Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 czerwca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Tauer

Sędziowie: SO Artur Fornal (sprawozdawca)

SR del. Eliza Grzybowska

po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2018 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie ze skargi T. S.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki spraw przed Sądem Rejonowym w Bydgoszczy, sygn. akt BY XIII Ns-Rej KRS (...), BY XIII Ns-Rej KRS (...) i BY XIII Ns-Rej KRS (...)

p o s t a n a w i a:

odrzucić skargę.

Artur Fornal Marek Tauer Eliza Grzybowska

Sygn. akt VIII S 3/18

UZASADNIENIE

Skarżący – T. S. wniósł skargę na przewlekłość postępowania w sprawach toczących się przed Sądem Rejonowym w Bydgoszczy, a dotyczących :

-

wyrejestrowania z urzędu spółki (...) w likwidacji, z powołaniem się na wniosek jego – jako likwidatora ww. spółki – z dnia 6 stycznia 2004 r., który pozostał bez odpowiedzi,

-

ustalenia wysokości wynagrodzenia likwidatora za przymuszanie go groźbą kar do wykonywania pracy związanej z księgowością, statystyką i administracją ww. spółki, a ponadto przyznania skarżącemu – jako byłemu już likwidatorowi ww. spółki – zaliczki na poczet powyższego wynagrodzenia, zgodnie z jego wnioskiem złożonym w dniu 18 grudnia 2017 r.

W imieniu własnym skarżący domagał się spowodowania przyspieszenia wskazanych wyżej spraw, zwolnienia go od kosztów sądowych, a ponadto przeprowadzenia rozprawy również pod jego nieobecność.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że spółka(...) zaprzestała działalności z końcem roku 2001, a 5-letnia kadencja jego – jako likwidatora ww. spółki – zakończyła się w roku 2004 i nie została odnowiona, nie powołano także w tej spółce Rady Nadzorczej. Podniósł, że składając w roku 2004 wniosek o wykreślenie ww. spółki z rejestru zakładał, jako likwidator, konieczność wniesienia do sądu wniosku o środki finansowe na własne wynagrodzenie i na pokrycie innych kosztów, zwłaszcza archiwizacji dokumentów, jednak brak odpowiedzi na powyższy wniosek uczynił to niemożliwym. Skarżący zwrócił uwagę, że konsekwencją tego było to, że kolejno – w latach 2004 i 2010 – Sąd nakazywał mu złożenie do akt rejestrowych dokumentów finansowych, grożąc mu zastosowaniem sankcji finansowych oraz powiadomieniem właściwych organów ścigania. Obawiając się ww. sankcji skarżący – jako były likwidator – wykonał wskazane zarządzenia, mając nadzieję, że Sąd rejestrowy ustali i przyzna mu stosowne wynagrodzenie, co jednak nie nastąpiło. Wszystkie związane z tym koszty skarżący pokrył z własnych środków, gdyż spółka nie posiadała już wówczas żadnego majątku. Dopiero w roku 2017 Sąd zwolnił byłego likwidatora od kosztów sądowych w całości, nie zwrócił mu jednak dotąd jego środków wydatkowanych na ww. spółkę, zawiadomił natomiast Urząd Skarbowy w I. o rzekomo niewykonanych przez byłego likwidatora (skarżącego) obowiązkach, co doprowadziło do bezpodstawnego wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego, ostatecznie umorzonego. Skarżący wskazał na znaczne pogorszenie stanu jego zdrowia z powodu nieustannego związanego z tym stresu. Skarżący podniósł także, że w dniu 23 listopada 2017 r. Sąd rejestrowy wszczął z urzędu postępowanie o rozwiązanie z urzędu (...) i poinformował go, że wniosek o przyznanie wynagrodzenia dla byłego likwidatora został zarejestrowany pod sygnaturą BY XIII Ns-Rej KRS (...), od tego jednak czasu nie zostały przez ten Sąd podjęte żadne czynności, co ma uzasadniać złożenie przedmiotowej skargi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 75 – dalej jako „u.s.n.p.s.”) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w tej sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

W myśl art. 6 ust. 2 u.s.n.p.s. skarga powinna przede wszystkim zawierać żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy. Skargę niespełniającą wymagań przewidzianych w powyższym przepisie sąd właściwy do jej rozpoznania odrzuca bez wzywania do uzupełnienia braków (art. 9 ust. 1 u.s.n.p.s.).

