Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 328/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Wiesław Jakubiec

Sędziowie/Ławnicy: -/-

Protokolant : starszy protokolant sądowy Izabela Niedobecka-Kępa

po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2018 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy M. K.

przy udziale zainteresowanego ./.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 11 sierpnia 2014 roku

sygn. (...)nr sprawy: (...)

o d d a l a o d w o ł a n i e .

Sygn. akt V U 328/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 sierpnia 2014 r. znak (...) - (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu M. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 13 czerwca 2014r. do 26 lipca 2014r. W uzasadnieniu podano, że od dnia 1 czerwca 2014 r. ubezpieczony nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, gdyż za czerwiec 2014 r. nie została opłacona należna składka na to ubezpieczenie w ustawowym terminie. Niezdolność do pracy z powodu choroby powstała w dniu 13 czerwca 2014r. czyli w okresie, kiedy ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu.

Od powyższej decyzji ubezpieczony M. K. wniósł odwołanie domagając się przyznania prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres. W uzasadnieniu podał, że składkę za miesiąc czerwiec uregulował w terminie tj. 15 lipca 2014 r. Nie był w stanie wygenerować potwierdzenia przelewu zatem złożył wniosek o przywrócenie terminu płatności, który nie został uwzględniony.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji. Podkreślił, że składka na ubezpieczenie społeczne, w tym chorobowe została przez ubezpieczonego opłacona w dniu 16 lipca 2014 r., a więc po terminie. Wyłączenie z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego następuje m.in. od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. K. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu był objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi oraz dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym początkowo od 28 sierpnia 2007 roku a następnie od 3 marca 2014 roku. W okresie od 13 czerwca 2014 r. do 26 lipca 2014 r. ubezpieczony był niezdolny do pracy z powodu choroby.

Dowód: akta organu rentowego.

Składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiąc czerwiec 2014 r. ubezpieczony opłacił w dniu 16 lipca 2014 r.

Dowód: informacja ZUS z 12 listopada 2014 roku z załącznikami (aktami organu rentowego), wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 11 stycznia 2018 roku, sygn. III AUa 218/17 wraz z uzasadnieniem k. 173-179.

Decyzją z dnia 11 sierpnia 2014 r. znak (...) - (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu M. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 13 czerwca 2014r. do 26 lipca 2014r. W uzasadnieniu podano, że od dnia 1 czerwca 2014 r. ubezpieczony nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, gdyż za czerwiec 2014 r. nie została opłacona należna składka na to ubezpieczenie w ustawowym terminie. Niezdolność do pracy z powodu choroby powstała w dniu 13 czerwca 2014r. czyli w okresie, kiedy ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu.

Dowód: decyzja z dnia 11 sierpnia 2014 r., znak (...) - (...) akta organu rentowego.

Przed Sądem Okręgowym w Gliwicach, a następnie na skutek apelacji – przed Sądem Apelacyjnym w Katowicach toczyła się sprawa z odwołania ubezpieczonego od nieformalnej decyzji ZUS z dnia 31 lipca 2014 roku o odmowie przywrócenia terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiąc czerwiec 2014 roku.

Wyrokiem z dnia 11 stycznia 2018 roku Sąd Apelacyjny w Katowicach zmienił wyrok Sądu Okręgowego (zmieniający decyzję ZUS w ten sposób, że stwierdzał, iż ubezpieczony podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od czerwca 2014 roku) oddalając odwołanie ubezpieczonego od decyzji odmawiającej przywrócenia terminu do opłacenia tej składki. W uzasadnieniu wskazano, iż składka należna na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za czerwiec 2014 roku została przez ubezpieczonego opłacona 16 lipca 2014 roku a na uzasadnienie wniosku o wyrażenie zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie ubezpieczony nie wskazał żadnych innych okoliczności poza faktem, iż bank potwierdził przyjęcie zlecenia płatności do realizacji 15 lipca 2014 roku. Jako, że zlecenie zostały zapisane po godzinie granicznej (po 20:00), płatność została wykonana dopiero następnego dnia roboczego. Datą zapłaty jest natomiast dzień, w którym dokonano zmniejszenia stanu rachunku bez względu na to, jakiego dnia zostało wystawione polecenie przelewu.

Dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 11 stycznia 2018 roku, sygn. III AUa 218/17 wraz z uzasadnieniem k. 173-179.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy w szczególności w postaci dokumentów jako wiarygodnych, rzetelnych i niekwestionowanych przez strony.

