Sygn. akt VI P 152/17
Dnia 5 grudnia 2018 r.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSR Iwona Dzięgielewska |
Ławnicy: |
Danuta Ptaszyńska, Alicja Szumańska |
Protokolant: |
Justyna Penkul |
po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2018 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy
z powództwa M. D.
przeciwko
pozwanemu Głównemu Inspektoratowi Sanitarnemu w W.
o odszkodowanie za nieuzasadnione wypowiedzenie zmieniające, odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania i dyskryminację
1.powództwo oddala;
2.zasądza od powoda M. D. na rzecz pozwanego Głównego Inspektoratu Sanitarnego w W. kwotę 2700 zł( dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
3.zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w W. kwotę 1000,00 zł ( jednego tysiąca złotych) tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu.
VI P 152/17
W dniu 4 maja 2017 r. wpłynął pozew M. D. przeciwko Głównemu Inspektoratowi Sanitarnemu w W. o uznanie wypowiedzenia warunków pracy i płacy za bezskuteczne, a w razie upływu okresu wypowiedzenia o przywrócenie powoda na dotychczasowe warunki pracy i płacy. Nadto wniósł o zasądzenie kwoty 28.857 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za nierówne traktowanie w zatrudnieniu oraz dyskryminację bezpośrednią ze względu na nierówne traktowanie z uwagi na zajmowane stanowiska i podległość służbową powoda w okresie października 2010 – luty 2017 r. M. P. (1) oraz o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda według norm przepisanych (pozew k. 1-3).
W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany przedstawił mu wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy w ten sposób, że ustalono wynagrodzenie zasadnicze na poziomie 5.840,75 zł zamiast 6.839,51 zł i pełen wymiar czasu pracy. Zmianę uzasadniono zakończeniem realizacji zadań w projekcie (...)/68. Powód podniósł, że każde z dotychczasowo podpisywanych, w zakresie projektu (...)/68 porozumień, obowiązywało do 31 grudnia 2016 r., w ramach pełnego etatu czasu pracy. Podział finansowania i czasu pracy (...) skończył się z dniem 31 grudnia 2016 r., ale w żadnym razie nie mogło stanowić ono przyczyny uzasadniającej zmianę warunków pracy i płacy kilka miesięcy później. Podniósł, że od stycznia 2017 r. nie zlecano mu zadania do realizacji przez kierownika projektu A. L., a jedynie zamykał jedną rozpoczętą już sprawę. Powód podniósł, że jako nierówne traktowanie uznać należało już sam fakt przedstawienia propozycji podpisania porozumienia stron ze zmniejszonym wynagrodzeniem. Inni pracownicy w tym A. S., A. W., W. K., H. D., M. P. (2), M. Z., A. L., które uczestniczyły w projekcie, a zostały z różnych przyczyn z projektu wyłączone, zachowały wysokość wynagrodzenia zasadniczego co najmniej na poziomie, który miały w trakcie realizacji projektu (...)/68. Podał, że kolejny przejaw dyskryminacji miał miejsce przy podpisywaniu porozumienia z dnia 18 lutego 2016r., które degradowało go ze stanowiska zastępcy i znacząco obniżało wynagrodzenie dyrektora, z uwagi na bezpośrednią i bliską współpracę z M. P. (1) – zajmującą stanowisko dyrektora generalnego GIS. Powód podniósł, że następca M. M. B. dyskryminował go bezpośrednio ze względu na zajmowane przez niego stanowisko i podległość służbową w okresie październik 2010 r. do luty 2017 r. M. P. (1). Dyskryminacja miała wpływ na ustalenie nowych degradujących warunków pracy i płacy. Wywołała u niego silny stres skutkujący bólem obręczy barkowej i kręgosłupa wraz z drętwieniem ręki. Zadośćuczynienie, zdaniem powoda, nie powinno być niższe niż różnica w wynagrodzeniu zasadniczym ustalonym na stanowisku zastępcy dyrektora porozumieniem z dnia 5 sierpnia 2015 r., a ustalonym wynagrodzeniem zasadniczym porozumieniem z dnia 18 lutego 2016 r. pomnożonym przez liczbę miesięcy do dnia złożenia pozwu tj. kwota 28.857 zł. (pozew k. 1-11).
W piśmie z dnia 29 maja 2017 r. (data nadania) powód określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 28.857 zł (pismo k. 61).
Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2017 r. Sąd sprawdził wartość przedmiotu sporu i ustalił ja na kwotę 119.959,44 zł (postanowienie k.66).
W odpowiedzi na pozew pozwany Główny Inspektorat Sanitarny wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (odpowiedź na pozew k. 101-113).
