Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział IX Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Iwona Nowak

Sędziowie: SSO Maria Olszowska

del. SSR Renata Stańczak /spr/

Protokolant: st. sekretarz sądowy Dagmara Mazurkiewicz

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2018r. w Rybniku

sprawy B. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek chorobowy

na skutek apelacji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku , V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 12 stycznia 2018 r. sygn. akt V U 86/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że oddala odwołanie,

2.  oddala apelację w pozostałej części,

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz ubezpieczonej kwotę 135,00 zł ( sto trzydzieści pięć złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sędzia: Przewodniczący: Sędzia:

del. SSR Renata Stańczak SSO Iwona Nowak SSO Maria Olszowska

Sygn. akt IXUa 12/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 lutego 2017r., nr (...), a następnie decyzją z dnia 1 czerwca 2017r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej B. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 28 grudnia 2016r. do 23 stycznia 2017r. oraz od 16 maja 2017r. do 12 czerwca 2017r.

W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż ubezpieczona jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie ma więc prawa do zasiłku chorobowego.

Ubezpieczona wniosła odwołania od wskazanych decyzji. Wyjaśniła, iż w wyniku błędu opłaciła należną składkę na ubezpieczenia społeczne za miesiąc grudzień 2016r. w zaniżonej wysokości. W grudniu skończyła pobierać zasiłek macierzyński, kwota do zapłaty różniła się więc od tej, którą wpłacała w poprzednich miesiącach. Z powodu pobytu w szpitalu, w związku z chorobą nowotworową, omyłkowo wskazała błędną kwotę do zapłaty. Gdy tylko dowiedziała się o niedopłacie (7 lutego 2017r.), niezwłocznie wykonała przelew w celu uregulowania zaległości. Nawet jeśli uznać, iż dopiero od tego dnia została objęta ubezpieczeniem chorobowym, zasiłek chorobowy należeć jej się powinien najpóźniej po upływie 90-cio dniowego okresu wyczekiwania, tj. od 8 maja 2017r.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i wniósł o ich oddalenie. Poinformował, że ubezpieczona nie wniosła o wydanie decyzji o podleganiu ubezpieczeniu chorobowemu, nie przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a wniosek ubezpieczonej o przywrócenie terminu do opłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe został rozpatrzony negatywnie.

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2018r. Sąd Rejonowy w Rybniku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sygn.akt VU 86/17 zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 1 lutego 2017r. nr (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 28 grudnia 2016r. do 23 stycznia 2017r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 1 czerwca 2017r. nr (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 16 maja 2017r. do 12 czerwca 2017r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Sąd Rejonowy podał, iż ustalił i zważył co następuje:

Ubezpieczona B. S. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Od dnia 30 grudnia 2015r. do 27 grudnia 2016r. przebywała na zasiłku macierzyńskim. W okresie jego pobierania zdiagnozowano u niej nowotwór. Po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego przedstawiła zwolnienie lekarskie obejmujące okres od 28 grudnia 2016r. do 23 stycznia 2017r. Dnia 2 stycznia 2017r. złożyła w ZUS za pomocą systemu Płatnik deklaracje rozliczeniowe, w których wykazała prawidłową wysokość podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. W złożonych deklaracjach uwzględniła ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i ubezpieczenie chorobowe we właściwej kwocie. W deklaracji ZUS DRA wskazała, iż łączna kwota składek na ubezpieczenia społeczne za

grudzień 2016r., które jako płatnik powinna przekazać do ZUS, wynosi 1443,62 zł. Składka za miesiąc grudzień 2016r. została opłacona 16 stycznia 2017r. w niepełnej wysokości, tj. w kwocie 1343,88 zł. Różnica między kwotą należną a kwotą przekazaną wyniosła 99,74 zł.

Decyzją z dnia 1 lutego 2017r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 28 grudnia 2016r. do 23 stycznia 2017r.

