej sprawie roszczeniu o utracony czynsz najmu. Konkludując, uznać należy, że do czasu sprzedaży mieszkania powód, racjonalnie gospodarując swoimi aktywami, pobierałby z niego pożytki w postaci czynszu najmu. Możliwości tej został jednak pozbawiony z uwagi na niewypełnienie przez pozwanego ciążącego na niej obowiązku.

Wysokość należnego M. S. odszkodowania stanowi zatem kwota, jaką mógłby on uzyskać w okresie od dnia 4 stycznia 2014 roku do dnia 27 listopada 2014 roku z tytułu czynszu najmu spornego lokalu. Zgodnie z poczynionymi w sprawie ustaleniami faktycznymi miesięczna rynkowa, możliwa do uzyskania przez powoda stawka czynszu z tytułu najmu lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł. (uwzględniająca tzw. współczynnik efektywności najmu) wynosiła 495 złotych (550 złotych x 90 %). W konsekwencji roszczenie pozostawało zasadne w zakresie kwoty 5.347,60 złotych, stanowiącej sumę następujących wartości :

a)  447,10 złotych – okres od dnia 4 stycznia 2014 roku do dnia 31 stycznia 2014 roku ( 28/31 x 495 złotych);

b)  4.455 złotych – okres od dnia 1 lutego 2014 roku do dnia 31 października 2014 roku (9 miesięcy x 495 złotych);

c)  445,50 złotych – okres od dnia 1 listopada 2014 roku do dnia 27 listopada 2014 roku ( 27/30 x 495 złotych).

W pozostałej części powództwo podlegało zaś oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. W zakresie żądania zasądzenia odsetek istotne jest ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Pozwany został wezwany do spełnienia świadczenia pismem doręczonym mu w dniu 10 stycznia 2017 roku. Nie spełniając go w wyznaczonym przez wierzyciela 7 – dniowym terminie - od dnia następnego po jego upływie popadł w opóźnienie. Tym samym należność odsetkową zasądzono od dnia 18 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty.

Wysokość odsetek została określona na podstawie art. 481 § 2 k.c. w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą ich stosunkowego rozdzielenia (art. 100 zd. 1 in fine k.p.c.) przyjmując, że powód wygrał spór w 37 % (5.347,60 złotych / 14.492,29 złotych). Koszty procesu wyniosły łącznie 8.017 złotych, w tym po stronie powoda w kwocie 4.417 złotych (3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 800 złotych tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego – art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa), zaś po stronie pozwanej w kwocie 3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwanego, zgodnie z powyższą zasadą powinny obciążać koszty w wysokości 2.966,29 złotych (8.017 złotych x 0,37), skoro jednak faktycznie poniósł je w kwocie 3.600 złotych, powód winien zwrócić na rzecz Miasta Ł. kwotę 633,71 złotych (3.600 złotych – 2.966,29 złotych).

W toku postępowania wygenerowane zostały również koszty sądowe, które tymczasowo poniósł Skarb Państwa w kwocie 2.118,73 złotych, w tym 642 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu i 83 złote tytułem nieuiszczonej opłaty od zmodyfikowanej pismem z dnia 27 marca 2018 roku części powództwa (art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), a także 1.393,73 złotych tytułem wynagrodzenia biegłego (905 złotych – k.94, 488,73 złotych – k.104). Uwzględniając treść art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz zasadę ponoszenia kosztów procesu w niniejszej sprawie Sąd nakazał pobrać od powoda kwotę 1.334,80 złotych (2.118,73 złotych x 0,63), zaś od pozwanego 783,93 złotych (2.118,73 złotych x 0,37) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.