W uzasadnieniu pozwany wskazał, że roszczenie powoda nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistości i winno zostać oddalone. Zakończenie przez powoda wykonywania zadań, które były współfinansowane ze środków (...)( (...)), które to źródło finansowania uległo wyczerpaniu, a same zadania zakończyły się, stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy. Podkreślił, że jedyną i wyłączną przyczyną wypowiedzenia powodowi dotychczasowych warunków pracy i płacy było zakończenie udziału w Projekcie (...)/68 i nie miało żadnego związku z przebiegiem postępowania w sprawie M. P. (1) przeciwko GIS. Pozwany podniósł, że wszystkie zarzuty dotyczące dyskryminowania powoda należy również uznać za nieuzasadnione. Powód nie był dyskryminowany w stosunku do osób wykonujących taką samą pracę tj. osób zatrudnionych w projekcie (...)/68 na stanowisku naczelnika oraz w stosunku do osoby wykonującej z powodem pracę o jednakowej wartości, która zastąpiła powoda w związku z jego zwolnieniem w funkcji koordynatora finansowego - w związku ze zwolnieniem lekarskim, w funkcji koordynatora finansowego w Projekcie. Podniósł, że wbrew twierdzeniom powoda większość osób, które były zatrudnione u powoda na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej zostało przeniesionych na niższe stanowiska, a ich wynagrodzenie zostało zmniejszone (odpowiedź na pozew k. 101-113).
W dniu 2 marca 2018 r. powód sprecyzował roszczenie wskazując, że wnosi o uznanie wypowiedzenia warunków pracy i płacy z dnia 27 kwietnia 2017 r. za bezskuteczne i bezprawne i zasądzenia od pozwanego kwoty 20.518,53 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia doręczenia pozwu z dnia 5 maja 2017 r. tytułem nieuzasadnionego i niezgodnego z prawem wypowiedzenia warunków pracy i płacy (pismo k. 616). Nadto powód podtrzymał pozostałe roszczenia zawarte w pozwie ( protokół rozprawy k.621v).
Na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2018 r. powód podtrzymał powództwo w całości. Oświadczył, że wnosi o odszkodowanie w z tytułu nieuzasadnionego zwolnienia oraz dyskryminacji w kwocie 28.857 zł. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.
Pozwany wniósł o oddalenie zmodyfikowanego powództwa (pismo k. 632-633).
W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w niezmienionym kształcie (protokół k. 833v).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 12 kwietnia 2010 r., w związku z przeniesieniem służbowym, powód został zatrudniony w Głównym Inspektoracie Sanitarnym na stanowisku specjalisty w Departamencie E. – Administracyjnym z wynagrodzeniem zasadniczym 2.951,30 zł. Na mocy porozumienia zmieniającego z dnia 31 maja 2010 r. zmieniono warunki pracy i płacy powoda w ten sposób, że od dnia 1 czerwca 2010 r. powód otrzymał kwotę 3.301,71 zł. Kolejna zmiana w wysokości wynagrodzenia nastąpiła w dniu 1 sierpnia 2010 r. na kwotę 4.201,15 zł. Z dniem 5 października 2010 r. powód objął stanowisko(...) E. – Administracyjnego, od dnia 1 czerwca 2011 r. za wynagrodzeniem 4.611,52 zł, od dnia 20 lipca 2011 r. – 5.201,78 zł, od dnia 1 sierpnia 2012 r. – 65.200,54 zł z podziałem finansowania i czasu pracy 20% (...) 80% GIS. Od dnia 1 lipca 2014 r. wynagrodzenie określono na kwotę 6.481,61 zł z podziałem finansowania 19% (...) i 81% GIS, a od 1 lutego 2015 r. wynagrodzenie powoda wynosiło 7.382,93 zł z podziałem finansowania 28% (...) i 72% GIS (porozumienia k. 15-23).
W dniu 1 sierpnia 2012 r. pozwany, przystąpił do projektu nr (...)/68 pt. „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” w charakterze Asystenta (...) Projektu. Swoje źródło Program zaczerpnął z zarządzenia nr 89/12 Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 11 lipca 2012 r. w sprawie powołania Komitetu Sterującego w ramach projektu „Przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” współfinansowanego w ramach (...)( (...)). (...) to wprowadziło strukturę projektu, wyróżniając w nim funkcje Kierownika Projektu, Asystentów Projektu i Asystenta (...) Projektu.
Zadania projektu były realizowane przez 3 departamenty. Zadania wykonywane przez osoby w projekcie były konkretnie przypisywane do konkretnej osoby. Projekt realizowały: Pani A. L., T. P., B., M. K., G. J. i M. S. (zeznania świadka M. K. k. 622v – 623 e – protokół (...) (...)Z D. powoda do projektu wszedł powód, nadto jedna osoba na stanowisku (...)- M. P. (3), a pozostałe osoby zajmowały niższe, równorzędne stanowiska (zeznania świadka S. M. k. 621 – 622v e – protokół (...) (...) Do Projektu (...)/68 została włączona także S. W. (obecnie C.), która zajmowała się obsługą finansową projektu. Z uwagi na fakt, że powód od 10 sierpnia 2015 r. obejmował w strukturze organizacyjnej GIS stanowisko zastępcy dyrektora Departamentu E. – Administracyjnego powierzono mu w Projekcie koordynację czynności finansowo – księgowych. Z dniem 1 lipca 2014 r. powód objął funkcję koordynatora (...), a funkcję zastępcy kierownika Projektu objęła A. L. (struktura organizacyjna w Projekcie (...)/68 w GIS; pismo k.24). Wynagrodzenie zasadnicze określono na wysokości 8.900,74 zł oraz dodatek za wysługę lat. Podział finansowania i czas pracy : (...) 23%. GIS -77% (pismo k.25).
