Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Alicja Sołowińska

Sędziowie: Teresa Suchcicka

D. Z.

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie 13 listopada 2019 r. w B.

sprawy z odwołania R. R.

przy udziale zainteresowanych: H. R. (1) oraz K. R.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym rolników jako domownika

na skutek apelacji wnioskodawcy R. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 7 listopada 2018 r. sygn. akt IV U 611/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję z 26 lutego 2018 roku w ten sposób, że ustala, iż ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie oraz emerytalno-rentowe H. R. (1) ustaje od 2 lutego 2016 roku i od tej daty ustaje obowiązek opłacania składek;

II.  zasądza od Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w O. na rzecz R. R. 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w 420 (czterysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

D. Z. A. T. S.

Sygn. akt: III AUa 45/19

UZASADNIENIE

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z dnia 26 lutego 2018 r. stwierdził ustanie od dnia 18 lutego 2018 r. ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla H. R. (1) jako domownika w gospodarstwie rolnym (...).

Od powyższej decyzji odwołanie złożył R. R., zaskarżając ją w części dotyczącej daty ustania ubezpieczenia społecznego rolników oraz daty ustania obowiązku opłacania składek za H. R. (1). Domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i stwierdzenia ustania ubezpieczenia społecznego rolników dla H. R. (1) (matki odwołującego) oraz ustania obowiązku opłacania składek od dnia 2 lutego 2016 r.

W odpowiedzi na odwołanie Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w O. wniosła o jego oddalenie, wskazując że wydana decyzja jest prawidłowa.

Zainteresowana K. R. – synowa H. R. (1), poparła odwołanie skarżącego.

Sąd Okręgowy wyrokiem z 7 listopada 2018 r. oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił, że H. R. (1) działając w imieniu własnym i męża B. R. w dniu 7 maja 1993 r. darowała synowi R. R. (odwołującemu w sprawie) niezabudowaną nieruchomość rolną, składającą się z działek o numerach (...) o powierzchni 6,22 ha. Pozostałe grunty rolne, stanowiące niezabudowaną działkę nr (...) o powierzchni 10,95 ha H. i B. R. przekazali skarżącemu w dniu 21 grudnia 1994 r. umową darowizny sporządzoną w formie aktu notarialnego, repertorium A nr 13669/1994.

Rodzice skarżącego w dalszym ciągu pozostawali właścicielami domu mieszkalnego i budynków gospodarczych, położonych w miejscowości (...), (...)-(...) D.. Jedną z przyczyn przekazania synowi wszystkich gruntów było ubieganie się przez jego ojca o rentę rolniczą, co wiązało się z koniecznością rezygnacji z prowadzenia działalności rolniczej. Prowadzeniem gospodarstwa nadal jednak zajmowali się rodzice R. R.. Odwołujący uczestniczył w tym w ograniczonym zakresie z uwagi na podjęcie nauki oraz pracy w W., gdzie zamieszkał. W gospodarstwie rolnym prowadzona była przede wszystkim hodowla bydła.

W dniu 24 listopada 2003 r. odwołujący wraz z małżonką K. R. zakupili nieruchomość rolną oznaczoną numerem 188/1 o powierzchni 3,53 ha. W tym samym dniu udzielili również pełnomocnictw B. R. do zarządu i administrowania ich gospodarstwem rolnym. Na skutek wniosku R. R. w dniu 23 marca 2004 r. wpisano go do ewidencji producentów pod numerem (...). Bydłem nadal zajmowali się jego rodzice.

W dniu 9 października 2009 r. w P. Terenowej KRUS w S. odwołujący oraz jego matka złożyli zgodne oświadczenia o stałej pracy H. R. (1) w gospodarstwie rolnym syna od dnia 9 października 2009 r. Na tej podstawie decyzją z dnia 26 października 2009 r., znak: KU/W-4000- (...), zgodnie ze złożonymi oświadczeniami, stwierdzono podleganie H. R. (1) ubezpieczeniu społecznemu rolników jako domownika od dnia 9 października 2009 r.

Od stycznia 2014 r. skarżący był stałym dostawcą mleka do (...) Spółdzielni (...) w G.. Dochody ze sprzedaży mleka oraz dopłaty wpływały na rachunek należący do skarżącego i były przeznaczane na pokrycie kosztów związanych zarówno z prowadzeniem gospodarstwa rolnego oraz na utrzymanie rodziny.

