Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 82/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2019 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Choczaj

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Wołczyńska - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2019 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa Fundacji (...) z siedzibą w Z., działającej
w imieniu i na rzecz S. K.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy, jakim jest bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) wystawiony w dniu 20 września 2012 roku przez (...) Bank (...) S.A. w W. przeciwko S. K. i Z. K., zaopatrzony w klauzulę wykonalności na mocy postanowienia Sądu Rejonowego
w W. z dnia 31 października 2012 roku wydanego w sprawie
o sygn. akt I Co 1360/12, w stosunku do S. K. - w całości;

2.  zasądza od pozwanej (...) Bank (...) S.A. w W. na rzecz powódki Fundacji (...) z siedzibą
w Z. kwotę 10 817,00 zł (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

3.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) Bank (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego
w S. kwotę 26 845,00 zł (dwadzieścia sześć tysięcy osiemset czterdzieści pięć złotych) tytułem brakującej opłaty stosunkowej.

Sygn. akt I C 82/19

UZASADNIENIE

Fundacja (...) działająca w imieniu i na rzecz S. K. wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 20 września 2012 r. zaopatrzonego
w klauzulę wykonalności na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu
z dnia 31 października 2012 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I Co 1360/12,
w całości w stosunku do S. K.. Fundacja wniosła jeszcze o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, a także o udzielenie powództwu zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu B. P. w sprawie o sygn. akt Km 162/13.

Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2019 r. Sąd Okręgowy w Sieradzu oddalił wniosek powódki o udzielenie powództwu zabezpieczenia.

W odpowiedzi na pozew (...) Bank (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 25 sierpnia 2010 r. (...) Bank (...) S.A. w W. zawarła ze Z. K., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) Zakład (...), umowę kredytu na rachunku bieżącym biznes partner nr (...) na kwotę 500 000,00 zł, (dowód: umowa kredytu - k. 4 - 8 akt Sądu Rejonowego w Wieluniu o sygn. I Co 1360/12) .

W dniu 25 sierpnia 2010 r. S. K. zawarł z pozwanym bankiem umowę poręczenia i złożył oświadczenie, w którym udzielił solidarnego poręczenia za zobowiązania Z. K., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Zakład (...) z tytułu umowy nr (...) z dnia 25 sierpnia 2010 r. na wypadek gdyby dłużnik nie wykonał tych zobowiązań, (dowód: oświadczenie - k. 9 akt Sądu Rejonowego w Wieluniu o sygn. I Co 1360/12) .

W dniu 20 września 2012 r. (...) Bank (...) S.A. w W. wystawiła przeciwko Z. K. i S. K. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z zastrzeżeniem ich odpowiedzialności do 1 000 000,00 zł, (dowód: bankowy tytuł egzekucyjny - k. 3 akt Sądu Rejonowego w Wieluniu o sygn. I Co 1360/12) .

Postanowieniem z dnia 31 października 2012 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I Co 1360/12 Sąd Rejonowy w Wieluniu nadał powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności, (dowód: postanowienie - k. 35 - 35 verte akt Sądu Rejonowego w Wieluniu o sygn. I Co 1360/12) .

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu B. P. wszczął przeciwko Z. K. i S. K. postępowanie egzekucyjne, które toczy się pod sygn. akt Km 132/13, (dowód: wniosek
i zawiadomienia o wszczęciu egzekucji - k. 7 akt Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu B. P. o sygn. Km 132/13)
.

Powyższy stan faktyczny był bezsporny między stronami, gdyż ustalono
go na podstawie dokumentów załączonych do pozwu, które zostały sporządzone przez podmioty do tego uprawnione, w ramach przyznanych im kompetencji.
Do tego autentyczność ich nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w całości.

W myśl art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście (pkt 1); po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie (pkt 2); małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty
nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść (pkt 3).

Kwestionowany w niniejszym procesie bankowy tytuł egzekucyjny zaopatrzony w sądową klauzulę wykonalności obejmuje wierzytelność pozwanego banku wobec Z. K. wynikającą z czynności bankowej i wobec S. K., który poręczył umowę kredytu zawartą pomiędzy pozwanym bankiem a Z. K..