W dniu 18 lutego 2016 r., w związku z wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej zostały powodowi zaproponowane nowe warunki pracy w części dotyczącej stanowiska, wynagrodzenia zasadniczego oraz podziału finansowania i czasu pracy w ten sposób, że od dnia 22 lutego 2016 r. przeniesiono go na stanowisko (...) E. – Administracyjnym. Ustalono wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 6.839,51 zł, podział finansowania i czasu pracy 23% (...) 77% GIS (porozumienie k.26).
W dacie 19 lutego 2016 r., w której powód objął stanowisko Naczelnika Wydziału, na stanowiskach naczelników w Projekcie (...)/68 zatrudnione były następujące osoby:
A. M. – Naczelnik Wydziału (...) P. Tytoniu w Departamencie (...), B. i (...) w Projekcie (...)/68 do 14 czerwca 2017 r. – w dacie tej pobrała łącznie wynagrodzenie w kwocie 4.482,23 zł
M. P. (3) – (...) E. – Administracyjnym – w Projekcie do 31 marca 2017 r. – w dacie tej pobrał łącznie wynagrodzenie w kwocie 7.096,23 zł
A. L. – Naczelnik Wydziału (...) w Departamencie (...), B. i (...) w projekcie jako Naczelnik Wydziału do 15 kwietnia 2016r. i zarazem kierownik projektu (...)/68 od maja 2016 r. – w dacie tej pobrała łącznie wynagrodzenie w kwocie 4.482,23 zł (lista wynagrodzeń k. 103).
Następnie powód pozostawał długotrwale niezdolny do pracy. Z uwagi na konieczność zapewnienia zastępstwa za powoda w związku z jego długotrwałą nieobecnością w pracy (zwolnienia lekarskie) od dnia 11 maja 2016 r. została włączona do Projektu (...)/68 M. K. – starszy specjalista w (...) E. – Administracyjnym. Wykonywała ona wszystkie dotychczasowe zadania powoda tj. zabezpieczenia projektu w zakresie finansowania, kontroli finansowej, w zakresie planowania budżetu oraz wnioskowania do ministerstwa o zmiany. Powodowi pozostawiono nadzór nad prawidłową obsługą finansową Projektu. Ograniczenie jego zadań znalazło wyraz w powierzeniu mu nowego zakresu obowiązkówów, uprawnień i odpowiedzialności z dnia 31 maja 2016 r. (zeznania świadka S. M. k. 621 – 622v e – protokół (...) (...)
Budżet projektu wynosił 15.304.959,87 zł. Pierwotnie zadania merytoryczne projektu miał zostać zakończone do dnia 31 marca 2017 roku. Ostatecznie projekt został zakończony z dniem 14 czerwca 2017 r. W tym okresie zamykano projekt, wypłacano faktury, przeprowadzano audyt. Zadania powoda zakończyły się w kwietniu 2017 r. W okresie styczeń - kwiecień 2017 r. powód odpowiadał za działania związane z przeprowadzeniem audytu, był też odpowiedzialny za kwestię porozumienia ze stacjami wojewódzkimi, czyli z przekazywaniem mienia pozostałego po realizacji Projektu. Powód nigdy nie zgłaszał, że wykonuje zdania, które wykraczają poza jego obowiązki czy że jest dyskryminowany (z eznania świadka A. L. k. 624 - 625 e – protokół (...) (...)
W ostatnim okresie zatrudnienia wynagrodzenie miesięczne powoda brutto wynosiło 7.591,87 zł . (zaświadczenie k.76).
W dniu 27 kwietnia 2017 r. około godziny 13:30 S. D. E. – Administracyjnego w Głównym Inspektoracie Sanitarnym w obecności J. Ł. – Głównego Specjalisty w Biurze Dyrektora Generalnego Głównego Inspektoratu Sanitarnego przedstawił powodowi wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy w taki sposób, że ustalono od dnia 1 sierpnia 2017 r. wynagrodzenie zasadnicze na poziomie 5.840,75 zł i pełen wymiar czasu pracy. Zmianę uzasadniono zakończeniem realizacji zadań w projekcie (...)/68 pt „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” współfinansowanego ze środków (...) (...). Pracodawca podał, że brak zadań do wykonania stanowi uzasadnioną, logiczną i absolutnie wystarczającą podstawę do niemożności utrzymania wynagrodzenia na dotychczasowym poziomie. Podkreślono, że aktualny poziom finansowania wynagrodzenia powoda ze środków (...) wynosił 23% i stanowiło to kwotę 1.573,09 zł. Natomiast nowe wynagrodzenie zasadnicze przewidziane zostało na kwotę 998,77 zł mniej od dotychczasowego. W zakresie wymiaru czasu pracy (wymiaru etatu) uznano, że wykonywanie przez powoda zadań w pełnym wymiarze czasu pracy, wobec braku zadań (...), jest zasadne – biorąc pod uwagę interes pracodawcy oraz realizowane zadania zarządcze, związane z zajmowanym stanowiskiem (...)Pozwany zawarł pouczenie, że jeżeli przed upływem połowy okresu wypowiedzenia tj. do dnia 16 czerwca 2017r. powód nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, będzie to równoznaczne z wyrażeniem zgody na przedmiotową zmianę. Natomiast w razie odmowy przyjęcia przedmiotowych nowych warunków umowa zostanie rozwiązana z upływem okresu wypowiedzenia tj. z dniem 31 lipca 2017 r. Zawarł pouczenie o terminie miejscu i sposobie wniesienia odwołania do Sądu Pracy (wypowiedzenie zmieniające k. 27-28).