W sierpniu 2014 r. R. R. wraz z żoną przeprowadzili się do Linowa i zamieszkali w domu rodziców. Z uwagi na konflikt pomiędzy stronami, 19 listopada 2015 r. skarżący z małżonką cofnęli pełnomocnictwo notarialne udzielone B. R. w dniu 24 listopada 2003 r. Natomiast 2 lutego 2016 r. odwołujący wystąpił o zwrot 32 sztuk bydła oraz ich dokumentów. Po odwołaniu pełnomocnictwa K. i R. R. nadal przekazywali rodzicom część pieniędzy ze sprzedaży mleka, albowiem to oni zajmowali się bydłem.

Dalszy rozwój nieporozumień w rodzinie, dotyczący ustalenia własności stada bydła oraz próby eksmisji rodziny odwołującego, doprowadził do rozstrzygania sporów na drodze sądowej. Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny wyrokiem z dnia 5 czerwca 2017 r., sygn. akt I C 558/16 nakazał wydanie R. i K. R. 32 sztuk bydła.

W dniu 29 czerwca 2017 r. skarżący złożył w KRUS oświadczenie, w którym wskazał że jego rodzice na terenie gmin D. i S. prowadzą działalność rolniczą na własny rachunek. Mając powyższe na uwadze rolniczy organ rentowy dokonał weryfikacji powierzchni gospodarstwa rolnego, użytkowanego przez H. i B. R.. Ustalono wówczas, że małżonkowie są podatnikami podatku rolnego jedynie z tytułu posiadania użytków rolnych położonych na terenie gminy D. o łącznej powierzchni 0,5390 ha fizycznych, co stanowi 0,5145 ha przeliczeniowych.

Odwołujący w dniu 20 lipca 2017 r. zgłosił się do P. Terenowej KRUS w S. w celu wyrejestrowania swojej matki z ubezpieczenia społecznego rolników. W dniu 16 listopada 2017 r. do Kasy wpłynęło pismo pełnomocnika R. R., złożone w związku z wnioskiem o wyłączenie H. R. (2) z ubezpieczenia społecznego rolników wraz z protokołami rozpraw, kopią wyroku Sądu Okręgowego z dnia 5 czerwca 2017 r. z uzasadnieniem oraz płytą z nagraniem przebiegu rozpraw. Z uwagi na powyższe KRUS wszczął postępowanie wyjaśniające co do zasadności podlegania H. R. (1) ubezpieczeniu społecznemu rolników jako domownika w gospodarstwie rolnym syna.

Przekazanie zwierząt nastąpiło w dniu 17 lutego 2018 r. - zgodnie z protokołem odbioru bydła, sporządzonym na podstawie orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, wydanego w sprawie o sygnaturze akt: I ACa 747/17.

R. R. opłacał składki za H. R. (1) jako domownika do 17 lutego 2018 r., do momentu przekazania bydła.

W dniu 19 lutego 2018 r. H. R. (1) złożyła oświadczenie, że od dnia 18 lutego 2018 r. nie pracuje w gospodarstwie rolnym syna R. R.. Kierując się powyższym, KRUS decyzją z dnia 26 lutego 2018 r. stwierdził, że H. R. (1) od dnia 18 lutego 2018 r. nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego.

Odwołujący formalnie wyprowadził się z gospodarstwa rodziców 1 lipca 2018 r., przed uprawomocnieniem się wyroku o eksmisji.

H. R. (1) zajmowała się bydłem do dnia 17 lutego 2018 r., do chwili ich przekazania w oparciu o protokół odbioru bydła na podstawie wskazanego wyżej wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku sygn. akt I ACa 747/17. Z tytułu wykonywanej pracy oraz ponoszonych wydatków na utrzymanie hodowli otrzymywała od syna środki pieniężne. Przelewem bankowym z dnia 12 stycznia 2017 r. odwołujący przekazał H. R. (1) kwotę 1.700 zł za pracę przy krowach. Po nasileniu konfliktu odwołujący się nie przekazywał środków na utrzymanie bydła.

Matka skarżącego podlega obecnie ubezpieczeniom społecznym rolników na podstawie wniosku, nie spełnia warunków do objęcia ubezpieczeniem z mocy ustawy rolniczej.

Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie jako niezasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd I instancji w uzasadnieniu powołał się na art. 7 i art. 16 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U.2017.2336 ze zm., dalej ustawa rolnicza). Sąd Okręgowy przytoczył definicję domownika zawartą w art. 6 pkt 2 ustawy rolniczej oraz zwrócił uwagę na art. 37 ust. 1 tej ustawy.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, skoro z poczynionych ustaleń wynika, że do dnia wydania bydła, czyli do 17 lutego 2018 r. H. R. (1) faktycznie zajmowała się powyższym inwentarzem, wykonując stałą pracę w gospodarstwie odwołującego jako domownik.

Zdaniem Sądu I instancji zasadnicze znaczenie dla takiej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego miały zeznania świadków: M. B., A. R. i S. R., którzy zgodnie potwierdzili, że H. R. (1) stale pracowała w gospodarstwie syna, a jej głównym zajęciem była hodowla bydła. Zeznania wymienionych świadków były zdaniem Sądu Okręgowego wiarygodne, spójne, wzajemnie się uzupełniały i w pełni zasługiwały na uwzględnienie.

Niezależnie od stopnia natężenia emocji i racji stron w trwającym sporze rodzinnym, Sąd pierwszej instancji nie uznał za wiarygodne tej części zeznań skarżącego, który starał się wykazać, że H. R. (1) zaprzestała pracy w jego gospodarstwie rolnym od dnia 2 lutego 2016 r., to jest z chwilą wezwania do zwrotu bezpodstawnie zabranych krów.

Sąd Okręgowy podkreślił, że istniejący konflikt w rodzinie nie ma zasadniczego znaczenia na gruncie cyt. wyżej przepisów ubezpieczeniowych.

Zdaniem Sądu I instancji, wbrew twierdzeniom wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że to właśnie H. R. (1) od początku, to jest od chwili złożenia w dniu 9 października 2009 r. zgodnego oświadczenia woli o stałej pracy w gospodarstwie rolnym syna (k – 44-45 akt KRUS), zajmowała się hodowlą jego bydła mlecznego. Pobierała z tego pożytki, ponosiła ciężary utrzymania stada, otrzymywała również środki pieniężne od wnioskodawcy w związku z wykonywaną pracą w jego gospodarstwie. Ostatni wpływ z tego tytułu dotyczył kwoty 1.700 zł przelanej na rachunek H. R. (1) w dniu 12 stycznia 2017 r., co również przeczy twierdzeniu odwołującego się, że wymieniona przestała być domownikiem od lutego 2016 r. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę na brak konsekwencji odwołującego się, co do daty zaprzestania wykonywania pracy przez matkę. Skarżący będąc pouczony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, złożył w lutym 2018 r. w KRUS oświadczenie, że H. R. nie pracuje w gospodarstwie rolnym od stycznia 2017 r. (k. 184 i nast. akta KRUS).

Kierując się poczynionymi ustaleniami Sąd Okręgowy uznał, że pozwany rolniczy organ rentowy zasadnie ocenił, iż dopiero od dnia 18 lutego 2018 r., czyli następnego dnia po wydaniu bydła, zaistniały przesłanki do stwierdzenia ustania ubezpieczenia społecznego rolników dla H. R. (1). W świetle poczynionych przez Sąd ustaleń, była ona bowiem przed tą datą domownikiem rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników i podlegała z mocy przepisów tej ustawy ubezpieczeniu rolniczemu w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie R. R. jako bezpodstawne.

Odwołanie od powyższego wyroku wniósł R. R. zarzucając mu:

I.  naruszenie przepisu prawa materialnego, tj. art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, poprzez jego błędną wykładnię wyrażającą się w przyjęciu, że za stałą pracę w gospodarstwie rolnym należy uznać dokonywanie czynności w gospodarstwie wbrew woli rolnika, w sytuacji bezprawnego przetrzymywanie bydła rolnika, niedopuszczania rolnika do inwentarza stanowiącego jego własność, pobieranie wszelkich korzyści z tego tytułu, i de facto działania na szkodę rolnika,

II.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, a polegającą na przyjęciu, iż H. R. (1) nie dzierżawiła gruntów powyżej 1 ha przeliczeniowego, w sytuacji gdy okoliczność ta znajduje potwierdzenie w zeznaniach zainteresowanej H. R. (1), K. R., jak również świadków.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, na podstawie art. 368§1 pkt 5 k.p.c. w zw. z art. 386§1 k.p.c. odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji, poprzez:

I.  stwierdzenie ustania ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie: ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla Pani H. R. (1) od dnia 2 lutego 2016 r. i ubezpieczenia emerytalno-rentowego dla Pani H. R. (1) od dnia 2 lutego 2016 r., oraz ustanie obowiązku opłacania składek za H. R. (1) od dnia 2 lutego 2016 r.