W niniejszej sprawie, w piśmie z dnia 21 maja 2018 r. – oznaczonym jako „Skarga na przewlekłość postępowania” – skarżący nie wystąpił jednak z żądaniem stwierdzenia przewlekłości wzmiankowanych we wniosku postępowań przed Sądem Rejonowym w Bydgoszczy (Sądem rejestrowym), a jedynie domagał się „spowodowania przyspieszenia ww. spraw” ( zob. k. 4 akt skargi). Taki skutek skarżący zresztą już osiągnął, ustalono bowiem, że jego wniosek o przyznanie wynagrodzenia, będący przedmiotem rozpoznania w sprawie BY XIII Ns-Rej KRS (...), został już – nieprawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 23 maja 2018 r. – rozpoznany ( zob. k. 10 akt ww. sprawy), natomiast w dniu 30 maja 2018 r. w sprawie BY XIII Ns-Rej KRS (...) wydane zostało postanowienie o rozwiązaniu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego spółki(...) w likwidacji, w rejestrze zaś wpisana została wzmianka o powyższym ( zob. k. 50 - 51 akt ww. sprawy). Trzecia ze spraw wzmiankowanych w skardze, tj. BY XIII Ns-Rej KRS (...) – dotycząca wpisu wzmianki o złożeniu przez tą spółkę sprawozdań finansowych za lata 2005-2009 – jest już prawomocnie zakończona ( zob. k. 125 – 205 akt rejestrowych ww. spółki).

Należy jednocześnie zauważyć, że Sąd Okręgowy (jako Sąd właściwy do rozpoznania skargi w myśl art. 4 ust. 1 u.s.n.p.s.) nie jest obecnie jeszcze uprawniony do oceny prawidłowości rozstrzygnięć zapadłych w powyższych sprawach, mogą one podlegać bowiem odrębnemu zaskarżeniu (kontroli Sądu Okręgowego jako Sądu drugiej instancji) – zgodnie z właściwymi przepisami obowiązującymi w każdym z tych postępowań.

Należy podzielić pogląd przyjęty w orzecznictwie i doktrynie, zgodnie z którym wymagania z art. 6 ust. 2 u.s.n.p.s. uznać należy za konstrukcyjne (nieusuwalne), a ich niespełnienie pociąga za sobą odrzucenie skargi bez wzywania do uzupełnienia jej braków - art. 9 ust. 1 u.s.n.p.s. (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2007 r.,III SPP 16/07, OSNP z 2008 r., z. 9-10, poz. 153, P. Górecki, Komentarz do art. 6 o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (w:) P. Górecki, S. Stachowiak, P. Wiliński, Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego i sądowego. Komentarz., LEX nr 57146). Tymczasem w rozpoznawanej sprawie wniesiona przez skarżącego skarga na przewlekłość postępowania, nie zawiera żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie (art. 6 ust. 2 pkt 1 u.s.n.p.s.). Za spełnienie przesłanki „żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie” nie można bowiem uznać jedynie zatytułowania pisma procesowego jako „skargi na przewlekłość postępowania” (zob. uzasadnienie postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 sierpnia 2014 r., II FPP 5/14, LEX nr 1494964).

Należy przy tym zauważyć, że pierwszoplanowym celem skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją - przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2005 r., III SPP 120/05, OSNP 2006, nr 5-6, poz. 102 oraz z dnia 12 czerwca 2012 r., III SPP 21/12, LEX nr 1274992), a oczywiście cel taki nie może zostać zrealizowany w sytuacji, kiedy postępowanie zostało już prawomocnie zakończone (zob. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2018 r., III SPP 60/17, LEX nr 2440460). W niniejszej sprawie tak jest niewątpliwie w przypadku – wzmiankowanej jedynie w treści skargi – sprawy BY XIII Ns-Rej KRS (...), zakończonej jeszcze w roku 2011 ( zob. k. 205 akt rejestrowych ww. spółki).

Natomiast w odniesieniu do spraw BY XIII Ns-Rej KRS (...) i BY XIII Ns-Rej KRS (...) – z uwagi na odrzucenie skargi na podstawie art. 9 ust. 1 u.s.n.p.s. – skarżący może wystąpić z nową skargą w powyższych sprawach (art. 14 ust. 2 u.s.n.p.s.), jeśli tylko będzie ona odpowiadać warunkom art. 6 ust. 2 u.s.n.p.s., tj. gdy będzie ona zawierać żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy, a także przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie. Dopiero w takim przypadku ocenie Sądu właściwego do rozpoznania skargi będzie mogła podlegać ocenie kwestia, czy skarżący jest uprawniony do wniesienia skargi dotyczącej obu ww. spraw rejestrowych, tj. czy na pewno przysługuje mu status uczestnika każdego ze wskazanych wyżej postępowań rejestrowych (art. 3 pkt 5 u.s.n.p.s.; zob. w tym zakresie np. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2000 r., III CZP 20/00, OSNC 2001, nr 2, poz. 26, a także uchwałę tego Sądu z dnia 4 czerwca 2009 r., III CZP 30/09, OSNC 2010, nr 2, poz. 19).

Mając powyższe okoliczności na uwadze orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 75).

Artur Fornal Marek Tauer Eliza Grzybowska