W związku z zakończeniem zadań realizowanych w projekcie szwajcarskim nie tylko powodowi obniżono wynagrodzenie (zeznania świadka S. M. k. 621 – 622v e – protokół (...) (...)Pracownikom, którzy w 2017 realizowali projekt, zostały zmienione warunki płacy i pracy - co najmniej do kwoty sprzed przystąpienia do projektu - w tym M. K. ((...)- wynagrodzenie zmniejszone), S. C. ((...)- wynagrodzenie zmniejszone), M. P. (3) (...) - wynagrodzenie zmniejszone). S. C. i S. następnie awansowały i wynagrodzenie uległo zwiększeniu. Nie były to porównywalne sytuacje w stosunku do powoda (zeznania świadka S. M. k. 621 – 622v e – protokół (...) (...) zeznania świadka M. K. k. 622v – 623 e – protokół (...) (...)zeznania świadka A. Ł. k. 623v - 624 e – protokół (...) (...)
Powód nie złożył oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i płacy. Powód wystąpił z wnioskiem o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron i umowa o pracę uległa rozwiązaniu z dniem 31 sierpnia 2017 r. w trybie porozumienia stron (świadectwo pracy k.619; zeznania świadka A. Ł. k. 623v - 624 e – protokół (...) (...)zeznania powoda k. 656-659 e –protokół (...) (...)
Na dzień 28 kwietnia 2017 r. (na dzień przedstawienia powodowi wypowiedzenia zmieniającego” na stanowiskach Naczelników zatrudnione były następujące osoby: A. M. (wynagrodzenie 5.782,67 zł), T. P. (wynagrodzenie 4.922,58 zł), M. K. (wynagrodzenie 5.941,95 zł) (lista wynagrodzeń zasadniczych k. 104). Powód w tym czasie otrzymał wynagrodzenie 6.839,51 zł. Obok M. P. (3) otrzymywał w Projekcie (...)/68 w okresie od 19 lutego 2016 r. najwyższe wynagrodzenia łączne, współfinansowane ze środków (...). Do kwietnia 2017 r., w stosunku do innych Naczelników Wydziału, powód osiągał jedno z najwyższych wynagrodzeń (lista wynagrodzeń k. 103; zeznania świadka S. M. k. 621 – 622v e – protokół (...) (...)
Na dzień 14 czerwca 2017 r. nie było pracowników którzy wykonywali faktycznie jednakową pracę co powód, zaś w znaczeniu podmiotowym to powód jako naczelnik otrzymywał najwyższe wynagrodzenie (lista wynagrodzeń k.105). Wynagrodzenie zasadnicze powoda po wypowiedzeniu zmieniającym wyniosło 5.840,75 zł. Poszczególni pracownicy otrzymywali następujące wynagrodzenia: od 15 czerwca 2017 r. M. K. – 4.900,09 zł, od 1 kwietnia 2017 r. M. P. (3) 6.528,46 zł, od 1 lutego 2015 r. W. K. – 5.833,26, od 1 sierpnia 2017 r. 5.840,75 zł., z dniem 18 kwietnia 2016 r. A. L. 8.756,45, z dniem 15 czerwca 2017 r. A. M. 5.222,39 zł, z dniem 15 czerwca 2017 r, T. P. 4.354,80 zł. (zestawienie wynagrodzeń k. 107).
Pracownicy Wydziału (...) otrzymywali następujące wynagrodzenia: A. S. specjalista 4.673,36 zł (przed), z dniem 1 lutego 2015 r. główny specjalista 5.726,46 zł; A. W. główny specjalista 4.999,41 (przed), od dnia 1 lutego 2015 r. 5666,49 zł główny specjalista, H. D. specjalista 4.013,77 z ł (przed), od dnia 1 lutego 2015 r. 4.583,41 zł, M. W. (P.) administrator 3.000 zł (przed) od dnia 1 kwietnia 2017 r. 4.099,96 zł, główny specjalista W. K. 4.701,46 zł , z dniem 1 lutego 2015 r. naczelnik Wydziału 5.833,26 zł (wykaz wynagrodzeń k.663).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy, kserokopii akt osobowych powoda, na podstawie protokołów z rozpraw z dnia 1 lutego 2017 r., 31 maja 2017 r. oraz 29 marca 2017 r. z akt o sygn. VI P 211/16 ( II PK 126/18 sygn nowa przed SN) dopuszczonych na rozprawie k. 813-826, na podstawie zeznań świadków S. M. k. 621 – 622v e – protokół (...) (...), zeznania świadka M. K. k. 622v – 623 e – protokół (...) (...) zeznania świadka A. Ł. k. 623v - 624 e – protokół (...) (...) zeznania świadka A. L. k. 624 - 625 e – protokół (...) (...)oraz na podstawie zeznań powoda k. 656-659 e –protokół (...) (...)i k. 805-805v e –protokół (...) (...)
