Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa małoletniego A. S. (1) reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową A. M.

przeciwko M. S. (1)

o alimenty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 31 stycznia 2017 roku, sygn. akt III RC 258/16

uchyla zaskarżony wyrok w punktach: pierwszym sentencji w części zasądzającej alimenty ponad kwotę 300 ( trzysta) złotych i czwartym sentencji w części ponad kwotę 186 ( sto osiemdziesiąt sześć) złotych i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za instancję odwoławczą.

SSO Paweł Hochman

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki SSO Dariusz Mizera

Sygn. akt II Ca 214/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 31.08.2016 roku działająca w imieniu małoletniego A. S. (1) przedstawicielka ustawowa A. M. wniosła o zasądzenie od pozwanego M. S. (1) na rzecz małoletniego A. S. (1) alimentów w kwocie 1.000 zł miesięcznie z odsetkami poczynając od dnia 01.08.2016 roku.

Postanowieniem z 05.09.2016 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie udzielił zabezpieczenia zobowiązując pozwanego do płacenia na rzecz małoletniego A. S. (1) alimentów w kwocie po 400 zł miesięcznie

Wyrokiem z 31.01.2017 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie zasądził od pozwanego M. S. (1) na rzecz małoletniego A. S. (1) alimenty w kwocie po 600 zł miesięcznie poczynając od dnia 31.01.2017 roku płatne do dnia 15 każdego miesiąca do ręki A. M. jako przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami oraz nakazał pobrać od pozwanego M. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 360 zł tytułem opłaty od uwzględnionej części powództwa oraz 6 zł za klauzulę wykonalności, a także nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

W wyjątkowo lakonicznym uzasadnieniu Sąd wskazał jedynie, że „na rozprawie w dniu 17.01.2017 roku przedstawicielka ustawowa popierało powództwo. Pełnomocnik pozwanego powództwo uznał do kwoty po 300 zł miesięcznie. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Bełchatowie z 31 stycznia 2017 roku zasądzono alimenty od M. S. (1) na rzecz małoletniego A. S. (2) po 600 zł miesięcznie. Z uwagi na to, że powództwo zostało uwzględnione w przeważającej części co więcej stroną powodową w sprawie był małoletni najwłaściwszą decyzją było zniesienie kosztów postępowania między stronami na podstawie art. 100 k.p.c. Powód zwolniony od kosztów sądowych nie miał obowiązku uiszczenia całej opłaty od pozwu. Częścią tej opłaty od uwzględnionej części powództwo należało obciążyć pozwanego na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z listy 28 lipca .2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 100 k.p.c.”

Apelację od powyższego wyroku w części ponad uznaną kwotę alimentów w wysokości 300 zł miesięcznie złożył pozwany za pośrednictwem swojego pełnomocnika.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów:

1.  art. 133 § 1 krio poprzez uznanie, że zasądzona przez Sąd od pozwanego kwota alimentów jest odpowiednia do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego oraz możliwości zarobkowych pozwanego,

2.  art. 233 k.p.c. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że pomimo choroby pozwanego oraz jego trudnej sytuacji materialnej jest on w stanie uiszczać na rzecz małoletniego alimenty w kwocie wynoszącej 600 zł,

3.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu wyroku na jakich to faktach oraz na podstawie jakich dowodów Sąd I instancji uznał, że roszczenie powoda jest uzasadnione co czyni wyrok niezrozumiałym oraz niemożliwym do merytorycznej polemiki .

Powołując się na powyższe zarzuty skarżący wnosił o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie w zaskarżonej części oraz przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania oraz pozostawienie temu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania ewentualnie wnosił o zmianę wyroku w części zaskarżonej poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda alimentów wysokości uznanej to jest po 300 zł miesięcznie oraz zasądzenie kosztów procesu za I i II instancję.

W odpowiedzi na apelację przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wniosła o jej oddalanie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest zasadna o tyle, że prowadzi do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie w zaskarżonej części z powodu nierozpoznania istoty sprawy.

Jako całkowicie uzasadniony należy uznać zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. albowiem uzasadnienie zaskarżonego wyroku zostało sporządzone z rażącym pogwałceniem tego przepisu.

W myśl art. 328 § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie ustalenie faktów, które Sąd uznał za udowodnione, dowodów na których się oparł i przyczyn dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Tymczasem motywy zaskarżonego wyroku nie zawierają w ogóle podstawy faktycznej rozstrzygnięcia ani też przytoczenia przepisów prawa na podstawie, których ono zapadło. Uzasadnienie jako wyjątkowo lakoniczne nie zawiera elementów pozwalających na weryfikację stanowiska Sądu. Brak jakichkolwiek ustaleń faktycznych i brak oceny prawnej prowadzi do sytuacji, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona co uniemożliwia poddanie orzeczenia kontroli instancyjnej. Nie wiadomo tak naprawdę jaki tok rozumowania doprowadził Sąd do wydania zaskarżonego wyroku. Nie sposób zatem dziwić się skarżącemu, że trudno mu w jakikolwiek sposób odnieść się do argumentacji Sądu, której w istocie w motywach zaskarżonego wyroku próżno szukać.

Sąd ma obowiązek wynikający z przepisów takiego wytłumaczenia motywów rozstrzygnięcia by w wyższej instancji mogła zostać oceniona jego prawidłowość. Braki w uzasadnieniu uniemożliwiają odczytanie motywów rozstrzygnięcia i w istocie stały się powodem uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania z powodu nierozpoznania istoty sprawy. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 28 kwietnia 2016r. I ACa 1126/15, baza Legalis, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2007r. V CSK 115/07 baza Legalis).

Sąd I instancji nie odniósł się w żaden sposób do kwestii podnoszonych przez obie strony. Nie ustalił potrzeb małoletniego ani też nie wskazał jakie przyjął majątkowe i zarobkowe możliwości obu stron. Trudno zatem odnieść się do zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. skoro uzasadnienie nie zawiera nawet ustaleń faktycznych ani też jakiejkolwiek oceny dowodów. Podobnie bezprzedmiotowym było odniesienie się przez Sąd Okręgowy do zarzutu naruszenia art. 133 § 1 krio skoro motywy rozstrzygnięcia sprowadzają się jedynie do stwierdzenia, że „zaskarżonym wyrokiem zasądzono alimenty od M. S. (2) na rzecz małoletniego A. S. (1) w kwocie po 600 zł miesięcznie”. Wszystkie te okoliczności doprowadziły do nierozpoznania istoty sprawy co stało się podstawą do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania w zaskarżonej części.

Dlatego też na podstawie art. 386§ 4 k.p.c. należało orzec jak w wyroku uchylając zaskarżony wyrok w pkt 1 w części ponad kwotę 300 zł oraz w związku z tym także w pkt 4 w części ponad kwotę 186 zł pozostawiając Sądowi Rejonowemu na podstawie art. 108§ 2 k.p.c. rozstrzygnięcie o kosztach procesu za instancję odwoławczą.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy mając na uwadze powołane zastrzeżenia przede wszystkim dokona ustaleń faktycznych, oceni potrzeby małoletniego oraz majątkowe i zarobkowe możliwości obu stron, dokona oceny dowodów odnosząc się do twierdzeń i argumentów stron oraz wyjaśni podstawę prawną wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Oczywistym przy tym jest, że sporządzone uzasadnienie powinno czynić zadość ustawowym wymogom o których mowa w art. 328 § k.p.c.

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki SSO Paweł Hochman SSO Dariusz Mizera