W ustaleniach stanu faktycznego Sąd oparł się również na zeznaniach ubezpieczonego w zakresie w jakim korespondowały z dowodami z dokumentów. Sąd nie dał wiary ubezpieczonemu, że zapłacił składkę w terminie. Powyższe było przedmiotem postępowania toczącego się przed Sądem Apelacyjnym, który ustalił, że ubezpieczony opłacił składkę po terminie a decyzja ZUS odmawiająca prawa do przywrócenia terminu była prawidłowa.

Sąd zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005r. Nr 31, poz. 267 z późn. zm.) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Na mocy art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.) płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż: 1) do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie; 2) do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych; 3) do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

Z kolei po myśli art. 14 ust. 2 pkt 2 ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe ustają od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a.

Zgodnie z przepisem art. 365 § 1 kpc orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 maja 2012 r., sygn. V CSK 305/11, „związanie prejudycjalne innego sądu w innej sprawie treścią wydanego uprzednio orzeczenia oznacza, że sąd ten nie może dokonać odmiennej oceny prawnej roszczenia, wówczas gdy w tej innej sprawie występują te same strony albo osoby objęte rozszerzoną prawomocnością, a ponadto pomiędzy prawomocnym orzeczeniem oraz toczącą się sprawą zachodzi szczególny związek polegający na tym, że prawomocne orzeczenie oddziałuje na rozstrzygnięcie w toczącej się sprawie”. Podobnie nakreślił sprawę Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 13 lutego 2018 r., sygn. III AUa 691/17,: „sądy rozpoznające nowy spór między tymi samymi stronami muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku, a więc w ostatecznym rezultacie procesu uwzględniającym stan rzeczy na datę zamknięcia rozprawy. Taka jest treść prawomocnego orzeczenia, o którym stanowi przepis art. 365 § 1 kpc, a więc treść wyrażonej w nim indywidualnej i konkretnej normy prawnej. A zatem w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się ta sama kwestia, nie może być ona już ponownie badana”.

Moc wiążąca wyroku i postanowienia orzekającego, co do istoty sprawy, dotyczy w zasadzie związania treścią jego sentencji a nie uzasadnienia. Jednakże szczególnie przy orzeczeniach oddalających powództwo, gdy z sentencji nie wynika zakres przedmiotowy rozstrzygnięcia, doniosłe i wiążące mogą być również motywy rozstrzygnięcia zawarte w uzasadnieniu orzeczenia, szczególnie ustalenia prejudycjalne sądu, prowadzące do oddalenia powództwa lub wniosku (porównaj między innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2005 r. I CK 217/05, z dnia 15 lutego 2007 r. II CSK 452/06, z dnia 8 marca 2010 r. II PK 258/09 z dnia 29 września 2011 r. IV CSK 652/10). Jak podał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 marca 2003 r. III CZP 97/02 sąd nie jest związany ustaleniami wynikającymi z uzasadnienia orzeczenia w takim zakresie, w jakim nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia zawartego w wyroku. Jest natomiast związany wskazanymi w uzasadnieniu ustaleniami mającymi wpływ na końcowe rozstrzygnięcie, w szczególności ustaleniami prejudycjalnymi, których skutkiem było wydanie określonego wyroku lub postanowienia orzekającego, co do istoty sprawy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony opłacił składkę za czerwiec 2014 roku po terminie a decyzja organu rentowego o odmowie przywrócenia terminu do opłacenia składki była prawidłowa. Powyższe było przedmiotem postępowania toczącego się przed Sądem Apelacyjnym, zakończonego wydaniem wyroku z dnia 11 stycznia 2018 roku. Tutejszy Sąd jest związany jego treścią, kwestia zasadności odmowy przywrócenia terminu do opłacenia składki nie może więc być kolejny raz badana. Skoro Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy decyzję ZUS o odmowie przywrócenia terminu do opłacenia składki, przyjęcie przez tut. Sąd, że składka w rzeczywistości była opłacona w terminie byłoby niedopuszczalne i stanowiłoby naruszenie normy wyrażonej w art. 365 § 1 kpc. Wnioskując, skoro składka za czerwiec została opłacona po terminie, ubezpieczony od dnia 1 czerwca 2014 r. nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Niezdolność do pracy z powodu choroby powstała w dniu 13 czerwca 2014 r., tj. w okresie, w którym ubezpieczony nie był objęty ubezpieczeniem chorobowym, więc zasiłek chorobowy za okres od 13 czerwca 2014r. do 26 lipca 2014r. nie przysługuje.

W świetle powyższego, na mocy art. 477 14 §1 kpc oddalono dowołanie.