Sąd dał wiarę zeznaniom świadków przesłuchanych w sprawie bowiem ich zeznania były logiczne, spójne i wzajemnie zbieżne.
Świadek S. M., bezpośredni przełożony powoda, potwierdził, że rzeczywistą przyczyną wypowiedzenia warunków pracy i płacy było zakończenie zadań realizowanych w projekcie szwajcarskim, w związku z czym zaproponowano powodowi obniżenie wynagrodzenia z tego tytułu. Potwierdził, że nie mogło zostać na tym samym poziomie, ponieważ wiązało się to z projektem szwajcarskim. Zeznał, że według jego wiedzy wynagrodzenie powoda przed wręczeniem wypowiedzenia i po wręczeniu wypowiedzenia było na jednym z najwyższych poziomów w Głównym Inspektoracie Sanitarnym. Wskazał kogo dotyczyły zmiany finansowo - kadrowe po zakończeniu projektu. Świadek M. K. potwierdziła okoliczność, że zaproponowano jej realizacje zadań zabezpieczenia projektu w zakresie finansowania, kontroli finansowej, w zakresie planowania budżetu oraz wnioskowania do ministerstwa o zmiany. Wskazała kto wykonywał, jakie zadania w ramach projektu. Podała, że powód informował o tym, że jest dyskryminowany, ale nie była świadkiem żadnych przejawów dyskryminacji. Zeznała, że po zakończeniu pracy w tym projekcie zmniejszono mi wynagrodzenie do kwoty, jaką miała przed wejściem do tego projektu. Świadek A. Ł. zeznała, że powód złożył wniosek o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Zeznała, że wynagrodzenia były zróżnicowane, ale wynagrodzenie powoda nie odbiegało od innych z tej grupy stanowisk. Potwierdziła, że po zakończeniu projektu (...)/68 były zawierane z pracownikami porozumienia ustalające nowe wynagrodzenia.
Świadek A. L., kierownik projektu opisała zakres zadań powoda po powrocie ze zwolnienia lekarskiego, terminy zakończenia Projektu. Świadek negował okoliczność, aby powód zgłaszał, że nie ma zadań do wykonania, czy ma za dużo zadań czy też jest dyskryminowany.
Zeznaniom powoda Sąd dał wiarę jedynie w części w jakiej korespondowały z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Sąd nie dał wiary jego zeznaniom, w części w której wskazał, że był dyskryminowany z uwagi na wcześniejszą podległość, służbową M. P. (1), że nie zlecano mu po powrocie ze zwolnienia lekarskiego zadań do wykonania oraz, że było to celowe działanie aby go zwolnić.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo jako nieuzasadnione nie zasługuje na uwzględnienie.
W niniejszym procesie powód dochodził odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego zwolnienia oraz odszkodowania za nierówne traktowanie w zatrudnieniu oraz dyskryminację bezpośrednią ze względu na nierówne traktowanie.
Powód wskazywał, że był dyskryminowany z uwagi na zajmowane stanowiska i podległość służbową Dyrektorowi Generalnemu M. P. (1) - w okresie październik 2010 – luty 2017 r. Podał, że przejaw dyskryminacji miał miejsce przy podpisywaniu porozumienia z dnia 18 lutego 2016r., które degradowało go ze stanowiska zastępcy i znacząco obniżały wynagrodzenie dyrektora z uwagi na fakt współpracy z M. P. (1). Natomiast za przejaw nierównego traktowania w zatrudnieniu należało uznać już sam fakt przedstawienia propozycji podpisania porozumienia stron ze zmniejszonym wynagrodzeniem. Podniósł przy tym, że inni pracownicy zatrudnieni w ramach projektu (w tym powołała nazwiska: A. S., A. W., W. K., H. D., M. P. (2), M. Z., A. L.) zachowali wysokość wynagrodzenia zasadniczego co najmniej na poziomie, który miały w trakcie realizacji projektu (...)/68. Wskazywał, że był dyskryminowany nie z uwagi na wysokość wynagrodzenia, tylko ze względu na to, że były osoby, którym nie zmieniono wynagrodzenia po odejściu z projektu.
W zakresie odwołania od wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy wskazał, że znacznie obniżono mu wynagrodzenie zasadnicze (5.840,75 zł zamiast 6.839,51 zł), a przyczyna podana w uzasadnieniu wypowiedzenia, a mianowicie zakończenie projektu (...)/68 była nieaktualna. Podniósł, że podział finansowania i czasu pracy (...) skończył się z dniem 31 grudnia 2016 r., ale w żadnym razie nie mogło stanowić ono przyczyny uzasadniającej zmianę warunków pracy i płacy kilka miesięcy później. Powód podnosił, że już od stycznia 2017 r. nie przydzielano mu do realizacji żadnych zadań w ramach projektu, poza zamknięciem jednej sprawy.