Od ww. decyzji ubezpieczona wniosła odwołanie, które zostało potraktowane przez organ także jako wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenia chorobowe. Mimo to, zgoda na przywrócenie terminu nie została wyrażona. ZUS nie wskazał motywów tego rozstrzygnięcia na żadnym etapie postępowania (w tym także na etapie postępowania sądowego).

Ubezpieczona uzupełniła należną składkę na ubezpieczenia społeczne 7 lutego 2017r. wpłacając na rachunek ZUS kwotę 100,00 zł. Tego samego dnia zgłosiła się też do ubezpieczenia chorobowego na druku ZUZ ZUA, wskazując, iż datą przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jest dzień 28 grudnia 2016r.

Na mocy kolejnych decyzji odmawiano ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okresy od 24 stycznia 2017r. do 15 maja 2017r. z przyczyn podanych w decyzji z dnia 1 lutego 2017r. Ubezpieczona nie złożyła odwołań od tych decyzji.

Decyzją z dnia 1 czerwca 2017r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 16 maja 2017r. do 12 czerwca 2017r., także z przyczyn podanych w decyzji z dnia 1 lutego 2017r. Ubezpieczona wniosła od niej odwołanie.

Organ nie wydał odrębnej decyzji w zakresie podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że odwołania zasługują na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd I instancji wskazał przepisy, które znajdują zastosowanie w sprawie. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2014 r., poz. 159 j.t. ze zm.) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Z kolei zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U. Nr 137, poz. 887 z późniejszymi zmianami) osoba wykonująca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega na swój wniosek dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, jeżeli jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnych i rentowym. Stosownych zgłoszeń dokonuje się na formularzu ZUS ZUA. W orzecznictwie funkcjonuje także termin „wniosku dorozumianego”, z którym mamy do czynienia, gdy mimo braku zgłoszenia chęci przystąpienia do ubezpieczenia na formularzu ZUS ZUA składki za dany okres zostały opłacone.

Jak stanowi art. 14 ust. 1 wskazanej ustawy, objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a, na mocy którego objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.

Na mocy art. 14 ustawy systemowej ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe ustają w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie, jednak w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie.

Sąd I instancji wskazał, że ubezpieczona złożyła wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem rentowym dopiero 7 lutego 2017r. Wcześniej, 16 stycznia 2017r. dokonała wpłaty na rachunek organu tytułem należności za ubezpieczenia społeczne, jednak jak się okazało w niepełnej wysokości.

Zdaniem Sądu Rejonowego, odwołanie ubezpieczonej od decyzji odmawiającej wypłaty zasiłku chorobowego prawidłowo potraktowane zostało przez ZUS także jako wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na ubezpieczenie chorobowe. Organ nie wyraził zgody na opłacenie składki po terminie, jednak braku zgody nie uzasadnił pomimo, że ubezpieczona szeroko uzasadniła powody opłacenia składnik w niepełnej wysokości i z niewielkim opóźnieniem.

Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, decyzja ZUS w zakresie zgody na opłacenie składki po terminie nie może być w pełni uznaniowa, dowolna. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyposażony w kompetencję wyrażania zgody powinien ujawnić, jakimi przesłankami kierował się odmawiając zgody, a sąd rozpoznający odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej wypłaty zasiłku bada, poza zachowaniem terminu do opłacenia składki, także zasadność odmowy wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie (zob. Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 8 stycznia 2007r., sygn. I UZP 6/06, Legalis, numer 80099, Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 2015 roku, sygn. III UK 233/14, Legalis, nr 1326247).