II.  zasądzenie od Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - P. Terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w S. na rzecz wnioskodawcy R. R. kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norma przepisanych

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona.

W sprawie nie było sporu co do tego, że H. R. (1) nie podlega ubezpieczeniom społecznym rolników jako domownik w gospodarstwie rolnym swojego syna, a odwołującego się w sprawie R. R., lecz koncentrował się na ustaleniu daty ustania tego ubezpieczenia.

Organ rentowy oraz H. R. (1) utrzymywali, że ubezpieczenie społeczne rolników jako domownika zainteresowanej ustało od 18 lutego 2018 r., tj. od dnia następnego po wydaniu przez H. R. (1) stada krów będących własnością R. R.. W ocenie KRUS do dnia wydania stada na mocy prawomocnego wyroku w sprawie I C 558/16 H. R. (1) należy traktować jako domownika rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Z faktu sprawowania rzeczywistej opieki, w sensie codziennego zajmowania się stadem 32 krów będących własnością R. R., organ rentowy wywodził, że H. R. (1) stale pracowała w gospodarstwie rolnika - swojego syna, a zatem była domownikiem podlegającym ubezpieczeniu, które ustało z chwilą zwrotu rolnikowi stada.

Odmienne stanowisko co do daty ustania ubezpieczenia H. R. (1) jako domownika prezentował odwołujący się R. R.. Twierdził bowiem, że ubezpieczenie ustało 2 lutego 2016 r. tj. od daty wystąpienia o zwrot stada 32 sztuk bydła oraz ich dokumentów. Wobec odmowy wydania zwierząt na pisemne wezwanie odwołujący złożył 20 września 2016 r. pozew o wydanie krów i Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 5 czerwca 2017 r. w sprawie I C 558/16 nakazał B. R. i H. R. (1) wydanie na rzecz R. R. i jego żony K. R. 32 sztuk bydła o określonych numerach identyfikacyjnych i jednocześnie oddalił powództwo małżonków B. i H. R. (1), że bydło co do którego nakazano wydanie stanowi ich własność. Odwołujący wywodził zatem, że skoro stado krów stanowiące jego własność zostało przez jego rodziców przejęte wbrew jego woli, to nie oznacza to, że H. R. (1) opiekując się tym stadem podlegała ubezpieczeniu społecznym rolników jako domownik rolnika do czasu wydania krów na mocy prawomocnego wyroku tj. do 17 lutego 2018 r.

W świetle art. 6 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników domownikiem jest osoba bliska rolnikowi, która ukończyła 16 lat, pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie oraz stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

Domownikiem w rozumieniu cytowanego przepisu jest ten, kto stale pracuje w gospodarstwie rolnym będącym w posiadaniu rolnika. Wymiar czasu pracy domownika ma być stosowny do prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa rolnego, zgodnie z jego strukturą, przy uwzględnieniu jego obszaru oraz ilości pracujących w nim osób. Rolnik prowadzi osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą i może posiłkować się pracą małżonka, domowników, a także pracowników najemnych. Osobiste prowadzenie gospodarstwa przez rolnika należy rozumieć w sensie organizacyjnym i decyzyjnym, a nie jako jednostkowe czynności.

„Stała praca” domownika w gospodarstwie rolnym ma natomiast charakter czynnościowy obliczony na aktualne i jednostkowe potrzeby wynikające z prowadzonej działalności rolniczej. Oznacza to, że rolnik ma prawo kształtować i nadzorować pracę. Pewne jest, że skoro ryzyko działalności ponosi rolnik, to ma on możliwość zlecenia domownikowi na bieżąco poszczególnych prac, planowania pracy, a ostatecznie dokonywania jej oceny.