Pozwany Główny Inspektorat Sanitarny zaprzeczył, aby powód był dyskryminowany czy nierówno traktowany w zatrudnieniu z uwagi na podane przyczyny. Nadto stanął na stanowisku, że przedstawione w wypowiedzeniu warunków pracy i płacy przyczyny były rzeczywiste i uzasadnione.
Sąd dokonał oceny zasadności powództwa w oparciu o przepisy art. 11 2 k.p. w zw. z art. 18 § 2 k.p., rozpatrując zasadność przedstawionych przez powoda roszczeń zarówno w świetle ewentualnego naruszenia zasady niedyskryminacji jak również zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Przedmiotem rozważań Sądu była ocena, czy zróżnicowanie wynagrodzenia zasadniczego powodów po zakończeniu projektu było dopuszczalne prawem, czy w ten sposób pracodawca nie naruszył zasady równego traktowania w wynagradzaniu.
Na powodzie spoczywał ciężar wykazania, że pracodawca stosował wobec niego dyskryminację oraz tego, że wykonywał jednakową pracę. Zarówno zasada niedyskryminacji jak i zasada równych praw pracowników z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków są zasadami samodzielnymi, odmiennymi, posiadającymi własne przesłanki materialne i kreującymi prawa pracowników do odrębnych roszczeń. W art. 11 2 k.p. wyrażona jest zasada równych praw pracowników z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków, w tym prawa do równej płacy za równą pracę. Przesłanką objęcia tym przepisem danej kategorii podmiotów jest wspólna dla nich cecha istotna (relewantna) w postaci wykonywania takich samych obowiązków. Wynika z tego, że dopuszczalne jest różnicowanie praw pracowników, którzy wykonują inne obowiązki, bądź takie same, ale „niejednakowo”, a ponadto sytuacja prawna porównywanych pracowników może być różnicowana ze względu na odmienności wynikające z ich cech osobistych (predyspozycji) i różnic w wykonywaniu pracy (usprawiedliwiona dyferencjacja). Z zasadą równych praw nie jest tożsama zasada niedyskryminacji zdefiniowana w art. 11 (...) " (...) KP, który stanowi, że jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy - jest niedopuszczalna. W rozumieniu tego przepisu, dyskryminacją nie jest zatem każde nierówne traktowanie danej osoby lub grupy w porównaniu z innymi, ale tylko takie, które wynika z „inności”, odrębności lub odmienności z punktu widzenia sprawiedliwości opartej na równym traktowaniu pracowników, którzy znajdują się w takiej samej sytuacji faktycznej lub prawnej. Dyskryminacją w rozumieniu art. 11 (...) " (...) k.p. nie zawsze jest nierówne traktowanie pracowników z jakiejkolwiek przyczyny, ale ich różnicowanie ze względu na odrębności, które ten przepis wymienia. Tak rozumiana zasada niedyskryminacji oznacza zatem zakaz gorszego traktowania pewnych osób lub grup ze względów prawnie uznanych za dyskryminujące.
Pomiędzy zasadami wyrażonymi w art. 11 (...) " (...) i art. 11 (...) " (...) k.p. istnieje ścisły związek i polega na tym, że jeśli pracownicy wypełniają tak samo jednakowe obowiązki, ale traktowani są nierówno ze względu na przyczyny określone w art. 11 ( HYPERLINK ") (...) to są dyskryminowani (art. 18 ( HYPERLINK ") (...) " (...) § 1 k.p.). Jeżeli jednak nierówność nie jest podyktowana zakazanymi przez ten przepis kryteriami, wówczas dochodzi tylko do naruszenia zasady równych praw (zasady równego traktowania) pracowników, o której stanowi art. 11 (...) " (...) k.p., a nie do naruszenia zakazu dyskryminacji z art. 11 (...) " (...) k.p.. Oznacza to, że przepisy kodeksu pracy odnoszące się do dyskryminacji nie mają zastosowania w razie nierównego traktowania niespowodowanego przyczyną (kryterium) uznaną za podstawę dyskryminacji (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 marca 2016 r. II PK 29/15 Legalis nr 1446715 oraz w wyroku z dnia 26 stycznia 2016 r. II PK 303/14 Legalis nr 1460361; por. także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 2009 r., I PK 28/09, Monitor Prawa Pracy 2010 nr 3, s. 148-151 oraz z dnia 18 kwietnia 2012 r., II PK 196/11, lub z dnia 10 maja 2012 r., II PK 227/11, OSNP 2013 nr 9-10, poz. 107).