Sąd Rejonowy zauważył, że na żadnym etapie postępowania, w tym także na etapie postępowania sądowego, organ nie wskazał przyczyn, dla których odmówił zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie. W załączniku do pisma procesowego z dnia 7 grudnia 2017r. powtórzył jedynie, iż ubezpieczona nie złożyła w terminie poprawnej dokumentacji zgłoszeniowej, a składka za grudzień, mimo prawidłowych kwot widniejących w złożonej deklaracji rozliczeniowej, została wniesiona po terminie i w niepełnej wysokości. Decyzja w zakresie wyrażenia zgody na opłacenie składek po terminie winna być podjęta po przeanalizowaniu wszelkich okoliczności danego przypadku. Jak trafnie stwierdził Sąd Najwyższy „przez przypadek uzasadniony rozumieć należy taki, który obiektywnie usprawiedliwia i tłumaczy, dlaczego składka nie została należycie opłacona. Trzeba zatem wziąć pod uwagę te szczególne wypadki, gdy z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego w danym miesiącu uiszczenie składki nie następuje. Jest to tym bardziej uzasadnione, gdy niedopatrzenie to zostaje naprawione, nie ma ono charakteru działania specjalnego, mającego niejako „oszukać” system ubezpieczeń społecznych, a ponadto w historii płatnika zdarzenie to jest jednorazowe. Wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie społeczne po terminie może być uwzględniony przez organ rentowy nie tylko w wyjątkowych i szczególnych okolicznościach, lecz w każdym przypadku, gdy nieopłacenie składki w terminie jest obiektywnie usprawiedliwione” (por. Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 19 stycznia 2016 r. sygn. I UK 35/15, Legalis, nr 1433133)

W pierwszej kolejności Sąd Rejonowy zauważył, iż ubezpieczona wyraziła wolę podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu już 28 grudnia 2016r. w momencie składania zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy. Niewątpliwie, gdyby nie chciała zostać objęta ubezpieczeniem chorobowym, nie zdecydowałaby się na pobranie i złożenie zwolnienia lekarskiego (którego celem jest zapewnienie środków finansowych jedynie osobie objętej takim ubezpieczeniem). A contrario, skoro zaświadczenie takie pobrała a następnie złożyła je w ZUS, wola objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym jest klarowna. Ubezpieczona następnie potwierdziła chęć objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym dnia 2 stycznia 2017r., składając deklaracje ZUS DRA i RCA. Na złożonych deklaracjach wskazała prawidłowe kwoty składek na ubezpieczenia społeczne, uwzględniając składkę na ubezpieczenie chorobowe. Ubezpieczona 4 stycznia 2016r. urodziła córkę. Wyjaśniła, iż omyłkowo dokonała wpłaty w zaniżonej wysokości, gdyż do listopada 2016r. kwota przekazywana do ZUS była jednakowa, a w grudniu 2016r., w związku z wyczerpaniem okresu zasiłku macierzyńskiego, kwota należna organowi zmieniła się. Podkreślił przy tym Sąd Rejonowy, że brakująca kwota składki (99 zł) na tle zapłaconej składki (1343,88 zł|) była niewielka. Począwszy od kwietnia 2016r. ubezpieczona wielokrotnie przebywała w szpitalu – była leczona onkologicznie. Jako, że pobierała zasiłek macierzyński, nie otrzymywała zwolnień lekarskich. Pierwsze zwolnienie otrzymała od 28 grudnia 2017r. Data powstania niezdolności do pracy (28 grudnia 2017r.) była między stronami bezsporna. Z uwagi na poważne problemy zdrowotne i związane z tym wizyty szpitalne (w okresie od 3 listopada do 8 stycznia odbywały się liczne konsultacje onkologiczne) ubezpieczona zleciła dokonanie wpłaty na rachunek ZUS osobie trzeciej. Omyłkowo podała jej kwotę w wysokości należnej za miesiące poprzednie, tj. 1343,88 zł zamiast 1443,62 zł. Wpłata została dokonana 16 stycznia 2017r. Ubezpieczona dnia 7 lutego 2017r., niezwłocznie po tym, gdy powzięła świadomość o zaniżonej wysokości dokonanej wpłaty, uzupełniła brak, przelewając na rachunek ZUS kwotę 100,00 zł. Niewątpliwie, zdaniem Sądu Rejonowego, działanie ubezpieczonej nie było umyślne i było jednorazowe. Jej szybka reakcja, w połączeniu ze skomplikowaną i trudną sytuacją osobistą (zdrowotną) oraz faktem, iż kwota niedopłaty była niewielka (stanowiła jedynie 7% sumy należnej) w ocenie Sądu Rejonowego zasługuje na aprobatę i skutkuje uznaniem, iż wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie należy uwzględnić.