W przypadku bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności w powództwie z art. 840 k.p.c. dłużnik banku może podnieść wszelkie zarzuty materialnoprawne dotyczące wierzytelności banku, objętej tym tytułem. Chodzi tu o zarzuty powstałe przed wystawieniem bankowego tytułu egzekucyjnego, przed wydaniem klauzuli wykonalności i po jej wydaniu.
W grę mogą wchodzić np. zarzuty nieistnienia roszczenia banku lub istnienia roszczenia w mniejszej wysokości niż ujęte w tytule, nienastąpienia wymagalności roszczenia (mimo umieszczenia w bankowym tytule egzekucyjnym oświadczenia banku innej treści - patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2009 r., II CSK 207/09, OSNC 2010/4/62, Biul. SN 2010/1/14, M. Pr. Bank. 2011/1/17-21; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2003 r., III CZP 78/03, Prok. I Pr. - wkł. 2004/6/36; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2006 r., III CK 325/05, Lex nr 183597, Pr. Bankowe 2006/11/11; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 13 maja 2015 r., I ACa 1008/14, Lex nr 1785303; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 kwietnia 2015 r.,
V ACa 637/14, Lex nr 1679913; wyroki Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia:
12 września 2014 r., I ACa 403/14, Lex nr 1515266 i z dnia 14 lipca 2014 r.,
I ACa 116/14, Lex nr 1504391).

Podkreślić należy, że bankowemu tytułowi egzekucyjnemu może być nadana klauzula wykonalności, jeżeli w tytule tym czynność bankowa, z której wynikają dochodzone roszczenia, wskazana jest w sposób umożliwiający jej zindywidualizowanie i zakwalifikowanie jako czynności bankowej (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2010 r., III CZP 6/10, OSNC 2010/9/120, Biul. SN 2010/3/11).

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że opisana w bankowym tytule egzekucyjnym czynność bankowa (umowa nr (...) z dnia 25 sierpnia 2010 r.) nie dotyczy powoda, gdyż powód nie zawarł
z pozwanym bankiem umowy kredytu, lecz zawarł z bankiem umowę cywilnoprawną poręczenia. Trzeba w tym miejscu zauważyć, że w umowie poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał ( art. 876 § 1 k.c.). Poręczyciel zaciąga zatem własne zobowiązanie , jednakże z drugiej strony, wykonując je, spłaca dług cudzy. Zatem powód ma podstawę do kwestionowania istnienia obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu. Nie zmienia przy tym takiego stanu rzeczy fakt nadania takiemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Należało podzielić także argumentacje powoda, iż pozwany bank
nie wywiązał się z obowiązku określenia w wystawionym przez siebie bankowym tytule egzekucyjnym odsetek w ten sposób, aby dłużnik miał realną możliwość ich weryfikacji. Należy wskazać w tym miejscu, że wymóg ten odnosi się do wszystkich rodzajów odsetek, które w ogóle mogą być umieszczane w bankowym tytule egzekucyjnym, w tym także - do odsetek za opóźnienie, których wysokość strony określają w umowie bankowej (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2000 r., III CZP 27/00, publ. OSNC 2001/1/3 ). Umieszczone w bankowym tytule egzekucyjnym odsetki za opóźnienie powinny być odpowiednio strukturalnie wyodrębnione z innych pozycji składających się na dług dłużnika i jednocześnie odpowiednio określone co do wysokości. Określenie wysokości odsetek
za opóźnienie możliwe jest wówczas, gdy wskazana została kwota stanowiąca podstawę do ich obliczenia, podano odpowiednią stopę procentową oraz okres obliczenia odsetek (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 145/08, LEX nr 478089). Wysokość odsetek winna być określona w sposób zrozumiały i klarowny, stąd też nie jest wskazanym posługiwanie się m.in. dowolnymi (np. opisowymi) sposobami oznaczenia stopy procentowej odsetek
za opóźnienie w bankowym tytule egzekucyjnym. Stopa ta winna być określona
w sposób właściwy dla określenia stóp procentowych odnoszących się do innych należności banku znajdujących się w tym samym bankowym tytule egzekucyjnym, tj. należności głównych i ubocznych.

Pozwana nie przedstawiła sposobu wyliczenia kwoty dochodzonej tytułem odsetek w wystawionym przez siebie bankowym tytule egzekucyjnym. Składając wniosek o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności, pozwana nie złożyła takiego wyliczenia, podała jedynie ogólnikowe stwierdzenia odnoszące się do możliwości skorzystania przez bank ze zmiennej stopy procentowej oraz o podstawie do żądania przez bank odsetek przyszłych.
W samym bankowym tytule egzekucyjnym pozwana określiła jedynie aktualną stopę odsetek. Dane te nie są zatem wystarczające dla zweryfikowania kwoty odsetek, jaką pozwana określiła w bankowym tytule egzekucyjnym. Zatem oznaczenie czynności bankowej, o którym mowa w art. 96 Prawa bankowego było nieprawidłowe w stosunku do S. K..

Z tych wszystkich względów Sąd uwzględnił powództwo, orzekając,
jak w pkt 1 wyroku, na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. Na zasądzone koszty składają się koszty wynagrodzenia pełnomocnika powódki w kwocie 10 800,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat
za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.), powiększone o kwotę opłaty skarbowej w wysokości 17,00 zł.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku (kwota
26 845,00 zł tytułem brakującej opłaty stosunkowej), na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2019 r, poz. 785) w zw. z art. 98 k.p.c.