Zdaniem Sądu różnice w wynagrodzeniu zasadniczym osób pracujących przy projekcie wynikały z różnic w zakresie obowiązków i wykonywanej pracy. Każdy z pracowników wykonywał różne obowiązki, zgodnie z posiadanymi przez nich uprawnieniami oraz predyspozycjami i podziałem obowiązków w projekcie. Pracodawca wykazał zasady przydziału pracowników do konkretnych czynności, a także rozbieżności pomiędzy różnymi zadaniami przez nich wykonywanymi. Każdy z pracowników zatrudnionych przy pracy w projekcie miał indywidualnie przypisane zadania. Nie było porównywalnych zakresów obowiązków innych pracowników z powodem. Okoliczności te potwierdzili świadkowie w swoich zeznaniach. Powód nie wykazał, że wykonywał jednakową pracę o jednakowej wartości z pozostałymi pracownikami z projektu (...) i dlatego nie można uznać, że był nierówno traktowany w zatrudnieniu. Wszelkie różnice w poziomie wynagrodzeń wynikały z faktu powierzania pracownikom odmiennych co do stopnia trudności obowiązków.
W związku z zakończeniem zadań realizowanych w projekcie szwajcarskim nie tylko powodowi obniżono wynagrodzenie. Pracownikom, którzy w 2017 realizowali projekt, zostały zmienione warunki płacy i pracy - co najmniej do kwoty sprzed przystąpienia do projektu. W ocenie Sądu istniały także obiektywne przyczyny dla których po zakończeniu pracy w projekcie pozwany mógł i zaproponował niektórym pracownikom projektu wyższe wynagrodzenia niż powodowi - wyższe stanowisko, zakres odpowiedzialności, faktycznie wykonywana praca, jej jakość i wartość. Powód nie wykazał jednak, by istniały znaczące różnice w wynagrodzeniach zaproponowanych pozostałym pracownikom projektu po jego zakończeniu, a jeżeliby nawet istniały nie wykazał by pozwany ustalił wysokość wynagrodzenia powoda w sposób dyskryminujący. Należy przy tym zauważyć, że wynagrodzenie powoda nadal należało do jednych z wyższych. Powód nie udowodnił `także jakoby był rzeczywiście dyskryminowany z uwagi na podległość służbową M. P. (1). Okoliczności tej nie potwierdziły żadne dowody, czy to zeznania świadków czy dokumenty. Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił roszczenie powoda o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego zwolnienia oraz odszkodowanie za nierówne traktowanie w zatrudnieniu oraz dyskryminację bezpośrednią ze względu na nierówne traktowanie.
W zakresie roszczenia uznania za nieuzasadnione wypowiedzenia warunków pracy i płacy Sąd zważył co następuje.
W myśl art. 42 § l k.p., przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy o pracę warunków pracy i płacy, przy czym wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki (art. 42 § 2 k.p.).
Zgodnie z art. 42 § 3 k.p. w razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
Wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika (art. 42 § 4 k.p.).
W każdym przypadku wypowiedzenia zmieniającego jest zatem konieczne przestrzeganie okresu wypowiedzenia, dochowanie formy pisemnej oraz pouczenie o prawie odwołania do sądu pracy. Pracownikowi przysługują roszczenia przewidziane na wypadek rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. Warunkiem prawidłowego dokonania wypowiedzenia zmieniającego dotychczasowe warunki zatrudnienia jest zaproponowanie pracownikowi na piśmie nowych warunków pracy. Wypowiedzenie zmieniające nie stanowi sankcji za uchybienie obowiązkom pracowniczym, zatem wina pracownika nie jest warunkiem skuteczności tej czynności prawnej.
Do wypowiedzenia zmieniającego zastosowanie mają przepisy o definitywnym rozwiązaniu umowy o pracę. Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest bezprawne we wszystkich przypadkach, gdy nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa o rozwiązywaniu umów o pracę. Ma to miejsce wtedy, gdy rozwiązano umowę o pracę m.in.: bez spełnienia wszystkich wymogów formalnych dotyczących formy rozwiązania umowy o pracę, bez zasięgnięcia opinii zakładowej organizacji związkowej, jeżeli takowa działa w zakładzie pracy, gdy podana przyczyna wypowiedzenia umowy nie jest prawdziwa.
Formalnie wypowiedzenie zmieniające zostało przez pozwanego skonstruowane w sposób prawidłowy. Zostało sporządzone na piśmie, prawidłowo określono okres wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę w przypadku nie przyjęcia proponowanych warunków, zawarto prawidłowe pouczenia o sposobie i terminie odwołania do Sądu Pracy. Zgodnie z art. 30 § 4 k.p. w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Ten wymóg również strona pozwana spełniła.
Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy podstawowe znaczenie miała zatem ocena przyczyny będącej podstawą wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Przepis art. 30 § 4 k.p. dopuszcza różne sposoby określenia przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Przyczyna wskazana w wypowiedzeniu umowy musi być prawdziwa i sformułowana w sposób konkretny (vide wyrok SN z dnia 15 lutego 2000 r., I PKN 514/99, OSNAPiUS 2001, nr 13, poz. 440). Niewykonanie tego obowiązku jest naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę (vide wyrok z dnia 19 maja 1997 r., I PKN 173/97, OSNAPiUS 1998, nr 8, poz. 243).