Ubezpieczona nie odwoływała się od kolejnych decyzji ZUS odmawiających prawa do zasiłku, gdyż jak wskazuje poddała się w walce o zasiłek za pierwsze 90 dni od 28.12.2016 r., a poza tym była przekonana, iż zasiłek chorobowy będzie jej należny po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, tj. najpóźniej od 8 maja 2017r. Przyjmując (na potrzeby niniejszej analizy), iż ubezpieczona zostałaby objęta ubezpieczeniem dopiero od 7 lutego 2017r., zasiłek chorobowy nie zostałby jej przyznany po upływie 90 dni ubezpieczenia z uwagi na fakt, iż niezdolność do pracy nie powstała w czasie trwania ubezpieczenia (tj. po dniu 7 lutego 2017r.) tylko już 28 grudnia 2016r. Kolejne odwołanie złożone zostało od decyzji z dnia 1 czerwca 2017r., kiedy ubezpieczona zorientowała się, iż mimo upływu 90 dni nadal nie nabyła prawa do zasiłku. Powyższe zachowanie potwierdziło i ugruntowało Sąd Rejonowy w przekonaniu, iż działanie ubezpieczonej nie miało charakteru działania specjalnego, mającego „oszukać” system ubezpieczeń społecznych, a stanowiło jedynie wynik nieumyślnej omyłki. Ubezpieczona działała w dobrej wierze, wpłaciła znaczną część należnej składki będąc w przekonaniu, iż opłaca składkę w całości. Ufała, iż system zabezpieczenia społecznego zapewni jej wsparcie w chwilach, w których wsparcie to będzie jej niezbędne.

Wnioskując, w związku z uwzględnieniem wniosku o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie i ostatecznym opłaceniem składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w pełnej wysokości, Sąd Rejonowy stwierdził, że uznać należy, iż ubezpieczona podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od pierwszego dnia po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, zgodnie ze złożonym dnia 7 lutego 2017r. dokumentem ZUS ZUA, tj. od dnia 28 grudnia 2016r. Niezdolność do pracy powstała 28 grudnia 2017r. (okoliczność bezsporna), w okresie w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, ubezpieczonej przysługuje więc prawo do zasiłku chorobowego za okresy wskazane w odwołaniach, tj. za okres od 28 grudnia 2016r. do 23 stycznia 2017 r. oraz od 16 maja 2017r. do 12 czerwca 2017r.

W związku z powyższym, na podstawie wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 3 kpc, Sąd Rejonowy zmienił zaskarżone decyzje orzekając jak w sentencji.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. zaskarżając wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie prawa materialnego:

- art.1 ust.1, art.4 ust.1 ustawy z dnia 25.06.1999r.o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej dalej ustawą zasiłkową poprzez ich niezastosowanie prowadzące do przyznania ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 28 grudnia 2016r. do 23 stycznia 2017r. oraz od 16 maja 2017r. do 12 czerwca 2017r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji, gdy ubezpieczona jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność po zakończeniu okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego nie przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,

- art.14 ust.1, 1a, 2 ustawy z dnia 13.10.1998r.o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej ustawą systemową prowadzące do ustalenia, iż w niniejszej sprawie spełnione zostały określone w tych przepisach przesłanki pozwalające na stwierdzenie podlegania przez odwołującą dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, uzasadniające przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za okresy podane w sentencji wyroku.

Wskazując na powyższe podstawy apelacji skarżący wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie

-uchylenie orzeczenia Sądu I instancji i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację organu rentowego ubezpieczona wniosła o oddalenie apelacji organu rentowego w całości i zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd drugiej instancji zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego tylko w części zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Sąd odwoławczy dokonał własnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym i uznał, iż jest on spójny, kompletny i wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd II instancji ma bowiem nie tylko uprawnienie, ale i obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny.