W świetle niekwestionowanych ustaleń Sądu I instancji jest oczywiste, że H. R. (1) wraz z mężem B. R. wbrew wiedzy i woli odwołującego w listopadzie 2015 r. zgłosili przemieszczenie 32 sztuk bydła stanowiącego własność R. R. do własnego gospodarstwa. Skutkiem takiego działania było wyłączenie spod władztwa odwołującego tego stada. Fakt niezgodnego z prawem przejęcia stada krów będącego własnością R. R. był przedmiotem postępowania w sprawie II K 54/17 w której Sąd Rejonowy w Szczytnie wyrokiem z 27 listopada 2017 r. uznał B. R. – męża H. R. (1) – winnym przywłaszczenia 32 sztuk bydła i przywłaszczenia dokumentów tj. paszportów bydła. Przywłaszczenie przez małżonków B. i H. R. (1) stada krów odwołującego stało się przyczyną nasilającego się konfliktu w tej rodzinie. Wyrazem tego było cofnięcie pełnomocnictwa rodzicom przez R. i K. R.. Z kolei H. i B. R. wystąpili o eksmisję rodziny R. R. z domu we wsi L., o czym orzekł Sąd wyrokiem z 22 grudnia 2017 r. , nakazując odwołującemu, jego żonie oraz dzieciom opuszczenie i wydanie pomieszczeń w budynku położonym w (...). Natomiast R. R. we wrześniu 2016 r. , o czym wspomniano wyżej, wystąpił z powództwem o wydanie zawłaszczonego stada 32 krów.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na stwierdzenie, że między R. R., a jego rodzicami B. i H. R. (1) istnieje od 2015 r. konflikt, który nasilił się w 2016 r. Ten konflikt nie pozwala na przyjęcie, że H. R. (1) od lutego 2016 r. stale pracowała jako domownik w gospodarstwie rolnym syna R., przede wszystkim dlatego, że opieka i zajmowanie się stadem krów przejętych wbrew woli rolnika, z wyłączeniem możliwości podejmowania przez tego rolnika jakichkolwiek decyzji co do tego stada, nie może być uznane za pracę w gospodarstwie rolnika. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie można być domownikiem rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, wbrew woli rolnika. Podkreślić należy, że R. R. wyraźnie sprzeciwiał się przejęciu stada krów, czemu dal wyraz poprzez żądanie zwrotu zwierząt z wykorzystaniem drogi sądowej. Fakt, iż nie miał wpływu na przejęte stado znajduje potwierdzenie w zeznaniach H. R. (1). Zauważyć również należy, że małżonkowie H. i B. R. nie pracowali w gospodarstwie syna od czasu gdy cofnięte zostało pełnomocnictwo, tj. od listopada 2015 r. Pracę H. R. (1) w gospodarstwie jej syna w charakterze domownika organ rentowy, a następnie Sąd I instancji, wywiedli z faktu opieki nad stadem krów, które było własnością R. R.. Sąd Okręgowy w ocenie pominął jednakże fakt, że praca H. R. (1) związana z opieką nad stadem, była wykonywana wbrew woli rolnika i dotyczyła wyłącznie stada zwierząt wyłączonych spod władztwa rolnika. Nie sposób jest więc przyjąć, że w spornym okresie tj. od lutego 2016 r. stado 32 sztuk bydła stanowiło gospodarstwo (...) tylko dlatego, że formalnie był on ich właścicielem, natomiast nie mógł o nich decydować, a w drodze przymusu sądowego domagał się wydania swojej własności.

W świetle przedstawionych wyżej okoliczności Sąd I instancji, chociaż prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, w szczególności co do istniejącego konfliktu między stronami, rozmiaru pracy H. R. (1) w gospodarstwie syna i okresów tej pracy w tym gospodarstwie, to wbrew art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników przyjął, że zainteresowana od 2 lutego 2016 r. stale pracowała w gospodarstwie rolnym syna jako domownik i z tego tytułu podlega ubezpieczeniu.

Apelacja jako uzasadniona skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku i ustaleniem ustania ubezpieczenia rolniczego H. R. (1) i łączącej się z tym obowiązkiem opłacania składek od 2 lutego 2016 r. o czym Sąd orzekł na mocy art. 386 § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. Na kwotę zasądzoną jako zwrot kosztów procesu składa się 30 zł tytułem opłaty od apelacji oraz 420 zł (180 zł za I instancję i 240 zł za II instancję) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z § 9 ust. 2 i § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

D. Z. A. T. S.