Wprowadzenie wymogu podania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę nie oznacza, że wypowiedzenie, w którym podano przyczynę będzie zawsze uzasadnione. Przyczyna nie może być sformułowana w jakikolwiek sposób. W tym zakresie powinny być przestrzegane pewne reguły, na które wskazywano wielokrotnie w orzecznictwie sądowym. Przede wszystkim musi to być przyczyna rzeczywista, a nie pozorna. Nadto badanie rzeczywistości przyczyn powinno się odbywać w odniesieniu do okoliczności, które zostały przedstawione w piśmie pracodawcy zawierającym oświadczenie o wypowiedzeniu (vide wyrok SN z dnia 6 stycznia 2009r. sygn. akt II PK 108/08). Pracodawca nie może uzupełnić braku wskazania konkretnej przyczyny wypowiedzenia po wniesieniu powództwa o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie (vide wyrok SN z dnia 10 listopada 1998r. sygn. akt I PKN 423/98). Wskazane w oświadczeniu o wypowiedzeniu przyczyny wyznaczają również granice sporu toczącego się przed sądem pracy (vide wyrok SN z dnia 10 listopada 1998 r., sygn. akt I PKN 434/98).
Podanie w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyny pozornej (nierzeczywistej, nieprawdziwej) jest równoznaczne z brakiem wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie, a to oznacza, że takie wypowiedzenie jest nieuzasadnione w rozumieniu art. 45 § l k.p. i usprawiedliwia przewidziane w tym przepisie roszczenia pracownika o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie (vide wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 2009 r., III PK 34/09; postanowienie Sądu Najwyższego z 9 stycznia 2014r., I PK 182/13). Taki sam skutek wywołuje ocena, że przyczyna wypowiedzenia co prawda istniała, ale była - ze względu na jej wagę lub charakter - niewystarczająca dla skutecznego dokonania wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione zarówno wtedy, gdy wskazana w nim przyczyna faktycznie zaistniała, lecz nie mogła stanowić podstawy rozwiązania łączącego strony stosunku pracy, jak i wówczas, gdy przyczyna ta okazała się pozorna (fikcyjna, nierzeczywista, nieprawdziwa, nieistniejąca) i z tego właśnie względu nieuzasadniająca wypowiedzenia, a więc powodująca uznanie tego wypowiedzenia za nieuzasadnione. W obu przypadkach brak takiej przyczyny (uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę) powoduje powstanie po stronie pracownika roszczeń określonych w art. 45 § l k.p. ( vide wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2008 r., I PK 2/08).
Obszarem badania zasadności wypowiedzenia zmieniającego było ustalenie, czy wskazana przez pozwanego przyczyna uzasadniała wypowiedzenie warunków pracy i płacy powodowi, których obiektywnie nie mógł zaakceptować.
Pozwany podał, że zmiana warunków pracy i płacy uzasadniona jest zakończeniem realizacji zadań w projekcie (...)/68 pt. „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” współfinansowanego ze środków (...) (...) i brak zadań do wykonania z tym związany. Powód wskazywał, że po powrocie ze zwolnienia lekarskiego w okresie styczeń 2017 r. do kwiecień 2017 r. nie powierzano mu już żadnych zadań do wykonania. W dacie przedstawienia mu wypowiedzenia zmieniającego przyczyna była już zatem nieaktualna, bo w jego przypadku zadania z projektu zakończyły się kilka miesięcy wstecz. Jak wynika z zeznań świadków i materiałów złożonych do akt sprawy pierwotnie zadania merytoryczne projektu miał zostać zakończone do dnia 31 marca 2017 roku. Ostatecznie projekt został zakończony z dniem 14 czerwca 2017 r. W tym okresie zamykano projekt. Zadania powoda zakończyły się w kwietniu 2017 r. nie prawdą jest, że w okresie styczeń - kwiecień 2017 r. powód nie miał żadnych zadań do wykonania. Jak wynika z zeznań chociażby świadka A. L. powód odpowiadał za działania związane z przeprowadzeniem audytu, był też odpowiedzialny za kwestie w związane z przekazywaniem mienia pozostałego po realizacji Projektu. Świadek S. M. – przełożony powoda zeznał, że rzeczywista przyczyną wypowiedzenia było zakończenie zadań realizowanych w projekcie szwajcarskim. Mając powyższe na uwadze Sąd powództwo również w tym zakresie oddalił.
O kosztach procesu Sąd orzekł na postawie art. 98 § 1 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), z uwzględnieniem, że powód przegrał sprawę w całości. Koszty zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie § 2 pkt. 5 i § 9 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 j.t.) i zasądził od strony powodowej jako strony przegrywającej kwotę 2.700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2016.623) Sąd zasądził od powoda (jako strony przegrywającej) na rzecz Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w W., kwotę 1.000 zł tytułem części nieuiszczonej opłaty od pozwu. W toku procesu powód został bowiem tylko częściowo zwolniony od konieczności uiszczenia opłaty sądowej od pozwu. Zgodnie z powołanym przepisem - kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.
Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak na wstępie.