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się istotnych uchybień odnośnie przeprowadzenia postępowania dowodowego. Sąd I instancji prawidłowo ustalił okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, ale dokonał błędnej ich oceny, w tym oceny prawnej.

Co do decyzji organu rentowego z dnia 1 lutego 2017r. odmawiającej ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 28.12.2016r. do 23.01.2017r. należy uznać, że decyzja ta jest prawidłowa.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t.j.Dz.U. z 2017r., poz.1778 ) zwanej dalej ustawą systemową, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, podlegają ubezpieczeniu chorobowemu jedynie dobrowolnie, na swój wniosek. W myśl art. 36 ust. 3 powołanej ustawy obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej, należy do tych osób. Zgodnie z art. 36 ust. 5 ustawy, osoby, które są obejmowane ubezpieczeniami społecznymi na zasadach dobrowolności, zgłaszają wniosek o objęcie ich ubezpieczeniem w terminie przez siebie wybranym, z tym że objęcie ich tymi ubezpieczeniami następuje od dnia wskazanego we wniosku, jednakże nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (art. 14 ust. 1 ustawy). Wyjątek od tej zasady zawiera art. 14 ust. 1a, na podstawie którego objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4, to znaczy w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia. Dobrowolne ubezpieczenie ustaje z kolei w okolicznościach wymienionych w art. 14 ust. 2 ustawy, tj.:

1) od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony;

2) od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7;
w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a;

3) od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom.

Bezspornym jest, że ubezpieczona po zakończeniu okresu pobierania zasiłku

macierzyńskiego nie dokonała zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Zrobiła to dopiero z dniem 7 lutego 2017r. Nie opłaciła też w prawidłowym terminie składek za grudzień 2016r. na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, a nadto uiściła te składki w zaniżonej wysokości. Zatem nie można mówić, jak chciałby tego Sąd I instancji, że wola ubezpieczonej podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej została ujawniona w sposób wyraźny. Na pewno wyrażeniem takiej woli nie jest pobranie i złożenie w organie rentowym zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy. W najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych wyrażono pogląd, że w każdym przypadku ustania tytułu podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu ponowne objęcie dobrowolnymi ubezpieczeniami społecznymi wymaga złożenia nowego wniosku przez zainteresowanego, natomiast samo opłacanie składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne po ustaniu z mocy prawa dobrowolnego tytułu ubezpieczenia nie powoduje dalszego trwania ochrony ubezpieczeniowej z wygasłego stosunku ubezpieczenia społecznego Nie można przyjąć dorozumianego oświadczenia zainteresowanego o objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2015r. I UK 376/14 Lex nr 1750110, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 maja 2016r. LEX nr 2071300, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 kwietnia 2016r. LEX nr 2039684 ).

Co do drugiej z zaskarżonych decyzji, należy uznać, że jest ona nieprawidłowa, aczkolwiek z innych przyczyn niż wskazał Sąd I instancji. Sąd Okręgowy stoi bowiem na stanowisku, że skoro ubezpieczona zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w dniu 7 lutego 2017r., to nabyła prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego zgodnie z art.4 ust.1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t.Dz.U.z 2017r., poz.1368). Ubezpieczona stała się niezdolna do pracy z powodu choroby ponownie od dnia 16 maja 2017r., a zatem po upływie wskazanych wcześniej 90 dni. Przedłożyła kolejne - nowe zwolnienie lekarskie za okres od 16.05.2017r.do 12.06.2017r. Ubezpieczona stała się zatem niezdolna do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd II instancji na mocy art. 385 k.p.c . i 386 §1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach orzeczono po myśli art. 98§1 k.p.c. i § 9 ust. 2 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (j.t.Dz.U. z 2018r., poz.265) przyjmując 75% stawki minimalnej.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

del. SSR Renata Stańczak SSO Iwona Nowak SSO Maria Olszowska